مهسا قوی‌قلب
خبرنگار
کارشناسان اورژانس اجتماعی می‌گویند با افزایش شیوع کرونا در بیشتر استان‌ها آمار خشونت‌های خانگی نیز افزایش یافته است. به‌طوری که گزارش‌ها نشان می‌دهد دوباره بیشتر خانواده‌‌ها برای در امان ماندن از این بیماری ترجیح می‌دهند ساعت‌های زیادی را در خانه کنار یگدیگر باشند اما این درخانه ماندن علاوه بر عصبانیت و کلافگی موجب درگیری کلامی و بروز خشونت بین افراد خانه شده است. آنها معتقدند بیشتر افراد چه زنان، کودکان یا سالمندان به دلیل عدم اطلاع از کارکرد اورژانس اجتماعی موضوع خشونت چه فیزیکی و چه کلامی را اعلام نکرده و با پنهان کردن از این مسأله عبور می‌کنند. در این میان زنان به دلیل اختلافات زناشویی و همچنین زمانی که در قرنطینه هستند بیشتر مورد توهین و سرزنش و آزار قرار می‌گیرند البته به گفته کارشناسان اورژانس اجتماعی شرایط نامناسب اقتصادی و فشار روانی حاصل از بیماری کرونا باعث شده تا برخی از کسب و کارها تعطیل شده و افراد زیادی بیکار شوند که همین مسأله منجر به خانه‌نشینی آنها و به تبع آن افزایش خشونت خانگی شده است.
کرونا زندگی‌ها را به هم ریخته است
وحید ۳۲ سال دارد و حدود سه ماه بود که با فریده عقد کرده بودند. وحید کارگر یک کارگاه بود و با آمدن ویروس کرونا متأسفانه کارش را از دست داد. ساعت ۴ بعداز ظهر اوایل تیرماه تلفنی به اورژانس اجتماعی شد. همسایه‌های وحید خبر از سروصداهایی که نشان از زد و خورد زناشویی داشت، دادند. اورژانس سریع خود را به محل حادثه رساند. فریده بی‌حال و خونین، گوشه‌ای از آشپزخانه کز کرده بود. فریده درباره اتفاق آن روز می‌گوید: آمده بودم تا با وحید درباره مراسم عروسی صحبت کنم. وحید همیشه اخلاقش کمی تند بود ولی آن روز از چشم‌هایش معلوم بود از جای دیگری عصبانی است. تا صحبت از مراسم عروسی را به میان آوردم فریادهایش شروع شد. نمی‌دانستم به خاطر کرونا بیکار شده و حال و روز خوبی ندارد. خودش هم چیزی نگفت، فقط فریاد می‌زد؛ ناگهان به سمتم خیز برداشت، کنترل خود را از دست داده بود و شروع کرد به کتک زدن من تا اینکه متوجه شدم همسایه‌ها با اورژانس اجتماعی تماس گرفته‌اند. خدا می‌داند اگر نیروهای اورژانس نمی‌رسیدند چه بر سرم می‌آمد. او می‌افزاید: کرونا زندگی‌ها را به‌هم ریخته و فکر می‌کنم مثل من افراد دیگری هم هستند که بر اثر این شرایط مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند.
آمار درگیری‌های خانوادگی بیشتر شده است
یکی از تماس‌های دیگری که در روزهای اخیر با اورژانس اجتماعی گرفته شد، از اختلاف خواهر و برادر خبر می‌داد. باز هم همسایه‌ها وارد عمل شدند و تماس گرفتند. به دلیل ماندن اعضای خانواده آن هم در ساعات و روزهای متوالی و
نا آگاهی از چگونگی تعامل بین اعضای خانواده، پسری ۱۷ ساله خواهر ۱۱ ساله خود را تا حد مرگ کتک زده بود، برادر به اندازه‌ای خشمگین شده بود که پدر و مادر هم نتوانستند او را آرام کنند. مادر این خانواده با حالتی مستأصل از رفتارهای فرزندانش می‌گوید: دختر و پسرم همیشه با هم دعوا می‌کردند و گاهی هم کار به زد و خورد می‌کشید اما با آمدن کرونا دعواها بیشتر شده، روز حادثه هم که دیگر به اوج خود رسیده بود، تا حدی که من و همسرم می‌ترسیدیم دخالت کنیم. پسرم قدرت بدنی بالایی دارد واقعاً وقتی عصبانی می‌شود، نمی‌دانیم چطور او را آرام کنیم. البته این روزها تصمیم گرفته‌ایم تا بعد از کرونا او را به کلاس‌های مشاوره بفرستیم، شاید در رفتارش تأثیر داشته باشد؛ در خانه ماندن‌های طولانی و ترس از بیماری کرونا مدتی است که او را ناآرام کرده است. او اظهار می‌دارد: پرخاشگری و عصبانیت جوانان به دلیل ویروس کرونا بیشتر شده چرا که همه برنامه هایشان را بر هم زده است واقعاً نمی‌دانم برای فرار از این بحران چکار باید کنیم.
