مالیات بر سود سپرده‌های بانکی در 67 کشور

دومین نشست از همایش «نظام مالیاتی؛ عادلانه و هوشمند» دوشنبه ۱۴ آذرماه با موضوع «الزامات و آثار مالیات بر سود سپرده‌های بانکی» برگزار شد که لزوم وضع مالیات بر سود سپرده مورد اتفاق نظر همه اعضای نشست قرار گرفت.
به گزارش ایرنا، در این نشست بر تبعیض مالیاتی نسبت به درآمد حاصل از تولید و درآمد سود سپرده‌های بانکی تأکید شد، همچنین اشاره شد که وجود شرایطی مانند نرخ بهره حقیقی منفی، صرفاً متوجه سود سپرده‌های بانکی نبوده و تولید نیز متأثر از آن است. علاوه بر آن تولید متحمل ریسک‌های فراوانی نیز می‌شود ولی ریسک سود سپرده تقریباً صفر است.
«جعفر مهدی زاده»، مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی در این نشست ضمن اشاره به اهمیت اتکای درآمدهای دولت به مالیات به جای درآمدهای نفتی گفت: ما در بانک مرکزی همواره تأکید داشتیم که دولت بودجه خود را از طریق درآمدهای مالیاتی تأمین کند و به درآمدهای ناپایدار وابسته نباشد.
وی اظهار داشت: یکی از پایه‌های مالیاتی که در این زمینه اهمیت دارد، پایه مالیات بر سود سپرده‌های بانکی است که در دیگر کشورها نیز سابقه دارد. بر‌اساس بررسی ما کشورهای مختلف بر حسب شرایط اقتصادی و نظام مالیاتی، اخذ مالیات از سود سپرده‌های بانکی را در دستور کار قرار داده‌اند و در واقع ۶۷ کشور این پایه مالیاتی را اخذ می‌کنند.
مهدی‌زاده درخصوص مزایای اخذ این پایه مالیاتی گفت: افزایش درآمدهای دولت، بهبود عدالت مالیاتی و سوق دادن سرمایه‌های شرکت‌ها به سمت سرمایه‌گذاری منابع به جای سپرده‌گذاری، از جمله اهدافی است که برای این پایه مالیاتی در نظر گرفته شده است. به‌طور خاص مقایسه سود حاصل از سپرده‌گذاری بانکی با سود حاصل از فعالیت‌های تولیدی مطرح است که عدم دریافت مالیات از اولی با عدالت مالیاتی همخوانی ندارد.
مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی ضمن اشاره به چالش‌های اخذ مالیات بر سود سپرده‌های بانکی افزود: یک مسأله در زمینه اخذ مالیات از سود سپرده‌های بانکی، منفی بودن نرخ سود حقیقی است که انگیزه سپرده‌گذاری را کم می‌کند و به تعبیری به عنوان یک مالیات مضاعف محسوب می‌شود. نکته مهم دیگر اینکه وجود جایگزین‌هایی همچون صندوق‌های درآمد ثابت، موجب می‌شود وضع مالیات بر سود سپرده اشخاص حقوقی صرفاً منابع آنها را از سپرده‌گذاری مستقیم در بانک‌ها به سمت این صندوق‌ها یا ابزارهای مشابه ببرد و عملاً درآمدهای دولت افزایش پیدا نکند.
وی افزود: مسأله مهم دیگر که در زمینه مالیات بر سود سپرده‌های بانکی حائزاهمیت است، رقابت بانک‌ها برای پرداخت سود بیشتر به سپرده‌ها به منظور جذب سپرده‌های بیشتر است. بنابراین ممکن است وضع این مالیات به جای اصابت به دریافت‌کنندگان سود از بانک‌ها، به بخش تولید به عنوان تسهیلات گیرندگان یا به خود بانک‌ها اصابت کند که خلاف هدف سیاستگذار است و ممکن است مسائلی همچون افزایش نوسانات در سایر بازارها از جمله ارز و سکه و همچنین اضافه برداشت بانک‌ها را در پی داشته باشد.