​​​​​​​گروه اقتصادی/ طی 8 ماه اخیر، مناسبات حوزه انرژی ایران در سطح منطقه‌ای و جهانی توسعه یافته و در جدیدترین رویداد، ایران و عمان در زمینه نفت و گاز به توافقات مهمی دست یافته اند. توافقاتی که می‌‌تواند علاوه بر بهبود روابط بین‌المللی به خنثی سازی تحریم‌ها بینجامد. در این خصوص، «جواد اوجی» وزیر نفت ایران روز شنبه و در آستانه سفر آیت‌الله ابراهیم رئیسی- رئیس جمهور- به عمان، راهی این کشور شد. سفر وزیر نفت که با دیدار با وزیر انرژی و معادن عمان آغاز شد و به رایزنی با دیگر مقامات این کشور از جمله وزیر خارجه عمان رسید، دستاوردهای مهمی در زمینه انرژی داشت.
در این رابطه، وزیر نفت از توافق برای تشکیل کمیته فنی و توسعه یکپارچه میدان مشترک هنگام در جریان سفر به کشور عمان خبر می‌‌دهد و می‌‌گوید: «در مذاکرات انجام‌شده با مقامات عمان از جمله محمد بن حمد الرمحی، وزیر نفت عمان درباره همکاری در زمینه موضوعات مختلف اقتصادی و بخصوص همکاری در بخش انرژی توافق‌هایی انجام شد. به‌عنوان محور اول توافق شد برای توسعه فازهای بعدی میدان نفتی هنگام که تنها میدان مشترک دو کشور است کمیته‌ای فنی مشترک تشکیل شود تا در قالب کارگروهی مشترک و تیم مشترک، این میدان به‌صورت یکپارچه توسعه داده شود.»به گزارش وزارت نفت، اوجی بیان می‌‌کند: «بهره‌برداری یکپارچه که در منطقه ما بی‌سابقه است برخلاف بهره‌برداری رقابتی سبب می‌شود مخزن میدان مشترک آسیب نبیند و برداشت از مخزن به‌صورت صیانتی اتفاق بیفتد و بیشترین بهره از توسعه میدان نصیب دو کشور شود.»
وزیر نفت، محور دوم همکاری ایران و عمان را صدور خدمات فنی مهندسی برمی‌شمارد و تصریح می‌‌کند: «با توجه به منابع نفتی و گازی عمان و همین‌طور توانمندی پیمانکاران و سازندگان ایرانی زمینه و ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات خدمات فنی مهندسی ایران در بخش نفت و گاز به این کشور وجود دارد و توافق شد در بخش بالادست و پایین‌دست صنعت نفت، گاز، پالایشگاه‌ها، پتروپالایشگاه‌ها و تأسیسات گازی از توانمندی شرکت‌های ایرانی استفاده شود.»او ادامه می‌‌دهد: «در همین راستا به دعوت وزارت نفت ایران بزودی یک هیأت عالیرتبه فنی از عمان برای بازدید از تأسیسات نفتی و گازی ایران و آشنایی با توانمندی سازندگان و پیمانکاران و شرکت‌های دانش‌بنیان به ایران سفر خواهند کرد.»
وزیر نفت بیان می‌‌کند: «تجارت و صادرات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی نیز محور سومی بود که مورد مذاکره قرار گرفت و توافق‌های خوبی روی آنها انجام شد.»گفتنی است سفر جواد اوجی به کشور عمان به‌منظور توسعه دیپلماسی انرژی دولت سیزدهم و برداشتن گام‌هایی استوار و بلند در ادامه سفرهای پیشین او در چند ماه گذشته بود.
در این خصوص، رویترز نیز می‌‌نویسد: «در این سفر، وزیر نفت ایران با احیای پروژه‌ای که مدت‌هاست متوقف شده بود، یعنی احداث خط لوله زیر دریایی برای انتقال گاز به عمان موافقت کرده است. ایران روی یکی از بزرگترین ذخایر گازی جهان قرار دارد و عمان امیدوار است که با کمک گاز ایران، نیاز صنایع انرژی بر و کارخانه‌های صادرات گاز طبیعی مایع (LNG) خود را تأمین کند.» 
این خبرگزاری اذعان می‌‌کند: «این پروژه به دلیل اختلاف قیمت‌ها و فشار ایالات متحده بر عمان برای یافتن تأمین‌کنندگان دیگر در سال 2018 به تعویق افتاد، اما به نظر می‌‌رسد که این پروژه به زودی احیا می‌‌شود.»

گروه اقتصادی/ با وجود افزایش بی‌سابقه تولید برق در ماه‌های اخیر، هنوز حدود 10 هزار مگاوات کسری میان تولید و نیاز مصرف برق تخمین زده می‌‌شود. مسئولان صنعت برق می‌‌گویند که امسال این فاصله قرار است با مجموعه اقداماتی از جمله همکاری با صنایع و کشاورزی مدیریت شود. اما چه زمانی این فاصله جبران می‌‌شود و می‌‌توان از پایداری تأمین برق کشور در تابستان‌ها مطمئن شد؟
معاون وزیر نیرو و رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) می‌‌گوید که در دولت سیزدهم حدود 35 هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور افزوده می‌‌شود که تقریباً 10 هزار مگاوات آن از نوع تجدیدپذیر خواهد بود؛ اما افزایش تولید برق تنها برنامه‌ای نیست که در این دولت دنبال می‌‌شود.