هم نگران کرونا هستم و هم خشونت خانگی
در مورد دیگری، مینا زنی ۴۵ ساله با اورژانس اجتماعی تماس گرفت و التماس می‌کرد که به کمکش بیایند. به گفته او، دعوا از یک بگو مگوی کوچک شروع شد آن هم به‌خاطر اختلاف بر سر خانواده‌ها. او می‌گوید: بحث به حدی بالا گرفت که شوهرم ناگهان به سمتم حمله‌ور شد و برای چندمین بار مرا تهدید به طلاق کرد. بعد از
۵ دقیقه پشیمان شدم. هم از بی‌آبرویی می‌ترسیدم و هم از جدایی. دوباره با اورژانس اجتماعی تماس گرفتم و این بار خواهش کردم که اورژانس مداخله نکند و تماسم را نادیده بگیرد. متأسفانه در این روزهای کرونایی ثبت‌نام در سامانه «تصمیم» در‌خصوص طلاق نیز به میزان بالایی رسیده است. او می‌گوید: برای اینکه بیمار نشوم خودم را در منزل قرنطینه کردم اما درگیری‌ها و بگو مگو‌های خانگی هم مزیت بر علت شده و به خاطر همین باید نگران هر دو مسأله باشم.
ماسک هایی با  نشان  123
حبیب‌الله مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه اورژانس اجتماعی ۳۶۰ مرکز در کل کشور دارد، به «ایران» می‌گوید: اورژانس اجتماعی در مواردی عمل می‌کند که اتفاقی در حال وقوع است یا افتاده است؛ اورژانس اجتماعی از چند بخش تشکیل شده و به‌طور عموم کارشناسان پشت خط ۱۲۳ نشسته‌اند و در عرض ۵ تا ۱۰ دقیقه باید ارزیابی خطر داشته باشند، پس از آن خدمات سیار با خودروهای سازمان، همراه روانشناس، خود را به محل حادثه می‌رسانند و اگر نیاز باشد که مداخلات خارج از محل انجام شود، بویژه در مورد کودک‌آزاری‌ها، فرد را از محل انتقال می‌دهند و همزمان با نیروی انتظامی و قوه قضائیه هماهنگی می‌کنند و در صورت لزوم سه هفته کودک را در محلی امن نگهداری می‌کنند، اگر نیاز باشد، سه هفته دیگر آن را تمدید می‌کنند و بعد از این زمان، با پیگیری‌های حقوقی در صورت احراز صلاحیت لازم، فرد به خانواده بازگردانده می‌شود، در غیر این صورت، خدمات ادامه‌دار در مرکزی شبه خانواده ارائه می‌شود تا کودک از چرخه زندگی باز نماند. به گفته او، در دوران کرونا در محله‌های حاشیه‌ای، اورژانس اجتماعی با ماسک‌هایی با نشان ۱۲۳ و همچنین کلاه‌ها و لیوان‌هایی منقش به نشان ۱۲۳ در حال آگاه‌سازی مردم است تا این شماره تلفن ملکه ذهن مردم باشد؛ روند شناساندن اورژانس اجتماعی به مردم رو به رشد است و همه استان‌ها باید دارای ماشین‌های اورژانس اجتماعی باشند و در اماکن پرتردد مستقر شوند.
وی در ادامه اضافه می‌کند: با شیوع بیماری کرونا، بیشتر مراکز سازمان بهزیستی که توسط سازمان‌های مردم‌نهاد مدیریت می‌شوند و در واقع شرکای اصلی ما هستند، ورود جدی داشتند و بسیاری از خدمات ما به صورت غیر‌حضوری در حال انجام است. با شروع بیماری کرونا، سعی کردیم که بیشترین توجه خود را به حوزه سلامت معطوف کنیم و کنترل نسبی در مراکز خود داشته باشیم.
