وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در اختتامیه جشنواره ملی گوهرشاد :
مردم پای نظام اعتقادی خودشان محکم ایستادهاند
گروه فرهنگی/ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صبح دیروز در اختتامیه جشنواره ملی گوهرشاد که در باغ کتاب تهران برگزار شد، گفت: «جامعه ایرانی یک جامعه عفیف و دین مدار است که مردم با وجود مشکلات پای نظام اعتقادی خودشان محکم ایستادهاند.»
محمدمهدی اسماعیلی در ادامه سخنانش افزود: «امروز جمهوری اسلامی در اوج اقتدار منطقهای است. شاهد بودیم که هفته پیش سردمدار تمدن مغرب زمین به منطقه آمد و تمام راهبردهایش به شکست انجامید.»
او با بیان اینکه همه شبکههای وابسته و قدرت فرهنگی دشمن با استفاده از فناوریهای نوین به مصاف با هویت تاریخی مردم ایران آمده گفت: «میخواهند ما را از ریشههایمان جدا کنند و این اقدام یک جنگ تمام عیار فرهنگی است. جامعه ایرانی یک جامعه عفیف و دین مدار است و دو هفته پیش مجموعه افکارسنجیهایی که منتشر شد همین نکته را نشان داد. پس از انتشار این نتایج همین جریان مرعوب و وابسته بهشدت برآشفت چون نتایج نشان میداد نزدیک ۹۰ درصد مردم نسبت به اعتقادات دینی خودشان حساس و علاقهمند هستند. نزدیک ۸۰ درصد مردم در مناسک دینی و مذهبی شرکت میکنند.»
اسماعیلی با اشاره به این نکته که مردم با وجود مشکلات محکم پای نظام اعتقادی خودشان ایستادهاند، گفت: «مراقب باشیم در فضای هندسی که دشمن برای ما طراحی کرده گرفتار نشویم. دشمن میخواهد القا کند که وضعیت عفاف و حجاب مسأله اول مردم است و در این زمینه بین مردم و حاکمیت درگیری وجود دارد.»
او با تأکید بر اینکه دشمن دنبال دوگانهسازی است، توضیح داد: «در این زمینه میروند و میچرخند یک نقطهای را بهعنوان شاهدمثال پیدا کنند. ما نباید به تنور دوگانهسازی دشمن بدمیم. دولت منتخب اراده مردم است. مردم این مسیر را انتخاب کردند و حاکمیت را به این رویه ملزم کردند.»
وزیر فرهنگ جشن ده کیلومتری غدیر را یک اتفاق بزرگ خواند و گفت: «میلیونها نفر شامل زن و مرد و کوچک و بزرگ به خیابان آمدند. این مردم که به امامت و ولایت علاقهمند هستند، مثل یک اقیانوس بزرگ به خروش آمدند. کار فرهنگی سلام فرمانده باعث شد که یک نویسنده مسیحی لبنانی بگوید ما همه شیعه شدیم و داریم این شعر را زمزمه میکنیم. این منبع لایزال متکی به ایمان و سنت و تاریخ این مرز بوم است و دشمن میخواهد این ریشهها را قطع کند.»
ایران کانون محبت ادیان توحیدی
همچنین اسماعیلی عصر روز سهشنبه 28 تیرماه در همایش بینالمللی جانشینی پیامبران در ادیان توحیدی که در کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد، سخن گفت و ایران را کانون محبت و دوستی ادیان معرفی کرد: «ایرانیان همواره میزبان پیروان ادیان مختلف بوده است.»
او با اشاره به تاریخچه زندگی مسالمتآمیز پیروان ادیان توحیدی در ایران افزود: «پیشینه زندگی مسالمتآمیز و بدون چالش ادیان توحیدی در جغرافیای فرهنگی ایران از سابقه چندهزار ساله برخوردار است.»
