طرحی که در راهروی مجلس ماند

درحالی که روزگذشته درنشست علنی مجلس با حضور رئیس کل بانک مرکزی و وزیراموراقتصادی و دارایی نمایندگان از وضعیت بازار ارز انتقاد داشتند، سیداحسان خاندوزی وزیراقتصاد در نامه‌ای که بیش از سه ماه پیش به رئیس مجلس نوشته بود، درخواست کرده بود که طرح مالیات بر عایدی سرمایه سریعتر در دستور کار نمایندگان قرار بگیرد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان با توجه به برتری عرضه نسبت به تقاضا در بازار ارز و مطلوب بودن ذخایر ارزی کشور، مهمترین دلیلی که باعث نوسانی شدن بازار ارز و به دنبال آن طلا، خودرو و مسکن شده؛ فعال شدن دلالان و فعالیت‌های سفته بازانه دراین بازارهاست که دریافت مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند جلوی این عامل را بگیرد. صاحبنظران می‌گویند برخی در بازارها با قیمت‌سازی و ایجاد هیجان به سودهای کلانی می‌رسند بدون اینکه مالیاتی پرداخت کنند. یکی از درخواست‌های دولتمردان از مجلس هم تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه است. کارشناسان می‌گویند تصویب و اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه علاوه بر مقابله با فرار مالیات و سوداگری در بازار، از رشد بی‌رویه نرخ‌ها جلوگیری می‌کند. یکی از راه‌های مقابله با سوداگری‌ها اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه است که کلیات آن در پنجم خردادماه ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی تصویب شد؛ اما جزئیات آن هنوز بلاتکلیف مانده است. طرح مالیات بر عایدی سرمایه که اجرای آن درخواست همه است، حدود دو سال است که در مجلس معطل مانده و قرار بود هفته گذشته به صحن علنی بهارستان برسد اما همچنان در راهروهای مجلس سرگردان است. وزیر امور اقتصادی و دارایی در نامه 21 شهریور ماه سال‌جاری خود خطاب رئیس مجلس که در شهریور ماه امسال نوشته شده بود برای مقابله با سوداگری در بازارهای طلا، ارز، خودرو و ملک خواستار تسریع مجلس در تصویب مالیات بر عایدی شده بود. بر اساس این گزارش، هم‌اکنون نامه سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در خصوص درخواست دولت برای تصویب مالیات بر عایدی سرمایه منتشر شده است. خاندوزی در این نامه کاهش انگیزه‌های سوداگری در بازارهای طلا و ارز، خودرو و ملک را از جمله تأثیرات اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه عنوان کرده است. وزیر اقتصاد در نامه به رئیس مجلس اهداف طرح مالیات بر عایدی سرمایه را محدود کردن سوداگری در بازارهای دارایی‌های اصلی یعنی ملک، خودرو، طلا و ارز، بهبود عدالت اجتماعی و افزایش کارآیی اقتصادی بیان کرده و افزود: بازدهی‌های بالای خرید و فروش در بازارهای فوق باعث کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری و کار در حوزه تولید می‌شود و یکی از موانع اصلی رونق تولید در کشور است و در نتیجه تصویب و اجرای این طرح موجبات رونق تولید را فراهم می‌کند. وی در این نامه نوشته است: با توجه به بستر اجرایی طراحی شده برای این طرح، فعالیت‌های زیرزمینی، قاچاق و فرار مالیاتی و کاهش کسری بودجه منجر به بهبود وضعیت فعالیت تولیدی در کشور خواهد شد. وزیر امور اقتصادی و دارایی درنشست روز گذشته مجلس نیز تصریح کرد: امیدواریم با همدلی بین سه قوه از این مسأله‌ای که وجود دارد یعنی بی‌ثباتی موقت بگذریم ضمن اینکه بنده 21 شهریور امسال در نامه‌ای به رئیس مجلس خواسته بودم که یک ابزار کنترلی برای کنترل تقاضاهای دلالی، سفته بازی و سوداگری بازار ارز ایجاد شود که یک بار برای همیشه به این وضعیت خاتمه دهیم که کسانی بخواهند با ارزش پول ملی کشور و مردم سفته بازی و سوداگری کنند بنابراین تصویب طرح مالیات بر سوداگری و عایدی سرمایه به دوران سوداگری و سفته بازی در بازار ارز خاتمه می‌دهد که 100 درصد آماده اجرای آن هستیم.
طرح مالیات بر عایدی سرمایه در پیچ و خم مجلس
نوبت بررسی جزئیات طرح مالیات بر عایدی سرمایه در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در شرایطی هنوز فرا نرسیده است که تصویب و اجرایی شدن این طرح می‌تواند زمین، ‌خودرو، مسکن و ارز را از بازار دلالی خارج کند. به گزارش ایسنا،‌ در چند هفته گذشته، گزارش شور دوم کمیسیون اقتصادی در مورد طرح مالیات بر عایدی سرمایه در دستور هفتگی مجلس قرار گرفته است؛‌ طرحی که کلیات آن در ۵ خرداد سال گذشته به تصویب رسید و برای بررسی مجدد به کمیسیون اقتصادی ارجاع شد.
کمیسیون اقتصادی مجلس بعد از بررسی و چکش‌کاری مجدد،‌ گزارش مصوبات خود را به هیأت رئیسه مجلس برای قرار گرفتن در دستور کار صحن علنی ارجاع داده که با وجود گذشت چند ماه،‌ هنوز نوبت به بررسی این طرح نرسیده است؛‌ محمد رشیدی عضو هیأت رئیسه مجلس در این باره به ایسنا گفت: تعدد طرح‌های در دستور کار مجلس باعث شده که هنوز نوبت به بررسی طرح مالیات بر عایدی سرمایه نرسیده است.
موضوعی که به نحو دیگر مهدی طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد و گفت: طرح مالیات بر عایدی سرمایه مدت‌هاست در دستور مجلس قرار دارد منتها شلوغی دستور کار مجلس و فوریت‌های گاه و بی‌گاهی که پیش می‌آید، باعث به تعویق افتادن تصویب طرح مالیات بر عایدی سرمایه در مجلس شده است؛ 
حال سؤال اساسی این است چرا باید طرح به این مهمی اینقدر معطل تصویب نمایندگان مجلس بماند؟ همچنین محمدرضا یزدی زاده،‌اقتصاددان و معاون اسبق سازمان مالیاتی کشور درباره لزوم تصویب هر چه سریع‌تر مالیات بر عایدی سرمایه می‌گوید: اگر دولت اعلام کند هر کس خودرو خرید و یکساله آن را فروخت، ۹۰ درصد مابه‌التفاوت آن را به عنوان مالیات بر عایدی سرمایه می‌گیرم، دیگر دلالی در بازارهای ارز، طلا، خودرو و ملک می‌ماند؟ پس چرا آقایان مجلسی آنرا در مجلس تصویب نمی‌کنند؟
انتظار می‌رود جزئیات طرح «مالیات بر عایدی سرمایه» قبل از ورود مجلس به بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه یا لایحه بودجه ۱۴۰۲ در جلسات علنی مجلس مورد رسیدگی قرار گیرد تا شاهد کاهش سوداگری در بازارهای ارز، مسکن و خودرو باشیم.