زیرساخت‌های اورژانس اجتماعی باید تقویت شود
حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران نیز در‌این‌باره به «ایران» می‌گوید: هر بحرانی که اتفاق می‌افتد، حسب نوع و گستره پوشش آن، حوزه‌های تأثیر پذیر زیادی را درگیر می‌کند؛ کرونا هم یکی از بحران‌هایی است که وجه مشخصه آن بهداشتی است، اما تأثیراتی که گذاشته، فقط در حوزه بهداشت فردی و سلامت نبوده است، با توجه به ویژگی این ویروس که راه پیشگیری آن در خانه ماندن بوده، یک‌سری نشانه‌هایی در حوزه آسیب‌های اجتماعی در داخل خانواده دیدیم. به گفته او، کرونا، در بعد اقتصاد نیز تأثیر گذاشت. قبل از آن هم مردم نگرانی‌های اقتصادی داشتند، اما با بروز بحران کرونا به این موضوع دامن زده شد و دهک‌های پایین دچار مشکلات مالی بیشتری شده است، لذا یکی از نگرانی‌ها در دوران کرونا با توجه به طولانی شدن آن، احتمال افزایش جرایم خرد و سرقت‌های خرد در حوزه آسیب‌های اجتماعی است.
وی در ادامه اضافه می‌کند: در بخش خانواده نیز کرونا بهانه‌ای شد که مشکلاتی که در خانواده‌ها وجود دارد، مشهود‌تر شود. ما تجربه طولانی کنار هم بودن نداشتیم. مهارت ارتباطی، مدارا، مهارت گفت‌و‌گو و مداخله در بحران از جمله مواردی بودند که در حوزه کرونا مسأله‌ساز شدند.
موسوی چلک، با بیان اینکه بهره‌گیری از ظرفیت منابع اجتماعی برای مدیریت تعارضات کمک‌کننده است، بیان می‌دارد: اورژانس اجتماعی از جمله منابع کارآمد و یاری‌رسان است، به عنوان کسی که اورژانس اجتماعی را تأسیس کرده، با توجه به تجربیات گذشته، معتقدم، با شناساندن منابع مورد نظر به مردم، رغبت آنها هم برای استفاده از آن منابع، همچون بهره‌مندی از اورژانس اجتماعی، بیشتر می‌شود، این در حالی است که هر منبع اجتماعی زمانی می‌تواند کارآمد باشد که از نظر زیرساخت و منابع انسانی و اقتصادی نگرانی نداشته باشد، از طرفی از آنجا که اورژانس اجتماعی در همه شهرها وجود ندارد، این قضیه هم می‌تواند مشکل ساز شود. از دیگر مواردی که در اورژانس اجتماعی سبب ایجاد مشکل شده است، بحث ارجاع‌ها و مراکز پذیرش است که ظرفیت لازم را ندارند. در حوزه آسیب‌های اجتماعی در کشور، شاهدیم که در چهار دهه گذشته آسیب‌ها رو به رشد بوده، با این همه نگرانی من در خصوص ویروس کرونا با طولانی‌تر شدن آن بیشتر خواهد شد، زیرا تأثیرات کرونا در حوزه سلامت روان اجتماعی، در درازمدت خود را نشان می‌دهد. موسوی چلک ادامه می‌دهد: اورژانس اجتماعی هم مانند خیلی از منابع اجتماعی در دوران کرونا بار زیادی را متحمل شد. طبیعی است، وقتی که تقاضا زیاد می‌شود، با ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های کم، نمی‌توان بموقع پاسخگوی همه نیازها بود، البته در حوزه خدمات اجتماعی، اورژانس اجتماعی، بیشتر از ظرفیت خود تلاش کرده است، با این همه، چرخه ارائه خدمات اورژانس اجتماعی از لحظه پذیرش تا توانمندسازی، باید کامل باشد و برنامه‌های مستمر و پایدار داشته باشد. به اعتقاد من نه تنها در بحران کرونا بلکه در مواقع دیگر نیز اورژانس اجتماعی جزو منابع مؤثر و کارآمد در کشور به شمار می‌رود و لازم است که مشکلات زیرساختی آن هرچه سریعتر مرتفع شود.

