راه‌های ضربه زدن به فوتبال شاخه England

جلال چراغپور
کارشناس فوتبال

تیم ملی فوتبال ایران در شرایطی در جام جهانی 2022 قطر به میدان می رود که از 2 قسمت تشکیل شده است. از نیمه زمین به طرف جلو و از نیمه زمین به طرف عقب. درست است که سیستم‌های فوتبال در 3 یا 4 خط خوانده می‌شوند. مثل 1-4-1-4 اما اگر نفرات داخل زمین را به صورت 5-5 ببینیم، 5 نفر جلوی تیم ما، نفراتی هستند که در اندازه‌های اروپا و تیم‌های هلند، آلمان و پرتغال بازی می‌کنند اما 5 نفری که عقب هستند، در ظرفیت فوتبال روز دنیا قرار ندارند و در سطح تیم‌های حاشیه خلیج فارس هستند. در نتیجه، ما با 2 مقوله مواجه هستیم. یکی گل زدن و دیگری گل خوردن تیم ملی و اگر این 2 مسأله را تفکیک کنیم، منطقی‌تر می‌توانیم به تیم‌مان نگاه کنیم. درخصوص 5 نفر جلو، این اطمینان وجود دارد که در 90 دقیقه می‌توانند به هر تیمی گل بزنند. مهدی طارمی در اوج و شکوفایی فوتبالی خودش قرار دارد و بقیه بچه‌ها هم مانند علی قلی‌زاده، سامان قدوس، علیرضا جهانبخش و سردار آزمون حرف‌هایی برای گفتن دارند اما در بخش عقب، تکنولوژی دفاعی تیم ملی ضعیف به نظرمی‌رسد. البته 5 بازیکنی که در بخش عقب هستند، ممکن است با تکنولوژی به روز شده کار کنند. چون آثار و سایه‌ای از دفاع 3 نفره در بازی دوستانه با نیکاراگوئه مشاهده شد. در این بازی، در بقیه خطوط از بازیکنان جوانان و امید و سایر بازیکنان تشکیل می‌شد اما در دفاع می‌دیدیم که کارلوس کی‌روش از مرتضی پورعلی گنجی، شجاع خلیل‌زاده و محمدحسین کنعانی زادگان به صورت همزمان استفاده کرد. اگر این خط دفاع 3 نفره، عمق نداشته باشد و نفر وسط عقب نرود، همان خط دفاع 3 نفره ای است که آنتونیو کونته آورد و آن را مطرح کرد. در حال حاضر، خیلی از تیم‌ها در بازی‌هایشان از سیستم 3-2-5 استفاده می‌کنند که در این سیستم 2 نفر چپ و راست به جلو می‌آیند و 3-4-3 می‌شوند. کی‌روش خودش یک متخصص و تئوریسین طراحی سیستم است اما اگر چنین طرحی ایجاد شود، باید بازی اول ایران در جام جهانی را ببینیم که این سیستم چقدر می‌تواند بازدارنده باشد. در این شرایط، اگر با دفاع تیمی گل نخوریم، تیم ملی با طارمی یا آزمون می‌تواند به گل برسد.
نکته بعدی درباره تیم ملی، این است که خوشبختی ما در این است که وضعیت بازی‌های ما مثل جام جهانی‌های گذشته نیست. در جام جهانی 2014، ما ابتدا با نیجریه به عنوان یک تیم آفریقایی مسابقه دادیم که فوتبال عضلانی و دوندگی و قدرت بدنی دارد و خیلی هم خوب بازی کردیم اما در بازی دوم با آرژانتینی مسابقه دادیم که از امریکای لاتین است و فوتبال کوچک و تکنیکی و به صورت جمع بازی می‌کند. در بازی سوم، این ذهنیت به وجود آمد که ما 2 بازی سخت‌مان را انجام داده‌ایم و می‌رویم که از بوسنی و هرزگوین 3 امتیاز را بگیریم. در این دیدار، ما باز بازی کردیم و فوتبال خودمان را ارائه دادیم و 3 گل خوردیم. اما حسن این دوره این است که اگر ساختار منسجمی برای مقابله با فوتبال شاخه England داشته باشیم، می‌توانیم به موفقیت امیدوار باشیم. فوتبال شاخه England به انگلیس و تیم‌هایی مانند ولز، ایسلند، ایرلند و استرالیا گفته می‌شود که امریکا هم جزو آن است. اگر کی روش بتواند کاری بکند که در بازی اول با انگلیس، گسست در تیم ملی ایجاد نشود، یعنی باخت کم گلی داشته باشیم یا بازنده باشیم ولی خوب بازی کنیم، می‌توانیم امیدوار باشیم. یعنی طوری نشود که هم Game را ببازیم و هم نتیجه را که این کسالت بار است اما اگر نتیجه را مثلاً با یک پنالتی ببازیم ولی در Game موفق باشیم ،می‌توانیم به بازی با ولز و امریکا امید داشته باشیم. این دو تیم زیر مجموعه انگلیس هستند و فوتبال England در این 2 تیم نهادینه شده و غیر قابل تغییر است. در این شرایط، این شانس را خواهیم داشت که هر دوی این تیم‌ها را ببریم. امریکا تیم بیست و یکم دنیاست و ما بیستم و بنابراین دعوای اصلی روی کاغذ بر سر اینکه چه تیمی ولز را ببرد، اتفاق می‌افتد.
اگر بخواهیم به این تیم‌ها ضربه بزنیم، باید به این نکته توجه داشت که فوتبال ما بازیکن محور است و تاکتیک محور نیست. ما در حال حاضر مهاجمی به نام طارمی را داریم که می‌توان او را هشتمین مهاجم نوک دنیا نامید. چه از لحاظ قیمت و چه از لحاظ فنی و با محوریت او می‌توانیم برای گل زدن به امریکا و ولز آماده شویم اما درباره انگلیس احتیاط وجود دارد. اگر بخواهیم جمع شویم و ضدحمله بزنیم، زیاد نمی‌توانیم از طارمی استفاده کنیم اما اگر ما میانه بازی کنیم و توپ‌هایی را که از وسط زمین شکار یا قطع می‌کنیم به طارمی برسانیم، هم می‌توانیم او را در موقعیت قرار دهیم و هم تیم حریف را عقب نگاه داریم. این وضعیت Quick Attack است که حمله ناگهانی یا سریع از میانه میدان نام دارد و باید آن را جایگزین Counter attack کنیم که همان ضدحمله است که از یک سوم دفاعی خودمان پایه گذاری می‌کنیم. ما با طارمی و آزمون که هم گام بلند هستند و هم سریع و هم به هم پاس می‌دهند، انگلیس را با کمترین آسیب پشت سر بگذاریم و امریکا  و ولز را شکست دهیم. بنابراین استراتژی ما می‌تواند این باشد که باید با انگلیس اقتصادی بازی کنیم. اقتصادی به معنای استفاده به اندازه از انرژی بازیکنان، کمتر آسیب دیدن، کمتر اخطار گرفتن و کم گل خوردن و پس از آن گرفتن 6 امتیاز بعدی قابل دسترس است.