گروه اقتصادی/ رکورد تولید خودرو در دولت سیزدهم شکسته شد؛ بر این اساس طی 8 ماهه سال‌جاری خودروسازان با وجود سخت‌ترین تحریم و حتی تشدید آن، 750 هزار دستگاه خودروی کامل و بدون نقص قطعه تولید کردند.
از سال 97 و با آغاز تحریم صنعت خودرو توسط دولت ترامپ، تولید خودرو در کشور روند نزولی به خود گرفت و خودروسازان روز به روز از تولیدشان کاسته شد؛ این امر در شرایطی اتفاق افتاد که کشور به تولید یک میلیون و 200 هزار دستگاه در سال رسیده بود. طی این مدت بیش از 60 درصد تولید خودرو کاهش یافت و دولت وقت (دولت روحانی) به سمتی رفت که به اعتقاد کارشناسان اشتباه‌ترین راه بود. مدیران خودروسازی در جلسات ماهانه و در برخی اوقات هفتگی که روزهای پنجشنبه با حضور وزیر صمت در وزارت صنعت، معدن و تجارت داشتند به این تصمیم رسیدند که تولید خودرو حتی خودرویی که نقص قطعه دارد، انجام شود. از همین‌رو تعداد زیادی خودرو تولید شد که امکان تجاری‌سازی و عرضه در بازار را نداشت و همین امر چالش‌های جدی در بازار خودرو ایجاد کرد. حتی موضوع یاد شده در دولت سیزدهم به یک بحران جدی تبدیل شده بود. از همین رو اولین دستوری خودرویی که در دولت سیزدهم صادر شد، تکمیل خودروهای ناقص و عرضه آن در بازار بود. در آن برهه زمانی (مهرماه سال 1400) بیش از 200 هزار خودروی ناقص در پارکینگ خودروسازان وجود داشت که بخش قابل توجهی از آنها مدت‌ها خاک خورده بود. دیماه سال گذشته این عدد به 170 هزار دستگاه رسید و در فصل بهار سال‌جاری این تعداد 7 هزار دستگاه بود و از مهرماه نیز پرونده خودروهای ناقص برای همیشه بسته شد. در کنار تکمیل خودروهای ناقص و روانه کردن آنها به سمت بازار، افزایش تولید خودرو در دستور کار قرار گرفت. از سویی به استناد آمارها این صنعت طی 7 ماهه سال‌جاری رشد 319 درصدی در تولید خودروی کامل داشته است. روز گذشته نیز وزارت صمت اعلام کرد که رکورد تولید ماهانه خودرو در کشور پس از ۵ سال شکسته شد و خودروسازان توانستند در یک ماه 750 هزار دستگاه خودرو تولید کنند. این خبر گویای آن است که صنعت خودرو توانسته در مسیر درست و بی‌حاشیه قرار گیرد.
بازگشت صنعت خودرو به اوج
محمدرضا نجفی منش، کارشناس صنعت خودرو به «ایران» گفت: تولید خودرو نسبت به گذشته بهبود پیدا کرده و سیاستگذاران همراهی لازم را با خودروسازان و قطعه‌سازان دارند اما اگر می‌خواهیم این صنعت به روزهای اوج خود بازگردد و تولید خودرو جهشی شود ضرورت دارد از موضوع قیمت‌گذاری خودرو که به این صنعت لطمه‌های جبران ناپذیری زده است، فاصله بگیریم لذا باید اجازه دهیم عرضه و تقاضا قیمت خودرو را تعیین کند. او ادامه داد: در برهه‌ای از زمان تولید خودروسازان به بیش از یک میلیون دستگاه خودرو رسیده بود و این امر نشان می‌دهد که این صنعت توانایی افزایش تولید محصولات خود را دارد.
