درخشش ظرافت و تفکر در نقاشی ایرانی

مریم سادات گوشه/ نمایشگاه «نگارگری و مینیاتور ایران» با آثار فاخر و برجسته استاد رضا بدرالسماء، روز دوشنبه 23 آبان ماه با حمایت بنیاد مطالعات اسلامی ابن سینا با حضور کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه و «علیکبر علیکبروف کلابکوویچ» مدیر انستیتو شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه و حمید هادوی مدیر بنیاد ابن سینا افتتاح شد.
رضا بدرالسماء که بیش از 45 سال سابقه فعالیت هنری در رشته نگارگری و آبرنگ دارد و در بیش از 300 نمایشگاه داخلی و خارجی شرکت کرده درباره حضورش در این نمایشگاه انفرادی به «ایران» می‌گوید: «دو سال قبل بود که با بنیاد ابن‌سینا آشنا شدم که در کشور روسیه فعالیت فرهنگی دارد و تا به حال کتاب‌های متعددی در رابطه با اشاعه فرهنگ و هنر ایران در روسیه منتشر کرده است و فعالیت گسترده‌ای هم دارند. این بنیاد تاکنون 300 عنوان کتاب منتشر و نمایشگاه‌های بسیاری در جهت معرفی هنرهای ایرانی در روسیه برگزار کرده است. امسال هم از من خواستند که آثارم را در نمایشگاهی در کشور روسیه به نمایش بگذارم. گرچه تاکنون به دلیل شیوع بیماری کرونا برگزاری نمایشگاه‌های تجسمی وقفه افتاد اما اکنون این فرصت فراهم شد که این مقدمات کارآماده شود و به امید خدا روز 23 آبان ماه این نمایشگاه در شهر مسکو افتتاح شد.»
این نقاش پیشکسوت درباره استقبال مخاطبانش در این نمایشگاه توضیح می‌دهد: «روز افتتاحیه متوجه شدم روس‌ها عجیب به فرهنگ وهنر ما علاقه‌مند هستند. برای من هم این ذوق و شوق غیر منتظره بود. این نمایشگاه با استقبال بالایی مواجه شد و مردم هم که از حضور آن مطلع شدند برای افتتاحیه آمدند. معتقدم که خداوند همه انسان‌ها را از یک پدر و مادر خلق کرده و هر ملت و قومی را با زبان و رنگی آفریده اما در نهایت ما در یک زبان با هم مشترک هستیم و آن هم زبان بین‌المللی هنر است. ما با هنر تجسمی به راحتی می‌توانیم با هر قوم و ملتی صحبت کنیم و حرف‌ها و دلنوشته‌های خودمان را با زبان هنر به هم بگوییم و با ملت‌ها به راحتی ارتباط بگیریم. چقدر خوب است چنین نمایشگاه‌هایی گسترده‌تر شود.من نمایشگاه‌هایی در کشورهای دیگر هم داشتم اما این نمایشگاه متمایز از بقیه بود. به لحاظ اینکه مشتاقان به عرصه هنر را در این کشور بیشتر دیدم.
 در این نمایشگاه یکی از کتاب‌های آثار من در رابطه با غزلیات حافظ به چاپ رسیده که اولین اثری بود که توسط این مؤسسه به چاپ رسید و قرار است در آینده هم آثار دیگر من به چاپ برسد.قرار است در شهرهای دیگر روسیه هم نمایشگاه‌های دیگری از آثارم برگزار شود. امیدوارم هنرمندان ایران توفیق داشته باشند تا هنرشان را به دنیا عرضه کنند.»بدرالسماء در خصوص سبک و سیاق آثار و تعداد کارهایش در این نمایشگاه می‌گوید: «به لحاظ محدودیتی که برای آوردن آثار به کشور روسیه داشتیم، 30 اثر آوردیم. آثاری متعدد با شیوه‌های مختلف سبک نگارگری و نقاشی آبرنگ در این نمایشگاه در معرض دید علاقه مندان قرار گرفت.
بخشی از این آثار از عرفای معروف ایرانی الهام گرفته شده است. مثل حافظ، مولانا، خیام، بابا طاهر و بعضی از شعرای دیگر.در مورد حضرت اباعبدالله الحسین(ع) هم دو اثر به نمایش درآمده است.آثاری هم در مورد وقایع تاریخی و نیز حضرت عیسی مسیح(ع) دارم. باید بگویم این بنیاد به نام ابن سیناست و من هم با همین نام اثری در این نمایشگاه به نمایش گذاشتم. آثار این نمایشگاه همه به سبک نگارگری معاصر خلق شده است. در بخش گل و پرنده هم تعدادی اثر دارم.»
این نگارگر درباره وجه تمایز نقاشان روسی و ایرانی می‌گوید: «نقاشی هنرمندان روسیه با نقاشی ایرانی متمایز است. ظرافتی را که در آثار ما وجود دارد در نقاشی روسیه نمی‌بینید. هنرمند ایرانی سعی دارد تفکرات و وقایعی را که در پیرامونش هست، به تصویر بکشد و این وجه تمایز بین آثار ما با آنهاست. حرکت چرخشی قلم و ظرافت کار برای بازدیدکنندگان بسیار جالب بود. اینکه  چطور این آثار با این همه ظرافت به دست می‌آید. حتی از من سؤال می‌کردند که این همه ظرافت چگونه ممکن است؟ و من در پاسخ قلم مویی را نشان دادم که از موی گربه درست شده است و سر این قلم آنقدر ظریف است که بیننده فکر می‌کند که یک مو، سر این قلم است و برای همین برای آنها شیوه کار با این قلم بسیار جالب بود.»
بدرالسماء در پایان درباره تأثیر برگزاری نمایشگاه‌های ایرانی در دنیا توضیح می‌دهد: «امیدوارم این نمایشگاه اثر خوبی داشته باشد و بتوانیم ارتباط خوبی با کشورهای همجوارمان بگیریم و هنرمندان بتوانند نمایشگاه‌های بین‌المللی داشته باشند و با همان زبان علایق قلبی‌شان را به هم منتقل کنند. ما هیچ خصومتی با هیچ ملتی نداریم و باید این اتفاق بیفتد تا آنها بدانند قلب‌های ما ملت‌های دیگر را دوست دارد و می‌خواهیم در صلح و سلامت زندگی کنیم و آرزو داریم که دنیا در صلح و آرامش و امنیت باشد. متأسفانه این شیاطین هستند که می‌خواهند بین ما تفرقه بیندازند. همه ما خواهر و برادریم و باید دشمنانمان را بهتر بشناسیم تا بتوانیم کنار هم به راحتی زندگی کنیم.»