نازنین مهراندیش
خبرنگار
لحظه به لحظه به افتتاحیه اکسپوی گردشگری دوبی نزدیک می‌شویم. رویدادی که اپیدمی کرونا در سال 2020 مجال برگزاری آن را نداد و یک سال به تأخیر انداخت و به ایران این فرصت را داد که خودش را برای حضور پرقدرت در کشور همسایه‌اش آماده کند اما ایران چقدر برای حضور در این رویداد آماده‌ است؟ حالا که شواهد و قراین نشان از آن دارد که گردشگری دارد از زیر رکود عذاب آور کمر راست می‌کند و می‌خواهد ورشکستی دوساله‌اش را جبران کند، ما در چه نقطه‌ای ایستاده‌ایم؟ آیا در بزرگ‌ترین رویداد جهان بعد از المپیک و جام جهانی فوتبال می‌توانیم خودی نشان دهیم. پس به سراغ «محسن حاجی‌سعید» رئیس کانون راهنمایان گردشگری کشور رفتیم تا از حال و احوالات امروز گردشگری ایران جویا شویم و اینکه برای ما از این نقطه خاص و موقعیت مهمی که اکنون در آن قرار گرفته ایم، بگوید. حاجی‌سعید، اکنون بیش از هر وقتی دغدغه‌مند درخشش ما در رویداد گردشگری اکسپو است چون این رویداد در دوبی -همسایه ایران- برگزار می‌شود و این فرصت طلایی برای جلب توریست برای ماست.
همراه با سومین رویداد بزرگ جهان
درخشش ایران در اکسپوهای گردشگری دنیا همواره یکی از دغدغه‌های فعالان گردشگری در ایران است اما ما چقدر برای حضور در اکسپوها برنامه‌ریزی می‌کنیم و ابتکار عمل را به دست می‌گیریم؟
تا امروز که چنین نبوده است، امیدوارم از اکسپوی گردشگری دوبی بتوانیم بهترین استفاده را بکنیم. می‌دانید مشکل این است که ما برای اکسپوهای گردشگری هیچ وقت برنامه‌ریزی جدی نداشتیم چون به این سؤال واقعاً جواب نداده ایم که در واقع اکسپوی گردشگری چیست؟ اگر این را به‌عنوان یک پرسش جدی مطرح کنیم و عده‌ای که واقعاً این فرایند را می‌شناسند، جمع شوند و بدانند که فرصت ویژه ایران در یک اکسپو چیست، آن وقت می‌شود، عمیق‌تر صحبت کرد. در اکسپو ما همه پتانسیل گردشگری‌مان را به نمایندگی از آنچه در ایران امروز وجود دارد، برای جمعیت زیادی از دنیا که از اکسپو بازدید می‌کنند به نمایش می‌گذاریم. به‌هرحال این رویداد بعد از المپیک و جام‌جهانی فوتبال سومین رویداد بزرگ جهان است. وقتی که ما به ابعاد این رویداد نگاه کنیم، می‌بینیم که حضور قوی ما در این رویداد چقدر مهم است بخصوص با توجه به هجمه‌ای که همیشه فکر می‌کنیم رسانه‌های غربی علیه ایران ایجاد کرده‌اند. این اکسپو قرار بود ۲۰۲۰ برگزار شود که به‌خاطر کرونا به ۲۰۲۱ کشید. یعنی یک سال به فرصت ما اضافه شد تا بتوانیم واکاوی کنیم و ببینیم که کار درست پیش می‌رود یا خیر. ما نباید تنها به اکسپوی گردشگری فکر کنیم، باید نقشه‌های بزرگ‌تری برای گردشگری داشته باشیم.
برج ایفل را برای اکسپوی گردشگری ساختند
چرا از دیدگاه شما اکسپوی گردشگری تا این اندازه مهم است؟ و چرا ما پیش از این بسیار کم از این برنامه و رویداد جهانی شنیده‌ایم درحالی که با توجه به پتانسیل‌های تاریخی و فرهنگی ایران، بارها رئیس‌جمهورهای ایران وعده توسعه گردشگری و درآمدزایی آن را داده‌اند.
