آزادی واردات برنج از قید ممنوعیت

گروه اقتصادی/ دولت همواره حمایت از برنج ایرانی و تولیدکنندگان آن را در اشکال مختلف انجام داده است تا امکان افزایش تولید این محصول مهم در کشور فراهم شود، اما با توجه به میزان برنج تولیدی کشور بخشی از نیاز بازار باید از محل واردات تأمین شود. کشور به طور متوسط ماهانه به حدود ۲۵۰ هزار تن برنج نیاز دارد که نزدیک به دوسوم آن یعنی در حدود ۱۶۰ تا ۱۶۵ هزار تن از طریق تولید داخلی و یک‌سوم آن که حدود ۹۰ هزار تن است از طریق واردات تأمین می‌شود.
واردات برنج می‌تواند قیمت‌های داخلی را تعدیل کند. حالا دولت بعد از ممنوعیت واردات برنج که از سال ۱۴۰۰ برای حمایت از تولید داخل اعمال کرده بود، ثبت سفارش برای واردات را آزاد کرد تا این اقدام جلوی نوسان قیمت در بازار را بگیرد. مدیرکل دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی با اعلام آزاد شدن واردات برنج اعلام کرده است: «با توجه به حذف ممنوعیت واردات برنج، ۱۰۰ هزار تن طی ۲۴ ساعت گذشته ثبت سفارش انجام شده است.»
شهیاد آبنار تأکید کرده در راستای تنظیم بازار برنج و تأمین برنج داخلی محدودیت واردات حذف شده است. وی اظهار کرد: دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهاد کشاورزی به شرکت بازرگانی دولتی اعلام کرده است عرضه نامحدودی برای برنج وجود ندارد.
ایران در جایگاه چهارمین کشور واردکننده برنج دنیا
ایران در جایگاه چهارمین کشور واردکننده برنج در دنیا قرار دارد و میزان واردات مورد نیاز سالانه به ۱.۲ میلیون تن می‌رسد و حدود ۴۰ درصد برنج مورد نیاز کشور از محل واردات تأمین می‌شود.
حدود یک ماه‌ونیم گذشته واردات برنج از هند ممنوع شد و این مسأله هم به دلیل بروز مشکل در تراز تجاری بین ایران و هند به وجود آمد زیرا ظاهراً اقلامی که از ایران به هند رفته بود از سوی این کشور قبول نشده بود و در مقابل ایران هم تصمیم گرفت واردات برنج از هند ممنوع شود. در واقع توقف واردات برنج از هند برای متعادل‌سازی تراز تجاری با این کشور صورت گرفت و تصمیم بر این بود که در صورت متعادل شدن یا حرکت به سمت مثبت شدن، در صورت لزوم از سر گرفته شود. 
برنج یکی از مهم‌ترین کالاهای صادراتی هند به ایران است اما در شرایط فعلی به میزان کافی برنج خارجی برای تأمین نیاز کشور وارد و ذخیره شده است و ذخایر برنج خارجی پاسخگوی نیاز بازار کشور است، اما برای جلوگیری از ایجاد خلأ در ماه‌های پایانی سال و افزایش تقاضا برای مصرف برنج، واردات ۴۰۰ هزار تن برنج خارجی از منابع دیگر پیش‌بینی شده است.
میزان واردات برنج خارجی از ابتدای سال تاکنون توسط بخش دولتی بیش از ۲۲۳ هزار تن و توسط بخش خصوصی ۹۲۱ هزار تن بوده است. ضمن اینکه امسال ۷۰۰ هزار تن برنج در گیلان، یک میلیون تن در مازندران، ۲۴۰ هزار تن در گلستان و مجموعاً ۴۰۰ هزار تن در استان‌های مرکزی و جنوبی تولید شده است و یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن برنج وارد شده که بر بازار برنج ایرانی نیز بی‌تأثیر نبوده است. طبق پیش‌بینی دبیر انجمن واردکنندگان برنج، تا پایان سال رقم کل واردات به یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن می‌رسد و این رقم واردات در کنار رقم ۲میلیون و ۲۰۰ هزار تنی که برای تولید امسال پیش‌بینی شده است می‌تواند قیمت برنج را در بازار کاهش دهد یا دست‌کم افزایش قیمتی در کار نباشد.
مسیح کشاورز، دبیر کمیسیون واردکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج کشور اعلام کرده است: در صورت عدم واردات برنج برای تنظیم بازار باید ۳۰۰ هزار تن برنج تا پایان سال تأمین شود. در صورتی که این اتفاق نیفتد ابتدا با گرانی برنج و سپس با کمبود آن مواجه خواهیم شد و به طور قطع برنج پرمحصول و کیفی در ماه‌های بعد با رشد قیمتی بالا روبه‌رو می‌شود. امسال تولید برنج داخلی از وضعیت مطلوب کمی و کیفی برخوردار بوده است و نمی‌توان به بهانه کمبود، قیمت را افزایش داد. در شرایطی که به پایان سال و افزایش تقاضای شب عید و سپس ماه رمضان نزدیک می‌شویم، اگر ثبت سفارش‌ برای واردات برنج آزاد نمی‌شد، احتمال افزایش قیمت برنج ایرانی دور از ذهن نبود.