وزیر بهداشت: امسال یاد امام حسین(ع) را از همه گلدسته‌ها و مناره‌ها فریاد می‌زنیم و مظلومیت امام حسین(ع) و یارانش را فراموش نمی‌کنیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دکتر سعید نمکی در نشست با رئیس و مسئولان سازمان تبلیغات اسلامی و وعاظ برجسته و جمعی از اعضای جامعه مداحان کشور تأکید کرد: امسال مظلومیت شهدای کربلا را پاس می‌داریم و یاد امام حسین(ع) و عاشورا را ثبت می‌کنیم و به همه دنیا خواهیم گفت که الگویی چون امام حسین(ع) را داریم که با سرشت ما آمیخته شده است.
وی از وعاظ و مداحان خواست تا در خصوص برگزاری هر چه بهتر آیین‌های محرم با رعایت اصول بهداشتی دیدگاه‌های خود را مطرح کنند. رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نیز گفت: ما همراه و حامی وزارت بهداشت هستیم و مقدمات عزاداری امام حسین(ع) را همانند گذشته، قبل از شروع ماه محرم مهیا می‌کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی افزود: من این توفیق را داشتم که از ابتدای شیوع ویروس کرونا، همراه و حامی وزارت بهداشت بوده‌ام و در ایام عزاداری سیدالشهدا نیز این اولین نشست نبوده است که مراسم عزاداری با رعایت بهداشت در حال هم اندیشی بوده بلکه از گذشته نیز ما مقدمات عزاداری امام حسین(ع) را در چنین روز‌ها و پیش از ماه محرم مهیا می‌کرده‌ایم.
وی تأکید کرد: ما در تلاش هستیم تا با بررسی‌ها در این نشست، مراسم عزاداری با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی همراه با حفظ سلامت مردم برگزار شود.

ندا سیجانی
خبرنگار
خبر درگذشت دوهنرمند بزرگ موسیقی نواحی ایران درهفته  گذشته- پهلوان رسول بخش زنگشاهی نوازنده ساز قیچک وعیسی رستمی‌افین نوازنده دوتار خراسانی- و درگذشت استاد «محمدامین رسولی» مشهور به «فقه مینه‌ی نلاس» از استادان پیشکسوت موسیقی مقامی آذربایجان‌غربی در سردشت باردیگر زنگ خطر جدی  برای موسیقی اقوام را به صدا درآورد. استادان و پیشکسوتانی که حافظ میراث گرانقدر هنر و فرهنگ ایران زمین هستند و امروز بسیاری از آنها در قید حیات نیستند و یک به یک در رنج و بیماری و تنگدستی و از همه ناگوار‌تر در فراموشی از میان ما پر کشیدند و رفتند بی‌آنکه هنر و فرهنگ نواختن سازهایشان یا آواز و مقام‌هایی که سال‌های سال و نسل در نسل با خود به‌همراه داشته‌اند ثبت و ضبط گردد. برخی ازاین هنرمندان که سن و سالی از آنها گذشته تنها حرفه‌شان موسیقی‌ و  نوازندگی و خوانندگی است و تعدادی از این هنرمندان نیز منبع درآمد اندکی از نهادهای مختلف دولتی چون صندوق اعتباری هنر یا مؤسسه هنرمندان پیشکسوت دریافت می‌کنند که به‌ گفته خودشان، کفاف مخارج امروز را نمی‌دهد خصوصاً اکنون که بیماری کرونا همین اجراهای معدود و انگشت شمار موسیقی نواحی را هم تعطیل کرده است.
محمدرضا درویشی از چهره‌های نام آشنای موسیقی، بویژه موسیقی اقوام ایران است. این پژوهشگر وآهنگساز سال‌های بسیاری است که زندگی خود را صرف شناسایی، معرفی و حفظ موسیقی نواحی کرده و دراین باره آثار بسیار به تألیف درآورده است. آثار او  در جهت شناخت آداب و رسوم و آیین‌های موسیقی اقوام مختلف ایران بوده و در تحقیقات و پژوهش‌های وسیع‌تر بزرگترین دایره‌المعارف سازهای ایران را به تألیف درآورده است. درویشی بنیانگذار جشنواره موسیقی نواحی است، جشنواره‌ای که فرصت و عرصه‌ای برای هنرنمایی بزرگان موسیقی اقوام بوده و هست. درویشی براین نظراست تنها راه نجات موسیقی نواحی همین نسل نوظهور و با استعداد است، نسلی که امروز در جشنواره‌های مختلف حضور پیدا کرده و هنرنمایی می‌کنند البته همچنان نگران آینده این موسیقی است مگر آنکه حمایتی از سوی مسئولان صورت بگیرد. گفت‌و‌گو با محمدرضا درویشی را در ادامه می‌خوانید:

در روزها و ماه‌های گذشته که بیماری کرونا شیوع پیدا کرده است، بخشی ازکسب و کارها نیمه تعطیل شده‌اند و شرایط سختی در جامعه و در کل دنیا ایجاد شده است که البته دراین بین حوزه فرهنگ و هنر و بویژه موسیقی از این اتفاقات تلخ بی‌نصیب نمانده است، بخصوص هنرمندان موسیقی نواحی که آسیب بیشتر و جدی تری را متحمل شده‌اند. با توجه به تجربه و شناخت چندین سال شما نسبت به این حوزه، چه تدابیری برای بهتر شدن زندگی هنرمندان موسیقی نواحی باید اندیشیده شود؟
موسیقی اقوام تحت تأثیر همه شرایط مسلط درکشوراست، به‌عنوان مثال بخش مهمی ازجایگاه و اجرای این موسیقی درمراسم شادمانی وعروسی است اما از زمان شیوع این بیماری طبق دستور وزارت بهداشت تمامی این مراسم‌ها در کل کشور تعطیل شده و تا زمانی که شرایط کمی بهتر نشود اجازه برگزاری هیچ مراسم عروسی یا عزا وجود ندارد بنابراین کار اجرا‌کنندگان موسیقی نواحی هم تعطیل است. این درحالی است که اجرا‌کنندگان این نوع موسیقی نسل در نسل شغلشان و راه امرار معاش شان همین خوانندگی و نوازندگی است نه به کار کشاورزی وارد هستند و نه دامداری و مشاغل دیگر و متأسفانه امروز می‌بینیم هنرمندان موسیقی نواحی که تعدادشان هم بسیار کثیر است از نان خوردن افتاده‌اند. به‌طورمثال با نگاه به تعداد شرکت‌کنندگان جشنواره امسال موسیقی ملی جوان که بنا به شرایط به‌وجود آمده به‌صورت مجازی درحال برگزاری است، خواهید دید چه تعداد هنرمند و علاقه‌مند در حوزه موسیقی اقوام وجود دارد؛ زمانی که از آقای هومان اسعدی دبیر این جشنواره سؤال کردم شرکت‌کنندگان بخش موسیقی نواحی چه تعداد هستند پاسخ داد 800 نفر ؛ میزان تعداد شرکت‌کننده براساس شرط سنی تا حداکثر 29 سال است اما با حذف شدن شرط سنی با اطمینان می‌گویم بیش از 1000هزار نفرعلاقه‌مند در این بخش وجود دارد که از راه خوانندگی و نوازندگی در عزا و عروسی‌های مردم  کسب درآمد می‌کنند و روزگار می‌گذرانند ولی امروز این بخش از درآمد زندگی هنرمندان موسیقی نواحی کسر شده است؛ هنرمندانی که حتی طی سال هم کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند و البته برخی گروه‌ها دراجتماع براین نظرند که  این هنرمندان فعل حرام انجام می‌دهند. این مسائل فقط یک پلان از مشکلات موسیقی نواحی است.
پلان دوم این است که استادان پیشکسوت این حوزه که اکثریت سن بالایی داشتند فوت کرده‌اند و دیگر در بین ما نیستند، مانند رسول بخش زنگشاهی که ازباقی ماندگان نسل قیچک نواز اهل سیستان و بلوچستان بود که هفته گذشته فوت کرد و امروز تنها یک تتمه میانی از آن دوران باقی مانده است که این عزیزان هم به مرحله پیری رسیده‌اند و توانایی چندانی ندارند.اما دراین بین جوانانی هم دیده می‌شود که جوانه می‌زنند و رهرو راه گذشتگان هستند. باید بگویم موسیقی نواحی مانند رودخانه‌ای است که توقف ندارد و همیشه در جریان است ولی با شکل‌های متفاوت و با توجه به سلایق روز و سلیقه شخصی خود هنرمندان یا تقاضا و میل مردم این موسیقی در حال تغییرو تحول است. این موضوع بدان معنا است که ساز دوتار هیچ‌گاه محو و فراموش نمی‌شود و تنها شیوه نوازندگی آن تغییر می‌کند.
متوقف شدن فعالیت امروز هنرمندان موسیقی نواحی به‌خاطرحفظ سلامت آنها و مردم در مقابله با این بیماری است.
بله اما نوازندگان موسیقی نواحی روز‌به‌روز دچار آسیب‌های جدی تری می‌شوند.
این آسیب‌ها چیست؟
با توجه به فضای به‌وجود آمده، شرایط اجراهای این هنرمندان محدودتر شده است وهمچنان این نگرانی وجود دارد که جشنواره‌های موسیقی یک به یک تعطیل شوند. به‌طور مثال جشنواره ملی موسیقی جوان که درهر دوره با جوش و خروش روی صحنه اجرا می‌شد، امروز به‌دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی و محدود کردن سفرها از شهری به شهری دیگر، به‌صورت اینترنتی و مجازی برگزار می‌شود که برای برخی از نوجوان‌های هنرمند جذابیتی ندارد. نکته دیگراینکه بسیاری از شرکت‌کنندگان بخش موسیقی نواحی که در روستاهای دورافتاده زندگی می‌کنند دسترسی کمتری به اینترنت دارند و امکاناتشان ضعیف است ما حتی در خود شهر تهران هم که کلانشهر بزرگی است مشکل قطعی اینترنت داریم چه برسد به روستاهای دورافتاده و همین امر موجب می‌شود هنرمندان موسیقی نواحی شناسایی و معرفی نشوند و آسیب‌های جدی ببینند. اما درکناراین اتفاقات و مسائل امروز این هنرمندان جای امیدواری است ساز قیچک که در بلوچستان آسیب‌های جدی دیده بود در این دوره از جشنواره ملی موسیقی جوان با 6 شرکت‌کننده کودک و نوجوان حاضر شد که ساز قیچک می‌نوازند و ما نیز در جهت تشویق، همه این شرکت‌کنندگان را قبول کردیم تا در جشنواره حضور داشته باشند اما با این اوصاف بازهم اطمینان دارم در گوشه و کنار کشور هستند نوجوانان و جوانان دیگری که به‌دلیل عدم امکانات و دسترسی به اینترنت فرصت شرکت دراین جشنواره را از دست داده‌اند.
به هر حال در هر استانی انجمن‌های موسیقی و دفاتر ارشاد وجود دارد که نظارت براین مسائل از وظایفشان است؟
بله اما آن‌طور که باید و شاید شناختی از موسیقی نواحی ندارند و نمی‌دانند فلان هنرمند در آن روستای دورافتاده چه کسی است! انجمن‌های موسیقی شهرستان‌ها اغلب به شهرستان‌های مرکزی اشراف دارند نه به روستاهای اطراف.
اشاره کردید جشنواره ملی موسیقی جوان میزبان شرکت‌کنندگان نوجوان و جوان مستعدی درموسیقی‌های مختلف بویژه موسیقی نواحی بوده و بی‌تردید همین نسل جوان می‌توانند ناجی وحافظ موسیقی اقوام باشند. سؤال این است آیا تنها راه شناسایی این هنرمندان جوان به جشنواره موسیقی جوان خلاصه می‌شود؟
 تأکید من هم همین است که تنها نسل جوان می‌توانند موسیقی اقوام را از خطر فراموشی و نابودی نجات بدهد چرا که بسیاری از پیشکسوتان این حوزه فوت کرده‌اند یا در روزگار کهنسالی هستند بزرگانی که طلایه دار موسیقی اقوام بوده و هستند. اما برای ادامه این مسیر و حفظ این میراث بزرگ تنها راه آن حمایت دولت از این موسیقی است که دولت هم برای خود هزاران مشکل دارد. دولت باید ابتدا خود موسیقی را به رسمیت بشناسد و دوم رکن شاخص و مهم موسیقی کشور را که موسیقی نواحی و موسیقی اقوام است به رسمیت بشناسد اما تا زمانی که این همه گرفتاری و بدهکاری و مشکلات معیشتی مردم وجود دارد بعید می‌دانم نوبت به هنر و موسیقی نواحی برسد، درحال حاضر هم که دولت گرفتار تأمین معاش مردم در دوران کرونا است. جای تأسف است که هنر دراین سال‌ها در ردیف دهم بودجه کشور قرار داشته این درحالی است که باید به موسیقی نواحی بودجه جداگانه اختصاص بدهند اما وقتی برایشان مهم نیست بودجه‌ای هم به آن اختصاص پیدا نمی‌کند.
علاوه برحمایت‌های دولتی، خود هنرمندان این موسیقی چه کمکی می‌توانند داشته باشند تا این موسیقی آرام آرام فراموش نشود؟
هنرمندان موسیقی نواحی جیبشان خالی است به چه کسی می‌توانند کمک کنند و درخواست به چه کسی داشته باشند! این بنده خداها به امید خدا رها شده‌اند.
با این اوصاف سرنوشت موسیقی نواحی چه خواهد شد؟
نمی دانم ولی آینده خوبی نخواهد داشت، مگر اینکه نسل جوان در جشنواره‌هایی همچون جوان و نواحی تشویق بشوند و این موسیقی را نجات بدهند. امسال که جشنواره موسیقی جوان به‌صورت مجازی برگزار می‌شود حالا سال دیگر هم خدا بزرگ است.
وظیفه سازمان میراث فرهنگی در ثبت آواها و سازهای موسیقی نواحی چیست؟
میراث فرهنگی غالباً میراث ملموس یعنی ابنیه و بنا را به رسمیت می‌شناسد اما میراث فرهنگی تنها خشت و گل نیست، به عقیده من میراث فرهنگی وظیفه دارد بخش‌هایی از موسیقی نواحی ایران مانند سازها، ادبیات و موسیقی شان را درمیراث غیرملموس به ثبت جهانی برساند اما متأسفانه موضوع کاریشان چیز دیگری است.
تا به امروز‌ سازی از موسیقی نواحی به ثبت ملی یا جهانی رسیده است؟
دقیقاً نمی‌دانم اما شنیده‌ام ساز تار به ثبت جهانی رسیده اما هیچ ساز یا مقامی از موسیقی نواحی ثبت میراث فرهنگی نشده است.
آیا طی این سال‌ها‌ سازی از سازهای موسیقی نواحی فراموش شده است؟
بله تعدادی از سازهای ما تا چند سال دیگر فراموش می‌شوند به‌طور مثال یک ساز دایره در استان کرمان است که 10 ضلعی است که یکی دو سال دیگر اساساً فراموش می‌شود. همچنین ساز دیگری درکرمان وجود دارد به‌ نام «جاریگ» که به شکل یک قوطی بوده و داخل آن شن می‌ریختند این سازهم تا یکی دو سال دیگر فراموش می‌شود. ساز دیگر جوغ نام دارد که جزو معدود سازهای سنگی دنیا است. این ساز با پوستی که روی آن کشیده شده بود روی سر شتر یا اولین شتر کاروان می‌انداختند و می‌نواختند یعنی زمانی که کاروان ها در طوفان شن گیر می‌کردند، افراد مجبور به بستن سر و صورت خود می‌شدند لذا یک نفر که روی شتر به‌عنوان راه بلد می‌نشست، جوغ را به شتر می‌بست و روی آن می‌کوبید و سایر افراد کاروان با شنیدن صدای این ساز ادامه مسیر را پیدا می‌کردند، اما اکنون این ساز نوازنده و کاربردی ندارد و منقرض شده است. ناگفته نماند استان کرمان مرکز سازهای عجیب و غریب است که در جلد دوم کتاب دایره‌المعارف هم به آن اشاره کرده‌ام.
این سازهای منسوخ شده جمع‌آوری شده است؟
 بله در موزه موسیقی ایران اکثریت این سازها وجود دارد و تمام این سازها را تهیه کردم و درآنجا نگهداری می‌شود حتی سازهایی که فراموش شده است.
در بحث تألیف و پژوهش چطور! آیا نسل امروز در این بخش فعالیت می‌کنند؟
بله درحال حاضر اکثریت جوانان از پژوهش‌های من استفاده می‌کنند که بازهم جای شکرآن باقی است البته جوان‌هایی هم هستند که دراین زمینه فعالیت می‌کنند و در جریان کارهای آنها هستم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی به‌مناسبت ایام حج با تأکید بر وحدت امت اسلامی در برابر امریکای متجاوز و رژیم صهیونیستی و همچنین لزوم اهتمام به «کمک به فلسطین مظلوم، دلسوزی برای پیکر مجروح یمن و دغدغه مسلمانان زیر ستم در هر نقطه جهان»، سران برخی کشورهای اسلامی را که برای سود شخصی چند روزه با رژیم غاصب صهیونیستی دست دوستی می‌دهند به پرهیز از این رفتار ذلت‌بار نصیحت و در‌خصوص حضور امریکا در منطقه و حوادث جاری در امریکا خاطرنشان کردند: حضور امریکا در غرب آسیا را به زیان ملت‌های این منطقه و موجب ناامنی و ویرانی و عقب‌ماندگی کشورها می‌دانیم. در قضایای کنونی امریکا و حرکت ضد تبعیض نژادی در آن هم، موضع قاطع ما جانبداری از مردم و محکوم کردن رفتار قساوت‌آمیز دولت نژادپرست آن کشور است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی به این شرح است:

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
والحمدلله رب العالمین و صلی‌الله علی محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
و من تَبِعَهُم باِحسانٍ الی یوم الدین
موسم حج که همواره موسم احساس عزت و عظمت و شکفتگی جهان اسلام بود، امسال دستخوش اندوه و حسرت مؤمنان و مبتلا به احساس فراق و ناکامی مشتاقان است. دلها از غربت کعبه احساس غربت می‌کند و لبّیک جداماندگان با اشک و آه درهم می‌آمیزد.
این محرومیت، کوته‌مدت است و به حول و قوه الهی دیر نخواهد پائید، لکن درس آن که قدردانستن نعمت بزرگ حج است باید ماندگار شود و ما را از غفلت برهاند. رمز عظمت و قدرت امت اسلام در جمع فراگیر و متنوع مؤمنان در حریم کعبه و حرم پیامبر صلی‌الله علیه و آله و ائمه بقیع علیهم‌السلام را امسال باید بیش از همیشه حس کنیم و در آن بیندیشیم.
حج، فریضه‌ای بی‌مانند است؛ گل صد برگ در میان فرائض اسلامی است؛ گویی همه جوانب مهم فردی و اجتماعی، و زمینی و آسمانی، و تاریخی و جهانی دین، قرار است در آن مرور شود.
معنویت در آن هست، ولی بدون انزوا و گوشه‌نشینی و خلوت‌گزینی. اجتماع در آن هست، ولی به دور از درگیری و بدگویی و بدخواهی. از سویی حظ روحی از مناجات و ابتهال و ذکر الهی، و از سوی دیگر پیوند اُنس و ارتباط مردمی.
حاجی با یک چشم پیوند دیرین خود با تاریخ، با ابراهیم و اسماعیل و هاجر، با رسول خدا در هنگام ورود پیروزمندانه به مسجدالحرام، و با خیل مؤمنان صدر اول را می‌نگرد، و با چشمی دیگر انبوه مؤمنان هم‌روزگار خود را که هر کدام می‌توانند دستی برای همیاری و اعتصام جمعی به حبل‌الله باشند.
تدبر و اندیشیدن در پدیده حج، حج‌گزار را به این باور قطعی می‌رساند که بسیاری از آرمان‌ها و آرزوهای دین برای بشریت، بدون هم‌افزایی و همدلی و همکاری مجموعه دین‌داران، به بار نمی‌نشیند، و با پیدایش این همدلی و همکاری، کید معاندان و دشمنان، مشکل مهمی بر سر این راه پدید نمی‌آورد.
حج، رزمایش قدرت در برابر مستکبرانی است که کانون فساد و ظلم و ضعیف‌کشی و غارتگری‌اند و امروز جسم و جان امت اسلامی از ستمگری و خباثت آنان آزرده و خون‌آلود است. حج، نمایش توانایی‌های سخت و نرم امت است.
این، طبیعت حج و روح حج و بخشی از مهمترین هدف‌های حج است، این همان است که امام راحل خمینی کبیر، آن را حج ابراهیمی نامید، و این همان است که اگر متولیان امر حج که خود را خادم حرمین می‌نامند، صادقانه به آن گردن نهند و به جای خشنودی دولت امریکا، رضای الهی را برگزینند، می‌تواند مشکلات بزرگی از جهان اسلام را حل کند.
امروز مانند همیشه ــ و بیش از همیشه ــ مصلحتِ الزامی امت اسلامی، در وحدت است؛ وحدتی که ید واحده در برابر تهدیدها و دشمنی‌ها پدید ‌آورد و بر سر شیطان مجسّم، امریکای متجاوز و غدّار و سگ زنجیریش رژیم صهیونیستی، رعدآسا فریاد کشد و در برابر زورگویی‌ها شجاعانه سینه سپر کند.
این معنی فرمان الهی است که فرمود: وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ‌الله جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا..
قرآن حکیم، امت اسلامی را در چارچوب أَشِدَّاءُ عَلَی الْکفَّارِ رُحَمَاءُ بَینَهُمْ معرفی می‌کند، و از او وظیفه: وَلَا تَرْکنُوا إِلَی الَّذِینَ ظَلَمُوا، وَلَن یجْعَلَ‌الله لِلْکافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا، فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْکفْرِ و لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَعَدُوَّکمْ أَوْلِیاءَ را می‌طلبد، و برای اینکه دشمن را مشخص کند، حکم: لا ینْهَاکمُ‌الله عَنِ الَّذِینَ لَمْ یقَاتِلُوکمْ فِی‌الدین وَلَمْ یخْرِجُوکم مِّن دِیارِکمْ.. صادر می‌فرماید.
این فرمان‌های مهم و سرنوشت‌ساز هرگز نباید از منظومه فکری و ارزشی ما مسلمانان جدامانده و به‌دست فراموشی سپرده شود.
امروز بیش از همیشه زمینه این تحول اساسی در دسترس امّت و نخبگان دلسوز و صلاح‌اندیش آن است. امروز بیداری اسلامی به معنی توجه نخبگان و جوانان مسلمان به دارایی‌های معرفتی و معنوی خود یک حقیقت انکار‌نشدنی است. امروز لیبرالیسم و کمونیسم که در صد سال پیش و پنجاه سال پیش برجسته‌ترین ارمغان‌های تمدن غرب شمرده می‌شد، به‌کلی از جلوه افتاده و عیوب درمان‌ناپذیر آنها آشکار شده است. نظام مبتنی بر آن فروپاشید و نظام مبتنی بر این دیگری هم درگیر بحرانهای عمیق و در شُرُف فروپاشی است.
امروز نه فقط الگوی فرهنگی غرب ــ که از آغاز هم با وقاحت و رسوایی پا به میدان گذاشت ــ بلکه حتی الگوی سیاسی و اقتصادی آن یعنی دموکراسی پول‌محور و سرمایه‌داری طبقاتی و تبعیض‌آمیز، هم ناکارآمدی و فسادانگیزی خود را نشان داده است.
امروز کم نیستند نخبگانی در جهان اسلام که با گردن برافراشته و باافتخار و سربلندی، همه ادعاهای معرفتی و تمدنی غرب را به چالش می‌کشند و جایگزین‌های اسلامی را با صراحت نشان می‌دهند. امروز حتی برخی متفکران غربی که پیش از این، لیبرالیسم را مغرورانه، پایان تاریخ معرفی می‌کردند، به ناچار آن ادعا را پس گرفته و به سرگردانی نظری و عملی خود اعتراف می‌کنند.
نگاهی به خیابان‌های امریکا، به رفتار دولتمردان امریکا با مردم خود، به دره عمیق فاصله طبقاتی در آن کشور، به حقارت و بلاهت کسانی که برای مدیریت آن کشور انتخاب شده‌اند، به تبعیض‌نژادی هولناک در آن، به قساوت مأمور موظف آن که یک غیرمجرم را در خیابان با خونسردی و در برابر چشم رهگذران با شکنجه به قتل می‌رساند، عمق بحران اخلاقی و اجتماعی تمدن غربی و اعوجاج و بطلان فلسفه سیاسی و اقتصادی آن را آشکار می‌کند.
رفتار امریکا با ملت‌های ضعیف، نسخه بزرگ‌شده رفتار آن پلیس است که زانوی خود را بر گردن یک سیاه‌پوست بی‌دفاع گذاشت و آن قدر فشرد تا جان داد.
دولت‌های دیگر غربی هم هر یک به اندازه وُسع و امکان خود نمونه‌های دیگر از این وضعیت فاجعه‌بارند.
حج ابراهیمی پدیده شکوهمند اسلام در برابر این جاهلیت مدرن است؛ دعوت به اسلام و نمایش نمادین زیست جامعه اسلامی است. جامعه‌ای که در آن همزیستی مؤمنان، در حرکتی پیوسته، بر گرد محور توحید، برترین نشانه است؛ دوری از تنازع و تعارض، دوری از تبعیض و امتیازات اشرافی، دوری از فساد و آلودگی، شرط لازم است؛ رمی شیطان و برائت از مشرکان و آمیختگی با فرودستان و کمک به مستمندان و برافراشتن شعائر اهل ایمان، در شمار وظایف اصلی است؛ و دست یافتن به منافع و مصالح عمومی همراه با یاد خدا و شکر او و بندگی او هدف‌های میانی و نهایی است.
این تصویر اجمالی از جامعه اسلامی در آیینه حج ابراهیمی است، و مقایسه آن با واقعیت جوامع غربی پرادّعا، دل هر مسلمان با همت را لبریز از شوق به تلاش و مبارزه برای رسیدن به چنین جامعه‌ای می‌سازد.
ما مردم ایران به هدایت و رهبری امام خمینی کبیر، با چنین شوقی قدم در راه گذاشتیم و موفق شدیم. ادعا نمی‌کنیم که توانسته‌ایم آنچه را که می‌شناسیم و دوست می‌داریم یکسره تحقق بخشیم، ولی ادعا می‌کنیم که در این راه بسی پیش رفته و موانع بسیاری را از سر راه برداشته‌ایم. به برکت اعتماد به وعده‌های قرآنی، گام ما استوار مانده است. بزرگترین شیطان راهزن و غدار این زمان یعنی رژیم امریکا نتوانسته است ما را بترساند یا مغلوب مکر و فریب خود کند، یا جلو پیشرفت مادی و معنوی ما را بگیرد.
ما همه ملت‌های مسلمان را برادران خود می‌دانیم، و با غیر‌مسلمانانی که در جبهه معارض وارد نشده‌اند با نیکی و عدالت رفتار می‌کنیم. غم و گرفتاری جوامع مسلمان را گرفتاری خود به شمار می‌آوریم و برای علاج آن تلاش می‌کنیم. کمک به فلسطین مظلوم، دلسوزی برای پیکر مجروح یمن و دغدغه مسلمانان زیر ستم در هر نقطه جهان را اهتمام همیشگی خود قرار می‌دهیم.
نصیحت به سران برخی کشورهای مسلمان را وظیفه می‌دانیم؛ دولتمردانی که به جای تکیه به برادر مسلمان خود، به آغوش دشمن پناه می‌برند و برای سود شخصی چندروزه، تحقیر و زورگویی دشمن را تحمل می‌کنند و چوب حراج به عزت و استقلال ملت خود می‌زنند. آنان که بقای رژیم غاصب و ظالم صهیونیست را می‌پذیرند و پنهان و آشکار دست دوستی به آنان می‌دهند. اینان را نصیحت می‌کنیم و از پیامدهای تلخ این رفتار بر حذر می‌داریم.
حضور امریکا در منطقه غرب آسیا را به زیان ملت‌های این منطقه و موجب ناامنی و ویرانی و عقب‌ماندگی کشورها می‌دانیم. در قضایای کنونی امریکا و حرکت ضد تبعیض نژادی در آن هم، موضع قاطع ما جانبداری از مردم و محکوم کردن رفتار قساوت‌آمیز دولت نژادپرست آن کشور است.
در پایان با سلام و صلوات به حضرت بقیةالله ارواحنا فداه، یاد امام راحل را گرامی می‌دارم و به ارواح طیبه شهیدان درود می‌فرستم و حج ایمن و مقبول و مبارک را در آینده نزدیک برای امت اسلامی از خداوند متعال مسألت می‌کنم.