اکسپو از تاریخ ۱۸۵۱ از لندن شروع شده است و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گردهمایی‌ها در جهان به شمار می‌رود. گروه‌های بسیاری برای معرفی جنبه‌های مختلف کشورشان در این رویداد بزرگ شرکت می‌کنند یعنی یک نمایش تبلیغاتی و مدل کوچکی از کشور خودشان را در این رویداد نشان می‌دهند. در سال ۱۹۰۰ آنچنان این موضوع مهم می‌شود که فرانسه یک سازه را برای نشان دادن اهمیت این موضوع می‌سازد. آن سازه همان برج معروف ایفل است. در واقع برج ایفل برای اجرای اکسپو ساخته شده است. در ۱۲۰ سال پیش این موضوع تا این اندازه مهم بوده که برای آن چنین سازه‌ای را ساختند که هنوز هم گردشگران زیادی از مردم دنیا برای دیدنش به پاریس می‌روند. پس از فرصتی که فرانسه در آن سال‌ها به آن فکر کرد تا همچنان اقتصاد کشورش را تقویت می‌کند. الان فرانسه را با برج ایفل می‌شناسند.
بنابراین کشورها تلاششان این بوده که هر چند سالی که این رویداد برگزار می‌شود، برای میزبانی آن اقدام کنند. وقتی که امارات متحده عربی برای شهر دوبی کسب میزبانی کردند از شدت شادی مثل یک جشن ملی پنداشته شد. آنها توانستند اولین کشور خاورمیانه باشند که میزبانی اکسپو را به دست آورده است. این همان شادی است که عامه مردم در مورد المپیک یا جام جهانی احساس می‌کنند ولی در مورد اکسپوی گردشگری در ایران چنین حسی وجود ندارد.
فرصت طلایی بغل گوشمان
چرا به نظر شما برگزاری اکسپوی گردشگری دوبی برای ما یک فرصت طلایی است؟
امسال اکسپوی گردشگری در مجاورت کشور ما ایران برگزار می‌شود. کشور میزبان امارات است که جاذبه‌های مصنوعی دارد در حالی که افراد مراجعه کننده اغلب از فرهیختگان جوامع هستند، برای این دست از افراد جاذبه‌های مصنوعی خیلی جلوه ندارد مثلاً کسی که از امریکا می‌آید اگرچه از زیبایی‌های دوبی خشنود خواهد شد اما جاذبه گردشگری چندانی برایشان محسوب نمی‌شود ولی جاذبه‌های تاریخی و طبیعی ایران یک ارزش افزوده است برای کسانی که دارند به مقصد خاورمیانه در جریان برگزاری اکسپو
سفر می‌کنند.
یادمان نرود که موضوع اکسپو صرفاً نمایش و معرفی جاذبه‌های گردشگری نیست بلکه نمایش جایگاه کشور در اقتصاد دنیاست. نشان‌دهنده جایگاه کشور در تکنولوژی در دنیاست. جایگاه ارتقای فرهنگ مردم برای حفظ محیط زیست است. تمرکز اکسپو هم در ۲۰ سال گذشته طبیعت پایدار بوده و در بیشتر شعارهای آنها به زمین و محیط زیست و پایداری اشاره می‌شود. پس توسعه پایدار و حفظ محیط‌ زیست از شعارهای مهم ادوار مختلف است البته اکنون مقداری تم تکنولوژی و فناوری به آن اضافه شده اما اصلاً از موضوع محیط زیست دور نشده‌اند.
امروز همه به انرژی‌های پایدار فکر می‌کنند
پس با توجه به توضیحات شما محوریت این رویداد توسعه پایدار گردشگری است؟ دیدگاه امروز جهان نسبت به توسعه پایدار گردشگری چیست؟
در حال حاضر بیشتر کشورها تلاش می‌کنند در مورد انرژی‌های پایدار روی زمین و مدیریت کشاورزی صحبت کنند. پس اکسپو صرفاً جایی نیست که کشورها بروند و بگویند آثار تاریخی ما چیست یا صنایع دستی ما این است. بیشتر کشورها از این فرایند عبور کرده‌اند و به سراغ موضوعات دیگر و مقوله‌های بزرگ‌تر و به‌روز دنیا و دغدغه‌های بشریت و حفظ کره زمین رفته‌اند اما ما در این زمینه‌ها نمی‌توانیم زیاد عرض اندام کنیم و در مورد پروژه‌های توسعه پایدار خیلی رقابتی با کشورهای پیشرفته دنیا نداریم. بنابراین فرصت اکسپوی دوبی برای ما فرصت بیان ابتدایی‌ترین چیزهاست. ما باید نمایشگاه اکسپوی قبلی را در میلان دیده باشیم تا بفهمیم که رویکردها بسیار متمایز است. به طور کلی مفهومی صحبت می‌کنند ولی ما اندر خم کوچه اول هستیم.