محمود کمانی در گفت‌وگو با «ایران» ادامه می‌‌دهد: «اصلاح مصرف برق و پیک سایی را طی این دولت در بخش‌هایی فراتر از امضای توافق همکاری با صنایع و کشاورزی در فصل گرم سال دنبال می‌‌کنیم. این موضوع تنها محدود به شرکت ساتبا نمی‌شود و تمام مجموعه از جمله شرکت توانیر را نیز دربر می‌گیرد. در این رابطه برنامه این است که طی 4 سال 10 هزار مگاوات صرفه‌جویی و اصلاح مصرف رقم بخورد که به نوعی نیروگاه مجازی است.»
او با اشاره به اینکه صرفه‌جویی 10 هزار مگاوتی برق طی 4 سال به کاهش دغدغه خاموشی‌های تابستانی کمک خواهد کرد، اذعان می‌‌کند: «بازار بهینه‌سازی یکی از بخش‌های مهم این برنامه است. در نظر داریم که حداقل به میزان 5 هزار مگاوات با استفاده از بازار بهینه‌سازی در بخش‌های مختلف اعم از خانگی، روشنایی، کشاورزی و اداری اصلاح مصرف را رقم بزنیم. این سازوکار و مدل باید تبدیل به پروژه شود. وقتی شرکت‌های صاحب صلاحیت پیشنهادات را ارائه دادند، این پروژه‌ها مشخص و اجرایی خواهد شد.»
کمانی توضیح می‌‌دهد که در این بازار شرکت‌ها اعلام آمادگی و روی کاهش مصرف بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری و با کاهش  مصرف، درآمد کسب می‌‌کنند. به این ترتیب بهینه‌سازی مصرف رقم خواهد خورد.
 استانداردسازی لوازم برقی، راه حل دیگر اصلاح مصرف
بررسی‌ها نشان می‌‌دهد که با لوازم برقی استاندارد می‌‌توان 30 درصد صرفه‌جویی انرژی رقم زد. موضوعی که اجرای آن در ایران برای لوازم برقی موجود کار ساده‌ای نیست اما می‌‌توان روندی اصلاحی برای لوازم برقی نو شکل داد و از این طریق مصرف برق و تقاضاهای آتی را مدیریت کرد. در بخش ساختمان و صنعت نیز چنین است.
معاون وزیر نیرو در این باره اظهار می‌‌کند: «یک روش کاهش مصرف برق، استانداردسازی است. این استانداردسازی در حوزه لوازم خانگی، در احداث ساختمان و همین طور تجهیزات صنعتی می‌‌تواند رقم بخورد. با این اقدام میزان مصرف کاهش می‌‌یابد و اکنون این موضوع مورد توجه ساتبا و نهادهای مربوطه دیگر است.»
وی ادامه می‌‌دهد: «در حال بررسی این هستیم که در صنعت ایران مثلاً تولید یک تن فولاد با چه میزان انرژی صحیح است. البته این بخش زمان بیشتری نیاز دارد و جزو برنامه‌هایی است که باید دقیق‌تر درباره آن بحث و بررسی شود.»
رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق می‌‌گوید: «برخی مسائل را باید برای همیشه حل و فصل کرد. مثلاً هنوز در کشور ما لامپ رشته‌ای تولید می‌‌شود. این ایراد دارد و باید مصوبات لازم را برای تعطیلی مراکز تولید لامپ رشته ای یا بخش مربوط به آن را گرفت. یا آنکه لوازم خانگی پرمصرف نباید در کشور تولید شود.»
وی ادامه می‌‌دهد: «یا مورد دیگر، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی داکت اسپلیت است. پدیده ای است که باید جلوی آن را گرفت و اگر فردی اصرار بر استفاده آن دارد باید قیمت تمام شده را بپردازد. این سیستم 5 برابر نیاز متعارف برق مصرف می‌‌کند.»
کمانی با اشاره به اینکه کاهش مصرف و جلوگیری از رشد افسار گسیخته سالانه مصرف حتی مهم‌تر از افزایش تولید است، عنوان می‌‌کند: «اگر بتوانیم در این بخش به درستی عمل کنیم، از اتلاف انرژی، سرمایه‌گذاری‌های میلیاردی برای توسعه نیروگاهی، آلودگی محیط زیستی و خاموشی‌های احتمالی جلوگیری خواهد شد.»
