رشد خلق پول توسط بانک‌ها ۵۷ درصد کاهش یافت

وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام کرد: کاهش رشد خلق پول توسط بانک‌ها یکی از آثار اعمال سیاست‌های بانک مرکزی برای مهار نقدینگی است که رشد مانده تسهیلات اعطایی بانک‌ها از ۱۹ درصد در ۵ ماهه نخست سال گذشته به ۸/۲ درصد در ۵ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ کاهش یافت که افت ۵۷ درصدی را نشان می‌دهد.
به گزارش وزارت امور اقتصادی و دارایی، کنترل ترازنامه بانک‌ها یکی از ابزارهای بانک مرکزی برای مهار نقدینگی است و در همین راستا بانک مرکزی از نیمه دوم سال گذشته اجرای این سیاست را در دستور کار قرار داد.
بعد از اجرای این سیاست، شدت رشد ترازنامه بانک‌ها کاهش قابل‌توجهی داشته است و دیگر بانک‌ها نمی‌توانند بدون قید و حدود سمت راست، دارایی خود را که شامل تسهیلات اعطایی، سرمایه‌گذاری در سهام، خرید دارایی ثابت و مواردی از این دست می‌شود را افزایش دهند. بانک مرکزی در بخشنامه ابلاغی که سال گذشته آن را در دستور کار قرار داده بود، رشد ترازنامه را در هر ماه ۲ درصد و برای بانک‌های تخصصی ۲/۵ درصد تعیین کرده بود، اما از اوایل مردادماه ضوابط جدیدی ابلاغ شد که بر اساس آن دامنه رشد ترازنامه بانک‌ها بین ۱/۳۳ درصد تا ۲/۵ درصد در هر ماه خواهد بود؛ ضمن اینکه دو بانک قرض‌الحسنه هم ماهانه تا ۴/۵ درصد می‌توانند رشد ترازنامه داشته باشند. ضوابط جدید از مردادماه ابلاغ شد و قطعاً آنچه تا مردادماه امسال به دست آمده حاصل ضوابطی است که از سال گذشته پیگیری شده است.
 کاهش رشد مانده تسهیلات اعطایی بانک‌ها از ۱۹ درصد به ۸/۲ درصد
ترازنامه بانک‌ها و دارایی‌های مشمول حدود رشد ترازنامه، شامل چندین قلم می‌شود اما با توجه به اینکه گزارش رشد ترازنامه بانک‌ها به صورت سه ماه یک‌بار منتشر می‌شود و همچنین به دلیل سهم بالای مانده تسهیلات اعطایی؛ می‌توانیم از میزان رشد مانده تسهیلات، ارزیابی مشخصی از روند رشد ترازنامه را به دست بیاوریم. آخرین آمارها نشان می‌دهد رشد مانده سپرده‌ها بدون کسر سپرده قانونی در پایان مردادماه امسال به ۶ هزار و ۱۵۱ هزار و ۲۹۲ میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال گذشته ۱۱/۲ درصد رشد داشته است. مانده سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی هم ۱۱/۱ درصد رشد کرده و مانده تسهیلات اعطایی در ۵ ماهه اول سال جاری رشد ۸/۲ درصدی داشته است، اما در رشد مانده سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی و مانده تسهیلات اعطایی در ۵ ماهه اول سال گذشته به ترتیب ۱۷/۱ درصد، ۱۷/۶ درصد و ۱۹ درصد بوده است.
به عبارت دیگر در ۵ ماهه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، سرعت رشد سپرده‌ها ۳۴/۵ درصد، سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی ۳۶/۹ درصد و مانده تسهیلات اعطایی ۵۶/۸ درصد کمتر شده است.
روند نزولی رشد مانده سپرده‌ها و مانده تسهیلات در یک سال منتهی به مرداد ۱۴۰۱
همچنین آمار ۱۲ ماه منتهی به مردادماه سال ۱۴۰۱ در مقایسه با ۱۲ ماه منتهی به مردادماه ۱۴۰۰ هم جالب توجه  است. در یک سال منتهی به مردادماه سال ۱۴۰۱، رشد سپرده‌ها ۳۵/۵ درصد، رشد سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی ۳۴/۹ درصد و رشد مانده تسهیلات اعطایی ۳۴/۹ درصد بوده است، اما در یک سال منتهی به مردادماه سال ۱۴۰۰ رشد سپرده‌ها ۴۶/۷ درصد، رشد سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی ۴۶ درصد و رشد مانده تسهیلات اعطایی ۵۲/۴ درصد بوده است.
بنابراین در دوره زمانی یک‌ساله، در یک سال منتهی به مردادماه امسال در مقایسه با یک سال منتهی به مردادماه سال ۱۴۰۰، رشد سپرده ۲۳/۹ درصد، رشد سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی ۲۴/۱ درصد و رشد مانده تسهیلات اعطایی ۳۳/۳ درصد کاهش یافته است.
بر اساس ضوابط جدید که مدتی پیش ابلاغ شد، رشد ترازنامه بانک‌ها بر اساس ۷ معیار نظارتی مشخص می‌شود. براساس این ضوابط دامنه رشد ماهانه ترازنامه بانک‌ها ۲/۵ درصد تا ۱/۳۳ درصد است.