همیشه دانشجو می‌مانم

حسین جمالی / نویسنده و کارگردان تئاتر: ساده بگویم که تئاتر برای من یعنی دانشگاه و دانشگاه برای من یعنی تئاتر. دو مقوله‌ای که هیچ‌وقت، حتی با اینکه سال‌هاست از محیط دانشگاه جدا شده‌ام برایم قابل تفکیک نیستند و هنوز هم بر همان روش‌های کارگاهی و تجربی کارم را پیش می‌برم و هر بار که کاری را می‌خواهم آغاز کنم باز تصویر آن روزها جلوی چشمم می‌آید. این تصویر بخصوص در چنین روزی، من را تا روزهای زیبایی که در تئاتر دانشگاهی کارم را آغاز کردم، می‌برد و اشتیاق تازه‌ای را درباره تئاتر و دانشگاه نوشتن در من ایجاد می‌کند. می‌خواهم چیزی که همیشه گفته‌ام را یک‌بار دیگر بنویسم که حرفی مهم است و مثل خاطره‌ها باید به آن توجه کرد: تئاتر دانشگاهی یک فرصت برای زایش فرم و محتوای تازه است، تا از دور یا نزدیک‌ترین شهرها، انگیزه‌ها و اشتیاق‌هایی که جوان‌ها با خود به این فضاهای آکادمیک می‌آورند جدی گرفته شود و نتیجه‌اش بشود شور و شعوری که در قالب یک اثر نمایشی به صحنه برده می‌شود. بهتر بگویم، آن‌طور که جوان‌ها از شهرهای مختلف برای تحصیل و خودسازی در رشته‌های متفاوت بینش‌ها و فرهنگ‌های بومی خود را با هم و کنار هم در سالن‌های تمرین و صحنه‌های اجرا به منصه‌ظهور می‌رسانند معجونی است از سنت و مدرنیته. هنرمند تئاتر دانشگاهی، جوان، خلاق و پر از انرژی است. ترسی از مکاشفه و آفریدن صحنه‌های بدیع و شگفت‌‌انگیز ندارد. به توان خود تکیه می‌کند و اندیشه ناب خود را بر صحنه‌های پژوهیده‌اش تمرین و اجرا می‌کند. تئاتر دانشگاهی بر تفکر تازه متکی است و هنرمند این نوع از تئاتر با تمام وجود تلاش دارد تا خودش را بالا بکشد و ضمن این بالاکشیدن‌های هنرمندانه موجودیت پاک و انسانی‌اش را با نور و رنگ و آهنگ و حرکت به جهان پیرامونش نشان دهد. از خودم می‌پرسم: آیا تئاتر در طول تاریخ هدفی غیر از این داشته است؟ دانشجویان فهیمی که وقت و عمر جوانی خود را در پلاتوهای کوچک با کمترین امکانات زندگی می‌کنند و به تمرین گفتارها و حرکت‌های نمایشی بسنده نمی‌کنند و حقوق خود را به جای گیشه‌ها از تاریخ پیش‌رویش و آینده نزدیک طلب می‌کنند، چیزی جز اضافه کردن به تئاتر و آینده با خود ندارند. برای من که هنوز خود را دانشجو می‌‌دانم این یعنی خود زندگی... چرا که تئاتر تنها یک شغل نیست. تئاتر وسیله‌ که نه، هدفی مهم برای شناخت خود و جهان پیرامون است؛ تلاشی پیگیر برای آفریدن اثری‌ است که با آن ببیند، بشنود، بگوید و دیگران را هم دعوت کند به این میهمانی. ارزش تئاتر دانشگاهی بیش از هر مقوله دیگری – که همه آنها هم البته با ارزش‌اند- شور و اشتیاق خستگی‌ناپذیری هنرمندانش است. دانشگاه‌ها و فعالیت هنری در دانشگاه رنگ‌بندی زیبایی از طیف افرادی اعم از –به اصطلاح- تئاتری‌ها و غیرتئاتری‌ها را با عنوان زیبایی به نام تئاتر گرد هم جمع می‌کنند تا به طرزی نامحسوس، مکالمه اجتماعی شکل یافته از بینش‌ها در قالب هنر تئاتر شکل بگیرد. ارتباط‌های فرهنگی را شکل می‌دهد، خانه‌های دانشجویی، کافه‌های دانشجویی، پاتوق‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی جایی برای تبادل افکار متعال، جایی برای تئاتر آینده است؛ و این حرف کمی نیست. به همین دلیل از دوران دانشجویی تا امروز با خودم قرار گذاشتم «تا همیشه دانشجو بمانم.»