آلمان تاریک می‌شود

مهربانو رستگار/ بحران انرژی در اروپا بویژه آلمان بیش از آنچه تصور می‌شود جدی است. یکی از نشانه‌هایش هم این است که وزیر اقتصاد این کشور اعلام کرده برای جلوگیری از تعمیق این بحران در فصول سرد سال، ناچارند طرح خاموشی‌های شبانه را آغاز کنند. بر اساس اطلاع دولت آلمان، این کشور باید مصرف گاز خود را 20 درصد نسبت‌به قبل از آغاز جنگ اوکراین کاهش دهد تا بتواند زمستان را بدون سهمیه‌بندی گاز سپری کند.
به گزارش سایت شبکه خبری دویچه وله، در حالی که روسیه صادرات گاز خود به کشورهای اروپایی را متوقف کرده، مقام‌های دولتی آلمان اعلام کردند که راهکارهایی تازه برای کاهش دو درصدی مصرف گاز با هدف مهار مصرف‌کنندگان بخش‌های دولتی و خصوصی در نظر گرفته‌اند. کلاس مولر، رئیس آژانس شبکه فدرال که مسئولیت محدود کردن مصرف انرژی را بر عهده دارد، در این باره به فایننشال تایمز می‌گوید: «اگر ما نتوانیم به هدفمان که ذخیره 20 درصد انرژی است، برسیم آن وقت با یک خطر بزرگ روبه‌رو خواهیم شد. آلمان برای آنکه بتواند با توقف واردات گاز به کشور مقابله کند نیازمند این است که در رعایت محدودیت‌ها سختگیرانه عمل کند. همچنین ما به دنبال جایگزین روسیه هستیم. کشورهایی نیز مانند ایالات متحده برای همکاری اعلام آمادگی کرده‌اند.»
رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان هفته گذشته اعلام کرد که دولت این کشور تدابیر ویژه‌ای را برای ذخیره انرژی در نظر گرفته است. در همین راستا اعلام کرد که حداکثر گرمایش برای ساختمان‌های عمومی 19 درجه است. ضمن اینکه سالن‌های بزرگ به‌جز در بیمارستان‌ها و آسایشگاه‌ها، استخرهای خصوصی و... نباید از وسایل گرمایشی استفاده کنند. نورپردازی ساختمان‌ها و بناهای یادبود هم ممنوع اعلام شده و نورپردازی تبلیغاتی هم از 7 صبح الی 9 شب فعال خواهد بود.
حدود نیمی از خانواده‌های آلمانی برای گرمایش خود وابسته به گاز هستند و 13 درصد از برق آلمان از سوخت‌های فسیلی گرفته می‌شود. گاز یک‌سوم انرژی صنایع سنگین در این کشور را تأمین می‌کند. نیمی از این گاز طی سال‌های اخیر از روسیه وارد شده‌است.
انتظار می‌رود صرفه‌جویی در بخش خانگی و صنعتی مصرف انرژی در آلمان را بین 5 تا 10 درصد پایین بیاورد و جایگزینی نیروگاه‌های زغال‌سنگ و نیروگاه‌های برق گازسوز 3 تا 5 درصد دیگر صرفه‌جویی داشته باشد. مصرف در آلمان همین حالا هم با توجه به قیمت بالای گاز 8 درصد کاهش‌یافته است.
با تشدید بحران میان روسیه و کشورهای اروپایی، صادرات انرژی روسیه به اروپا متوقف شد. بر همین اساس، قیمت برق و انرژی در کشورهای اروپایی بویژه آلمان افزایش بی‌سابقه‌ای داشته است. حجم تبادل تجاری بین آلمان و روسیه در سال ۲۰۲۱ به ۶۱ میلیارد دلار رسیده بود که در آن، روسیه به میزان ۳۳ میلیارد دلار از آلمان واردات داشت و میزان واردات آلمان از روسیه هم به حدود ۲۸ میلیارد دلار رسید، یعنی تراز تجاری دو کشور به نفع برلین بود. اما پیامد‌های جنگ اوکراین باعث شد این تراز تجاری به نفع روسیه تغییر کند.
عامل بحران‌زایی که اکنون مقام‌های اروپایی با آن روبه‌رو هستند، این است که رودخانه راین به عنوان یکی از مسیر‌های اصلی حمل‌ونقل در اروپا، به‌زودی به‌خاطر کاهش سطح آب قابل کشتیرانی نخواهد بود و عرضه زغال سنگ و محصولات نفتی در اروپا را محدود خواهد کرد. این عامل نیز می‌تواند در کنار تشدید تنش با روسیه، زمستان سختی را برای اروپا رقم بزند.