بازی هسته‌ای امریکا در شرق اروپا

 زهره صفاری/ در آستانه 6 ماهه شدن بحران اوکراین، تشدید تنش‌ها در اطراف بزرگ‌ترین تأسیسات هسته‌ای اروپا در حالی زنگ هشدار را برای قاره سبز به صدا درآورده است که سازمان ملل نیز در نشست فوری که به درخواست روسیه و برای حل این بحران تشکیل شده بود هرگونه اقدامی از سوی طرف‌های درگیر را در اطراف منطقه خودکشی خواند.
اما آنچه در این نشست بیش از بیانیه نهایی بحث‌برانگیز شد اتهام‌زنی‌های اوکراین و امریکا به روسیه بود. آن هم در حالی که به‌رغم خطرناک شدن افزایش ناآرامی‌ها در اطراف این تأسیسات و تهدید بالقوه تبدیل جنگ به بحران هسته‌ای حتی از سوی پاپ فرانسیس، امریکا با اعلام بسته حمایتی جدید نظامی 3 میلیارد دلاری‌اش به اوکراین، هیزم بر آتش این نبرد 6 ماهه ریخته است. به گزارش نیویورک تایمز، نگرانی‌ها از نزدیک شدن درگیری‌ها به تأسیسات هسته‌ای زاپوریژیا، نخستین بار در چند روز گذشته با نامه روسیه به شورای امنیت سازمان‌ملل شکل جدی به خود گرفت و در نهایت این نشست فوری روز سه‌شنبه برای بررسی این بحران تشکیل شد و اعضا به اتفاق هشدارها در این تأسیسات را جدی عنوان کرده و خواستار پایان درگیری‌ها شدند.
رزماری دی کارلو، مقام ارشد دپارتمان روابط سیاسی و صلح سازمان ملل با تأکید بر اینکه اوکراین و روسیه موظف به تأمین امنیت و تدارک دسترسی فوری بازرسان به این تأسیسات هستند، گفت: «توافق برای تضمین امنیت منطقه زاپوریژیا ضروری است. اینکه هرگونه آسیبی به این تأسیسات یا هر یک از نیروگاه‌های هسته‌ای اوکراین می‌تواند تبعاتی بحرانی برای منطقه داشته باشد، باید مورد توجه قرار گیرد چراکه هرگونه اقدامی در این منطقه از سوی طرفین درگیر خودکشی خواهد بود.»
مسکو در کانون اتهام‌زنی‌ها
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در شورای امنیت سازمان ملل که مسئولیت حملات نظامی و موشک‌باران این تأسیسات را برعهده ارتش اوکراین خواند و با مضحک دانستن اتهام‌زنی‌های کی‌یف به مسکو، کنایه‌ای هشدارآمیز نیز به امریکایی‌ها زد، گفت: «آنچه نیروهای اوکراینی در حمله به تأسیسات استفاده کردند تسلیحات ساخت امریکا بود. دیپلمات‌های غربی در این موضع‌گیری‌ها ذینفع هستند و با اتهام زنی به روسیه برای حمله به تأسیسات در واقع از سلاح‌های خود حفاظت می‌کنند.» او همچنین ابراز امیدواری کرد که مأموریت بازرسان سازمان انرژی اتمی در آینده‌ای نزدیک صورت گیرد.  اما ریچارد میلز، همتای امریکایی نبنزیا دربرابر این اظهارات بار دیگر با حمله به روسیه، مسکو را عامل آغاز و مسئول پایان این بحران خواند: «روسیه این خطر را ایجاد کرده و خودش باید این آتش را خاموش کند. در حال حاضر سؤال این است که چرا باید یک تأسیسات هسته‌ای میدان جنگ باشد؟»
در همین حال سرگئی کیسلیتسیا، نماینده اوکراین نیز در حالی که گوش دادن به حرف‌های نماینده روسیه را اتلاف وقت خود خواند، با حمله به روسیه گفت: «تنها نگرانی ما این است که بازرسان، در صحنه نمایش روسیه بازی بخورند و در حالی که کارکنان ما گروگان‌های آنها هستند، به بازرسان آن چیزی را نشان دهند که خود می‌خواهند.» این اظهارات در حالی مطرح شده است که از مارس سال‌جاری تاکنون، مسکو کنترل این تأسیسات را به دست گرفته است.

