اعدام به جرم انتقاد توئیتری

زهره صفاری/ استاد برجسته حقوق دانشگاه عربستان که همزمان با آغاز ولیعهدی محمد بن سلمان، به خاطر توئیت‌های پرانتقادش از آل سعود بازداشت شده بود، به اعدام محکوم شد. این حکم که پس از چند حبس طولانی برای کاربران توئیتری مخالف خاندان حکومتی عربستان صادر شده، مدافعان حقوق بشر را در این کشور به واکنش واداشته است.
به گزارش گاردین، عواد القرنی 65 ساله در سپتامبر 2017 از جمله نخستین بازداشتی‌هایی بود که با روی کارآمدن محمد بن سلمان در راستای سیاست سرکوب مخالفان این کشور بازداشت شد. ناصر پسر این استاد دانشگاه که پس از دستگیری پدرش از عربستان فرار و به انگلیس پناهنده شده است در گفت‌وگو با این روزنامه بریتانیایی، حکم عواد القرنی را تأیید کرد. گرچه القرنی یکی از مهم‌ترین و مشهورترین کاربران عربستانی شبکه‌های مجازی به شمار می‌رود و تنها در توئیتر 2 میلیون دنبال‌کننده داشته است، رسانه‌های حامی آل سعود از او به عنوان عنصری خطرناک یاد می‌کنند تا این عنوان بتواند توجیهی برای صدور حکم مرگش باشد. سال گذشته نیز سلما الشهاب، دانشجوی دکترای دانشگاه لیدز و مادر دو کودک، به خاطر توئیت‌های اعتراضی‌اش از سوی دادگاه عربستان به 34 سال زندان محکوم و پس از او نیز نورا القحطانی با جرمی مشابه با مجازات 45 سال حبس روبه‌رو شد.
پارادوکس بن سلمان
بررسی مدارک ارائه شده توسط پسر عواد القرنی نشان می‌دهد استفاده از شبکه‌های مجازی از سال 2017 و با روی کار آمدن محمد بن سلمان ممنوع شده است اما همزمان مؤسسات دولتی عربستان، سرمایه‌گذاری‌های کلانی برای خرید سهام شبکه‌های مجازی امریکایی مانند توئیتر و فیس‌بوک یا کمپانی‌هایی مانند دیزنی داشته‌اند.جید باسیونی، رئیس بخش مدافعان حقوق بشر خاورمیانه و شمال آفریقا معتقد است: «پرونده القرنی سرنخی است که نشان می‌دهد دانشمندان و دانشگاهیان به خاطر توئیتر یا ابراز عقایدشان در عربستان می‌توانند با حکم مرگ روبه‌رو شوند. اما اینکه خاندان سعود در حال سرمایه‌گذاری در فیس‌بوک و توئیتر است، اگر حرکتی گمراه کننده نباشد، مضحک و خنده‌دار است و می‌تواند نشان‌دهنده سیاستی باشد که ولیعهد سعودی پیش گرفته است. آل سعود می‌خواهد در نگاه بین‌المللی یک سرمایه‌گذار در حوزه فناوری، زیرساخت‌های مدرن و ورزش و ابزارهای سرگرم‌کننده جلوه کند اما این رفتار با آنچه صدور این احکام ثابت می‌کند در تضاد است. در واقع کسانی که بن سلمان به خاطر ابراز عقاید یا توئیت‌هایشان به اعدام محکوم کرده، نه خطرناک هستند و نه قصد براندازی حکومت را دارند.» سیاست سرکوبگرانه عربستان علیه مخالفانش در شرایطی است که احمد المطیری که در سال 2014 تا 2015 به خاطر تلاش برای نفوذ به توئیتر در راستای سیاست‌های آل سعود تحت تعقیب اف بی آی قرار گرفته بود، نه تنها دستگیر نشده بلکه در ریاض آزادانه زندگی می‌کند و در شبکه‌های مجازی حساب فعال دارد.
عربستان در مسیر افول
ترکی الشلهوب، نویسنده عربستانی دوران محمد بن سلمان را بدترین دوره سلطنت سلسله آل سعود از زمان تأسیس آن می‌داند. به نوشته العالم، این نویسنده در حساب توئیتری‌اش نوشت: «در دوران حکومت بن سلمان، فساد اخلاقی و مواد مخدر گسترش یافت و مردم شاهد عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی بودند و چشم‌انداز انحلال و فروپاشی حکومت را پیش‌رو دارند. این بدترین دوران سلطنت برای عربستان از زمان تأسیس آن است.»