وزیر فرهنگ با اشاره به خشونت و درگیریهای درون دینی و برون دینی نقاط مختلف دنیا ادامه داد: «خشونتهای مختلف تاریخی سراسر دنیا درحالی رخ داده است که ایران عزیز همواره کانون محبت و دوستی پیروان ادیان توحیدی بوده است. سابقه تاریخی ما در زمینه زندگی مسالمتآمیز با پیروان ادیان توحیدی درخشان است و در قانون اساسی که مهمترین نقطه تصمیمگیری کشور است برای ادیان توحیدی در ابعاد مختلف تبلیغی، مناسبتی و دینی جایگاه ویژهای در نظر گرفته شده است.»
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: «نمایندگان ادیان توحیدی در کشور ما صرفاً از بین پیروان خود انتخاب میشوند و در جایگاهی کاملاً برابر، به امر نظارت و تقنین میپردازند.»
اسماعیلی توحید و وحدت را عامل پیوستگی ایرانیان معرفی کرد و ادامه داد: «ما در ایران به همه ادیان الهی احترام میگذاریم و به پیامبران الهی به نگاه تکریم مینگریم و این نشأت گرفته از نگاه دینی و سیر و سلوکی تاریخی است.»
در گفتوگو با خالق موزیکالیگرافی و نمایشگاهش مطرح شد
نمایشگاهی با مفهوم واقعی هنر معاصر
پوریا ترابی / نخستین نمایشگاه گروهی «موزیکالیگرافی»، همراه پرفورمنس و موسیقی و کارگاه هنری زیر نظر بهمن پناهی در مؤسسه فرهنگی هنری صبا 25 تیرماه آغاز به کار کرد. در این نمایشگاه آثاری از استاد بهمن پناهی به همراه بیش از ۵۰ اثر برگزیده از هنرآموختگان مکتب هنری «موزیکالیگرافی» از سراسر کشور به نمایش گذاشته شده است. بهمن پناهی که خود مبدع مکتب هنری در عرصه خط و خوشنویسی معاصر و مدرس هنر در فرانسه است، سرپرستی این گروه را برعهده دارد و در یک دوره آموزشی مستمر از راه دور موفق شده آموزههای مکتب هنری «موزیکالیگرافی» را با دو رویکرد «مفهومی» و «حرکتی» به هنرجویانش بیاموزد. گفتوگوی حاضر با پناهی درباره مکتب موزیکالیگرافی و این نمایشگاه است که با هم میخوانیم.
در ابتدا تعریف ساده و توضیح مختصری در مورد مفهوم موزیکالیگرافی بفرمایید.
موزیکالیگرافی در واقع نقطه مشترک و جایگاه انطباق دو هنر با دو طبیعت و ساختار مختلف است، یکی خوشنویسی که هنری تجسمی و ایستاست و دیگری موسیقی که یک هنر پویا، حرکتی و زمانی است. زمانی که این دو را بتوانیم در یک نقطه مشترک با هم تعریف کرده و با هم منطبق کنیم چه از نظر مفهومی و احساسی و چه از نظر اجرایی من به آن موزیکالیگرافی میگویم. خیلی ساده مطرح میکنم که قابل درک باشد. نکته مهم این است زمانی که ما از موسیقی حرف میزنیم در اینجا باید به این نکته دقت کنیم که بحث موسیقی به عنوان یک هنر مطرح نیست یعنی ما نمیخواهیم هنر موسیقی را با هنر خوشنویسی تلفیق کنیم ما میخواهیم موسیقایی یا موزیکالیته و یا به عبارتی به جنبه موسیقایی یک اثر نه خود موسیقی توجه کنیم. این سؤالی است که خیلی دوستان از من میپرسند که به طور مثال آثار شما از چه نوع موسیقی متأثر یا تحت تأثیر چه قطعهای است. این فهم اگر به عنوان کلید ماجرا اتفاق نیفتد اصلاً نمیتوانیم وارد بحث موزیکالیگرافی شویم. این نکته بسیار مهم است بنابراین موسیقا یا موزیکالیته یک عنصر تحلیلی، یک مفهوم ادراکی و