وزیر بهداشت: امسال یاد امام حسین(ع) را از همه گلدسته‌ها و مناره‌ها فریاد می‌زنیم و مظلومیت امام حسین(ع) و یارانش را فراموش نمی‌کنیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دکتر سعید نمکی در نشست با رئیس و مسئولان سازمان تبلیغات اسلامی و وعاظ برجسته و جمعی از اعضای جامعه مداحان کشور تأکید کرد: امسال مظلومیت شهدای کربلا را پاس می‌داریم و یاد امام حسین(ع) و عاشورا را ثبت می‌کنیم و به همه دنیا خواهیم گفت که الگویی چون امام حسین(ع) را داریم که با سرشت ما آمیخته شده است.
وی از وعاظ و مداحان خواست تا در خصوص برگزاری هر چه بهتر آیین‌های محرم با رعایت اصول بهداشتی دیدگاه‌های خود را مطرح کنند. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نیز گفت: ما همراه و حامی وزارت بهداشت هستیم و مقدمات عزاداری امام حسین(ع) را همانند گذشته، قبل از شروع ماه محرم مهیا می‌کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی افزود: من این توفیق را داشتم که از ابتدای شیوع ویروس کرونا، همراه و حامی وزارت بهداشت بوده‌ام و در ایام عزاداری سیدالشهدا نیز این اولین نشست نبوده است که مراسم عزاداری با رعایت بهداشت در حال هم اندیشی بوده بلکه از گذشته نیز ما مقدمات عزاداری امام حسین(ع) را در چنین روز‌ها و پیش از ماه محرم مهیا می‌کرده‌ایم.
وی تأکید کرد: ما در تلاش هستیم تا با بررسی‌ها در این نشست، مراسم عزاداری با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی همراه با حفظ سلامت مردم برگزار شود.

تقریباً می‌توان گفت تمام کشورها قوانینی را برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی تعیین کرده‌اند اما از میان آنها کشورهایی استفاده از ماسک زدن را اجباری کرده‌اند و برخی از آنان برای عدم رعایت این قانون جریمه‌های نقدی و غیر نقدی تعیین کرده‌اند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت در نامه‌ای به حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی و انتظامی و رئیس کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا وزارت کشور ضمن اعلام ضوابط بهداشتی و شرایط برگزاری روز عرفه و اعیاد قربان و غدیر تأکید کرد: این مراسم فقط در مناطق سفید برگزار شده و از برگزاری آن در سایر مناطق نیز پرهیز شود. بر اساس اعلام معاونت بهداشت، ضوابط بهداشتی و شرایط برگزاری روز عرفه و اعیاد قربان و غدیر به شرح زیر است

شرایط برگزاری عرفه
- اولویت برگزاری مراسم عرفه از طریق فضای مجازی است. - مراسم عرفه فقط در مناطق سفید برگزار شود. - از برگزاری مراسم عرفه در سایر مناطق (زرد، نارنجی و قرمز) پرهیز شود.  - در صورت برگزاری حضوری در مناطق سفید در حد چند محل مشخص بدون تجمع و فیلمبرداری و پخش مستقیم از رسانه ملی و استانی و بهره‌گیری مردم در منازل از رسانه ملی (رادیو و تلویزیون)  انجام شود.  - در صورت برگزاری حضوری در مناطق سفید، در تعدادی از مراکز مشخص شده (مراکز شهرستان‌ها) و در فضای باز با رعایت فاصله 1.5 متر و استفاده از ماسک و جمعیت حداکثر 50 نفر رعایت شود.  - در صورت برگزاری در مناطق سفید در مکان‌های مسقف با 25 درصد ظرفیت محل حداکثر 50 نفر به ازای هر نفر 4 متر مربع دارای تهویه مناسب و استفاده از ماسک رعایت شود.- بدون توزیع نذری و پذیرایی در صورت توزیع مواد غذایی و توزیع آب باید به صورت بسته‌بندی یک نفره باشد.  برگزاری مراسم در فضای باز بیش از دو ساعت و در فضای مسقف و سرپوشیده بیش از یک ساعت نشود. گندزدایی قبل و بعد از مراسم محل (سطوح مشترک) ضروری بوده و باید انجام شود. وجود مواد ضدعفونی دست در ورودی محل برگزاری مراسم ضروری است. کنترل تردد و ورود و خروج جهت جلوگیری از تجمعات توسط مسئولین برگزاری انجام شود. مراکز بهداشت با هماهنگی سازمان تبلیغات و مسئولین برگزاری هماهنگی لازم جهت نظارت و کنترل بهداشتی برنامه‌ریزی نمایند. مسئولین برگزارکننده، ماسک جهت افرادی که فاقد ماسک است در نظر گرفته و هنگام ورود به محل جهت استفاده تحویل داده شود.

