جام جهانی در لوسیل

مصطفی وثوق‌کیا
روزنامه نگار


​​​​​​​اگر 12 سال قبل که قطر میزبانی جام جهانی را با همه اما و اگر‌‌ها به‌دست آورد به من می‌گفتند قرار است به عنوان خبرنگار به این رویداد بروی حتماً تعجب می‌کردم، از این بابت که خب اصلاً در میان مواردی که به اصطلاح جزو علاقه‌مندی‌‌های من قرار داشت چیزی به اسم جام‌جهانی نبود. اما از دوره قبل که در روسیه برگزار شد و من کاهلی کردم و نرفتم این دوره برایم خیلی جدی‌تر شد و آخرش هم به این رویداد رسیدم. خود ماجراهای فوتبال و هیجانش یک طرف که آخر هیجان و استرس است ولی آنچه برای من جذابیت بیشتری دارد حواشی متصل به این رویداد است.
از همان روز اولی که رسیدم از چند نفری که اینجا مستقر بودند اسامی محل‌های خاص اجتماع را پرسیدم. بالاتفاق گفتند لوسیل را حتماً ببین. در کنار ورزشگاهی به همین نام که بازی افتتاحیه را هم آنجا برگزار کردند. القصه که بعد از بازی ایران و انگلستان و بعد از کمی استراحت راهی لوسیل شدیم. با دو خط مترو و 45 دقیقه وقت خود را به لوسیل رساندیم (بعدها مکشوف شد خود لوسیل شهری است و ما فی الواقع از دوحه خارج شدیم). در خروجی مترو ورزشگاه لوسیل خودنمایی می‌کند شبیه کشتی عظیم‌الجثه‌ای که کنار ساحل لنگر انداخته و در حال استراحت است. در امتدادش که بروی وارد خیابان اصلی می‌شود که همانا لوسیل است. خیابانی بلند به طول دو کیلومتر که انتهایش به ساحل می‌رسد.
از ابتدای ورودی هم پرچم کشورها را در سقف خیابان به طرز زیبا و شایسته آویزان کرده‌اند و هر کسی می رسد سراغ پرچم کشورش را می گیرد و عکس و یادگاری ثبت می‌کند. اما وجه شاخص این خیابان  چهار برجی است که مانند دودکش بالا رفته اند و به طرز عجیبی برای مخاطبش خودنمایی می‌کند. در کنارش هم از دو طرف خیابان که نگاه کنی انواع و اقسام برندها را می‌بینی که خودنمایی می‌کند هر چند تک و توک باز نبودند اما می‌شد حدس زد که  کاربری این خیابان چیست. در همان نگاه حدس زدم این شهر تازه ساخته شده پروژه قطر برای ری‌برندینگ جدید خود باشد با امکاناتی که همه از فناوری های جدید روز بهره گرفته است و در حد اعلای خود به نمایش گذاشته شده است.
در این شب‌های جام‌جهانی این خیابان محل حضور گروه هایی است که در خیابان انواع و اقسام برنامه‌ها را اجرا می‌کنند. درصد زیادی از آنها رقص‌های محلی است که برخی برای شکل عربی کشور قطر و برخی هم برای فرهنگ‌های دیگر است.  فرهنگ را هم در حد همین رقص و آوازهای محلی دیده است و شما دیگر وجهه خاصی از کشور قطر نمی‌بینی. در اصل ماجرا این است که لوسیل را ساخته‌اند تا شمای تماشاگری که هزاران دلار خرج کرده ای تا به جام‌جهانی قطر برسی باور کنی این سرزمین کشوری مدرن است و در دنیای جهانی جایی دارد. هر چند کشور قطر در سالیان اخیر رشد خوبی داشته است اما این مدل خراجی ها نشان می‌دهد جام جهانی تنها یک فرصت برای قطر بود تا خود را به عنوان عضو سرشناس و باکلاس جامعه جهانی جا بزند نه کسی که فقط پولی دارد و با آن کارش را جلو می‌برد.
آنچه مشهود است لوسیل برای قطر وجهه‌ساز است و این از تمام شئون این شهر عیان است. انتهای آن بلوار که به ساحل رسید در اصل یک فضایی بود تا تو بعد از یک راهپیمایی خودت را رها کنی و بگویی قطر هم مانند فلان کشور و فلان کشور است.