نجفی منش گفت: یکی از اشتباهات گذشته تعیین قیمت خودرو توسط شورای رقابت بود، این امر باعث شد که صنعت خودرو بشدت آسیب پذیر شود و دیدیم که با تحریم چگونه صنعت خودرو تضعیف شد. خوشبختانه دولت سیزدهم شورای رقابت را کنار گذاشت و دیگر این مجموعه تعیین کننده قیمت خودرو نیست اما معتقدیم برای رشد صنعت خودرو و تنوع بخشی در محصولات هر گونه قیمت‌گذاری اشتباه است. طبق هدف‌گذاری که وزارت صمت برای سال‌جاری انجام داده تولید خودرو بایستی به یک میلیون و 600 هزار دستگاه برسد، حال برخی قطعه سازان و کارشناسان صنعت خودرو خوشبین هستند که این عدد محقق می‌شود و دولت رئیسی رکورددار تولید خودرو در کشور خواهد شد. برخی دیگر هم اعتقاد دارند که امسال تولید خودرو به یک میلیون دستگاه می‌رسد. با این اوصاف باید تأکید کرد که وضعیت تولید خودرو نسبت به 8 سال گذشته بسیار بهتر شده است و قطعاً از سال آینده صنعت خودرو با هیچ بحرانی مواجه نخواهد شد چرا که توانسته از بحران‌هایی که داشته عبور کند.
رشد 15 درصدی تولید خودرو
روز گذشته عبدالله توکلی لاهیجانی، مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت از شکسته شدن رکورد تولید ماهانه خودرو در کشور در آبان سال‌جاری پس از گذشت پنج سال خبر داد و گفت: خودروسازان کشور در هشت ماهه ابتدایی امسال توانستند پس از موفقیت‌های پی در پی، نزدیک به ۷۵۰ هزار خودرو تولید کنند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد ۱۵ درصدی نشان می‌دهد. او ادامه داد: این درحالی است که از خرداد سال‌جاری، روند تولید عبور مستقیم و توقف تولید خودروهای ناقص پس از گذشت بیش از چهار سال متوالی شکل گرفت.
تثبیت جریان تولید در صنعت خودروی کشور
مدیرکل دفتر صنایع خودرو وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه دیگر می‌توانیم بگوییم که تثبیت جریان تولید در صنعت خودروی کشور شکل گرفته است، ابراز امیدواری کرد: پس از ترمیم جریان تولید، توسعه پلتفرم‌های جدید و تولید محصولات کیفی و رقابتی در صنعت خودروی کشور شتاب بیشتری به خود بگیرد، همان گونه که در گام دوم برنامه تحولی وزارت صنعت، معدن و تجارت این مهم مد نظر قرار گرفته است.
توکلی لاهیجانی اضافه کرد: نکته درخشان کار خودروسازان و زنجیره تأمین توانمند داخلی این است که فقط در آبان امسال بیش از ۱۲۲ هزار خودرو در کشور تولید شده که رکورد تولید در همه ماه‌های پنج سال گذشته از سال ۱۳۹۷ تاکنون را شکسته است و نشان از عبور از بحران تولید در صنعت خودروی کشور دارد.
او خاطرنشان‌کرد: نکته مهم دیگر، میزان تحویل خودروها توسط دو خودروساز اصلی کشور است که با توجه به کاهش چشمگیر خودروهای ناقص داخل پارکینگ نسبت به سال گذشته، در عمل بیش از ۳۰ درصد افزایش داشته است.
پیش از این سیدرضا فاطمی امین، وزیر صمت گفته بود: در دولت سیزدهم دو اقدام اساسی برای افزایش تولید خودرو صورت گرفت که اولین آن ثبات‌بخشی به تولید و دوم اصلاح سازکارهای تأمین قطعات بود. هم‌اکنون دیگر خودروی ناقص در کشور تولید نمی‌شود. اینکه در کشور ما خودروی ناقص تولید نمی‌شود خبر بسیار مهمی است که نشان دهنده این است که هم تولید بالا رفته هم خودروهایی که ناقص بودند در کف کامل شدند. کمبود قطعه‌ ای‌سی‌یو یکی از مهم‌ترین دلایل نقص‌های تولید بود که بخشی از این قطعه‌ها وارد می‌شود اما همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان تأثیر گذاشته و ما به ثبات تولید رسیده‌ایم و از سویی تیراژ تولید هم افزایش داشته است.