خلاقیت برای جلب توجه جهانی
اکنون چه باید کرد با توجه به شرایطی که داریم و به‌زودی این رویداد برگزار می‌شود؟
ما باید از روش مشوق‌ها استفاده و روی خلاقیت‌ها برنامه‌ریزی کنیم. ویزای رایگان به کشورهای حاضر بدهیم که بتوانند به ایران هم سفر کنند. کشور امارات زیرساخت خوبی دارد اما ممکن است کافی نباشد. این فرصتی برای کشورهای همسایه است که بخشی از سفرشان را در دوبی، بخشی در اکسپو و بخشی هم در کشورهای همسایه باشند چون مسیری طولانی از امریکا و اروپا آمده‌اند. اگر مسافر بعد از چند روز سفر امارات تصمیم گرفت از کشورهای دیگر خاورمیانه بازدید کند، باید ایران در ذهن‌اش باشد. ما باید سریع‌تر در این زمینه‌ها اقدام کنیم. آثار تاریخی ایران را به حضار این رویداد معرفی کنیم از بافت تاریخی یزد گرفته تا پرسپولیس فارس. ما می‌توانیم ورزش‌های زمستانی و اسکی را به آنها پیشنهاد دهیم که فقدان آن در دوبی است.

نیم نگاه

باید از روش مشوق‌ها استفاده کنیم و روی خلاقیت‌ها برنامه‌ریزی کنیم. ویزای رایگان به کشورهای حاضر بدهیم که بتوانند به ایران هم سفر کنند.کشور امارات زیرساخت خوبی دارد اما ممکن است کافی نباشد. این فرصتی برای کشورهای همسایه است که بخشی از سفرشان را در دبی، بخشی در اکسپو و بخشی هم در کشورهای همسایه باشند. چون مسیری طولانی از آمریکا و اروپا آمده‌اند. اگر مسافر بعد از چند روز سفر امارات تصمیم گرفت از کشورهای دیگر خاورمیانه بازدید کند، باید ایران در ذهن‌اش باشد

ایران زمین- نزدیک ۲۰ ماه است که مرزهای ایران به روی گردشگران خارجی بسته است. هرچند صنعت گردشگری ایران پیش از کرونا هم با رکود روبه‌رو بود. پس از رایزنی‌های بسیار بالاخره با موافقت ستاد کرونا قرار است که صدور ویزا از آبان شروع شود تا گردشگران واکسن زده بتوانند وارد کشور شوند.
همزمان با روز جهانی گردشگری، معاون گردشگری از تصویب صدور روادید در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا خبر داد. پیش از او، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در توئیتی آغاز صدور دوباره ویزا را آبان ماه سال‌جاری اعلام کرد.
علی شالبافیان در آیین بزرگداشت روز جهانی گردشگری در برنامه دانشگاه آنلاین گردشگری پایدار و میراث جهانی که به‌صورت وبینار آنلاین برگزار شد، با بیان اینکه صنعت گردشگری به برخی اقدامات فوری و اضطراری نیاز دارد، گفت: یک سری از عوامل از اواخر سال ۹۷ و اوایل ۹۸ همچون سیلاب سراسری، ناآرامی‌های آبان ماه ۹۸ و نگرانی‌های پس از ترور ناجوانمردانه سردار شهید سلیمانی و بعد از آن شیوع کرونا تأثیرات زیادی روی صنعت گردشگری گذاشت.
