در مدار بازگشت امید

نیلوفر ساسانی/ با اکران دو فیلم تازه، سینماها نونوار شده‌اند و روزنه‌های امید به سمت و سوی گیشه باز شده است. اضافه شدن ملودرام عاشقانه «ملاقات خصوصی» و طنز سیاسی «چپ راست» به ترکیب اکران و رسیدن به چیدمان متنوع از آثار، از یک‌سو امیدواری برای دیدن دیگر فیلم‌های در حال اکران را بیشتر کرده است و از سوی دیگر صاحبان خیلی از فیلم‌های پشت خط اکران منتظر محک خوردن این دو فیلم در گیشه هستند تا در صورت توفیق آنها در آشتی دادن مخاطب با سالن‌های سینما، اعتمادشان به اکران جلب شود و فیلم‌شان را روانه اکران کنند. دو فیلم پرسروصدایی که بر اساس معادله فروش، فرمول جذب مخاطب را دارند اما موفقیت آنها در گیشه به تبع شرایط برآمده از نا‌آرامی‌های اخیر، قائم به ذات نیست و به حمایت‌های تبلیغاتی نیاز دارد.
پسند مخاطبان از ترکیب ملودرام عاشقانه و طنز سیاسی
«ملاقات خصوصی» یک عاشقانه آبرومند است که برای یک‌بار دیدن توصیه می‌شود. گواه این مدعا صدرنشینی فیلم در جدول آرای مردمی چهلمین جشنواره فیلم فجر است که تا یک‌قدمی سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران هم رفت اما به‌ دلیل ابهامات مطرح شده از سوی صاحبان برخی آثار جشنواره به فرایند رأی‌گیری، این سیمرغ از جشنواره حذف شد. در میان مؤلفه‌های جذب‌کننده مخاطب، بازی و حضور پریناز ایزدیار و هوتن شکیبا نقش مهمی دارند. البته تجربه ساخت فیلم کوتاه، امید شمس را به تجربه‌ای رسانده که قادر است بازی‌های خوبی از بازیگران بگیرد از جمله نادر فلاح در نقش قباد و ریما رامین‌فر در نقش همسر او و پیام احمدی در نقش کامران. «ملاقات خصوصی» داستان عشقی را روایت می‌کند که برای به سامان رسیدن ناچار به عبور از پیچ‌وخم بسیار است چنانچه در توضیح کوتاه این فیلم آمده است: «این چه دوست‌ داشتنیه که اگه خلاف نکنیم به هم نمی‌رسیم؟»
چنانچه مروری به راهکارهای ارائه‌شده از سوی سینماداران و پخش‌کنندگان سینما و کارشناسان فروش در چند ماه گذشته داشته باشید، نمایش فیلم‌های توقیفی یکی از پارامترهای پیشنهادی آنها به منظور وسوسه مخاطب برای آمدن به سینما بوده است. شاید بتوان اکران «چپ راست» را در راستای همین سیاست‌ قرار داد؛ کمدی سیاسی که منوچهر محمدی صاحب آثار پرفروش سینمای ایران از جمله «مارمولک» تهیه‌کنندگی آن را بر عهده دارد و پسرش حامد محمدی سازنده «طلا و مس»، «اکسیدان»، «حوض نقاشی» و... آن را کارگردانی کرده است. «چپ راست» که نامش به دو جناح سیاسی چپ و راست اشاره دارد، درباره جابه‌جا شدن نوزادان دو زوج اصلاح‌طلب و اصولگرا در بیمارستان و ماجراهایی است که برای آنها اتفاق می‌افتد. در این فیلم کمدی رامبد جوان، پیمان قاسم‌خانی و سروش صحت که هر سه سابقه ساخت آثار کمدی دارند، بازی کرده‌اند و در کنارشان می‌توان به بازیگران دیگری همچون ویشکا آسایش، سارا بهرامی، ستاره اسکندری، مونا فرجاد و تینو صالحی هم اشاره کرد.