برش
​​​​​​​خودروسازان کشور در هشت ماهه ابتدایی امسال توانستند پس از موفقیت‌های پی‌در‌پی، نزدیک به ۷۵۰ هزار خودرو تولید کنند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد ۱۵ درصدی نشان می‌دهد
طبق هدف‌گذاری وزارت صمت تولید خودرو تا پایان سال‌جاری به یک میلیون و 600 هزار دستگاه می‌رسد
تولید خودرو نسبت به گذشته بهبود پیدا کرده و سیاستگذاران همراهی لازم را با خودروسازان و قطعه سازان دارند
یکی از اشتباهات گذشته تعیین قیمت خودرو توسط شورای رقابت بود، این امر باعث شد که صنعت خودرو بشدت آسیب پذیر شود و دیدیم که با تحریم چگونه صنعت خودرو تضعیف شد

گروه اقتصادی/ دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود به دنبال بازارگشایی و عرضه کالاهای ایرانی در کشورهای همسایه، اوراسیا، آفریقا، امریکای لاتین و... است. حال، معاون توسعه تجارت قزاقستان در سفری که به ایران داشته  در جمع بخش خصوصی گفت: مردم کشورش نسبت به کالاهای ایرانی نگاه بسیار مثبتی دارند از همین‌رو به دنبال آن هستیم که مشتری کالاهای ایرانی شویم.
موافقتنامه تجاری ایران با اوراسیا که قزاقستان هم عضو آن است از پنجم آبان ماه سال 1399 اجرایی شد و تا پنجم آبان ماه 1401 اعتبار داشت، بر این اساس طرفین موافقتنامه تجارت ترجیحی امضا کرده بودند که برای برخی از اقلام کالایی، کاهش  یا تثبیت تعرفه باشد. طی سه سالی که از اجرای موافقتنامه موقت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا(تجارت ترجیحی) می‌گذرد شاهد عملکرد رضایتبخشی بودیم ،حال پیش‌بینی می‌شود در سال 2023 و پس از تصویب متن نهایی موافقتنامه تجارت آزاد در مجلس کشورهای عضو، تجارت آزاد با کشورهای عضو اوراسیا اجرایی شود.
نورلان کولباتیروف، معاون توسعه تجارت قزاقستان در نشست مشترک هیأت تجاری و حمل‌ونقل قزاقستان در اتاق بازرگانی با اشاره به سفر رئیس جمهور این کشور به ایران گفت: ما می‌توانیم به فعالان تجاری ایران برای ورود به اوراسیا و بازار آسیای میانه مشاوره بدهیم. قزاقستان می‌تواند نقطه ورود ایران به بازار منطقه باشد.
او با اشاره به تعیین چشم‌انداز تجاری 3میلیارد دلار در سال میان ایران و قزاقستان از سوی مقامات عالی دو کشور بیان کرد: اگرچه ظرفیت صادراتی ایران به قزاقستان بسیار بالاست، اما حجم پایینی از کالاهای ایرانی وارد قزاقستان می‌شود. با این حال همین میزان کالا  بازخورد مثبتی میان مصرف‌کنندگان قزاق داشته است. او با تأکید بر اینکه هدف اصلی این هیأت از سفر به ایران، بررسی امکانات تجاری ایران و شناخت مشکلات و یافتن راه حل مناسب برای آنهاست، افزود: ایران کشور مهمی برای قزاقستان است و ما برای توسعه روابط تجاری مشترک دو کشور مصمم هستیم.