معاون گردشگری گفت: اگر ورودی گردشگری رشد هم داشته است بیشتر به‌دلیل کم شدن ارزش پول ملی در یک روند ۱۲ ساله است. گردشگری یک بخش بسیار آسیب دیده است و فعالان این صنعت نجیبانه این مسائل و اتفاقات را تحمل کرده‌اند، بخشی از اقداماتی که در نظر گرفته ایم، برای رفع مسائل و مشکلات ایجاد شده در این دوران است.
او موقعیت‌یابی گردشگری در نظام اداری کشور، استفاده از ظرفیت‌های مناطق آزاد تجاری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نقش‌آفرینان حوزه گردشگری، استفاده از فرصت‌های منطقه‌ای و تقویت ارتباطات با شرکای راهبردی، استفاده از ظرفیت گردشگری برای هموارکردن ارتباط بین کشورها و... را از جمله برنامه‌های در دست اقدام اعلام کرد.
شالبافیان به نمایندگی از صنعت گردشگری خواستار تمدید معافیت‌های مالیاتی، امهال تسهیلات و بدهی‌های بانکی، حمایت‌های مالی از کسب و کارها به‌دلیل استمرار کرونا شده است. او البته این حمایت‌ها را ابتدایی و حداقلی می‌داند. برخی از فعالان گردشگری در گفت‌و‌گو با «ایران» یادآور شدند در بعضی از شهرها بانک و سازمان امورمالیاتی حاضر به همکاری با آنها نیست. آنها نه تنها نتوانستند از این تسهیلات حداقلی استفاده کنند که با جرایم‌ زیادی‌ روبه رو شده‌اند.
شالبافیان گفت: وزارت میراث فرهنگی و معاونت گردشگری به‌صورت جدی از زمان معرفی، به‌دنبال صدور مجدد روادید و باز شدن مرزها برای گردشگران بود که خوشبختانه باز شدن مرزها و صدور مجدد روادید برای گردشگران در جلسه ستاد ملی مقابله کرونا تصویب شد. رئیس جمهوری هم در جلسه هیأت دولت به مناسبت روز جهانی گردشگری بر آن تأکید داشت که بارقه امید و احیای تدریجی و پیش‌بینی‌پذیری در کسب و کارهای صنعت گردشگری ایجاد خواهد کرد.
شالبافیان به اولویت همکاری با استادان دانشگاهی و متخصصان گردشگری اشاره کرد و افزود: برنامه هفتم توسعه را در پیش داریم، باید جهت گیری‌هایی برای گردشگری و منافع ملی در نظر گرفته و در این برنامه لحاظ شود. برخی از مقررات و دستورالعمل‌ها باید بازبینی شود. او از بازنگری‌ در قانون ایرانگردی و جهانگردی خبر داد.
معاون گردشگری درباره «گردشگری برای رشد فراگیر» به‌عنوان شعار روز جهانی گردشگری سال ۲۰۲۱ گفت: انتخاب عنوان رشد فراگیر در شعار سال ۲۰۲۱ یک اتفاق تصادفی نیست و بر اساس یادگیرندگی، مستندسازی و رصد، این صنعت به این شعار رسیده است، اگر رشد گردشگری فراگیر نباشد نمی‌تواند دوام داشته باشد تا زمانی که منافع برای همه ذینفعان تأمین نشود استمرار نمی‌تواند داشته باشد. این ناشی از تجربه بشری است که در شعار سال ۲۰۲۱ منعکس شده است.
شالبافیان ادامه داد: شاید تقارن همه‌گیری کرونا با موضوع گردشگری این فهم را دقیق‌تر کرده است، که دیگر نباید فقط بنگاه‌های بزرگ مقیاس گردشگری را دید بلکه باید بنگاه‌های کوچک مقیاس و خانواده محور گردشگری را هم در نظر گرفت.
معاون گردشگری کشور افزود: به تعبیر سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) اگر صنعت گردشگری چهار ذینفع اصلی «گردشگر، جامعه محلی، عرضه کنندگان مختلف و دولت» دارد، رشد فراگیر مستلزم تشخیص، توجه به منافع هر یک از این ذینفعان و پس از آن درگیر کردن آنها برای همکاری است. البته منافع این چهار بخش در جاهایی هم‌افزایی و اشتراک است اما طبعا با یکدیگر متفاوت اند. این رویکرد و مفهوم از بالاترین سطوح سیاستگذاری تا پایین‌ترین طرح‌های توسعه‌ای باید تسری یابد تا قابل دوام باشد.