بارقه‌های امید
با در نظر گرفتن شرایط روز و مؤلفه تأثیرگذار عدم فضای تبلیغاتی برای این فیلم‌ها، همان‌طور که انتظار می‌رفت هر دو فیلم فروش امیدوارکننده‌ای داشتند. «ملاقات خصوصی» که از روز ۱۳ دی‌ماه روانه پرده سینماها شده، تا ظهر روز گذشته (یکشنبه 25 دی‌ماه) حدود 2 میلیارد و 800 میلیون فروش داشته است. فیلم «چپ راست» که از 21 دی‌ماه نمایش عمومی‌اش آغاز شده است در 4 روز نخست نمایش خود بالغ بر 19 هزار و 848 نفر مخاطب داشته و توانسته است در 269 سانس، 748 میلیون تومان فروش داشته باشد. در دوره زمانی شروع اکران این فیلم یعنی در 4 روز گذشته اما «بخارست» با فروش بک میلیارد و 200 میلیون تومان و البته در اختیار داشتن هزار و 789 سانس، صدرنشین جدول فروش روزانه است و پس از آن به ترتیب «ملاقات خصوصی» و «چپ راست» قرار دارد. از 13 دی‌ماه (آغاز اکران ملاقات خصوصی) تا 25 دی‌ماه فروش کل سینماها به مرز 12 میلیارد نزدیک شده است اما در مدت زمان مشابه ماه قبل سینماها حدود 10 میلیارد و 700 میلیون فروش داشته‌اند که دلیل آن اکران دو فیلم تازه است. در فاصله کمتر از سه هفته مانده به آغاز چهل‌و‌یکمین جشنواره فیلم فجر، حال باید دید در روزهای آینده این دو فیلم با حفظ روند صعودی و رو به رشد فروش خود اعتماد سازندگان دیگر آثار پشت خط اکران را جلب خواهند کرد یا اینکه صاحبان فیلم‌هایی که بعد از پشت‌سر گذاشتن دوران کرونا، امیدوار بازگشت سرمایه‌هایشان هستند، همچنان منتظر می‌مانند تا شاید شرایط طبیعی‌تری برای دیده‌ شدن فیلم‌هایشان فراهم شود. در روزهایی که مهم‌ترین بستر تبلیغاتی فیلم‌های در حال اکران یعنی شبکه‌های اجتماعی به خاطر فیلترینگ در دسترس مخاطب نیست، انتظار می‌رود شهرداری و بویژه صداوسیما به یاری فیلم‌های در حال اکران بیایند. این در حالی است که در چند ماه گذشته با وجود وعده‌های حمایتی، این ظرفیت صرفاً در اختیار آثار ارگانی بوده است و فیلم‌های بخش خصوصی سهمی از تبلیغات تلویزیونی ندارند و پخش تیزر برخی آثار با ایرادات و اصلاحیات عجیبی همچون حذف نام و تصویر برخی بازیگران روبه‌رو شده است.

پلی برای گذر از بحران
علاوه بر امکان نمایش فیلم‌های توقیفی، از جمله پیشنهادهای مطرح شده از طرف اهالی سینما برای گذر از وضعیت بحرانی سینماها، امکان اکران فیلم‌های خارجی است که به تازگی در دستور کار اجرایی سازمان سینمایی برای سال 1402 قرار گرفته است. اگر چه نمایش فیلم‌های خارجی در سینمای ایران که در سال‌های اخیر عمدتاً به محافل هنری و سینما‌تک‌ها خلاصه شده با استقبال نسبی همراه است، اما با توجه به دسترسی آسان مخاطبان به فیلم‌های روز جهان، تشویق مخاطب برای آمدن به سینما برای تماشای این آثار هم با اما و اگرهایی همراه است. برخی کارشناسان بر این باورند که نسخه ممیزی شده فیلم‌ها عامل ترغیب‌کننده‌ای برای کشاندن مخاطب به سینما نیست و بخشی دیگر اما معتقدند اگر شرایطی فراهم شود تا علاقه‌مندان جدی سینما همزمان فیلم‌های روز دنیا بخصوص سینمای امریکا را در سالن سینما و روی پرده عریض تماشا کنند، مردم برای تماشای فیلم خارجی به سینما خواهند آمد.