14 روز تا حل مشکل آب همدان

زهره افشار
خبرنگار

بحران آب شرب در همدان و جیره‌بندی آب در این شهر برای بسیاری از مردم ایران غافلگیر‌کننده است. تصور عموم این است که همدان از استان‌های سردسیر و پربارش کشور است بویژه اینکه ذخیره بارشی آن به‌ صورت برف است و وضعیت خوبی نسبت به بسیاری دیگر از استان‌ها دارد. بر خلاف این تصورات، همدان در دو سال اخیر از استان‌هایی بوده که بشدت تحت‌تأثیر خشکسالی قرار گرفته است. افزون بر کاهش 44 درصدی بارش‌ها در سال آبی‌ جاری، 88 درصد پهنه این استان در مواجهه با خشکسالی بلند‌مدت بوده است. در کنار آن سال‌ها تأخیر در اجرای پروژه انتقال آب همدان که با هدف کاهش وابستگی 60 درصدی همدان به ذخایر سد اکباتان برای تأمین آب شرب انجام می‌شود، این شهر را وارد بحران تأمین آب شرب کرده است. با این حال مسئولان استانی و کشوری اعلام کرده‌اند مشکل تأمین آب شرب همدان تا چند روز دیگر حل می‌شود.سخنگوی دولت با اعلام اینکه برای حل مشکل آب همدان سه شیفت کار با سرعت بسیار زیادی در حال انجام است، گفت: باید منتظر شمارش معکوس برای حل مشکل آب همدان باشیم.علی بهادری‌جهرمی در حاشیه جلسه هیأت دولت خاطرنشان کرد: وزیر نیرو گزارشی از کار شبانه‌روزی برای حل مشکلات آبرسانی در شهرکرد و همدان به تفضیل ارائه کرده است. حل این مشکل بیش از۱۵ سال در همدان پیشرفت نداشته و الان برای حل آن سه شیفت کار با سرعت بسیار زیادی در حال انجام است و باید منتظر شمارش معکوس برای حل مشکل آب همدان باشیم. از مردم به خاطر کوتاهی چندین ساله و مشکلات ناشی از خشکسالی و کمبود بارش عذرخواهی می‌کنیم و امیدواریم هرچه زودتر این طرح تکمیل شود.
افزایش خروجی چاه‌ها در مدار آبرسانی
«حمید عزیزی‌متواضع» سخنگوی صنعت آب استان همدان نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» در خصوص آخرین اقدامات برای تأمین آب شهروندان همدان گفت: چالش به‌ وجود آمده به علت کاهش 44 درصدی میزان بارش‌ها از شروع سال زراعی جاری (مهر 1400) تاکنون و نسبت به مدت مشابه سال گذشته است، ضمن اینکه بارش‌های زمستانی مناسب و بهار نرمال نیز محقق نشد.در همین حال برای حل مشکل زیرساختی آب همدان طرح بلند‌مدت آبرسانی به شهر همدان که متأسفانه سال‌ها مسکوت مانده بود توسط شرکت آب منطقه‌ای استان در حال پیگیری است و با اقدامات مؤثر دولت سیزدهم مجدداً کلید خورده و از سر گرفته شده است.در طرح انتقال آب از سد تالوار با مساعدت وزیر نیرو در سفر سال گذشته به همدان، یک‌هزار میلیارد تومان  تخصیص یافته است.در کنار طرح انتقال آب، در سایت آق‌حصار نیز توسط شرکت آب و فاضلاب استان همدان تعدادی چاه عمیق حفر شده است که 3 حلقه از این چاه‌ها در دی‌ماه سال گذشته با دبی ۱۲۰ لیتر در ثانیه وارد مدار شده بود و 3 حلقه چاه نیز در سه روز گذشته با [مجموع] دبی ۱۳۰ لیتر بر ثانیه وارد مدار آبرسانی شد که این 6 چاه در مجموع دبی 250 لیتر در ثانیه را برای ما فراهم کرده واز سوی دیگر حفر 2 چاه در دست اقدام است و دورنمای ما در این سایت در کل حفر 12 حلقه چاه است.