ایلام-بازگشت زائران اربعین از مرز مهران به داخل کشور آغاز شد. این مرز به عنوان مرز اصلی برگشت زائران کربلای معلی انتخاب شده است.
به‌گزارش مهر مدیر کل حمل‌ونقل مسافری سازمان راهداری کشور اظهار داشت: زائران کم‌کم از سفر کربلا برگشته و عازم شهر و دیار خود می‌شوند، بر همین اساس وسایل حمل‌ونقل عمومی برای انتقال زائران به اندازه کافی وجود دارد.
داریوش باقر جوان افزود: ناوگان حمل‌ونقل به اندازه کافی برای انتقال زائران در نظر گرفته شده و قطعاً هر تعداد ورود زائر به کشور وجود داشته باشد، زائران بدون دغدغه جابه جا می‌شوند.
رئیس پلیس راه ایلام نیز گفت: واحدهای گشتی پلیس راه برای خدمات رسانی به زائران در محورهای مواصلاتی حضور فعال دارند.
ابوالفضل کهزادی افزود: تعداد ۷۰ تیم گشتی از سایر پلیس راه‌های کشور در اختیار استان ایلام قرار داده شده و آمادگی این را داریم که در طول محورهای مواصلاتی استان نظم ترافیکی را برقرار کنیم.
وی گفت: تیم‌های گشتی در تمامی محورهای استان مستقر هستند و آماده ارائه خدمات رسانی به زائران است.
مدیر عامل بنیاد کرامت آستان قدس رضوی نیز  اظهار کرد: با توجه به بازگشت زائران اربعین به کشور از مرز مهران،  در مرز و در شهر مهران موکب امام رضا (ع) از دو روز گذشته مشغول ارائه خدمت و توزیع غذای گرم برای زائران است.
محمدحسین استادآقا عنوان کرد: بر همین اساس روزانه ۱۶ هزار پرس غذای گرم در بین زائران حسینی توزیع می‌شود.
وی گفت: این خدمت رسانی تا روز جمعه که موج بازگشت زائران اربعین است، ادامه دارد.
محمد نوذری استاندار ایلام نیز گفت: «پیش‌بینی می‌شود بیش از ۱۳۰ هزار نفر از زائران در مسیر بازگشت از محل مرز مهران وارد کشور شوند.»

900 دانش‌آموز عشایری در استان همدان تحصیل می‌کنند

ایران زمین - همدان: معاون آموزش ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش همدان گفت: در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰، حدود ۹۰۰ دانش‌آموز در مدارس عشایری این استان تحصیل می‌کنند که این تعداد به‌دلیل جابه‌جایی عشایر به استان‌های دیگر در طول سال کاهش می‌یابد.
معصومه خدابنده‌لو افزود: براساس شیوه‌نامه بازگشایی مدارس و دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش، کلاس‌های آموزشی عشایری با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی و با اولویت سلامت دانش‌آموزان و عوامل اجرایی مدرسه برگزار می‌شود.
به گفته خدابنده‌لو، در سال تحصیلی جاری حدود ۹۰۰ دانش‌آموز عشایری استان به‌صورت حضوری در داخل و خارج استان تحت آموزش قرار می‌گیرند. وی خاطرنشان کرد: ۱۰ کلاس عشایری از ابتدای سال تحصیلی جاری در استان همدان ساماندهی شده است و این کلاس‌ها تا پایان آبان‌ماه در داخل چادر عشایری تشکیل می‌شود.در پایان آبان به‌دلیل سرد شدن هوا و کوچ عشایر، ادامه کلاس‌ها در استان‌هایی همچون لرستان، خوزستان، ایلام و کرمانشاه برگزار می‌شود.