والسلام علی عباداللّه الصالحین
سید علی خامنه‌ای
۷ مرداد ۱۳۹۹

گروه سیاسی/ «دولتی واقع شده میان انواع و اقسام تضادهای کاذب که باید همراه با اداره کشور، با این دوگانگی‌ها یا چندگانگی‌ها هم مقابله کند.» این گزاره‌ای است که می‌تواند توصیف کلیت صحبت‌های رئیس جمهوری در جلسه روز گذشته هیأت دولت باشد. وقتی روحانی به تضادهای کاذب ایجاد شده در کشور در هفته‌های گذشته اشاره می‌کند، جز این نمی‌توان برداشت کرد. این دوگانگی‌ها که بعضاً بر شایعات و روایت‌های تحریف شده استوارند، از این قرار است: دوگانه عزاداری باشکوه یا تعطیلی محرم، دوگانه فروش جزایر کشور یا بی‌توجهی به سیاست خارجی یا القای شکاف در مدیریت کلان کشور. مطابق این شرایط بودکه رئیس‌جمهوری از همگان خواست برابر شایعات و القائاتی که هدفی جز اختلاف‌افکنی در ارکان قانونی کشور و شبهه‌افکنی در افکار عمومی ندارند، ایستادگی کنند. بویژه اینکه به گفته او دشمنان در هفته‌های اخیر از همین مسیر دنبال فروپاشی اقتصاد یا ایجاد تضاد در ارکان قانونی کشور بودند که البته به هدف خود دست نیافتند. اما این امر نباید از هوشیاری همه بخش‌ها بویژه صاحبان تریبون بکاهد. نکته اینجا است که دولت روحانی سال پایانی فعالیت خود را در عبور از چنین پیچ و خم‌هایی طی می‌کند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حجت‌الاسلام حسن روحانی در جلسه روز گذشته هیأت دولت، سخنان خود را با اشاره به در پیش بودن روز عرفه آغاز و اظهارکرد: ضمن اینکه این ایام را گرامی می‌داریم، باید در شرایط امروز به پروتکل‌های بهداشتی توجه کنیم. او اضافه کرد: صبح امروز (چهارشنبه) وزیر بهداشت نامه‌ای فرستاد و خواست در روز عید قربان که معمولاً برادران اهل سنت مراسم مفصل‌تری برگزار می‌کنند که البته شیعیان هم مشابه آن مراسم را دارند، همگان پروتکل‌های بهداشتی را مراعات کنند، در غیر این صورت مشکلات برای مردم و کادر درمانی ما دوچندان می‌شود.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه باید مقابل توطئه‌های بدخواهان ملت و کشور توانمندتر و قوی‌تر ‌شویم، گفت: اولین طراحی آنان برای اقتصاد ما بود و می‌خواستند اقتصاد ما را به هم بریزند و مردم را در فشار اقتصادی قرار دهند و اساساً ارکان اقتصاد ما باقی نماند و نتواند ادامه بدهد. روحانی با اشاره به اینکه اما اساس کشور و نظام و چارچوب اقتصاد کشور و زندگی مردم در حداقل نیاز مردم و ضرورت مردم به‌خوبی اداره شده است و امروز کالای اساسی در اختیار مردم است، افزود: امروز در مقایسه با سال پیش 70درصد تولید فولاد اضافه شده است؛ آلومینیوم 49 درصد بیشتر تولید می‌شود؛ در تمام صنایع مهم تولیدات ما افزایش پیدا کرده است، یعنی دشمن نتوانسته کارخانه‌های بزرگ را بخواباند و کارخانه‌های ما حتی بیشتر از سال گذشته کار می‌کنند.
روحانی با بیان اینکه به رغم کاهش درآمدی صادرات غیرنفتی، وزن این صادرات همچون فولاد، مس، آلومینیوم و پتروشیمی افزایش یافته است، تأکید کرد: قرارداد اقتصادی با کشورهای اوراسیا در آبان سال گذشته اجرایی و عملیاتی شد و (مطابق این قرارداد) تا خرداد امسال، 63 درصد صادرات ایران به کشورهای اوراسیا افزوده شد و این به رغم شیوع کرونا در اسفند و فروردین است.
دو برابر شدن تولید فولاد و پتروشیمی
روحانی، نظارت دقیق از تولید تا مصرف نهایی، از سفارش و ثبت سفارش تا تخصیص و تأمین ارز یا نظارت بر فرآیند سفارش کالا به یک کشور تا واردشدن به ایران را بخشی از راه حل دانست و گفت: در 7 سال گذشته تولید فولاد در تمام زنجیره‌های آن نسبت به تاریخ قبل دو برابر شده است. او اضافه کرد: (میزان تولید) در پتروشیمی هم تقریباً تا پایان امسال و در این 7 سال، دو برابر می‌شود؛ اول سال 92، 56 میلیون تن (تولید) پتروشیمی بود که این میزان تا چند ماه دیگر 100 میلیون تن یعنی تقریباً دو برابر می‌شود. روحانی با اشاره به اینکه مطابق گزارش بانک مرکزی در 10 روز گذشته صادرکنندگان عمدتاً فولاد و پتروشیمی 2و نیم میلیارد دلار ارز در سامانه نیما عرضه کردند، این کار را شایسته قدردانی دانست و با بیان اینکه باید با اقلیت متخلف هم طبق قانون برخورد شود، اظهارکرد: نظارت را باید (به کارهای خود) اضافه کنیم که اینجا وزارت صمت و وزارت دادگستری وظیفه سنگینی را برای نظارت بر بازار دارند.
راه دوم دشمن پس از شکست در اقتصاد
رئیس جمهوری در ادامه، با بیان اینکه دشمن پس از اینکه نتوانست اقتصاد ما را بشکند، راه ایجاد تفرقه و اختلاف در کشور را در پیش گرفت و بسیار به آن امیدوار بود، گفت: در اوایل امسال علیرغم اینکه کرونا بود، به دعوا و اختلاف و جنگ بین قوا امیدوار شده بودند و بحمدالله دیدیم که از این توطئه هم عبور کردیم؛ البته بیانات مقام معظم رهبری، دقت، سخنان و هدایت ایشان برای هر سه قوه نقش بسیار اساسی داشت.
روحانی افزود: امروز شاهد یک آرامشی هستیم و همان‌طور که ایشان (رهبر معظم انقلاب) دستور داده بودند هیچ‌یک از قوا نباید دنبال حاشیه‌سازی و حاشیه باشند، چه ما به عنوان دستگاه اجرایی و چه قوای دیگر، همه باید در کنار هم باشیم، همدیگر را یاری و کمک کنیم و اگر قوه‌ای هم می‌خواهد به ما نکته‌ای را گوشزد کند بگوید، اشکالی ندارد؛ به شرط اینکه راه حل پیش پای ما بگذارد و بگوید دستگاه اجرایی این کار را کرده، این کار را هم بکند خوب است؛ پیشنهاد بدهد در غیر این صورت، فقط نقد خالی مشکلی را درمان نمی‌کند.
شایعه دشمن برای القای کوه فروشی و جنگل فروشی
رئیس جمهوری، راه سوم دشمن را ایجاد شایعات روزمره در میان مردم دانست و گفت: امروز همه می‌گویند کوه‌های ما را فروختند، چطور کوه‌ها را فروختند؟ بعد می‌گویند کوه‌ها را وقف کردند، باز روز بعد می‌گویند جنگل‌های ما را فروختند، روز بعد می‌گویند جنگل‌های ما را وقف کردند. این چه بازی، ایجاد نگرانی و ناراحتی در میان مردم است؟ مگر می‌شود بیابان، مرتع، جنگل، کوه، دریا و اقیانوس را وقف کرد؟
او با بیان اینکه اگر (وقف کردن) به این راحتی بود که همه (ما) وقف می‌کردیم؛ همه اقیانوس‌های عالم را وقف می‌کردیم و درآمد آن را در راهی می‌دادیم، تصریح کرد: این طور نیست، اساس وقف، اول مالکیت است. در بعضی از وقفنامه‌ها می‌گویند از کوه فلان تا کوه فلان، از این کوه تا آن کوه، 100 کیلومتر را در راه خدا وقف کرده است؛ مگر مال اوست؟ زمین خداست، هر که رفت احیا کرد با احیا مالک می‌شود؛ مگر اینطوری می‌شود مالک شد؟
پاسخ به شایعه درباره جزایر ایرانی
رئیس جمهوری با بیان اینکه این شایعات را درست می‌کنند تا مردم را نگران کنند، اضافه کرد: یک روز دیگر می‌گویند این قسمت کشور را فروختند؛ مثلاً شرق کشور را، بعد می‌گویند جنوب کشور، بعد می‌گویند جزایر را فروختند. روحانی با بیان اینکه اصلاً از این تعجب نمی‌کنم که شایعه‌ای می‌سازند، این شایعه‌سازی را کار طبیعی دشمنان دانست و تصریح کرد: عجیب این است که چطور گوش شنوا وجود دارد؟ یعنی در این بحران و در این مشکلات چطور گوشی وجود دارد که این را بشنود که چنین چیز بی‌ربط و بی‌اساسی که اصلاً اساس ندارد.
دوگانه‌سازی درباره عزاداری و تعطیل عزاداری
رئیس جمهوری افزود: بعد هم هر جمله‌ای که مسئولی بیان می‌کند یک کلمه آن را کم یا زیاد کرده و مردم را نگران می‌کنند. آن یکی می‌گوید اصلاً اینها می‌خواهند ماه محرم کل عزاداری امام حسین(ع) را تعطیل کنند؛ آن یکی می‌گوید ماه محرم می‌خواهند عزاداری وسیع‌تر از سال‌های پیش باشد؛ آن یکی می‌گوید کرونا شایع می‌شود، آن یکی می‌گوید دین از بین می‌رود، آن یکی می‌گوید سلامتی از بین می‌رود. روحانی با ابراز تأسف از اینکه گاهی برخی از دوستان هم حرف را درست گوش نمی‌کنند و نقل می‌کنند، تأکید کرد: بسیار روشن است که در تمام این برنامه‌ها از عید قربان، روز عرفه تا روز عید غدیر خم مراسم هست؛ (اما) مقید به چارچوب‌های پروتکل بهداشتی.
او افزود: پروتکل بهداشتی اگر می‌گوید نباید اجتماع باشد، نباید باشد؛ یعنی نباید تراکم جمعیت باشد. اگر می‌گوید فاصله، باید فاصله باشد. اگر می‌گوید ماسک، باید ماسک باشد. اگر می‌گوید نوشیدنی نباید استفاده بشود، نباید استفاده شود. اگر می‌گوید روزهای عزا به جای 20 روز باید 3 یا 4 روز باشد، باید گوش کنند. اگر گفتند ساعت عزاداری به جای 7 ساعت نباید بیشتر از 2 ساعت باشد، باید گوش کنند؛ همه اینها در پروتکل نوشته شده است. رئیس جمهوری گفت: آنانی که می‌خواهند عزاداری تعطیل شود، به آنان گفته می‌شود عزاداری تعطیل نمی‌شود و به آنانی که می‌خواهند از این طریق عزاداری را زیر سؤال قرار دهند و بگویند عزاداری باعث بیشترشدن موج بیماری شده، اجازه نمی‌دهیم. روحانی با تأکید بر اینکه عاشقان امام حسین(ع) خودشان بیش از همه مراقبت و مواظبت می‌کنند که واجب شرعی را مراعات کنند، کتمان کردن بیماری را حق‌الناس، خلاف شرع و خلاف مقررات قانونی دانست و تصریح کرد: باید برای آنانی که همه پروتکل‌ها را اجرا و عمل نمی‌کنند و زیر پا می‌گذارند، حتی اگر لازم است مجازات تعیین شود.
این را به وزارت کشور و وزارت بهداشت گفتم که برای مواردی که لازم است، مجازات تعیین کنیم. رئیس جمهوری در پایان این بخش از سخنان خود، از همگان خواست به شایعات دامن نزنیم و در برابر شایعات بایستیم. او گفت: صدا و سیما و رسانه‌ها آنقدر باید آگاهی مردم را بالا ببرند که گوشی شنوای این مسائل نباشد.
پاسخی به تحرکات امریکا
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود، به تلاش‌های امریکا برای دست نیافتن ایران به حقوق خود در توافق هسته‌ای یعنی پایان تحریم تسلیحاتی اشاره کرد و گفت: دنبال قطعنامه از اینجا و آنجا گدایی می‌کنند، به شرق و غرب می‌روند، در برابر یکی خم می‌شوند و برای آن یکی خم می‌شوند، صبح تا شب مثل دلال از کاخ سفید راه افتادند و از این کشور به آن کشور، با این تلفن با آن تلفن، و تا امروز الحمدلله هیچ موفقیتی را به‌دست نیاوردند. البته اگر هم روزی موفق شوند ما پاسخ بسیار قاطعی به آنان می‌دهیم.
او با اشاره به اینکه در این زمینه کم کم به سمت یأس می‌روند، افزود: داستان دیگری را شروع کردند و آن گستاخی و شیطنت‌های خطرناک در آسمان بین‌المللی است.
رئیس جمهوری با طرح این پرسش‌ها که ایکائو کجاست؟ شورای امنیت کجاست؟ سازمان ملل کجاست؟ کشورهای منطقه کجا هستند؟ گفت: کشورهایی که این تخلف در فضای آنها صورت گرفته است؛ همه باید حرف بزنند؛ مگر می‌شود در یک فضای کریدور آزاد بین‌المللی، یک جنگنده کنار یک هواپیمای مسافربری بیاید؟ مسافربری‌ که در آن زن و بچه و کوچک و بزرگ است؟ مردم را در آسمان بترسانند. بدون تردید این تروریسم هوایی است. روحانی تأکید کرد: کسی که کنار یک هواپیمای مسافربری جنگنده می‌فرستد، کار تروریستی هوایی انجام داده و به عنوان یک تروریست باید با او برخورد شود؛ ایکائو، شورای امنیت و کشورهای دیگر باید با او برخورد کنند.
او این اقدام امریکا را غیرقابل قبول دانست و افزود: این شیطنت‌ها برای این است که در برابر ایران شکست خوردند؛ یعنی راه اول، راه دوم و راه سوم را رفتند و شکست خوردند. ما به سردمداران کاخ سفید می‌گوییم یک راه بیشتر در برابر ایران برای شما وجود ندارد و آن اجرای حق، قانون، توافق و مقررات و جبران خسارت‌هایی است که به مردم وارد کردید؛ شما راه دومی ندارید؛ اگر فکر می‌کنید ملت ایران در برابر فشار و در برابر شیطنت‌های شما، به شما تواضع خواهد کرد، اشتباه کردید. اگر فکر می‌کنید ما از حقوق خود دست برمی‌داریم، دست برنمی‌داریم. اگر فکر می‌کنید مردم ما را مأیوس می‌کنید، مردم ما مأیوس نمی‌شوند.
روحانی، راه ما در شرایط فعلی را ایستادگی و مقاومت، تولید، صادرات، کمک به یکدیگر، نظارت و مبارزه با آنانی دانست که در این شرایط سخت می‌خواهند سوءاستفاده کنند.