تمایل کاخ سفید به تداوم جنگ
ایالات متحده صبح دیروز در حالی از بسته جدید 3 میلیارد دلاری حمایت نظامی از اوکراین پرده برداشت و مجموع کمک‌های امریکا به این کشور را به عدد 10،6میلیارد دلار رساند که مقامات کاخ سفید به‌رغم تشدید تنش‌ها در شرق اروپا، نه‌تنها گامی عملی برای صلح برنمی‌دارند بلکه با ارسال تسلیحات به کی‌یف، هیزم بر آتش جنگ می‌ریزند. به نوشته رویترز، تمایز این بسته با کمک‌های پیشین امریکا به اوکراین در این است که براساس مصوبه اعلام شده کنگره، دولت بایدن می‌تواند به جای سرازیرکردن انبارهای تسلیحاتی‌اش در اوکراین، این بودجه را برای تهیه سلاح جدید برای این کشور صرف کند. در همین حال یک منبع آگاه از کاخ سفید در این باره گفت: «امریکا این بار تنها سلاح نمی‌فرستد بلکه تمرکز بر سیستم‌های پدافندی و هدفگیری خواهد بود.»


بــــرش
پوتینیسم همچنان پرقدرت مانده است

ناتان هاج  
تحلیلگر سی‌ان‌ان

​​​​​​​
بحران اوکراین در حالی به 6 ماهگی رسید که به رغم خسارت‌ها و تلفات اوکراین، بنا بر آمار پنتاگون، حدود 70 تا 80 هزار نظامی روسی نیز در این نبرد کشته و مجروح شده‌اند؛ اعداد و ارقامی که ناظران معتقدند حتی اگر فراتر از واقعیت باشد، رقم قابل توجهی خواهد بود.با این حال نکته قابل تأمل آن است که به رغم این آمار و ارقام‌ ده‌ها هزار نفری، محبوبیت رهبر کاخ کرملین در این مدت بدون تغییر مانده و صحت این ادعا را نتایج نظرسنجی‌های مؤسسه دولتی WCIOM و آژانس مستقل لوادا با اعلام رقم مقبولیت پوتین بین 72 تا 80 درصد ثابت کرده است،اما اینکه پوتین چگونه در طول این ماه‌ها این جایگاه را حفظ کرده، دلایل مختلفی دارد. از یکسو بسیاری از روس‌ها عملکرد روسیه در اوکراین را نماد قدرت روسیه و توانایی گیج کننده این کشور برای القای این واقعیت می‌دانند. از سوی دیگر دولت روسیه در اعمال سیاست‌های داخلی خود از زمان آغاز این نبرد، برای مثال برای مقابله با آزادی بیان رسانه‌ها شدت عمل به خرج نداد و کم‌کم با اعلام مجازات مرگ برای ترویج کنندگان اخبار دروغ هدف خود را پیش برد،گرچه بسیاری از ناظران همچنان نمی‌دانند پوتین تا چند وقت دیگر می‌تواند با اتکا بر حمایت خارجی برای مقابله با تحریم‌های سختگیرانه بین‌المللی که درصدد انزوای مسکو در بازار اقتصادی جهانی است، دوام بیاورد. در عین حال کلر سباستین، تحلیلگر سی‌ان‌ان معتقد است پوتین و تکنوکرات هایش سال‌ها روی اقتصاد ضد تحریم روسیه کار کرده‌اند و سیستم‌هایی را توسعه داده‌اند که مانع  انزوای اقتصادی مسکو شود. نظام اقتصادی روسیه هنوز دچار فروپاشی نشده .بنابراین نگرانی‌های مصرف‌کنندگان نیز تنش‌های سیاسی ایجاد نکرده است. این در حالی است که اوکراین و حامیانش، درصددند با اعمال فشار بیشتر، روس‌ها را برای حمایت از پوتین مجازات کنند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین نیز در سخنرانی اخیرش در این باره گفت: «ما بر تحریم‌های جدید علیه روسیه تمرکز کرده‌ایم ،به‌طوری که شهروندان این کشور تروریستی نیز مسئولیت اتفاقات پیش آمده را حس کنند.»
این در شرایطی است که شواهد نشان می‌دهد به رغم این تهدیدها، اولیگارش‌های وفادار به پوتین حاضر به خالی کردن پشت او نیستند،اما این تصویر دردناک از آینده در حالی ترسیم شده است که برخی معتقدند پوتین تمایل به ادامه این بازی طولانی دارد. شاید او بر این واقعیت تکیه دارد که در 6 ماه آینده، اروپایی‌ها با پرداخت هزینه‌های بالای انرژی، رویکرد خود را عوض کرده و با فشار بر دولت اوکراین، قرارداد صلح را تثبیت کنند؛ زمستان در راه است.