وی با اشاره به اینکه عشایر از اسفندماه بازگشت به همدان را آغاز می‌کنند، گفت: دانش‌آموزانی که در خوزستان ثبت‌نام کرده اند اما در حال حاضر در همدان ساکن هستند، کلاس‌هایشان در همدان تشکیل شده است. دوره متوسط اول و دوم ویژه دانش‌آموزان عشایری نداریم و این دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل باید به نزدیک‌ترین دبیرستان محل اسکان خود مراجعه کنند.

روی آوردن کشاورزان
خراسان جنوبی به پرورش ماهی

پرورش ماهی در آب و هوای کویری خراسان جنوبی با وجود کم‌آبی چند سالی است که رونق گرفته و با استفاده از ظرفیت آب‌های شور و احداث استخرهای دومنظوره برای آبزی پروری کمک شایانی به اشتغال و افزایش کیفیت محصولات کشاورزی نیز می‌شود.
مدیرعامل شرکت تعاونی نواندیشان آبزی‌پرور قهستان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در حال حاضر بیشتر کشاورزان به کشاورزی صنعتی روی آورده‌اند و در چاه‌های کشاورزی استخر دومنظوره احداث کردند که این استخرها ظرفیت خوبی برای پرورش ماهی است. رضا جوهری گفت: گرانی خوراک ماهی را در یک سال گذشته داشته‌ایم اما قیمت ماهی هم به همان نسبت افزایش پیدا کرده و مشکل حادی برای فعالان این صنعت ایجاد نشده است. جوهری گفت: «توصیه من به کشاورزان این است که در کنار کشاورزی، پرورش ماهی را نیز شروع کنند چرا که علاوه بر صرفه اقتصادی، بیشترین مزایا را برای باغ‌ها و مزارع دارد و پرورش ماهی در استخرهای دومنظوره، استفاده از کود شیمیایی را کاهش می‌دهد.»

35 هزار دانش‌آموز کرمانشاهی واکسینه شدند

کرمانشاه- معاون مرکز بهداشت استان کرمانشاه از واکسیناسیون حدود 35 هزار دانش‌آموز 12 تا 18 سال در سطح استان خبر داد و گفت: «تاکنون عارضه جدی در اثر تزریق این نوع واکسن در سطح استان گزارش نشده است.»
به گزارش ایسنا، دکتر سارا شاه آبادی، با اشاره به تداوم روند واکسیناسیون دانش‌آموزان 12 تا 18 ساله در استان گفت: این تعداد نشان می‌دهد که حدود 24 درصد دانش‌آموزان در این رده سنی تاکنون دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند.
شاه آبادی با تأکید بر لزوم تسریع در واکسیناسیون دانش‌آموزان گفت: به احتمال زیاد موج جدید کرونا آبان ماه از راه می‌رسد و در این شرایط نیاز است که تمام افراد هرچه سریعتر در برابر کرونا واکسینه شوند.
وی خاطرنشان کرد: نوجوانان و کودکان هم مانند بزرگسالان در معرض خطرات این ویروس قرار دارند و تعدادی از آنها جان خود را از دست داده و برخی ماه‌هاست که با عوارض مختلف این بیماری دست به گریبانند.
این مسئول تصریح کرد: در حال حاضر بیماران بدحال کرونا از میان کسانی هستند که واکسن تزریق نکرده‌اند و از همین حالا هشدار می‌دهیم که والدین هرچه سریع‌تر برای تزریق واکسن کرونای فرزندان خود مراجعه کنند تا بعداً در صورت مبتلا شدن فرزندشان دچار حسرت و پشیمانی نشوند.
شاه آبادی به احتمال بازگشایی مدارس در آبان ماه هم اشاره کرد و افزود: شرط حضور در مدرسه داشتن کارت واکسیناسیون است، بنابراین والدین باید هرچه سریع‌تر برای واکسیناسیون فرزندان خود اقدام کنند.
معاون مرکز بهداشت استان کرمانشاه با بیان اینکه «سینوفارم» یکی از ایمن‌ترین واکسن‌های کرونا در جهان است که هم اکنون برای کودکان تزریق می‌شود، گفت: این نوع واکسن از ویروس کشته شده تهیه شده که کم‌ترین عوارض را در میان واکسن‌های کرونا دارد.