برش
تماس تلفنی رؤسای جمهوری ایران و ترکمنستان

رؤسای جمهوری ایران و ترکمنستان با اشاره به روابط دوستانه و برادرانه دو کشور، بر ضرورت تلاش مسئولان دو کشور برای توسعه و تحکیم بیش از پیش و همه‌جانبه مناسبات و همکاری‌های تهران – عشق آباد در راستای تأمین منافع دو ملت تأکید کردند.
حجت‌الاسلام حسن روحانی روز گذشته در تماس تلفنی «قربانقلی بردی محمداُف» رئیس جمهوری ترکمنستان با وی، با تبریک عید سعید قربان به عنوان عید بزرگ همه مسلمانان جهان به دولت و ملت ترکمنستان، توسعه روابط و همکاری‌ها با ترکمنستان را برای ایران مهم دانست و با بیان اینکه امروز همه کشورهای دنیا با بیماری کرونا مواجه بوده و باید یکدیگر را برای مبارزه با این ویروس کمک و یاری کنیم، اظهار کرد: ایران آمادگی همکاری با ترکمنستان در زمینه بهداشتی و درمانی و مقابله با کرونا را داشته‌ و خواهد داشت و باید ارتباط مسئولان و تبادل تجربیات دو کشور در این راستا بیش از پیش ادامه داشته باشد.
روحانی با اشاره به اینکه شیوع بیماری کرونا موجب کاهش تبادلات تجاری و مناسبات اقتصادی دو کشور شده است، ابراز امیدواری کرد در ماه‌های آینده با کنترل بیشتر این بیماری و تلاش مسئولان دو کشور شاهد توسعه بیش از پیش همکاری‌ها و مناسبات در عرصه‌های مختلف اقتصادی و تجاری فی مابین باشیم.
رئیس جمهوری برخی اقدامات انجام شده برای رفع مشکلات حمل و نقل و برقراری تبادل کالا بین دو کشور نظیر ایجاد پل جدید جاده‌ای در مرز سرخس و از سرگیری تردد در مسیر ریلی را در راستای توسعه همکاری‌های تجاری و اقتصادی فی مابین مثبت ارزیابی کرد و بر اهتمام نسبت به ادامه این تلاش‌ها تأکید کرد.
«قربانقلی بردی محمداف» رئیس جمهوری ترکمنستان نیز در این گفت‌وگو با تبریک عید سعید قربان به عنوان یکی از اعیاد مقدس جهان اسلام به دولت و ملت ایران گفت: عید قربان نماد انسان‌دوستی، رحمت و سخاوت است و امیدوارم این عید برای همه مردم جهان، صلح، ثبات و رحمت را به دنبال داشته باشد.
رئیس جمهوری ترکمنستان با اشاره به روابط و همکاری‌های ریشه‌دار و تاریخی دو کشور، اظهارکرد: خوشبختانه ایران و ترکمنستان در زمینه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و همکاری در سازمان‌های بین‌المللی مناسبات و اشتراکات بسیار خوبی با هم دارند.
وی با اشاره به همه‌گیری بیماری کرونا در جهان و تلاش قابل تقدیر جامعه جهانی برای مقابله با آن گفت: می‌توانیم با همکاری و تلاش هماهنگ شده دستاورد خوبی برای مقابله با بیماری کرونا داشته باشیم.
بردی محمداف با تجلیل از اهتمام رئیس جمهوری ایران برای توسعه مناسبات و همکاری دو کشور، خواستار گسترش همکاری‌های فی‌مابین برای توسعه مبادلات مرزی و تدوین دستورالعمل‌های مرتبط با آن و همکاری‌های علمی و بهداشتی و سرمایه‌گذاری‌های مشترک شد.

در دومین روز از مرحله نهایی رزمایش پیامبر اعظم(ص)-14 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در خلیج فارس و غرب تنگه هرمز، هواپیما‌های سوخو ۲۲ سپاه، اهداف از پیش تعیین شده در جزایر فارور را به وسیله بمب‌های بالدار مورد هدف قرار داده و منهدم کردند.
به گزارش فارس، هجوم پهپاد‌های شاهد ۱۸۱، مهاجر و باور به سمت اهداف دشمن فرضی و انهدام مواضع از پیش تعیین شده در این مرحله از رزمایش با موفقیت به انجام رسید.
همچنین نیروهای هوافضای سپاه با به‌کارگیری تاکتیک‌ها و تجهیزات نوین، بخشی از توانمندی‌های گسترده این نیرو، در مقابله با تهدیدات فرضی دشمن را به نمایش گذاشتند.
دستاورد مهم هوا فضای سپاه در این مرحله از رزمایش، شلیک موفق موشک‌های بالستیک از اعماق زمین به صورت کاملاً استتار شده بود که این دستاورد مهم می‌تواند سازمان‌های اطلاعاتی دشمن را در رویارویی احتمالی با چالش‌های جدی روبه‌رو کند. سردار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه در حاشیه رزمایش گفت: برای اولین بار در دنیا شلیک موشک‌های بالستیک از اعماق زمین انجام شده است. این پرتاب‌ها بدون داشتن سکو و تجهیزات مرسوم انجام شده است و موشک‌های مدفون شده به یکباره زمین را می‌شکافند و اهداف خود را مورد اصابت قرار می‌دهند. سردار حاجی‌زاده با اشاره به تمرین جنگ مشترک هوافضای سپاه با نیروی دریایی در رزمایش پیامبر اعظم(ص) ۱۴ گفت: سامانه و تجهیزاتی که در مجموعه نیروی هوافضای سپاه اعم از موشکی، پدافندی، پهپادی و دیگر امکانات قرار دارد، در کنار سایر تجهیزات سپاه در نیروهای دریایی و زمینی موجب ایجاد هم‌افزایی و توان بازدارندگی در کنار سایر نیروهای مسلح می‌شود که ثمره آن امنیت کامل امروز ایران اسلامی است.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه تأکید کرد: با مجموعه امکاناتی که امروز در اختیار داریم می‌توانیم هرگونه هدف متخاصم را در هر نقطه از منطقه خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند مورد هدف قرار دهیم.
تمرین جنگ دو نیروی هوافضا و دریایی سپاه در کنار یکدیگر یکی از بخش‌های مهم این رزمایش بود که با ایجاد سامانه‌های فرماندهی، کنترل مشترک، تلفیق تاکتیک‌ها و شیوه‌های رزم دو نیرو، تقابلی غافلگیرکننده با دشمن را به نمایش گذاشتند. عملیات رزم موشکی موفق با شلیک دو فروند موشک زمین به زمین هرمز و فاتح  و یک فروند موشک بالستیک به سمت اهداف معین، همچنین اجرای آتش پدافند هوایی نقطه‌ای در این مرحله از رزمایش با موفقیت اجرا شد.عملیات موشکی سطح به سطح شناوری، ساحل به دریا، اجرای آتش سنگین توپخانه و ادوات، همچنین عملیات مین ریزی آفندی برای قطع خطوط مواصلاتی دشمن در دومین روز از رزمایش پیامبر اعظم -۱۴ به نمایش درآمد.
همچنین تصاویر منتشر شده از اجرای این عملیات توسط جنگنده‌های نیروی هوافضای سپاه نشان می‌دهد که «فیترها» با استفاده از بمب‌های بالدار یاسین که پیش‌تر توسط وزارت دفاع توسعه یافته بود، اهداف خود را منهدم کرده‌اند.
بمب یاسین مردادماه سال گذشته توسط وزارت دفاع رونمایی شده بود و پیش از رونمایی رسمی آن هم، در آیین الحاق جنگنده‌های سوخو-۲۲ به ناوگان نیروی هوافضای سپاه در مردادماه ۱۳۹۷ به عنوان یکی از تسلیحات این جنگنده به نمایش درآمد. مزیت استفاده از این بمب که در زمره تسلیحات هواپایه دورایستا محسوب می‌شود، قابلیت اجرای عملیات خارج از رینگ‌های پدافندی دشمن است. به این معنا که جنگنده خودی بدون آنکه در معرض خطر اصابت توسط سامانه‌های پدافندی برد متوسط دشمن قرار بگیرد، قادر خواهد بود هدف خود را منهدم کند.سطوح کنترل پروازی تاشو (بال و بالک) که روی قسمت فوقانی این بمب نصب شده است، بمب را قادر خواهد ساخت تا به سمت هدف پروازی دقیق داشته باشد و مسیر خود را اصلاح کند.همچنین در تصاویر منتشر شده از رزمایش، یک موشک بالستیک جدید که پیش از این دیده نشده بود به نمایش درآمده است. این موشک سوخت جامد که به نظر می‌رسد از خانواده موشک‌های فاتح باشد، از درون کپسول شلیک می‌شود که برای نخستین بار است بالستیک‌های ایرانی از چنین لانچری استفاده می‌کنند.
در اولین روز رزمایش هم یگان‌های مختلف سطحی، تکاوری، غواصی، موشکی و... سپاه انهدام و مقابله با ناو هواپیمابر امریکایی را تمرین کردند.در این تمرین یگان‌های موشکی و شناورهای تندرو با اجرای آتش به وسیله راکت‌اندازها و موشک‌های کروز و همچنین بالگردهای نیروی دریایی سپاه نیز با شلیک موشک کروز مقابله با ناو امریکایی را تمرین کردند. در بخش دیگری از این تمرین، غواصان و تکاوران دریایی نیروی دریایی سپاه نیز عملیات انهدام پل فرماندهی ناو را تمرین کردند.‌
خبرگزاری فارس همچنین خبر داده که نیروی هوافضای سپاه که پیش از این از پایش و رصد منطقه رزمایش پیامبر اعظم ۱۴ به وسیله ماهواره نورخبر داده بود، تصاویر تهیه شده توسط ماهواره نور را منتشر کرد.
براساس این تصاویر، ماهواره نور توانسته است یک تصویر سراسری و با رزولوشن بالا را به روش تصویربرداری موزاییکی از پایگاه امریکایی العدید در قطر که مرکز تجمع تروریست‌های امریکایی است، تهیه کند. ماهواره نور نخستین ماهواره نظامی جمهوری اسلامی ایران است که اردیبهشت ماه سال جاری توسط نیروی هوافضای سپاه به فضا پرتاب شد و در مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین با موفقیت تزریق شد.‌
امریکایی‌ها به پناهگاه رفتند
 همزمان با برگزاری رزمایش سپاه، از پرسنل نظامی دو پایگاه امریکا در منطقه (قطر و امارات) خواسته شد تا برای دقایقی پناه بگیرند.
به گزارش مهر، یک خبرنگار سی‌ان‌ان در گزارشی اعلام کرد پس از آنکه شاخص‌های اطلاعاتی نشان دادند ایران اقدام به پرتاب یک فروند موشک بالستیک کرده و ممکن است به پایگاه‌های نظامی امریکا در منطقه- العدید (قطر) و الظفره (امارات) - اصابت کند، این دو پایگاه نیروی هوایی برای مدت کوتاهی به حالت آماده باش درآمدند و به پرسنل این دو پایگاه هوایی دستور داده شد که تا شنیده شدن صدای وضعیت سفید در پناهگاه یا ساختمان‌های مستحکم بمانند. مقام‌های دفاعی امریکا می‌گویند که اعلام وضعیت آماده‌باش یک اقدام احتیاطی بوده است.
در هر حال هیچ موشکی به این منطقه نزدیک نشده است و این مقام‌ها می‌گویند که در حال تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط در این باره هستند.
همچنین «ربکا رباریش»، سخنگوی ناوگان پنجم نیروی دریایی امریکا اعلام کرد: «ما از رزمایش ایران و اقدام این کشور در حمله به ماکت یک شناور شبیه به یک ناو هواپیمابر غیرمتحرک آگاه هستیم. ما این نوع رفتارهای غیرمسئولانه و بی‌ملاحظه ایران در مجاورت آبراه‌های شلوغ بین‌المللی را زیرنظر داریم. ما به‌دنبال درگیری نیستیم؛ اما آماده‌ایم از نیروها و منافع امریکا در برابر تهدیدهای دریایی در منطقه دفاع کنیم».‌