شرایط اعیاد قربان و غدیر
- برگزاری هرگونه مراسم و جشن و نماز عید غدیر و قربان فقط در مناطق سفید از نظر شیوع بیماری کووید 19 انجام شود. از برگزاری مراسم و نماز اعیاد قربان و غدیر در مناطق زرد، نارنجی و قرمز پرهیز شود. از برگزاری هر گونه مراسم جشن اعیاد با تجمعات بزرگ پرهیز شود.برگزاری مراسم به صورت مجازی و رسانه‌های ملی انجام شود.از فعال شدن ایستگاه‌های صلواتی جهت توزیع شیرینی و شربت و موارد مشابه پرهیز شود.اولویت برگزاری نماز اعیاد قربان و غدیر در مناطق سفید در فضای باز با رعایت فاصله 1.5 متری و با استفاده از ماسک و همچنین مهر و سجاده شخصی است.  درصورت برگزاری نماز عید غدیر و قربان به صورت مساجد محله در مناطق سفید با  حداکثر 50 نفر نمازگزار و رعایت فاصله 1.5 متری از هم ضروری است. حداکثر زمان جهت برگزاری نماز غدیر و قربان از یک ساعت بیشتر نشود.
استفاده از ماسک توسط نمازگزاران و همه افراد شرکت کننده در مراسم فریضه نماز الزامی است. استفاده از سجاده و مهر شخصی توسط نمازگزاران ضروری است. در صورت برگزاری در فضای سرپوشیده و مسقف، داشتن تهویه مناسب ضروری است به طوری که حداقل در و پنجره‌ها در مدت برگزاری نماز باز باشد.  سطوح مشترک محل‌های برگزاری قبل و بعد از مراسم توسط مسئولین برگزاری گندزدایی شود. در ورودی محل برگزاری امکانات ضدعفونی دست فراهم و تعبیه شده باشد. مسئولین برگزار کننده، ماسک جهت افرادی که فاقد ماسک هستند در نظر گرفته و هنگام ورود به محل جهت استفاده تحویل داده شود. مردم از دید و بازدید اعیاد قربان و غدیر در همه مناطق پرهیز نمایند.  استفاده از ظرفیت صدا و سیمای ملی و استانی در اطلاع‌رسانی عمومی ضروری است. مراسم قربانی و ذبح آن طبق دستورالعمل سازمان دامپزشکی عمل شود.  همچنین از ذبح قربانی در منازل پرهیز شود.

منتظر فرمایش رهبر معظم انقلاب و مراجع برای محرم باشیم
معاون کل وزارت بهداشت با بیان اینکه در حال حاضر ۷۲.۵ میلیون نفر در استان های با وضعیت قرمز ســــــــاکن هستند، تمهیدات اندیشیده شده برای برگزاری محرم را تشریح و تأکید کرد که محرم امسال با اعمال شرایط خاص برگزار خواهد شد. به گزارش وبدا، ایرج حریرچی درباره شیوه برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم، بیان کرد: جلسه‌ای با حضور رئیس شورای عالی سیاستگذاری ائمه جمعه، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی از حوزه علمیه قم، رئیس سازمان اوقاف و... برای تصمیم‌گیری درباره این موضوع برگزار شد و اصل تصمیم‌گیری‌ها بر مبنای پیشگیری است تا مواجهه را به حداقل برسانیم.
حریرچی تصریح کرد:از کسانی که در این زمینه اظهار نظر می‌کنند می‌خواهیم صبر کنند تا ببینند رهبر معظم انقلاب و مراجع چه خواهند فرمود و مراسم را چگونه برگزار خواهند کرد تا بتوانیم امسال شکوه را در مراسم معنوی مبتنی بر شور و شعور و با حفظ جان تمام مسلمین برگزار کنیم. نظارت‌ها در این باره جدی خواهد بود، اما ناظران اصلی ما خود افراد خواهند بود.