رشد 7/7 درصدی تولید صنایع بزرگ در مهر 1401

گروه اقتصادی / تولید صنایع بزرگ به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم اقتصادی، طی ماه‌های اخیرروند شتابانی درپیش گرفته است، به طوری که این شاخص در مهرماه سال‌جاری رکورد بالاترین نرخ رشد دریک سال اخیر را شکست.
روند رشد شاخص تولید صنعتی در حالی از ابتدای سال ۱۴۰۱ روند صعودی یافته است که این شاخص در مهرماه ۷.۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد کرد که بیشترین نرخ رشد در یک سال اخیر بوده است. تداوم رشد بالای ۲۰ درصد در صنعت خودروسازی و قطعات و رشد تولید حدود ۱۰ درصدی در صنعت فلزات اساسی از دلایل افزایش تولید صنعتی بوده است.
پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، گزارش ماهانه تولید صنعتی شرکت‌های بورسی را در مهرماه 1401 منتشر کرد که بر اساس آن بعد از کاهش قابل توجه تولید صنعتی در نیمه دوم سال 1397 و ابتدای سال 1398، رشد تولید این بخش از فصل چهارم 1398 روند صعودی به خود گرفت و این روند صعودی تا خردادماه 1400 ادامه داشت. بر اساس این گزارش، در سه فصل تابستان، پاییز و زمستان سال 1400 روند رشد شاخص تولید صنعتی یک روند بدون نوسان در حول و حوش صفر بود. اما بهار سال 1401 با رشد مثبت شاخص تولید صنعتی آغاز شد و رشد این شاخص در دو ماه اردیبهشت و خرداد روند صعودی داشت.
این روند مثبت در ماه‌های تابستان نیز ادامه پیدا کرد و شاخص تولید صنعتی در ماه‌های تابستان 1401 بین 5 تا 7 درصد رشد کرد. روند مثبت رشد تولید صنعتی در اولین ماه پاییز 1401 نیز ادامه پیدا کرد و رشد شاخص تولید صنعتی در مهرماه 7.7 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد کرد که بیشترین نرخ رشد در یک سال اخیر بوده است.
رشد شاخص تولید صنعت خودروسازی و قطعات و صنعت ماشین‌آلات و تجهیزات در چند ماه اخیر نسبت به سال قبل بیشتر از سایر صنایع بوده و در مهرماه نیز رشد بالای 20 درصد برای تولید در این صنعت رقم خورده است؛ علاوه بر این رشد تولید حدود 10 درصدی در صنعت فلزات اساسی از دلایل افزایش تولید صنعتی بوده است.
رشد تولید در کالاهای داخلی
همچنین با توجه به وضع محدودیت واردات کالاهای نهایی که جایگزین داخلی دارند، تولید در شرکت‌های واردات‌محور‌ که عمدتاً با محصولات وارداتی رقابت می‌کردند و حالا رقیبی ندارند، به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش داشته است. رشد بالای تولید کالاهای نهایی اعم از مصرفی و سرمایه‌ای که در مهر‌ماه به بالای 10 درصد رسید نیز گواهی بر این مدعاست. بررسی گزارش‌های شش‌ماهه سود و زیان شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد در کل سود اسمی شرکت‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل 20.8 درصد رشد کرده است. در سه ماهه ابتدای سال رشد سود شرکت‌ها بالای 45 درصد بوده است.
به‌علاوه زیان انباشته صنعت خودروسازی در شش‌ماهه نخست امسال 85 درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل بوده است. سود‌ اسمی دو صنعت محصولات شیمیایی و فلزات اساسی در شش‌ماهه نخست امسال به ترتیب 3٫7 درصد ومنفی 13٫2 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته است و تعداد شرکت‌های زیان‌ده نیز در این صنایع افزایش داشته است که نشان از بدتر شدن وضعیت سودآوری در این صنایع دارد.