رئیس دفتر رئیس جمهوری در حاشیه جلسه هیأت دولت   در پاسخ به سؤالی درباره اقدامات کمکی و تسهیلات ودیعه مسکن از سوی دولت گفت: با توجه به افزایش اجاره بها از اوایل امسال، دولت دو اقدام را در دستور کار قرار داد. اقدام اول تعیین سقف برای افزایش اجاره‌‌بها بود که از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا به وزارت راه و شهرسازی محول شد و در نهایت بر‌اساس پیشنهاد وزارت راه، افزایش پله‌ای اجاره‌‌بها به میزان 25 درصد در تهران، 20 درصد در کلانشهرها و 15 درصد در شهرهای دیگر در ستاد به تصویب رسید. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، محمود واعظی با بیان اینکه تصویب این رویه و ابلاغ آن به همه دستگاه‌ها از جمله قوه قضائیه، آرامشی نسبی در بازار اجاره مسکن ایجاد کرد، افزود: با توجه به تبعات اقتصادی کرونا که فشار مضاعفی را در زمینه اجاره مسکن ایجاد کرده بود، دولت در اقدامی تکمیلی 20 میلیارد تومان تسهیلات کم‌بهره برای اعطای وام ودیعه مسکن، در اختیار بانک‌ها قرار داد که از سوی بانک مرکزی نیز بررسی و تصویب شده و روند اجرایی ثبت‌نام برای دریافت این تسهیلات نیز آغاز شده است.
وی در پاسخ به سؤالی درباره نگرانی‌های موجود در فضای جامعه برای برگزاری کنکور اظهار داشت: در این‌باره در ستاد ملی مقابله با کرونا و کمیته اجتماعی-امنیتی بحث‌های مفصلی شده است. بالاخره بیش از یک میلیون جوان از یک‌سال پیش برای شرکت در این آزمون زحمت کشیده‌اند. از سوی دیگر با وجود اینکه چند بار برگزاری آزمون کنکور به تعویق افتاده است، تمام پیش‌بینی‌ها از سوی سازمان جهانی بهداشت و مراجع بین‌المللی معتبر دیگر، حکایت از آن دارد که وضعیت همه‌گیری کرونا در پاییز با توجه به شیوع آنفلوانزا بدتر از امروز خواهد بود. وی با بیان اینکه برخی موافق برگزاری و برخی مخالف برگزاری کنکور هستند، گفت: برگزاری آزمون کنکور چند بار به تأخیر افتاده اما این بار وزارت بهداشت تمهیدات فوق‌العاده‌ای اتخاذ کرده است.
دستورالعمل‌های سختگیرانه‌ای برای برگزاری کنکور تدوین شده که به شکل کامل هم اجرا شده است. کنکور امسال به جای دو روز در طول 4 روز برگزار می‌شود. تمام مراکز برگزاری آزمون به‌طور کامل ضدعفونی شده و فاصله استقرار شرکت‌کنندگان از 1 متر و 20 سانتی‌متر مصوب نیز بیشتر در نظر گرفته شده است. رئیس دفتر رئیس جمهوری تأکید کرد: جوانانی که می‌خواهند در کنکور شرکت کنند، آینده‌سازان کشور هستند و مسئولانی که برای برگزاری کنکور تصمیم‌گیری کرده و آن را برگزار می‌کنند برای سلامت این آینده‌سازان کشور همان قدر نگران و دغدغه‌مند هستند که برای سلامت فرزندان خودشان دغدغه دارند.

سهیلا یادگاری
 خبرنگار
با تصمیم دولت برای پرداخت وام ودیعه اجاره به مستأجران آسیب پذیر، ثبت نام دریافت تسهیلات از 4 مرداد شروع شد و امروز آخرین مهلت ثبت نام است. مشاهدات ما از بنگاه های املاک و فایل های اجاره، نشان می دهد تمایل مالکان برای رهن نسبت به اجاره ماهانه بیشتر شده است و به نظر می رسد مستأجران دارای شرایط می توانند با استفاده از وام ودیعه مشکل خود برای تأمین هزینه رهن را تا حدودی حل کنند.
متولیان بخش مسکن، با توجه به شرایط اقتصادی و افزایش هزینه اجاره مسکن، مسأله مسکن را بررسی و طرحی را به ستاد ملی مقابله با کرونا ارائه کردند که بر اساس آن دولت دو اقدام را انجام داد.بر اساس طرح پیشنهادی، در اقدام اول، محدودیت هایی برای مبلغ اجاره اعلام شد. بنابراین افزایش اجاره مسکن در شهر تهران حداکثر بیشتر از ۲۵ درصد نباید باشد . این افزایش در کلانشهرها نیز باید تا ۲۰ درصد و در شهرهای دیگر باید تا ۱۵درصد باشد که در ستاد ملی مقابله با کرونا تصویب شد و به همه بخش‌ها و قوه قضائیه ابلاغ شده تا در صورت تخطی مالکان یا بنگاه های املاک از این قانون لازم الاجرا، توسط قوه قضائیه پیگیری لازم انجام شود.
27 درصد رشد اجاره بها در تیرماه
از طرف دیگر افزایش قیمت مسکن باعث فشار مضاعف به مستأجران شده است.بر اساس گزارش بانک مرکزی از بازار مسکن در تیرماه، متوسط قیمت هر متر آپارتمان در تیرماه در تهران20 میلیون و ۹00 هزار تومان بود که نسبت به ماه گذشته (خرداد ۹۹) رشد 4/10 درصدی و نسبت به ماه مشابه سال گذشته (تیرماه ۹۸) رشد 6/56 درصد داشته است. این گزارش نشان می دهد کمترین قیمت هر متر آپارتمان در شهر تهران مربوط به منطقه 18 است. در این منطقه قیمت هر متر واحد مسکونی 9 میلیون و 600 هزار تومان است. البته به گفته فعالان بازار دیگر نمی توان این منطقه را منطقه ای ارزان از نظر قیمت مسکن ارزیابی کرد چون یک آپارتمان 60 متری در این منطقه حدود 600 میلیون تومان است که از توان مالی دهک های پایین خارج است. یک آپارتمان 60 متری در منطقه 18 سال گذشته حدود 250 میلیون تومان بود.
گزارش بانک مرکزی نشان می دهد در 4 ماهه سال 99 نسبت به 4 ماهه سال 98 قیمت هر مترآپارتمان بطور متوسط 6/42 درصد افزایش یافته است. این گزارش نشان می دهد نرخ اجاره بها در تیرماه امسال در شهر تهران 6/27 و در کل کشور 31 رصد رشد دارد.
فشار افزایش اجاره‌بهای مسکن در شرایط کرونا به مستأجران بیشتر هم شده است. با توجه به این شرایط در اقدامی دیگر دولت ۲۰هزار میلیارد تومان در اختیار بانک‌های مختلف قرار داد تا به مستأجرانی که نیاز دارند تسهیلات ودیعه با نرخ سود ۱۳ درصد پرداخت کنند.
آمار رسمی نشان می دهد حدود 6 میلیون و 600 هزار مستأجر در کشور وجود دارد. اما پروانه اصلانی، سرپرست دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی معتقد است تمام مستأجران نیازمند حمایت نیستند. برآوردها نشان می دهد 20 هزار میلیارد تومان مبلغ درنظرگرفته شده برای وام ودیعه حدود 600 تا 900 هزار نفر را پوشش می دهد. بررسی های نهادهای مختلف نشان می‌دهد که ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار خانوار نیازمند کمک های دولت برای وام اجاره مسکن هستند.
 اکنون مردم درخواست خود را به وزارت راه پیامک می‌کنند و سامانه‌ای هم برای این کار طراحی شده است تا متقاضیان به بانک‌ها معرفی شوند.
گروه های دارای اولویت
کارگران، زنان سرپرست خانوار، کسانی که تازه ازدواج کرده اند، کسانی که 3 فرزند و بیشتردارند و خانواده های تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، گروه های دارای اولویت دریافت وام هستند. تأهل و سرپرست خانوار بودن، استفاده نکردن از هر گونه حمایت دولتی و تسهیلات در بخش مسکن و مالک نبودن از سال 84 به بعد از شرایط دریافت وام است. طرف حساب بانک در پرداخت وام ودیعه مستأجر است و وثیقه از مستأجر دریافت می شود. مستأجر باید سود ماهانه وام را واریز کند اما وام در قالب چک به مالک پرداخت می شود. بعد از یک سال و پس از اتمام موعد اجاره وام کامل به بانک برگردانده می شود.
فسخ قرارداد
وام ودیعه مسکن تا یکسال نزد موجر باقی‌خواهد ماند اما در شرایطی که شاهد فسخ پیش از موعد قرارداد اجاره باشیم، مبلغ این وام در اختیار مستأجر قرار گرفته و او می‌تواند تا بازه زمانی یک سال از این مبلغ برای انعقاد قرارداد اجاره جایگزین بهره‌مند شود.
قراردادهای بعد از 4 مرداد مشمول وام می شود
با توجه به محدودیت تعداد وام پیش بینی حدود 2500 هزار درخواست برای وام، تصمیم بر این است که وام ودیعه شامل قراردادهای اجاره ای باشد که از 4 مرداد ماه، یعنی از زمان شروع ثبت نام، ثبت شده است. البته قرارداد اجاره باید دارای کد رهگیری و رسمی باشد.
تمدید نمی شود
مهلت ثبت نام برای دریافت وام اجاره تا پایان امروز، نهم مردادماه در نظر گرفته شده است. به گفته یکی از مسئولان روابط عمومی وزارت راه و شهرسازی در مورد تمدید احتمالی زمان ثبت نام، تصمیم گیری نشده و پایان مهلت روز پنجشنبه 9 مرداد است.
مستأجران متقاضی مسکن ملی نگران نباشند
متقاضیان دریافت تسهیلات کمک ودیعه مسکن باید دارای فرم «ج» سبز باشند (تاکنون از تسهیلات یارانه‌دار دولتی در ساخت و خرید مسکن استفاده نکرده باشند) اما فرم «ج» افرادی که از تسهیلات ودیعه مسکن استفاده می‌کنند، قرمز نمی‌شود و تسهیلات ودیعه آنها را از دریافت مسکن ملی محروم نمی کند.
تعییر رفتار موجران در بازار اجاره
رشد بازارهایی مانند بازار سهام، ارز، سکه و طلا از یک طرف و ثابت نبودن ارزش پول ملی از طرف دیگر باعث تغییر رفتار مالکان در بازار اجاره شده است. مشاهدات ما از بنگاه ها و فایل های پیشنهادی عرضه شده برای اجاره نشان می دهد بر خلاف سال های قبل که مالکان تمایل به اجاره ماهانه داشتند و نه رهن کامل، اما اکنون آنان بیشتر رهن کامل و اجاره ماهانه کمتر را برای اجاره ملک در نظر دارند. یکی از مالکان به ما گفت: نمی دانیم اگر اجاره ماهانه تعیین کنیم چند ماه دیگر ارزش این اجاره چگونه است، شرایط نشان می دهد ارزش اجاره ماهانه با توجه به کاهش ارزش پول ثابت نخواهد بود پس ترجیح من به عنوان صاحبخانه این است که واحد اجاره ای خودم را با رهن کامل یا رهن بیشتر با اجاره کمتر عرضه کنم تا رهن را در بازارهای دیگر سرمایه گذاری کنم. صاحبخانه ها معتقدند سرمایه گذاری رهن ملک در بازارهای دیگر ، ارزش پول آنان را حفظ می کند. مستأجران نیز از پرداخت رهن بیشتر نسبت به اجاره ماهانه استقبال می کنند. اجاره ماهانه با توجه به کاهش درآمدها و افزایش هزینه های دیگر، برای بسیاری مستأجران سخت است، اما آنان پول رهن را با استفاده از پس اندازی که دارند راحت تر می توانند جور کنند. در این شرایط مستأجران و مالکان، از وام ودیعه استقبال می کنند و به نظر می رسد این وام تا حدودی مشکل مالی مستأجران را حل کند و با توجه به اینکه وام یکجا به موجر پرداخت می شود، آنان نیز پذیرای طرح جدید دولت هستند.
بسیاری از مستأجران نقدینگی را برای خرید خانه پس انداز کرده بودند اما با توجه به افزایش بیش از 50 درصدی قیمت مسکن در یک سال، آنان از بازار خرید خانه کنار رفته اند. آمار بانک مرکزی هم نشان می دهد واحدهای 600 تا 850 میلیون تومانی بیشترین تقاضا را دارند و 14.2 درصد از بازار معاملات 14 هزار واحدی تیرماه در تهران سهم واحدهایی با این قیمت است.
هرچند خرید و فروش ملک در تیرماه امسال نسبت به سال 98 معادل 193.3 درصد افزایش دارد اما با این حال مستأجران زیادی از بازار خرید بخاطر افزایش قیمت ها حذف شده اند. مستأجرانی که توان مالی خود برای خرید ملک را از دست داده اند می توانند با استفاده از وام ودیعه اجاره، هزینه کمتری را برای اجاره مسکن پرداخت کنند. فعالان بازار مسکن می گویند کاهش هزینه اجاره با استفاده از وام ودیعه، به مستأجران کمک می کند یک سال دیگر هم به پس انداز خود اضافه کنند. ‌

