3/3 میلیون رأس دام مازاد زنده در کشور در راه صادرات

 گروه اقتصادی/ وزارت جهاد کشاورزی در شرایطی که بیش از 3 میلیون رأس دام سبک و حدود 300 هزار رأس دام سنگین مازاد دارد، درصدد برنامه‌ریزی برای صادرات بیشتر به کشورهای دیگر است و صادرکننده‌ها هم در تلاش برای بازاریابی مناسب در جهت صادرات بیشتر برآمده‌اند.
در شرایط کنونی سالانه حدود ۹۰۰ هزار تن گوشت قرمز در کشور تولید می‌شود که طبق اعلام ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران بخشی از مصرف داخلی امسال و همه مصرف گوشت قرمز در سال قبل در داخل تولید شده و نگرانی برای تأمین گوشت قرمز در بازار داخل وجود ندارد.
قاسمی دلایل وجود دام مازاد را تولید، خشکسالی و کاهش مصرف گوشت قرمز به دلیل شرایط اقتصادی عنوان کرده است که باید برای رفع دام مازاد صادر شوند زیرا امکان نگهداری از دام به دلیل هزینه های خوراک دام در طولانی مدت وجود ندارد. چندی پیش صادرات دام زنده آزاد شد و وزیر جهاد کشاورزی و رئیس شورای قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی شیوه صادرات دام زنده پرواری غیرمولد و عرضه آن به بازار را به وزارتخانه‌های جهادکشاورزی، امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه‌ و بودجه و وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ کردند. پیرو همین ابلاغ ۱۴ مهرماه سال‌جاری بود که در حدود ۱۲۰۰ رأس دام زنده سبک روستایی به کویت صادر شد و نخستین محموله دام زنده عشایر و غیر عشایر ایران به مقصد کویت محسوب می‌شود. با توجه به وجود بیش از 3 میلیون رأس دام سبک مازاد و حدود 300 هزار رأس دام سنگین، اتحادیه‌های دامداران تولیدکننده دام سبک و سنگین از مدت‌ها قبل خواستار آزاد شدن صادرات دام توسط وزارت جهاد کشاورزی بودند با این توجیه که تولید دام در کشور بیش از نیاز است و اگر صادرات انجام نشود تولیدکنندگان ورشکست خواهند شد و تولید داخلی متضرر می‌شود. در سال‌های گذشته سالانه حجم قابل توجهی واردات گوشت به کشور انجام می‌شد اما اکنون با تولید مازاد روبه‌رو هستیم به همین علت و با توجه به تولید کافی گوشت قرمز در سال‌جاری و سال گذشته وارداتی برای این محصول انجام نگرفت و با توجه به اینکه اکنون نیز بازار داخل تأمین است، صادرات گوشت قرمز اهمیت بیشتری پیدا کرده است. در همین راستا نیز ۳.۳ میلیون دام مازاد ایران در راه صادرات به کشورهای همسایه قرار گرفته است. کشور‌های حاشیه خلیج فارس بخصوص کشور‌های پیرامون جزو مهمترین کشورهای هدف صادراتی دام زنده ایران هستند زیرا از نظر کیفیت و قیمت نسبت به بازار‌های جهانی شرایط قابل قبولی دارند. صادرات عمدتاً به کشورهای کویت، عمان، امارات، عراق و قطر است و عراق هم گوشت آماده از ایران وارد می‌کند. صادرات دام زنده با توجه به مازاد عرضه گوشت در کشور، باعث خروج دام های مازاد از بازار شد تا تعادل قیمتی در بازار به وجود بیاید که تولیدکنندگان متضرر نشوند. دام باید در هر شرایطی خوراک مصرف کند که تأمین آن برای دامدار با هزینه همراه است اما در شرایطی که دام‌ها امکان عرضه به بازار را ندارند فقط برای دامدار هزینه بر خواهند بود.  پس از گرانی نهاده ها، هزینه‌های تمام‌شده دامداران بالا رفته است و از آنجایی که 70 درصد قیمت تولید گوشت و محصولات پروتئینی به نهاده آنها مربوط می‌شود و هزینه‌ها افزایش پیدا کرده است، صادرات دام زنده آزاد اعلام شد تا چرخه اقتصادی دامپروری بتواند به فعالیت خود ادامه دهد. در شرایطی که دامداران کشور از کمبود نقدینگی رنج می‌برند، صادرات دام زنده یکی از بهترین راهکارها برای حمایت از تولیدکنندگان است.
خرید حمایتی دولت از دام‌ها
با توجه به افزایش تولید گوشت قرمز و کاهش تقاضا و وجود حدود 4 میلیون رأس دام سبک مازاد در دامداری‌ها و بروز مشکلاتی ازجمله کاهش مصرف گوشت قرمز و انباشتگی دام در دامداری‌ها، بخشی از دام‌ها به‌صورت حمایتی توسط دولت خریداری شده است و علی‌رغم آزاد شدن صادرات دام زنده از کشور، نوسانی در قیمت بازار گوشت قرمز هم ایجاد نشده است.
متأسفانه بارها این شائبه که علت افزایش قیمت گوشت صادرات دام زنده است، مطرح شد و عده‌ای تصور می‌کنند که چون دولت اجازه صادرات دام را داده است، بازار داخلی گوشت قرمز با کمبود عرضه مواجه شده است و همین موضوع عامل مهمی در افزایش قیمت گوشت عنوان شده است درحالی‌که نیاز ماهانه کشور تأمین می‌شود و علاوه بر آن صادرات از استان‌هایی انجام می‌شود که دام آنها تأثیری در قیمت بازار داخل ندارد.