اثباتی است یعنی شما میتوانید موسیقایی را در شعر هم پیدا کنید، در معماری، ادبیات، نقاشی و در همه هنرها موسیقایی، موزیکالیته یا موسیقا وجود دارد. در اینجا به خوشنویسی معاصر و مدرن توجه داریم. چون این بحث موسیقایی در خوشنویسی کلاسیک و سنتی هم بوده و هست مثل هر هنر موزون و هماهنگ که دارای چهارچوبهای زیبایی شناسی است در آن موسیقایی قطعاً به شکل عنصری پنهان وجود دارد. اما بحث ما در چهارچوب هنر معاصر و مدرن است. سعی کردیم در موزیکالیگرافی نوع برخورد و نگاهمان به خوشنویسی معاصر از منظر موسیقایی باشد یعنی یک حرکت در لایه موسیقایی حرف اول را بزند. از نظر یک مفهوم یا مکتب هنری این یک نگاه است. همان طور که در تاریخ خط و خوشنویسی معاصر ما تعدادی از نقاشان و هنرمندان هنرهای تجسمی آمدند و با خط و خوشنویسی برخورد مدرن کردند و مکتبی به اسم نقاشیخط یا خط نقاشی را ابداع کردند حال ما داریم از منظر موسیقی که مفهوم و برخورد جدیدی هست، به این موضوع نگاه میکنیم.
چطور شد که تصمیم به برگزاری نمایشگاه گروهی گرفتید؟
شخصاً سه سال پیش در ایران نمایشگاه داشتم ولی تقریباً دو سال پیش طی یک فراخوان ملی تعداد بسیار زیادی اعلام آمادگی کردند تا در مجموعهای شرکت کنند که ما اسم آن را گروه هنری آموزشی موزیکالیگرافی گذاشتیم. سالهاست که دوستان از من میخواستند تا بحث موزیکالیگرافی را در ایران بیشتر و گستردهتر تعریف کنم و آموزش بدهم. این کارها همان طور که در جریان هستید به صورت متفرقه در دانشگاهها و مراکز هنری انجام شده بود. این بار با توجه به اصرار دوستان و اینکه میخواستم این موضوع به صورت جدیتر و فراگیرتر در ایران رشد پیدا کند و معرفی شود، فراخوانی در اوایل دوران کرونا دادم و اعلان عمومی شد. حدود 200 نفر تقاضای شرکت در این گروه موزیکالیگرافی که از هنرمندان و معلمان هنر در رشتههای مختلف هنری بودند، دادند. از بین آنها تعدادی را با یک روش کاملاً علمی، حرفهای و هنری انتخاب کردم. افرادی که صاحب ذوق و صاحب دیدگاه نوین بوده و آمادگی پذیرش مفاهیم مدرن و نوین را دارند همچنین زمینههای هنری مناسبی چه در هنرهای تجسمی و چه در خط و خوشنویسی داشته باشند. تعدادی برگزیده شدند و از راه دور آموزش مرتب، منسجم و سختگیرانه هفتگی بصورت مجازی انجام شد. هفتهای حداقل 4 تا 5 ساعت دیدار مجازی داشتیم به همراه ارسال آثار، آموزش، تصحیح و تمرین دادن. طی یک پروسه یک سال و نیمه این کار انجام شد و البته چند کارگاه حضوری هم برگزار شد تا از نظر تکنیکی هم کار شود و بالاخره با افتخار میگویم که این دوستان از سراسر کشور نازنین و عزیزمان مشارکت داشتند نه تنها از تهران که از چهار گوشه ایران هستند و انتخاب من به این دلیل یک انتخابی ملی بود. نهایتاً 18 نفر این آموزشها را به نتیجه رساندند و انتخاب شدند و کارهایشان در دو نمایشگاه گروهی با همکاری مجموعه فرهنگستان هنر که لطف کردند این مجموعه وزین و شایسته را در اختیار ما گذاشتند برنامهریزی شد تا در این مجموعه بیش از 60 اثر از سراسر کشور گرد هم بیاید و در مکتب هنری موزیکالیگرافی به نمایش گذاشته شود.