گروه اقتصادی / سعید لیلاز، اقتصاددان با بیان اینکه کشور ایران از زمان حمله مغول تاکنون تحت چنین فشار اقتصادی نبوده است از لزوم تعهد صادرکنندگان به بازگشت ارزهای صادراتی گفت و تأکید کرد: صادرکنندگان اگر ارزهای خود را به چرخه اقتصادی برنگردانند نباید از احترام و همدلی دم بزنند و اگر واقعاً دغدغه ایران و ایرانی را دارند باید نسبت به رفع تعهدات ارزی خود تعهد داشته باشند.
وی در گفت‌و‌گو با «ایران» در همین راستا از لزوم پیگیری جدی بازگشت ارزهای صادراتی به کشور، توسط سران سه قوه گفت.
این کارشناس مسائل اقتصادی همچنین عدم بازگشت ارزهای صادراتی به کشور را به مثابه غارت سرمایه ملی و دسترنج کارگران و تولیدکنندگان دانست و تصریح کرد: عملکرد درست و صحیح صادرکنندگان وقتی است که بتوانند تحریم‌ها را دور بزنند و ارزشان را نیز به کشور برگردانند در غیر این صورت این صادرات هیچ نفعی برای کشور نخواهد داشت و چیزی جز خروج و فرار سرمایه نیست.
به عنوان اولین سؤال میزان دخالت دولت در اقتصاد و بویژه بازار ارز تابع چه شرایطی است؟
من به حاکمیت بی‌چون و چرای بخش خصوصی و یا تسلط کامل دولت بر اقتصاد قائل نیستم و اعتقاد دارم که در هر کشوری با توجه به شرایط روز و مقتضیات زمان بایستی میزان دخالت دولت در اقتصاد تعیین شود. چنانکه در شرایط کنونی اقتصاد جهانی شاهدیم که حتی کاپیتالیست‌ترین اقتصاد‌ها نظیر امریکا و انگلستان نیز مجبور به مداخله حداکثری دولت در اقتصاد شده‌اند.
در واقع کسری بودجه دولت‌های امریکا و ژاپن امسال از مرز ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی شان عبور می‌کند و این اساساً به دلیل دخالت فوری دولت‌های کاپیتالیستی در اقتصاد برای نجات کشور از شرایط بحرانی شیوع ویروس کروناست.
در این خصوص آدام اسمیت نیز این مورد را تحت عنوان شکست بازار در نظریات خود مطرح و اذعان کرده که در موارد شکست بازار، دخالت دولت در اقتصاد گریزناپذیر است.
در تشریح این وضعیت می‌توان گفت زمانی که بیش از ۵۰ درصد یک بازار به تنهایی در اختیار یک بازیگر قرار دارد شکست بازار رخ می‌دهد. این حالت حتی در مواردی که اتفاقات خاص مانند تحریم یا اپیدمی کرونا نیز وجود ندارد در بازارهای مختلف رخ می‌دهد.
در همین ارتباط و با نگاهی به وضعیت کشور ملاحظه می‌شود که در ایران از قدیم‌الایام حدود ۷۰ درصد عرضه ارز در اختیار دولت و بیش از ۵۰ درصد مصرف آن نیز دولتی است؛ لذا بازار ارز ایران از مصادیق شکست بازار محسوب می‌شود.
البته لازم به ذکر است که در بسیاری از اقتصاد‌های پیشرفته دنیا نظیر ژاپن، آلمان، امریکا، انگلستان، چین، اتحادیه اروپا و... نیز بازار ارز همواره از مصادیق شکست بازار است. لذا بانک‌های مرکزی دنیا همواره برای جلوگیری از سقوط ارزش پول ملی و یا افزایش ارزش پول‌های رقیب درحال جنگ اقتصادی هستند و من بزرگترین و طولانی‌ترین جنگ تاریخ بشر را جنگ ارزی می‌دانم.
شرایط کنونی کشور را از لحاظ اقتصادی و وضعیت ارزی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما الآن در شرایط غیرعادی و فوق بحرانی هستیم به گونه‌ای که می‌توانم بگویم اقتصاد ایران از زمان حمله مغول تاکنون تحت چنین فشاری نبوده است.
اقتصاد ما در حال حاضر به‌طور همزمان تحت ظالمانه‌ترین و بی‌رحمانه‌ترین تحریم تاریخ ایران و یکی از بدترین تحریم‌های تاریخ بشر از یکسو و بحران همه‌گیری ویروس کرونا از سوی دیگر است که این همزمانی در دنیا بی‌سابقه بوده است. حتی عراق و کوبا نیز در شرایط سخت تحریمی هیچگاه درگیر موضوعی مانند اپیدمی ویروس کرونا نبودند. درآمد ارزی ایران از محل صادرات نفت خام در فروردین سال ۹۹ بشدت کاهش و سقوط داشته و به پایین‌ترین حد خود رسیده است.
در واقع ایران در سال‌های اخیر رکورد محمد مصدق در اقتصاد بدون نفت را شکسته و در مقابل حجم عظیم فشارها ایستادگی کرده است و اعتقاد دارم در صورتی که شیوع ویروس کرونا نبود رشد غیر نفتی اقتصاد کشور در سال گذشته مثبت می‌شد و البته مطمئنم که در سال ۹۹ حتی با احتساب نفت، رشد اقتصادی منفی نخواهیم داشت.
با توجه به شرایطی که اعلام کردید، این ایستادگی اقتصادی چگونه محقق شده است؟
مسلماً در چنین شرایطی صادرات غیرنفتی کشور بار کاهش صادرات نفتی را به دوش کشیده است و بازرگانان، تجار و بخش خصوصی توانسته‌اند زنجیره صادرات غیر‌نفتی را با وجود تمام مشکلات حفظ کنند. لذا باید واقع‌بینانه نگاه کنیم از افراط و تفریط بپرهیزیم و بدانیم که صادرکنندگان سربازان خط مقدم این جنگ اقتصادی هستند. اما این سربازان را با مماشات و تعارف نمی‌توان فرماندهی کرد. گروهی از صادرکنندگان به تعهدات خود عمل کرده‌اند و ارزشان را به کشور برگردانده‌اند. این گروه تاج سر مردم و دولت هستند و باید از عملکردشان قدردانی شود اما گروهی دیگر از صادرکنندگان در این زمینه عملکرد مناسبی نداشته‌اند و متخلفند. صادرکننده‌ای که ارز خود را به کشور بر‌‌نمی‌گرداند نباید حرمت داشته باشد و انتظار مدارا و همدلی داشته باشد و حاکمیت باید با تمام توان با آنها مقابله کند.
پیشنهاد شما در قبال رفتار این دسته از صادرکنندگان چیست؟
ابتدا این نکته را باید گوشزد کنم که اگر ما مجبور به انتخاب بین عموم مردم و صادرکنندگان شویم قطعاً باید منافع عموم مردم را در اولویت قرار دهیم.
اگر صادرکنندگان داعیه ایران و ایران‌دوستی دارند و اگر می‌خواهند کشوری بماند که در آن به فعالیت بپردازند، باید داوطلبانه نسبت به بازگرداندن ارزهای خود اقدام کنند و البته دولت و بانک مرکزی هم بارها اعلام کرده‌اند که این ارزها را به قیمت بازار از آنها می‌خرند و در صورتی که این گروه ارزهای خود را برنگردانند دولت باید متوسل به قوه قهریه شود. اما در کمال تعجب اظهارات صادرکنندگان در روزهای اخیر به گونه‌ای بوده است که انگار دولت از آنها خواسته ارزشان را هبه کنند در حالی که دولت ارز آنها را به قیمت روز خریداری می‌کند و معادل ریالی‌اش را می‌دهد. من بانک مرکزی را در این خصوص مقصر می‌دانم که با مماشات با این افراد برخورد کرده و اجازه داده چنین فضایی شکل بگیرد.
در واقع در حالی‌که کشور ایران که درگیر بزرگترین چالش تاریخی و تمدنی خود طی 800 سال اخیر است است قوای سه‌گانه اجازه ندارند که کشور را با تعارف و مماشات اداره کنند. لذا کل حاکمیت ایران را به درک عمق شرایط بحرانی موجود دعوت می‌کنم.
البته در کنار لزوم بازگشت ارزهای صادراتی و تقویت عرضه ارز نباید از مدیریت تقاضا و مصرف ارز هم غافل شویم. در حالی‌که در واردات دارو و مواد غذایی مشکلات عدیده داریم اقداماتی مانند واردات بیل و عروسک در تضاد با این شرایط و تعجب‌آور است و یا واردات موبایل در 4 ماه ابتدایی امسال سه برابر مدت مشابه سال گذشته بوده است که اینها بر اثر اهمال وزارت صمت و سایر دستگاه‌های اجرایی رخ داده است.
در این خصوص دولت و بانک مرکزی و وزارت صمت را دعوت می‌کنم به اینکه مصادیق ورود کالاهای مجاز را در حد سالانه 30 الی 35 میلیارد دلار کنترل کنند و در این چارچوب واردات بدون انتقال ارز را آن هم صرفاً درخصوص کالاهای ضروری و واسطه‌ای و نه کالاهای لوکس آزاد و با رعایت محدودیت‌ها و قوانین مشخص کنند همچنین صادرکنندگان نیز ملزم شوند که تمام ارزهای صادراتی خود را در داخل بفروشند.
در شرایط فعلی و با توجه به تمام مشکلات و محدویت‌های موجود، آیا صادرات برای فعالان تجاری صرفه اقتصادی دارد؟
حتماً دارد. وقتی ارزش پول ملی کشور در 2 تا 3 سال به یک چهارم رسیده است، کشور در حال حاضر به بهشت صادراتی تبدیل شده است. چرا که صادرکنندگان با استفاده از نیروی کار بسیار ارزان و نیز منابع و یارانه های دولتی کالا را با هزینه‌ای پایین‌تر به دست می‌آورند و در بازارهای جهانی و به قیمت جهانی عرضه می‌کنند. در واقع مجاهدت اصلی را کارگران و تولیدکنندگان انجام می‌دهند و منافع اصلی به جیب عده‌ای سودجو می‌رود. بنابراین صادرات در این شرایط کار سختی نیست و اگر ارز حاصل از این صادرات به چرخه اقتصاد کشور برنگردد معنایی جز غارت سرمایه ملی و دسترنج کارگران و محرومان ندارد و تداوم این روند موجب افزایش فاصله طبقاتی در جامعه خواهد شد.
در این خصوص صراحتاً می‌گویم عملکرد درست و صحیح صادرکنندگان وقتی است که بتوانند تحریم‌ها را دور بزنند و ارزشان را نیز به کشور برگردانند در غیر این صورت این صادرات هیچ نفعی برای کشور نخواهد داشت و چیزی جز خروج و فرار سرمایه نیست.
البته طبق اطلاعاتی که دارم غالب صادرکنندگانی که در دو سال اخیر به صادرات کالا پرداخته‌اند و ارز خود را به کشور وارد نکرده‌اند افراد تازه کاری هستند که در شرایط بحرانی و ایجاد فضای رانتی رشد کرده‌اند. همچنین این ادعا مطرح است که شبکه فساد گسترده‌ای در اتاق بازرگانی تهران و ایران وجود دارد که تاکنون با آن برخورد نشده است.
در این شرایط صادرکننده‌ای که کالا را با دلار 11 هزار تومانی صادر کرده و ارز را برنگردانده و آن را در حساب‌های خارج از کشور گذاشته است و منتظر است تا کالا را با ارز بالاتر وارد کرده و یا ارز را در کانادا سرمایه‌گذاری کرده یک غارتگر است.
وقتی چنین فردی خواهان تسهیل و مدارای بیشتر است، به زبان بی‌زبانی خواستار مجوز فرار سرمایه از سوی دولت است و لذا اگر دولت موفق به بازگرداندن این ارزها نشود می‌توانیم بگوییم که ما دچار بی‌دولتی شده‌ایم. بار دیگر تأکید می‌کنم اگر صادرکنندگان ارزشان را برگردانند محترمند ولی اگر برنگردانند غارتگران نامحترمند و فراموش نکنیم که این ارز را مجانی و ارزان هم نمی‌فروشند.

حامد جیرودی
خبرنگار
لیگ برتر فوتبال زنان که همچون دیگر رشته‌های ورزشی به دلیل شیوع کرونا متوقف شده بود، هفته گذشته با اعلام شهرداری بم به عنوان تیم قهرمان به پایان رسید. این درحالی است که 4 هفته از مسابقات باقی مانده بود. نکته اینکه لیگ 2 خانم گل مشترک داشت که هر کدام موفق شدند 27 بار دروازه رقبا را باز کنند؛ هاجر دباغی مهاجم سپاهان و سمیه خرمی هافبک وچان کردستان. در این میان می‌توان عملکرد سمیه خرمی را فوق‌العاده دانست چرا که به عنوان یک هافبک و در رقابت با یک مهاجم، موفق شده چنین آماری به ثبت برساند. او درباره این عنوان به خبرنگار «ایران» گفت: «راستش را بخواهید من پستم وینگر است و فوروارد نیستم ولی چون آمادگی خوبی داشتم، به‌طور مداوم بین دفاع و حمله در حرکت بودم و خوشبختانه بارها موفق به گلزنی هم شدم. من هر بازی نسبت به بازی قبل خودم را محک می‌زدم و به خودم می‌گفتم که باید بهتر از بازی قبل باشم. البته من قبلاً هم خانم گل شده‌ام. سال 89 که در دسته اول در استقلال تهران بازی می‌کردم، توانستم در 8 بازی 14 گل بزنم و تیم‌مان هم نایب قهرمان شد.»
او که از مهاجمان وچان هم بیشتر گل زده، صحبت هایش را ادامه داد: «در مسابقات این فصل 10 هفته با 10 اختلاف گل در صدر جدول گلزنان بودم تا اینکه متأسفانه کرونا آمد و همه چیز به هم ریخت وگرنه خیلی آماده بودم و مربی‌مان خانم شهبازی هم تمرینات ویژه‌ای را برایمان در نظر گرفته بود. البته به خاطر کرونا مجبور بودند که مسابقات را تعطیل کنند. به هر حال سلامتی بازیکنان از همه چیز مهم‌تر است.»
خرمی به همراه مرضیه دباغی عنوان «خانم گل» را به دست آورد و این درحالی است که خودش می‌گوید می‌توانسته به تنهایی صاحب این عنوان شود: «من و مرضیه دباغی، خانم گل مشترک شدیم. البته من 28 گل زدم؛ یکی از گل‌هایم را داور به نام من ثبت کرده بود ولی یک هفته بعد متوجه شدیم یکی از تیم‌ها روی گل من شکایت کرده است. باشگاه ما هم شکایت کرد ولی سازمان لیگ پس از بررسی اعلام کرد که گل به نام دفاع تیم حریف ثبت شده است و این طور شد که با خانم دباغی خانم گل مشترک شدیم. نمی‌خواهم از خودم تعریف کنم ولی واقعیت این است که من وینگر هستم و با این حال توانستم 27 گل به ثمر برسانم که غیرمنتظره است. همیشه یکی از اهدافم این است که در بازی‌های مهم گل بزنم. به نظرم بازیکن خوب، بازیکنی است که بتواند در بازی‌های حساس برای تیمش مؤثر باشد.»
این بازیکن 27 ساله به سؤالی مبنی بر اینکه حالا دوست دارد باز هم وینگر بازی کند یا تغییر پست بدهد و مهاجم شود؟ پاسخ داد: «همچنان دوست دارم در پست وینگر بازی کنم. چون دوست دارم در خدمت تیم باشم و فقط قصدم گلزنی نیست. خانم شهبازی سرمربی مان هم نظرش این بود که در همین پست بازی کنم. ضمن اینکه دوست دارم در زمین جنگنده باشم و برای همین می‌خواهم در بازی‌ها در دفاع هم شرکت کنم.»
خرمی با اشاره به وضعیت قراردادش با وچان گفت: «رقم قراردادم را نمی‌توانم بگویم ولی خیلی پائین است و قابل مقایسه با بازیکنان تیم‌های آقایان نیست. متأسفانه به بانوان توجه نمی‌شود. ما برای خریدن یک استوک حرفه‌ای باید 6، 5 میلیون هزینه کنیم ولی در وچان آقای دکتر مفاخری مدیر تیم خیلی برایمان زحمت کشیده و خودشان هزینه‌های تیم را پرداخت کردند.»
او که اهل پارس‌آباد اردبیل است، از اینکه مانند هم استانی مشهورش علی دایی توانسته به عنوان بهترین گلزن خود را مطرح کند، چنین واکنشی داشت: «آقای دایی که برای خیلی از بازیکنان اسطوره است و افتخار می‌کنم که همشهری ایشان هستم و می‌توانم مثل او گلزنی کنم. البته کریس رونالدو را هم به عنوان یک الگو همیشه مد نظر دارم. چون خیلی سختکوش است و زحمت می‌کشد.»