امسال خاموشی رخ می‌‌دهد؟
سخنگوی صنعت برق در پاسخ به این سؤال که آیا امسال نیز خاموشی‌ها رخ خواهد داد یا خیر، بیان می‌‌کند: «از هفته گذشته ۹ درصد به مصرف برق کشور اضافه شده یعنی عددی حدود 4 هزار و 500 مگاوات نیاز مصرف برق کشور افزایش داشته است اما با این حال شرایط فعلی، شرایط مساعدی است. تلاش و همت ما بر گذر از تابستان با کمترین محدودیت است. ظرفیت نیروگاهی کشور در حال توسعه است و همکاری‌هایی برای پیک سایی از مصرف برق کشور شکل گرفته است؛ اما از تمام مشترکان تقاضا داریم با مدیریت مصرف ما را در این مسیر همراهی کنند تا میزان چالش‌ها کاهش یابد.»
مصطفی رجبی مشهدی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه با توجه به نیروگاه‌هایی که در مدار تولید قرار گرفته‌اند و تعمیراتی که زودتر انجام شده، وضعیت تأمین برق حرارتی نیز بهتر از قبل است، اظهار کرد: «علیرغم اینکه امسال به دلیل خشکسالی با کاهش 5 درصدی ذخایر آبی نسبت به سال گذشته مواجهیم، تعمیرات نیروگاه‌های برقابی به صورت ۱۰۰ درصد اتمام یافته و همه واحدها آماده تولید هستند. تمام برنامه‌ریزی‌ها به این شکل است که امسال را با حداقل محدودیت‌ها پشت سر بگذاریم.»
گفتنی است که مصرف برق در حال حاضر از 50 هزار مگاوات عبور کرده و پیش‌بینی این است که نیاز مصرف برق در پیک امسال به 70 هزار مگاوات برسد.

پاداش خوش مصرفی در انتظار مشترکان برق
وزیر نیرو مصوبه طرح ملی «کاهش مصرف انرژی الکتریکی»، ضوابط تشویق و اعطای پاداش کاهش مصرف به مشترکان برق را ابلاغ کرد.
به گزارش وزارت نیرو، در مصوبه ابلاغی «علی‌اکبر محرابیان» آمده است: به‌منظور ایجاد امکان اعمال مشوق‌های مدیریت مصرف و با هدف تسهیل تأمین برق بویژه در اوقات اوج مصرف و همچنین افزایش مشارکت مشترکان شبکه برق کشور در تحقق این هدف از ابتدای ماه‌های گرم سال جاری، شرکت توانیر (از طریق شرکت‌های تابعه و وابسته) مکلف است امکان مشارکت مشترکان خانگی و سایر مصارف را در طرح ملی «کاهش مصرف انرژی الکتریکی» بویژه از طریق سامانه‌های ارتباطی نظیر «برق من» فراهم کند.بنا بر این مصوبه، در صورتی که مشترکان مشمول طرح، میزان مصرف برق خود را طی دوره اجرای طرح نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش داده باشند و میزان مصرف آنها به زیر الگو برسد، برق کاهش‌یافته تا الگوی مصرف را به‌ازای هر کیلووات ۵۰۰ تومان خریداری کرده و در نخستین صورتحساب بعد از زمان اجرای طرح، اعمال حساب کند.این مصوبه اضافه می‌کند: شرکت توانیر (علاوه بر پرداخت پاداش به مشترکان صرفه‌جو) از طریق شرکت‌های توزیع نیروی برق سازوکارهای لازم از جمله برگزاری مسابقه و اهدای جوایز در مسابقات سراسری و استانی را برای ترغیب مشترکان بخش خانگی و سایر مصارف در کاهش مصرف را فراهم کند.بنا بر مصوبه ابلاغی، در اجرای این طرح منابع لازم برای تشویق مشترکان کاهنده مصرف، از محل منابع حاصل از تعرفه مشترکان پرمصرف تأمین خواهد شد و شرکت توانیر موظف است قبل از اجرا، اطلاع‌رسانی لازم را به مشترکان مشمول طرح صورت دهد. بر اساس آنچه در ابلاغیه وزیر نیرو آمده است، مخاطبان اصلی مصوبه، مشترکان خانگی و سایر مصارف در کل کشور هستند که بتوانند در چهار ماه گرم سال یعنی خرداد، تیر، مرداد و شهریورماه اقدام به مدیریت و مصرف بهینه برق کرده و مصارف‌شان را با الگوی مصرف تطبیق دهند.بر این مبنا، چنانچه مشترکان برق اولاً مصرف برق خود را کاهش داده و دوماً به زیر الگو برسانند، مشمول تخفیف و پاداش شده و پاداش در نظر گرفته شده معادل هزینه تأمین برق و به عبارت دیگر ۵۰۰ تومان به‌ازای هر کیلووات‌ساعت کاهش مصرف خواهد بود و در این رابطه پاداش‌ مشترکانی که اقدام به صرفه‎جویی‌ کنند در قبوض برق‌شان آمده و بستانکاری آنها در پرداخت هزینه قبوض ماه بعد لحاظ خواهد شد.در این مصوبه همچنین پیش‌بینی شده که از محل تعرفه پرداختی مشترکان پرمصرف، مسابقاتی برگزار و جوایزی به مشترکانی که اقدام به مدیریت مصرف می‌کنند، اعطا شود.