علت حس و حال مشترک بین کارها در عین حال که بسیار خلاقانه و متنوع کار شدهاند، چیست؟
آن حس مشترک همان موزیکالیگرافی است. تنوع کار از نظر تکنیکی، متریال و اجرایی زیاد است ولی کاملاً یک پوستهای مثل یک نخ تسبیح اینها را به هم متصل کرده که دوستان از من میپرسند موزیکالیگرافی کجای مطلب است و من میگویم همین انسجامی که در کارها میبینید نگاه مکتب موزیکالیگرافی است. در بعضی کارها میبینید تکنیکهای رایج بهکار رفته به طور مثال روی بوم و با آکریلیک یا رنگ و روغن و یا موادی که در حال حاضر مرسوم است یا با متریالهای دیگری مانند گل و خاک و پارچه و... با تکنیکهای مختلف انجام شده است. من خواستم هر کسی فردیت و در واقع توانمندی و علاقهمندیهای خود را در بحث مفهوم ارائه دهد به این دلیل خیلی ادعا داریم که کار ما یک کار مفهومی مدرن و معاصر است و در این شکی نیست و نخواستیم همه کارهای دکوراتیو و با یک نوع برخورد با یک ابزار، یک موتیف و موتیفهای تکراری و یک شکل انجام دهند. مطلب دوم اینکه در دو مسیر و خط موازی کار کردیم و تفاوت ما با کارهایی که دکوراتیو، تزئینی و تکراری هستند این است که ما فقط به تزئین و چشمنوازی و وجه بصری قضیه توجه نداشتیم، هر کسی یک مفهوم جدی را دنبال کرده و برای آن مطلب نوشته، مطالعه کرده و از جنبههای مختلف از جمله جنبه بصری، تاریخی، فلسفی، شاعرانگی و... به نقطه مطلوب رسیده است. مثلاً فرض کنید آب، خاک، سکوت، ملکوت، ماه، دود و... انتخاب شده و هر کسی با مطالعه و کار جدی به موضوعات جالبی رسیده و بعد از اجرای چند اثر، مفهوم را با تکنیک و متریال خود به صورت بصری و تجسمی اجرا کرده و به طور موازی به بحث حرکتی و موزیکال رسیده و همان کار را با حرکت مرکب و کاغذ که عصاره هنر خوشنویسی است، به صورت دست باز اجرا کرده است. کاملاً دست باز آنجا دیگر تکنیک و مهارت و اجرا به منصه ظهور رسیده که هم بحث تکنیکی و کالیگرافیک است و هم بحث مفهومی که در آثار وجود دارد.
با توجه به گستردگی و تعداد علاقهمندان زیادی که این روزها کار نقاشیخط انجام میدهند چه توصیهای برای هنرمندانی که در ابتدای راه هستند، دارید؟
توصیه من همین کاری است که ما کردیم چون به این کار اعتقاد داشتم و واقعاً با اعتقاد قلبی این حرکت را شروع کردم، اتفاقاً چون دیدم که جریان خوشنویسی معاصر ما که اسمش نقاشیخط یا خط نقاشی است، بسیاری از کارها نه تنها در مسیر نیست که کاملاً از مسیر هنر مدرن و معاصر دور است. البته از نظر مبانی و فهم هنرهای امروزه میگویم نه از نظر سلیقه. بخش عمدهای از آنها هم مربوط به جهل و ناآگاهی میشود. به همین دلیل با تغییر نوع نگاه قطعاً حرکتهای جدیدی انجام میشود و لازمه آن این است که در یک مکتب، مفهوم و در یک قالب تدوین شده و به طور مدون کار شود وگرنه کار تبدیل به صنایع دستی میشود. مثل هر کار تکراری که در بهترین حالت میتواند کاری تزئیناتی باشد. مثل همین وضعیتی که شاهدش هستیم. آثار غالب ما چه در سطح هنرجویی چه متوسط و چه حتی در سطح عالی کارهایی تزئینی و اپتیک هستند. بنابراین قبل از هر چیزی باید برنامه خود را تغییر دهیم تا نتیجه کار به طور طبیعی تغییر کند و به مسیر بهتری منجر شود.
