صیادان

شهره طاعتی
مددکار اجتماعی

​​​​​​​از نظر تقسیم‌بندی اجتماعی شغل‌های مختلف را به گروه‌های کوچک‌تر و مشخص‌تر تقسیم می‌کنند. همین دسته‌بندی‌ها باعث می‌شود که برای هر کدام از این گروه‌های شغلی شرح وظایف خاص خودش تعریف شود. به‌دنبال تعریف شرح وظایف، دستورالعمل‌های مخصوص آن دسته نیز تعیین می‌شود. این مدل از تقسیم‌بندی‌های اداری قابل بررسی و پایش است و شاخص‌های مخصوص خودش را دارد و هرکدام به‌صورت جداگانه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، اما همین گروه‌های شغلی از منظر اجتماعی نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند. این بررسی‌ها نیاز به تشخیص و دانش تجزیه و تحلیل اجتماعی دارد. افراد بررسی‌کننده باید تمامی رفتارها و عملکردهای افراد یک گروه شغلی را بدانند و بشناسند و بتوانند تحلیل کنند. بررسی اجتماعی و تحلیل اجتماعی شغل‌ها بسیار حائز اهمیت است زیرا آنها اجزای تشکیل‌دهنده جامعه هستند و در کل در کنار بقیه گروه‌ها، مشخصه‌های یک جامعه را نشان می‌دهند. این گروه‌ها از تعداد بسیار زیادی افراد تشکیل شده‌اند که دارای عملکردی مشترک هستند و یک سری فعالیت‌های مشترک را انجام می‌دهند. شاید بتوان گفت که در هر گروه شغلی، افراد با خصوصیات رفتاری مشترک و شاید بهتر است بگوییم رفتارهایی شبیه به هم را می‌توان دید.  گروهی از مشاغل هستند که رفتار، عملکرد و منش و سبک زندگی‌شان بسیار متفاوت و گاهی اوقات بسیار نادر و شاید عجیب به نظر برسد. به‌طور مثال گروه شغلی صیادان منطقه جنوب ایران که با قایق‌های موتوری و تورهای کوچک یا سیم و قلاب به صیادی می‌پردازند، از دسته‌های شغلی دیگر متفاوت‌تر هستند. آنها از همه لحاظ چه از ساعت کاری، محیط کار، نوع ارتباط‌شان با همکاران و طبیعتی که از آن ارتزاق می‌کنند بسیار متفاوت هستند. گروه صیادان یا همان ماهیگیران افرادی صبور هستند زیرا یا یاد گرفته‌اند که با صبر می‌توانند به نتیجه دلخواه‌شان برسند یا این صبوری را به‌صورت ذاتی درون خودشان دارند. ویژگی رفتاری دیگری که در این گروه می‌توان مشاهده کرد، قانع بودن به صید هر روزشان است. آنها هیچ گاه صیدی بیشتر از مقداری که در تورهای‌شان یا قلاب‌های‌شان به‌دست می‌آورند، نمی‌خواهند و به همان مقدار، چه کم و چه زیاد راضی هستند و زندگی خود را می‌گذرانند زیرا به این موضوع اعتقاد دارند که دریا و طبیعت به همین مقدار برایشان آورده و روزی دارد که به ایشان داده است و اگر بیشتر از آن را طلب کنند نوعی بی‌احترامی به دریا و طبیعت کرده‌اند. یک نوعی از رفتار در بین اکثر ماهیگیران با قایق مشترک است و آن هم نوع تبادل‌شان با دریا است. آنها از دریا درس می‌گیرند، با دریا معاشرت می‌کنند، از آن روزی می‌گیرند و غذای روزانه‌شان را تأمین می‌کنند و گاهی اوقات جان‌شان را در دریا می‌گذارند. آنها خود را به موج‌های دریا می‌سپارند، اکثر آنها دانش‌های علمی و آکادمیک راجع به شغل‌شان و دریا ندارند ولی حتی بیشتر از افرادی که دارای تحصیلات دانشگاهی هستند، امواج، بادهای دریا و جهت‌های جغرافیایی را می‌شناسند. گونه‌های آبزیان را می‌شناسند، با آنها تبادل می‌کنند، گونه ‌ای را صید می‌کنند و گونه‌ای را برای زیاد شدن و حفظ محیط زیست، صید نمی‌کنند تا حفظ شوند. آنها نوعی احترام مخصوص برای دریا و جانداران درون آن قائل هستند، دریا نیز به‌عنوان طبیعت جاندار این احترام را می‌شناسد و متقابل با آنها برخورد می‌کند. انواع و اقسام داستان‌هایی که از دل دریا و ماهیگیران بیرون آمده است همگی نوعی از نگاه و معاشرت این افراد با دریا را نشان می‌دهد. می‌توان گفت که خصوصیات مشترک گروه‌های شغلی، بعضی اکتسابی است ولی بیشتر مواقع افراد آن گروه به‌صورت ذاتی دارای خصوصیات رفتاری مشترک هستند که گردهم می‌آیند و در یک مسیر قرار می‌گیرند.