سودآوری شرکت‌ها بیشترشد
بر اساس گزارش‌های دوازده ماه، سود اسمی 484 شرکت بورسی در سال ۱۴۰۰ حدود 42.8 درصد بیشتر از سال قبل بوده است. در سه ماهه ابتدای سال ۱۴۰۱ رشد سود اسمی شرکت‌ها نسبت به سال قبل به ۴۵٫۴ درصد رسیده است. اما در شش ماهه ۱۴۰۱ رشد اسمی سود شرکت‌ها نسبت به سال قبل تنها 20.8 درصد رشد داشته است. مقایسه رشد اسمی سود شرکت‌ها نشان می‌دهد که روند صعودی رشد سود شرکت‌ها در سال ۱۴۰۱ ادامه نداشته و اگرچه رشد سودها مثبت بوده ولی روند آن نزولی بوده است. بررسی تعداد شرکت‌های با سود منفی و زیانده نیز وضعیت سودآوری شرکت‌ها را از منظر دیگری بررسی می‌کند. بر اساس اطلاعات در دوازده ماهه ۱۴۰۰ تنها 34 شرکت زیانده شناسایی شده است. بر اساس گزارش سودآوری سه ماهه ۱۴۰۱ تعداد شرکت‌های زیانده 68 شرکت بودند که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد تغییری نکرده‌اند. در شش ماهه ۱۴۰۱ تعداد شرکت‌های زیانده به 49 شرکت رسید که این تعداد ۱۰ واحد کمتر از تعداد شرکت‌های زیانده در مدت مشابه سال قبل بوده است. به عبارت دیگر اگرچه روند صعودی رشد سودها متوقف شده است اما از طرف دیگر تعداد شرکت‌های زیانده نیز کاهش داشته است.
روند یک‌ساله رشد تولید صنایع بزرگ
بررسی شاخص تولید صنایع بزرگ در یکسال اخیر در فاصله مهر سال گذشته تا مهر امسال حاکی از یک تغییر مسیر بزرگ است. طبق اطلاعات ارائه شده ازسوی پژوهشکده پولی و بانکی درمهر ماه سال گذشته این شاخص منفی 1.4 درصد بود که مقایسه آن با رشد 7.7 درصدی مهرماه امسال نشان دهنده جهشی قابل توجه است. همچنین درآبان سال گذشته شاخص تولید صنایع بزرگ به منفی 7 دهم درصد بهبود یافته، روندی که در آذر سال گذشته به منفی 2 دهم درصد رسیده است. در دی ماه پارسال، این شاخص منفی یک دهم درصد ثبت شد. اما در دو ماه پایانی سال گذشته شاهد بدتر شدن شرایط هستیم به طوری که در بهمن ماه شاخص به منفی 7 دهم درصد و در اسفند به منفی 1.2 درصد تنزل کرد. دریک سال اخیر کمترین میزان رشد تولید صنایع بزرگ در فروردین ماه امسال تجربه شده است. دراین ماه این شاخص به منفی 6.5 درصد رسید اما از اردیبهشت ماه سال‌جاری شرایط برای صنایع بورسی بهتر شد. در دومین ماه سال‌جاری رشد این شاخص به منفی 2 دهم درصد بهبود یافت و درخرداد ماه پس از ماه‌ها رشد منفی، شاهد رشد 2.5 درصدی این شاخص هستیم. در ماه‌های بعد به‌صورت مداوم بر نرخ رشد تولید صنایع افزوده شده است به گونه‌ای که درتیر تولید صنایع بزرگ 6 درصد افزایش یافت. در مرداد ماه نیز این رشد به 6.7 درصد رسید که درآن زمان بالاترین نرخ رشد در یک سال اخیر بود. در شهریور ماه نیز همین نرخ رشد تکرار شد و در نهایت در مهر امسال با رشد 7.7 درصدی بالاترین رقم در یک سال اخیر به ثبت رسید.