رئیس سازمان صدا و سیما در برنامه «صف اول» مطرح کرد
فعالان فرهنگی را مکمل رسانه ملی می دانیم
گروه فرهنگی/ پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما شامگاه سهشنبه ۲۸ تیرماه در برنامه «صف اول» در شبکه خبر حضور یافت و به ارائه گزارشی از عملکرد خود در طول این چند ماهه ریاستش بر سازمان صداوسیما پرداخت.
برنامهریزی عجیب این گفتوگو و همزمانی آن با پوشش زنده رویداد مهم نشست مشترک رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه که باعث منقطع شدن گفتوگو با رئیس رسانه ملی شد، از نکات قابل تأمل بود و مشخص نیست با توجه به مشخص بودن این همزمانی چرا گزارش کار پیمان جبلی به زمانی دیگر موکول نشد.
پیمان جبلی در شروع سخنانش درباره نقدها بیان کرد: «ما اگر خود را بهعنوان رسانه ملی سازمان ارتباطی میدانیم نیاز داریم به نقد، و نیاز داریم به آنچه که در نتیجه عملکرد ما گفته میشود. آنچه را که در فضای رسانهای کشور وجود دارد ما بهعنوان فرصت تلقی میکنیم.»او ادامه داد: «اگر تمام تولیدکنندگان، محتوای فاخر اصیل رو به جلو حرکت کنند، کمک به رسالت سازمان و چنانچه ضریب نفوذشان افزایش یابد کمک به رسانه ملی است.»
جبلی در ادامه در پاسخ به نحوه برخورد با تولیدات و محتوای مخرب و برخی آثار شبکه خانگی پاسخ داد: «ما در رویکرد تحولی در راهبردهای دوره جدید تحول در محتوا، رویکرد و سازوکاری را الگوی خود قرار دادیم که یکی از آنها رفتار همافزایی است که میتواند رویکرد باشد. این یعنی هر رسانهای را که در پیشبرد اهداف فرهنگی جامعه «هم افزا» باشد، همکار بدانیم.»
رئیس صداوسیما بیان کرد: «ما از وجود فعالان فرهنگی نه تنها استفاده میکنیم که مکمل خود میدانیم. وظیفه سازمان در قانون مشخص است وظیفه ما تنظیمگری صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی است که قانون برعهده ما گذاشته است، نزدیکترین قانون در این زمینه قانون بودجه ۱۴۰۱ است. در رویه قضایی هم که وجود دارد صداوسیما را مسئول میدانند.»
او اضافه کرد: «ما به فعالان فرهنگی و سازمانهای رسانهای در فضای فرهنگی نگاه «هم افزا محوری» داریم و بهعنوان فرصت نگاه میکنیم.»
جبلی تصریح کرد: «البته اگر جایی هم ملاحظه کنیم که در صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی خلاف فرهنگ اصیل و هنجارهای اخلاقی و آنچه مردم بهعنوان هنجار میدانند خلافی باشد قطعاً در تعامل با سکوی انتشار یعنی پلتفرمها، سعی می کنیم آن را برطرف کنیم و اگر به نتیجه نرسد از ابزارهای قانونی بهره میگیریم.»او افزود: «بخش عظیمی از فعالان این عرصه در همافزایی و تعامل با سازمان [صدا و سیما] مشغول فعالیت هستند ما با آنها ارتباط داریم و حتی میتوانیم از امکانات سازمان استفاده کنیم برای اعتلای آنها و شاخص آنها تولید محتوای فاخر فرهنگی است.»جبلی در بخش دیگر در حوزه خبر و اینکه پیشرفت در این حوزه چطور بوده است بیان کرد: «شاید هنوز به میانه راه هم در حوزه سیاستهای تحولی نرسیدهایم. ما در این ده ماه فرصتی را برای آسیب شناسی دورههای گذشته در حوزه اطلاعرسانی و خبر گذاشتیم، از مشورتها بهره گرفتیم و تلاش کردیم به گونهای حرکت کنیم که بتوانیم قدم به قدم سیاستها را ایجاد کنیم.»
