نفسی عمیق با چشمان بسته

علی شایان‌فرد
منتقد

​​​​​​​ فیلم سینمایی«After Sun» یکی از فیلم‌هایی‌ است که نظر منتقدان و کارشناسان بسیاری را در حوزه سینما به خود جلب کرد و حتی خیلی‌ها این فیلم را یکی از بهترین فیلم‌های سال 2022 لقب دادند؛ فیلمی که اولین اثر شارلوت ولز کارگردان‌اش است. خود ولز فیلم‌اش را یک اثر «بیوگرافی‌‌محور و احساسی» می‌خواند؛ این فیلم در کشور ترکیه فیلمبرداری شده و نکته جالب توجهش هم قبل از آن‌که درباره خود فیلم حرف بزنیم این است که بازیگر کودک این فیلم، فرانکی کوریو، از بین 800 بازیگری که برای این نقش داوطلب شده بودند، انتخاب شد و نه تنها اولین فیلم کارگردان، که اولین تجربه بازیگری این هنرمند 12 ساله هم هست. اولین ساخته بلند داستانی شارلوت ولز اسکاتلندی، قالیچه‌ای است ریزبافت؛ شبیه همان‌هایی که کالم یکی‌شان را از ترکیه به سوغاتی می‌خرد. دستاوردی اصیل، لطیف، زیبا و پیچیده؛ که از نحوه قاب‌بندی صحنه‌‌ای در ظاهر معمولی تا جزئی‌ترین صدای محیط، از ترتیب کلمات یک جمله تا نحوه آکسان‌گذاری بازیگر هنگام ادای واژگان را به دقت به‌کار‌می‌گیرد؛ به هدف زنده‌ کردن حال‌ و‌هوایی متناسب با حقیقت تجربه زیستی انسان. شبیه به ثبت احساس نفسی عمیق با چشمانی بسته؛ در خنکای صبحگاه شهری ساحلی. نحوه مینی‌مالیستی ارائه اطلاعات در فیلم، این باور را کاملاً معتبر جلوه می‌دهد که سفر تابستانی، آخرین خاطره مشترک دو شخصیت است. این موضوع هم در فاصله کمِ کالم با خودکشی پیداست، هم در شکلی که فیلم با او وداع می‌کند. در واقع ولز از طریق نشانگان متعددی (اشاره کالم به اینکه تصور نمی‌کند چهل سالگی را ببیند، ایستادن او روی نرده بالکن با دستانی باز، شکلی که او فیلم‌های ضبط‌ شده را مانند یادگاری بازبینی می‌کند، اقدام ناکام‌اش به خودکشی در دریا، و نهایتاً نحوه به‌کارگیری ترانه «تحت فشار» کوئین و بویی در صحنه رقص پایانی)، بر شخصیتی که در اکثر دقایق فیلم مقابل‌مان زنده و حاضر می‌بینیم، خاکستر فنای زودرس می‌پاشد و فقدان‌اش را بدون نمایش صریح، هشدار می‌دهد. به شکلی که در پایان زیبای فیلم (با همراهی موسیقی عمیقاً احساس‌برانگیز الیور کوتس) دل ما هم برایش تنگ می‌شود. فیلمساز اعتقاد دارد آدم‌ها مادامی که کسی به خاطر بیاوردشان، به زندگی ادامه می‌دهند. مانند کالم که در پایان خداحافظی می‌کند، دوربین‌اش را پایین می‌آورد و راهی ذهن سوفی می‌شود. فیلم، رابطه‌ای عاطفی با مخاطب برقرار می‌کند و تا انتها، او را چنان زلال با خودش تنها می‌گذارد که دیگر نخواهد جز زندگی به هیچ‌چیز دیگری فکر کند و همین اثر عاطفی‌است که ممکن است مخاطب آن را تا چند روز با خود داشته باشد و تأثیری مهم از آن روی زندگی شخصی و اجتماعی‌اش حس کند.
 پس از غروب
کارگردان: شارلوت ولز
بازیگران: پاول مسکل، سلیا رولسون‌حال، فرنکی کوریو
محصول: 2022