میترا جلیلی
خبرنگار
شیوع کرونا رفتار مردم را در سراسر جهان تغییر داد و به‌منظور رعایت فاصله اجتماعی، از راهکارهای فناورانه استقبال چشمگیری شد تا میزان تماس فیزیکی با دیگران به حداقل ممکن برسد؛ به‌همین دلیل هم فرصت‌هایی جدید برای اتوماسیون و فعالیت روبات‌ها در جهان رقم خورد، اما توسعه این فناوری در کنار موفقیت‌های بزرگی که در دوران کرونا به ‌نام خود ثبت کرده، دغدغه‌ها و نگرانی‌هایی را نیز درباره آینده اشتغال به‌دنبال داشته تا جایی که در گزارشی جدید عنوان شده است احتمال می‌رود روبات‌ها در یک دهه آینده حدود 50 میلیون شغل را تنها در اروپا ازآن خود کنند. در این گزارش از شیوع کووید19، گسترش اتوماسیون و همچنین کمتر شدن نیروی کار انسانی توانمند به‌عنوان عواملی یاد شده که وضعیت اشتغال را تغییر خواهند داد.
مهارت‌های STEM ناجی اشتغال آینده
در تازه‌ترین گزارشی که مؤسسه پژوهشی McKinsey با عنوان «آینده اشتغال در اروپا» ارائه داده، به نقش پاندمی کرونا در تسریع توسعه اتوماسیون اشاره شده و تحلیلگران این مؤسسه یادآور شده‌اند اتوماسیون تا سال 2030، تنها ابزاری برای افزایش تولید نخواهد بود و عملاً در بازار کار با مردم به رقابت خواهد پرداخت به‌همین دلیل هم بخش زیادی از فرصت‌های شغلی را از آن خود خواهد کرد. اما لازم به ذکر است با اینکه آمار همیشه در بحث اشتغال، ترس از روبات‌ها را برای بشر تداعی می‌کند ولی نباید زود قضاوت کرد چراکه همین تحقیق نشان می‌دهد هرچند برخی شغل‌ها توسط روبات‌ها اشغال می‌شود ولی رشد اشتغال در سایر بخش‌ها می‌تواند این مشکل را تا حد زیادی برطرف کند که البته تحقق این موضوع در گرو آموختن مهارت‌های لازم در حوزه STEM(علم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات) است. در سال‌های آینده آموزش مهارت‌های خاص به جوانانی که می‌خواهند وارد بازار کار شوند و همچنین بازآموزی کارمندان امروز، برای بسیاری از شرکت‌ها در صنایع مختلف یکی از ضروریات خواهد بود.
چالش بزرگ اروپا
این گزارش جدید نشان می‌دهد تا سال 2030 حدود 22 درصد از فعالیت نیروی کار در اروپا به حالت اتوماسیون انجام خواهد شد. به‌همین دلیل کارگران امروز هم باید با توجه به شغل خود، مهارت‌هایی را بیاموزند که هرچند ظاهراً امروز چندان به‌ کار نمی‌آید ولی در یک دهه آینده، اگر از آن بی‌بهره باشند نمی‌توانند در محیط اتوماسیون حضوری فعال داشته باشند و احتمالاً از گردونه اشتغال خارج خواهند شد. طبق این گزارش، به‌دلیل توسعه و تکامل تکنولوژی، در یک دهه آینده تقریباً همه شاغلان امروز اروپا با تغییراتی در سطوح مختلف مواجه خواهند شد و بیش از 90 میلیون کارگر در سراسر اروپا یعنی حدود 40 درصد کل نیروی کار این منطقه باید برنامه‌ریزی کنند تا در دهه آینده مهارت‌هایی بیاموزند تا اشتغال‌شان به خطر نیفتد.
در این گزارش همچنین عنوان شده است اگر تا سال 2030 نیروی کار اروپا به‌ سمت کسب مهارت‌های تکنولوژی لازم برای مواجهه با اتوماسیون و روبات‌ها نرود در کنار نرخ بالای بیکاری که دامان اروپا را می‌گیرد، این قاره حداقل با 6 میلیون کسری نیروی کار توانمند مواجه خواهد شد که این موضوع، چالشی بزرگ خواهد بود.
البته این موضوع فقط مختص اروپا نیست و تحلیلگران مؤسسه McKinseyهشدار می‌دهند که درنتیجه توسعه فراگیر اتوماسیون، تا سال 2030 حدود 25 درصد از شغل‌های امریکا در معرض خطر سطح بالا و 36درصد هم درمعرض خطر متوسط قرار خواهند گرفت. البته «کارل فری» و «مایکل اسبورن»، تحلیلگران مجله اکونومیست آماری متفاوت ارائه دادند و درگزارشی یادآور شدند که تا سال 2030 روبات‌ها 47درصد از شغل‌های موجود در امریکا را تهدید می‌کنند. بانک جهانی نیز اعلام کرده است که چین تا سال 2030 حدود 77 درصد از شغل‌های امروزی را به روبات‌ها خواهد سپرد. تحلیلگران این بانک حتی مدعی شده‌اند که اتوماسیون در کشورهایی همچون کامبوج، اندونزی، فیلیپین، ویتنام و تایلند نیز اشتغال 56 درصد از کارگران را تهدید خواهد کرد.
کارگرانی با مهارت‌های جدید
«سوزان لاند» یکی از نویسندگان گزارش مکنزی البته معتقد است نیروی کار به آسانی مهارت‌های جدید مورد نیاز را آموزش می‌بیند و با تکنولوژی آشتی می‌کند همان‌طور که حالا دیگر به‌دنبال اتومات شدن قطارهای شهری در اروپا، رانندگان مترو به بهینه سازان مسیر تبدیل شده‌اند یا کارگران معادن در برخی از مناطق جهان در پروسه حفاری حضور ندارند چراکه این کارها به عهده ماشین‌آلات حفاری است و آنها در عوض با آموختن مهارت‌های جدید، تجهیزات را به‌صورت الکترونیکی کنترل می‌کنند. وی همچنین درباره تلاش‌هایی که برای آشنایی نیروی کار با اتوماسیون انجام شده به کمپانی روباتیک Universal Robots اشاره کرد. این کمپانی روبات هایcobots (روبات‌های همکار) را برای کسب وکارها ارائه داده که استفاده از اتوماسیون را برای کارمندان انسانی راحت‌تر می‌کند. این کمپانی دوره‌های آنلاین را برای کارمندان برگزار کرده تا آنها بتوانند حتی بدون هیچ پیش زمینه مهندسی، یک cobot را تنها در 87 دقیقه برنامه‌نویسی کنند. این کمپانی اعتقاد دارد هرچند اتوماسیون برخی شغل‌ها را از انسان می‌گیرد اما درعوض ابزارهایی به کارمندان می‌دهد تا فعالیت‌های روزمره‌شان را بهتر کنترل کنند و دیگر به‌دنبال کارهای روتین هر روزه در محل کارشان نباشند.
این روبات‌های کرونایی
اما در سال 2020 و همزمان با بحران کرونا، چه روبات‌هایی جان گرفته‌اند و به تبع آن، کدام شغل‌ها بیشتر در معرض روباتیزه شدن قرار دارند؟ امسال همزمان با بحران کرونا بخشی از روبات‌ها برای انتقال خطوط برق در بریتانیا مورد استفاده قرار گرفتند تا به این ترتیب کارگران هم از خطر برق گرفتگی احتمالی، سقوط از ارتفاع و... در امان بمانند و هم احتمال ابتلا به کرونا در آنها کاهش یابد. بخش دیگری که امسال بشدت مورد توجه روبات‌ها قرار گرفته، آتش‌نشانی و سایر مشاغل خطرناک است اما لازم به ذکر است که این روبات‌ها هرقدر هم به هوش مصنوعی مجهز باشند درنهایت باید توسط یک یا چند کارگر که آموزش‌های لازم را در زمینه اتوماسیون دیده و سایر مهارت‌های دیجیتال را کسب کرده‌اند هدایت شوند. به‌همین دلیل هم عده‌ای معتقدند هرچند در ظاهر با ظهور روبات‌ها برخی شغل‌ها ناپدید می‌شوند اما درنهایت شغل‌هایی جدید متولد می‌شوند که تنها یک کاربر انسانی توانمند از پس آن برمی‌آید به همین دلیل هم این گروه چندان نگران از دست رفتن شغل و وضعیت اشتغال جوانان در دهه آینده یا بیشتر نیستند.
در بحران کرونا در گوشه و کنار جهان، تعداد زیادی از روبات‌ها در بخش ارسال غذا وتحویل خریدهای آنلاین، جایگزین پیک‌های انسانی شدند. این محققان معتقدند این پیک‌ها که اکنون نگران از دست رفتن شغلشان هستند باید به فکر آموختن مهارت‌ها برای ارتباط گرفتن با روبات‌ها باشند تا بتوانند به‌عنوان اپراتور کنترل‌کننده روبات‌ها فعالیت کنند وگرنه در عرض 10سال یا کمتر دیگر نمی‌توانند شغلی برای خود پیدا کنند.
در دوران کرونا تعداد روبات‌های آشپز نیز به‌طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است تا احتمال انتقال بیماری به حداقل ممکن برسد. کمپانی روباتیک Miso بخشی از این روبات‌ها را در رستوران‌های فست فود مورد استفاده قرار داده تا کل آشپزخانه در مقیاسی صنعتی و به‌صورت اتوماسیون اداره شود. با توجه به تأثیر بد کرونا بر اقتصاد جهان، انتظار می‌رود این روبات‌ها با کاهش هزینه‌های جاری بتوانند به صنعت غذایی کمک کنند. در اوکراین هم از پلیس‌های روباتیک در دوران کرونا استفاده شد. ازآنجا که انتظار می‌رود ویروس کرونا حداقل تا سال 2021 میهمان ناخوانده مردم باشد، روبات‌ها بویژه در چین و اروپا در بخش سلامت بسیار مورد استفاده قرار گرفتند که از آنها می‌توان به روبات‌های ضدعفونی‌کننده اتاق عمل یاد کرد. ازسوی دیگر این روبات‌ها دمای بدن مردم را در اماکن عمومی اندازه‌گیری کرده و به پخش مواد ضدعفونی‌کننده نیز پرداختند. چین از خودروهای خودران کوچک برای ارسال بسته‌های دارویی در ووهان که کانون شیوع کرونا بود استفاده کرد و 50 تا 70 درصد داروها به این شکل منتقل شدند.کمپانی‌های والمارت و آمازون هم برای جلوگیری از آلوده شدن احتمالی کارگران از تعداد زیادی روبات برای بسته بندی، جداسازی و همچنین رساندن بسته‌ها به دست خریداران کمک گرفتند.
آنچه مسلم است اینکه انسان و روبات شانه به شانه همدیگر کار می‌کنند و نمی‌توان روبات‌ها را بدون کمک انسان متصور بود و باید این نکته را پذیرفت که روبات‌ها نسل آینده همکاران ما هستند. این، توانمندی بشر در کسب مهارت‌های لازم است که می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در سرنوشت اشتغال در دهه آینده داشته باشد.