نمایشگاه عکس دانشجویی در «سرو»
سومین دوره نمایشگاه گروهی عکس دانشجویی با عنوان «فرانگاه ۳» توسط باشگاه عکاسان طنین، به سرپرستی بهزاد بهروزنیا، از ۳۱ تیرماه، ساعت ۱۷در نگارخانه سرو افتتاح میشود. در این نمایشگاه ۵۷ اثر از ۵۶ عکاس روی دیوار میرود که انتخاب این آثار را مصطفی سپهوند برعهده داشته است. آثار این نمایشگاه دانشجویی در موضوعات و ژانرهای مختلف عکاسی گردآوری شده است و در اندازه ۴۰ در ۶۰ به روی دیوار میرود.
علاقهمندان برای بازدید از این نمایشگاه میتوانند از یکم تا ششم مردادماه از ساعت ۸ تا ۲۰ به فرهنگسرای سرو واقع در خیابان ولیعصر(عج)، ضلع شمالی پارک ساعی، کوی ساعی یکم (انتهای ساعی دوم) مراجعه کنند./ایلنا
نسخه خطی قرآن 1400 ساله فروخته میشود
یک نسخه بسیار قدیمی و دستنویس از قرآن کریم در بازار «NFT» لندن به صورت یک دارایی دیجیتال عرضه میشود. این قرآن دستنویس که توسط آزمایشگاه تحقیقاتی باستانشناسی و تاریخ هنر دانشگاه آکسفورد تأیید شده، در حال حاضر توسط یک خانواده و در مکانی امن در شهر ژنو سوئیس نگهداری میشود. این خانواده پس از سفر از سوریه، مدینه و مکه امروزی در طی قرنها، جلدهایی از این قرآن را نگهداری و محافظت کردهاند و هرگز آنها را باز نکردند، زیرا به امضای «زید بن ثابت» کاتب شخصی حضرت محمد(ص) رسیده است. بیش از 1400 سال از تکمیل این قرآن دستنویس میگذرد و حالا بهعنوان یک دارایی دیجیتال و توکن غیرقابل معاوضه (NFT) در لندن عرضه میشود./ایسنا
«قدیمیترین عاشق» با صدای اسحاق انور منتشر شد
«قدیمیترین عاشق» با شعر، ملودی و آواز زندهیاد اسحاق انور ساخته و به همتِ محمد خرمی (شاهو) منتشر شده است.قطعه «قدیمیترین عاشق» عاشقانهای از اسحاق انور است. اسحاق انور شعر این اثر را سروده، آهنگش را ساخته، سهتار اثر را نواخته و آواز آن را هم در بهترین شکل ممکن خوانده است.نوازنده پیانو پوریا نیکپور و محل ضبط اثر استودیو مهر است که در سالهای 1383 – 1384 ضبط شده است. در این اثر که بهصورت پُلی ریتمیک(چند ریتمی) ساخته شده ریتمها به شکل خاص و زیرکانهای به هم پیوند خوردهاند که انتخاب و پیوند ریتمها برعهده مهدی رضایی محقق موسیقی ایرانی و مدرس و نوازنده دف بوده است. این اثر درابتدا با نام «شورجدایی» ضبط شده اما بنا به دلایلی در سال 1396 که مراحل صدور مجوز نشرش انجام میشد نامش به «قدیمیترین عاشق» تغییر کرد./ روابط عمومی