از بازخوانی تاریخ تا سوژه‌های پرکشش خارج از پایتخت

فرهنگی/ شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران، «سینماحقیقت» از بیستم آبان‌ماه آغاز به کار می‌کند؛ جشنواره‌ای که اصلی‌ترین تریبون این سینما و سینماگرانش است و در ایامی چند روزه فضای رسانه‌ای را معطوف سینمای مستند می‌کند. سینمای مستندی که بالذات، بدیع و تازه است و با نگاه جسورانه و دغدغه‌مند سینماگرانش هر وقت فرصتی برای عرضه داشته، توانسته با مخاطب ارتباط بگیرد. چنانچه تاکنون تماشای مستند در ایام جشنواره و لذت دیدن فیلم روی پرده عریض سینما را تجربه نکرده‌اید اگر در همین ایام سری به جشنواره سینما حقیقت بزنید از جمعیت علاقه‌مندان این حوزه شگفت‌زده خواهید شد. ذات بدیع سینمای مستند و نگاه جسورانه و خلاق فیلمسازانش دلیل این جذابیت و امتیاز بزرگ همین جشنواره است.
جمشید بیات ترک که با مستند «امین الضرب» -پرتره‌ای درباره زندگی حاج محمدحسن امین الضرب، بزرگترین تاجر قرن نوزدهم میلادی و اولین کارآفرین صنعتی ایران- متقاضی حضور در شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت است، درباره اهمیت و اثرگذاری ساخت مستند گفته است: «ما مستند می‌سازیم تا خودمان و زمان‌مان را بهتر بشناسیم. مستند به ما کمک می‌کند تا متوجه شویم که در طول تاریخ تغییری کرده‌ایم یا نه؟ هنوز به چیز‌هایی نقد می‌کنیم و همچنان درگیر آن‌ها هستیم. همین که مستند شناخت درستی از زمانه به ما بدهد، نوری بدهد و زمانه را مشخص کند، بسیار حائزاهمیت است.»شانزدهمین دوره جشنواره کوتاه‌تر از دوره‌های گذشته قرار است از تاریخ 20 تا 25 آذرماه برگزار شود. این دوره همچون دوره پانزدهم به صورت حضوری برگزار می‌شود، اگرچه بخش‌هایی از این رویداد همچنان آنلاین و غیرحضوری است. مکان برگزاری جشنواره هم پس از چندین دوره برگزاری از پردیس چهارسو به سینما ملت منتقل شده است. پخش آثار از یکشنبه 20 آذرماه در پردیس ملت آغاز شده و تا پنجشنبه 24 آذرماه ادامه خواهد داشت. مراسم اختتامیه نیز همان روز در تالار وحدت برگزار می‌شود. آن طور که در خبرها آمده، آیین نکوداشت یاد و خاطره نادر طالب‌زاده مستندساز فقید کشور با حضور جمعی از مستندسازان، یکی از برنامه‌های جنبی جشنواره است. طالب‌زاده، فیلمساز، مجری و تهیه‌کننده فیلم‌های مستند است که اردیبهشت ماه امسال پس از پشت سر گذاشتن مدتی بیماری درگذشت.شبکه مستند تلویزیون همچون ادوار گذشته همراه جشنواره «سینما حقیقت» است و امسال نیز «ویژه برنامه جشنواره سینماحقیقت» قرار است همزمان با آغاز جشنواره روی این شبکه برود. مخاطبانی که موقعیت حضور در جشنواره را  ندارند، با تماشای این برنامه در جریان تمام اتفاقات، نشست‌ها، ورک‌شاپ‌ها و فیلم‌های بخش‌های متفاوت قرار خواهند گرفت. این برنامه از ۲۱ آذرماه، یک روز پس از شروع جشنواره، روانه آنتن می‌شود که البته ساعت پخش آن هنوز به صورت دقیق مشخص نیست اما آن طور که سعید رسولی تهیه‌کننده این برنامه خبر داده احتمالاً مانند سال‌های گذشته در کنداکتور برنامه‌های ساعت ۱۹ تا ۲۳ قرار می‌گیرد.
برای شناخت آثار این دوره از جشنواره احتمالاً باید تا پایان هفته و اعلام اسامی آثار راه یافته به بخش‌های مختلف منتظر ماند اما طبق اخباری که از مستندهای متقاضی حضور در جشنواره، روی سایت خبری قرار می‌گیرد این طور که به نظر می‌رسد بازتاب تمامیت ایران در آیینه جشنواره یکی از شاخصه‌های این دوره است.  بهنام بیرم‌ وند که با مستند «دفک» متقاضی حضور در جشنواره است در این باره به تسنیم گفته است: «رویکردی که مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی در پیش گرفته و از دید من نکته بسیار مهمی‌ است، توجه به فیلمسازان خارج از پایتخت و شهر تهران است. به صورت کلی مستندسازی و فیلمسازی کاری پرهزینه است و باید بیش از پیش از آن‌ها حمایت شود. همچنین در شهرستان‌های کوچک سوژه‌های بشدت پرکشش و خوبی وجود دارد که با حمایت از فیلمسازان این مناطق شاهد آثاری متفاوت‌تر و خوب هستیم که البته خوشحالم که مرکز گسترش این موضوع را مورد توجه قرار داده است.» موضوع این مستند درباره یک خانواده هشت نفره بختیاری است که اغلب آن‌ها سواد خواندن و نوشتن ندارند اما تمامی آن‌ها به صورت خودآموز و بدون آنکه خبر داشته باشند، نقاشی‌های مدرن می‌کشند؛ در سبک‌های مختلف و به صورت کاملاً ذاتی.