وی با اشاره به اینکه با مشکل کاهش حجم ذخیره مخزن سد اکباتان، حدود 900 لیتر در ثانیه آب مورد نیاز شهر همدان از دسترس خارج شده است، افزود: برای جایگزین کردن این میزان، تلاش شده تا از منابع آبی چاه‌ها که اکثراً زون‌های مخازن واقع در غرب شهر را تأمین می‌‌کنند برای مناطق مرکزی و شرقی شهر استفاده شود که خوشبختانه تا حد زیادی موفق بوده‌ایم.وی در پاسخ به گلایه مردم در خصوص عدم رعایت نوبت‌بندی اعلام شده برای قطعی آب توضیح داد: برنامه اعلام شده در واقع زمان حدودی کم فشاری و پرفشاری آب در مناطق اعلام شده است که پس از تصویب توسط شرکت اعلام و اجرا شد تا مردم شریف بتوانند برنامه‌ریزی نسبی داشته باشند و پس از اعلام تمام برنامه، آبرسانی در شهر برمبنای این برنامه تدوین شده و در حال انجام است. نکته‌ای که وجود دارد این است که همکاران ما در تلاشند آب برخی مناطق مرکزی و شرقی را که مستقیم از سد اکباتان تأمین می‌شده‌اند مانند شهرک شهید بهشتی، شهرک مدنی، کوی رضوان و امامزاده عبدالله و مجیدیه و... را از آب چاه‌ها تأمین کنند و قطعاً این عملیات نیاز به زمان و بعضاً تغییرات فنی در شبکه آب شرب دارد.در واقع در جدول اعلام شده، مناطق گروه الف همان مناطقی هستند که از منابع آبی سد اکباتان تغذیه می‌شده‌اند و گروه ب مناطقی هستند که از منابع آب زیرزمینی تغذیه می‌شوند؛ لذا در ساعات اعلام شده، آب برای ساعاتی که قرار است فشار را بالا ببریم مدیریت و ذخیره شده و حال اتفاقی که در برخی جاها می‌افتد این است که متأسفانه برخی شهروندان عزیز اقدام به ذخیره‌سازی بیشتر از نیاز خود نموده و به همین دلیل در برخی مناطق به‌رغم تلاش‌های صورت‌گرفته، آب تأمین شده به میزان لازم به دست همشهریان عزیز نرسیده و موجب گله‌مندی می‌شود که قطعی آب برای آنها بیش از ساعت مقرر بوده است.لازم به ذکر است همکاران ما در حال حاضر به‌ صورت شبانه‌روزی در شهر مشغول رصد شبکه بوده و تلاش می‌کنند مشکلات را به حداقل برسانند، لذا از همه مردم همدان می‌خواهیم صبوری کنند و در این شرایط با مدیریت مصرف آب، مشکلات را برای خودشان و همشهریان خود کاهش دهند.وی خاطرنشان کرد در حال حاضر 55 دستگاه تانکر آبرسانی، آب شرب را به نقاطی که بحرانی‌تر هستند، می‌رسانند. وی تأکید کرد : قطعاً با تکمیل طرح آبرسانی به همدان مشکلات آب شهر همدان به پایان خواهد رسید.وی تصریح کرد: تا کنون ۲۷ حلقه چاه آب کشاورزی اجاره کرده‌ایم که با لوله‌گذاری وارد مدار بهره‌برداری می‌شوند. البته کشاورزان مالک این چاه‌ها به علت قرار داشتن در فصل زراعی، بخشی از آب را  استفاده می‌کنند ولی با پایان یافتن فصل زراعی می‌توان آب بیشتری از این چاه‌ها دریافت کرد.
چرا بحران آب همدان پیش‌بینی نشد؟
به گفته استاندار همدان طبق پیش‌بینی‌های انجام شده، قرار بود سد اکباتان طبق میزان مصرف متوسط سال گذشته تا پایان شهریورماه سال‌جاری، مصارف شهروندان را تأمین کند اما به‌ دلیل افزایش گرما و حضور پر تعداد مسافران در همدان و دلایل دیگر، میزان مصرف از ۱۸۰۰ لیتر در ثانیه به حدود ۲۲۰۰ لیتر تا ۲۳۰۰ لیتر بر ثانیه افزایش یافت.علیرضا قاسمی‌فرزاد تأکید کرد: بی‌شک ما نمی‌توانیم آب را به روی مردم قطع کنیم. برخی از شهروندان پرسشی را مطرح کردند که چرا از همان ابتدا آب سهمیه‌بندی نشد تا این مشکل پیش نیاید. باید گفت اگر می‌خواستیم آب را سهمیه‌بندی کنیم، باید مقامات عالیه کشوری و وزارت نیرو موافقت می‌کردند در صورتی که مجوز این اقدام را ندادند.وی ادامه داد: از طرف دیگر از نظر فنی و مهندسان متخصص، اگر سهمیه‌بندی یا قطعی آب تأثیر مؤثر و مناسبی داشته باشد، می‌بایست حداقل بین ۸ الی ۱۰ ساعت آب قطع شود. برخی نیز بر این باور بودند که اگر روزانه ۲ الی ۳ ساعت آب قطع می‌شد، این مشکل پیش نمی‌آمد، در صورتی که این اقدام مؤثر نیست و جز ایجاد مشکلات روحی و روانی برای شهروندان، هیچ اثر‌بخشی‌ای در کاهش مصرف  یا ذخیره آب ندارد.