یوسف حیدری
گزارش نویس
هفت ماه بسرعت برق و باد گذشت اما انگار هنوز نتوانسته‌ایم با این میهمان ناخوانده کنار بیاییم؛ یکی مدام می‌نالد، یکی بی‌خیال همه چیز شده و دکمه  «Delete» را توی ذهنش فشار داده و از بیخ و بن به چیزی فکر نمی‌کند، یکی چنان استرس دارد که پا از خانه بیرون نمی‌گذارد، یکی بیماری‌اش را مخفی می‌کند و انگار که یک سرماخوردگی ساده باشد، نه از کارش غافل می‌ماند نه از گردش و تفریحش و یکی دیگر...
کرونا متمرکز و با برنامه عمل می‌کند اما پس‌ از هفت ماه درگیری با این بیماری انگار ما تمرکز خود را از دست داده‌ایم و هرکسی تئوری و پروتکل و برنامه خودش را دارد.
مژگان برای رهایی از فکر و خیال مبلمان خانه را عوض کرده است: «هرکاری که فکرش را بکنید انجام دادیم تا از غم این روزها خلاص شویم؛ از عوض کردن مبلمان و تغییر دکوراسیون گرفته تا تماشای فیلم و سریال و مطالعه کتاب. اما تا آمدیم کنار بیاییم با دیدن گزارش‌های تلویزیون از زجر کشیدن بیماران مبتلا به کرونا و مرگ آنها دوباره شوکه شدیم.»
انتهای بهمن سال گذشته بود که دو استان کشور درگیر کرونا شد و در کمتر از دو هفته بسیاری از شهرها را درنوردید. اسفند ماه با افزایش تعداد مبتلایان و فوتی‌ها ترس و نگرانی همه جا را فرا گرفت. بعد از اینکه سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد، این ویروس حداقل یک یا دوسال باقی خواهد ماند و هنوز واکسنی برای آن ساخته نشده است بسیاری از کارشناسان و جامعه شناسان توصیه کردند که باید برای زندگی با کرونا فکر کنیم. آنها معتقدند با رعایت برنامه‌های بهداشتی در سطح ملی کشورها نباید اجازه داد که زندگی از شرایط عادی دور شود. اما بعد از گذشت هفت ماه از شیوع این ویروس نه تنها بسیاری از مردم نتوانسته‌اند با آن کنار بیایند بلکه تحلیل و شیوه رفتار خود را در پیش گرفته‌اند؛ موضوعی که می‌تواند هم بیماری را گسترش دهد و هم روان جامعه را دچار اختلال کند.
مژگان فارغ‌التحصیل ارتباطات و خانه دار است. او می‌گوید خیلی جاها کم آورده اما به‌خاطر دو فرزندش مجبور است که با کرونا کنار بیاید: «فاصله اجتماعی خیلی زیاد شده و از خانواده‌ها دور افتاده‌ایم. روزهای اول فکر نمی‌کردیم به اینجا برسیم. تصور می‌کردیم خیلی زود بساط بیماری جمع می‌شود و می‌توانیم به زندگی عادی برگردیم. هیچ تفریحی نداریم و صداوسیما هم در این مدت عملکرد مثبتی در تولید برنامه‌های تفریحی مناسب نداشته. الان خانواده‌ها امید به زندگی می‌خواهند، زندگی نباید از ریل خودش خارج شود. خود من گاهی اوقات احساس می‌کنم به آخر خط رسیده‌ام. هر روز با افزایش تعداد مبتلاها و فوتی‌ها شوک جدیدی به ما وارد می‌شود و برمی‌گردیم سرجای اول. نه من و نه اطرافیان هیچ کسی با این وضعیت کنار نیامده. حالا حساب کنید در کنار کرونا مشکلات اقتصادی و افزایش قیمت ها و بالا رفتن اجاره خانه ها هم هر روز عرصه را برای مردم تنگ‌تر می‌کند. شاید من دستم به دهنم برسد اما این فشار برای از پا انداختن یک زندگی کافی است.»
مسعود سال‌هاست دیابت دارد و روزهای سختی را می‌گذراند اما به گفته خودش نمی‌خواهد تسلیم شود: «با وجود اینکه خیلی از کارشناسان می‌گویند باید با کرونا زندگی کرد و با آن کنار آمد اما برای من که شرایط سختی دارم این امر شدنی نیست. با ترس و نگرانی سرکار می‌روم و گاهی اوقات مجبورم چند روز در خانه بمانم. از هفت ماه قبل زندگی من و خیلی از کسانی که دیابت دارند با نگرانی و اضطراب می‌گذرد. قبل از کرونا سعی می‌کردم با توجه به شرایطی که دارم بیشتر مراقب باشم اما الان تنها راه ماندن در خانه است. متأسفانه تا زمانی که مردم نخواهند، با هیچ دستورالعملی نمی‌توان آنها را به رعایت پروتکل‌های بهداشتی یا در خانه ماندن مجبور کرد. کنار آمدن با کرونا سبک زندگی جدیدی است که خیلی از مردم تجربه نکرده‌اند و دوست هم ندارند آن را تجربه کنند. در این سبک تحمیلی باید هوای یکدیگر را داشته باشیم، موارد بهداشتی را رعایت کنیم تا آنهایی که مثل من در خطر بیشتری هستند احساس بهتری داشته باشند.»
آزاده می‌گوید: «مرگ  گاه در سایه نشسته است و به ما می‌نگرد» او با این تکه از شعر سهراب حال خود را توصیف می‌کند و اینکه این روزها چقدر استرس دارد: «کنار آمدن با کرونا هم خوب است هم بد. خوب است به‌خاطر ارزشمند شدن لحظه‌ها، بد است به خاطر از دست دادن عزیزان. خوب به‌خاطر ارجمندی بیشتر تمام کسانی که دوستشان داریم، بد به خاطر حسرت در آغوش کشیدن پدر و مادر و عزیزان. فعلاً چاره‌ای نیست، باید مدارا کنیم. فاصله فیزیکی را رعایت کنیم اما از نظر عاطفی به هم نزدیک‌تر شویم. کرونا باعث شده رفتارهای ما هم اغراق‌آمیز شود. مثل وسواس شستن، زیاد مطالعه کردن، زیاد فیلم دیدن و خیلی چیزهای دیگر. اگر با قضیه کنار نیاییم دچار بحران روان و بحران شخصیت می‌شویم. خیلی‌ها را می‌شناسم که این روزها آرامبخش می‌خورند.»
دکتر علیرضا شریف یزدی جامعه شناس و استاد دانشگاه می‌گوید: کنار آمدن با کرونا در بین مردم دو تعریف دارد؛ یک تعریف این است که مردم اصول بهداشتی را رعایت کنند و در کنار آن به زندگی روزانه و فعالیت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بپردازند. اما تعریف دوم این است که ما همه فعالیت‌های زندگی‌مان را بدون رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام دهیم و هرچه پیش آمد خوش آمد: «کسانی که به شکل دوم با کرونا کنار آمده‌اند همچنان به سفرهای غیرضروری‌ می‌روند، در مجالس عروسی و عزا شرکت می‌کنند و پروتکل‌های بهداشتی مثل استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی را هم رعایت نمی‌کنند و می‌گویند ان‌شاءالله اتفاقی نمی‌افتد. در تحلیل علمی کنار آمدن با وضعیت غیرعادی و بحرانی یعنی اینکه فعالیت‌های اقتصادی و فرهنگی و ورزشی و اجتماعی با رعایت همه پروتکل‌ها انجام شود.»
دکتر شریف یزدی به وضعیت این روزهای کشور و مشکلات اقتصادی هم اشاره‌ می‌کند و می‌گوید: «با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی که دولت توان بالایی برای کمک به مردم ندارد و شرایط هم اجازه نمی‌دهد کشور را برای شش ماه تعطیل کنیم چاره‌ای جز کنار آمدن با کرونا نداریم. باید به مردم آموزش دهیم که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند و از رفتن به میهمانی و مراسم‌ها تا یک مدت خودداری کنند. این شدنی است البته به این شرط که همه چیز را به زمان نسپاریم چون در این مورد زمان چیزی را حل نمی‌کند.»
علی از جمله کسانی است که می‌گوید با کرونا کنار آمده و با آن زندگی می‌کند؛ البته به معنای اولی که شریف یزدی به آن اشاره می‌کند. می‌گوید سختی‌ها و مشکلات زیادی را پشت سرگذاشته اما به هرحال جریان زندگی ادامه دارد: «کرونا هزینه‌های جدیدی به زندگی همه اضافه کرد؛ خرید ماسک و مواد ضدعفونی کننده و خیلی چیزهای دیگر. علاوه بر آن اجازه نداریم که به سفر برویم یا در دورهمی‌های دوستان و فامیل شرکت کنیم. امروز خیلی از ارتباطات گذشته از بین رفته و تشریفاتی مثل عروسی و عزا هم کمتر برگزار می‌شود. همه اینها‌ شوک بزرگی بود که به جامعه وارد شد. من و همسرم هم مثل خیلی از مردم شوکه شدیم و زندگی‌مان از روال عادی خارج شد. اما به هر حال با کرونا کنار آمدیم چون چاره‌ای نداریم. بهداشت و رعایت پروتکل‌های بهداشتی اولویت اول زندگی ما شده است؛ سعی می‌کنیم در سایه کرونا به فعالیت اقتصادی و اجتماعی بپردازیم و در جلسات و دورهمی‌ها به شکل آنلاین حضور پیدا کنیم. از طرف دیگر خیلی از عادت‌هایی که قبلاً داشتیم امروز نداریم؛ مثلاً رستوران و سینما نمی‌رویم و نمی‌دانیم این شرایط تا کی ادامه پیدا خواهد کرد. هرچه هست زندگی ادامه دارد و باید به جریان زندگی تن داد.»

تولید فولاد و محصولات زنجیره این صنعت همچون گندله، آهن اسفنجی و... در ۷ سال گذشته دو برابر شده است. همچنین در 2 سال گذشته و باوجود تحریم های سنگین صنعت فولاد، نه تنها این صنعت متوقف نشده که تولید کشور به بیش از ۳۰ میلیون تن رسیده است.

بارکد را اسکن کنید وگزارش ویدئویی از سنگ آهن تا فولاد آب دیده را ببینید

امیر موسوی
کارشناس مسائل منطقه‌
پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت ایام حج با توجه به شرایط منطقه حاوی نکات و پیام‌های سیاسی دارای اهمیتی بود. کلیت این نکات را می‌توان ذیل  تصویری که ایشان در بخش ابتدایی پیام‌شان مورد تأکید قرار داده بودند، قرار داد. جایی که ایشان حج را «نمایش توانایی‌های سخت و نرم» امت اسلام نامیدند و به اجتماع مسلمین «به دور از درگیری و بدگویی و بدخواهی» اشاره داشتند. این ضرورتی است که البته در سطح دیپلماتیک و سیاسی میان دولت‌های اسلامی رعایت و مراعات نمی‌شود. به عبارتی در حالی فریضه حج هر ساله محل نمایش تصویر متحد و واحد ملت‌های اسلامی است که این اتحاد در سطح دولت‌ها بازتاب مطلوبی پیدا نکرده است. خصوصاً در سال‌های اخیر که شاهد افزایش تنش‌ها و دامنه اختلافات در جهان اسلام بوده‌ایم و در این میان می‌بینیم که نه تنها بخشی از جهان غرب بلکه بازیگری چون رژیم صهیونیستی که ماهیت آن در تغایر با اسلام تعریف شده، در شکاف حاصل از این اختلافات به شدت فعال و مشغول بهره‌برداری هستند.نکته اول پیام رهبر معظم انقلاب و دعوت کشورها و ملل اسلامی به وحدت و کنار گذاشتن دامنه اختلافات ناظر به زمینه اجتماعی جهان اسلام است. به طوری که به ملت‌های مسلمان یادآوری می‌کند اخلاق سیاسی جمهوری اسلامی حتی در وضیعت تنش نسبی و برخی درگیری‌ها چگونه است و در میان هر تنازعی در نهایت «مصلحت جهان اسلام» را موضوع و مسأله اصلی سیاست‌ها می‌داند.
فارغ از اینکه در سطح دولت‌ها شاهد چه نوع خوانشی از این پیام باشیم، موضوع یاد شده در سطح ملت‌های مسلمان دارای اهمیت بسزایی از نظر ابعاد فرهنگی و اجتماعی است.
نکته دوم اما فرصتی است برای حکام کشورهای اسلامی و ایجاد آرامش خاطر دوباره برای آنها. جمهوری اسلامی همواره بر این نکته تأکید داشته که نه تنها به هیچ بهانه‌ای افزایش سطح تنش‌ در جهان اسلام را به نفع کشورهای مسلمان نمی‌داند بلکه همواره آماده است که با ابتکار عمل و نقش‌آفرینی خود میان دولت های اسلامی وضعیت و مناسبات را در این حوزه کاهش دهد و با یک همکاری جمعی به سمت روابطی متعادل هدایت کند. تکرار این پیام و بازتاب عملی آن در سیاست‌های جمهوری اسلامی، بسیاری از بهانه‌ها را در سطح حکام اسلامی و عربی برای تأکید بر تنش‌های دامنه‌دار با دخالت بازیگران جهان سلطه از بین می‌برد و باعث کاهش مشروعیت برخی سیاست‌ها و رویکردها می‌شود.
اما به عنوان نکته سوم می‌توان به فرصتی که پیام رهبری برای میانجیگری در تنش‌های موجود بین دولت های اسلامی به وجود می‌آورد اشاره داشت. هم اکنون کشورهایی نظیر عراق، عمان و قطر کم و بیش علاقه و عزم خود را برای شروع فرآیندی میانجیگرانه جهت کاهش تنش‌ها بین قدرت‌های جهان اسلام نشان داده‌اند.
این میانجیگری برای عملیاتی شدن نیازمند چراغ سبز همه طرف‌هاست و با پیام اخیر رهبری، ایران به عنوان قطب مهمی از قدرت جهان اسلام و منطقه خاورمیانه در عالی‌ترین سطح تصمیم‌گیری علاقه و موافقت ضمنی خود را برای برداشتن گام‌هایی در جهت تنش‌زدایی در این حوزه نشان می‌دهد.
چکیده بخش سیاسی پیام رهبر معظم انقلاب این است که جمهوری اسلامی ایران خواهان قوی شدن جهان اسلام بر پایه مناسبات درونی دولت‌ها و ملت‌هاست و این ضرورتی است که دیر یا زود حکام مختلف کشورهای اسلامی باید به اهمیت آن
پی ببرند. خصوصاً اینکه در سال‌های اخیر هر چه میزان نفوذ قدرت‌های غربی در مناسبات بین دولت‌ها در این حوزه بیشتر شده، اختلافات داخلی و در نهایت آسیب‌های گاه غیر قابل جبران نیز به بدنه امت اسلامی در گوشه و کنار جهان اسلام نیز افزایش یافته است و همزمان از این برادرکشی هیچ بخشی از جهان اسلام منتفع نشده است.‌