قزاقستان یکی از اولویت‌های ایران است
در ادامه علیرضا یاوری، معاون بین‌الملل اتاق ایران با بیان اینکه قزاقستان یکی از اولویت‌های ایران برای توسعه همکاری‌های تجاری به حساب می‌آید بر روابط بسیار نزدیک دو کشور تأکید کرده و گفت: بعد از سفر مقامات قزاقستانی به ایران در ماه گذشته، قرار است امکانات و اماکنی در بنادر جنوبی ایران از جمله بندر شهید رجایی در اختیار قزاقستان قرار بگیرد تا این کشور از این ظرفیت برای توسعه صادرات خود به کشورهای شرق دور استفاده کند. چنین مناسباتی قطعاً به توسعه روابط تجاری کشور می‌انجامد. بهنام فرامرزیان مدیر حمل‌ونقل بین‌المللی و کارنه تیر اتاق بازرگانی ایران نیز در این نشست با بیان اینکه ایران و قزاقستان از اعضای قدیمی کنوانسیون تیر هستند، گفت: با وجود این حجم فعالیت‌های کارنه تیر دو کشور بسیار پایین است.  سال ۲۰۲۲ از مجموع سه هزار و ۷۰۰ مورد حمل و نقل جاده‌ای فقط ۱۱۹ عملیات حمل و نقل جاده‌ای را تحت کارنه تیر داشتیم. او افزود: فعالیت‌های حمل و نقلی در صورتی موفق هستند که هم منافع گمرک، هم شرکت حمل و نقل و هم منافع صادرکننده تأمین شود. رویه‌های غیرمتعارف نه تنها برای ما هزینه بر، بلکه زمانبر هم خواهد بود و توجیه اقتصادی را برای بنگاه‌های اقتصادی دو کشور نخواهد داشت. نورلان کولباتیروف هم در ادامه گفت: ترانزیت از ایران برای قزاقستان از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که به خاورمیانه، هند و پاکستان دسترسی خوبی خواهیم داشت. همان‌طور که گفتید کریدور میانی از ترافیک بالایی برخوردار است و ما به دنبال کریدورهای جایگزین هستیم. اساساً هدف ما از این سفر حل این مشکل است.

مدیرکل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه  در 7 ماه نخست سال جاری 80 میلیون دلار کالا به قطر صادر شده است، گفت: موانع توسعه تجارت بین تهران و دوحه رفع شده است.  فرزاد پیلتن با اشاره به افزایش صادرات مواد غذایی به قطر، گفت: در دوره بازگشت تحریم‌ها علیه ایران و شیوع بیماری کرونا روابط تجاری ما با قطر کمرنگ شد به عنوان مثال در سال 1399 ایران به قطر  167 میلیون دلار کالا صادر و 8 میلیون دلار کالا از این کشور وارد می‌کرد و این عدد در سال 1400 به 134 میلیون دلار صادرات و 10 میلیون واردات رسید. او با بیان اینکه موانع توسعه تجارت بین تهران و دوحه رفع شده است، گفت: دولت سیزدهم رویکرد توسعه تجارت با کشورهای همسایه را دنبال می‌کند و سفر رئیس جمهور ایران به قطر و از سوی دیگر سفر امیر قطر به تهران و برگزاری کمیسیون مشترک در دوحه زمینه‌ها برای توسعه تجارت بین این دو کشور را فراهم کرد.
روزانه 90 کانتینر راهی قطر می‌شود
به گفته او، سازمان توسعه تجارت ایران برای تقویت تجارت این دو کشور، زیرساخت‌های حمل‌ و نقل را توسعه داد و موانع پیشروی مبادلات پولی را رفع کرد. همچنین برگزاری نمایشگاه‌ اختصاصی ایران در دوحه که هفته‌های پیش با حضور معاون اقتصادی رئیس جمهور برگزار شد به توسعه صادرات بین این دو کشور ختم شد و تهران در روزهایی که جام جهانی در قطر برگزار می‌شود روزانه 250 تن محصولات غذایی و کشاورزی به دوحه صادر خواهد کرد. صادرات ما در دوره کرونا و در دوره بازگشت تحریم روزانه به 30 کانتینر تقلیل پیدا کرده بود اما امروز روزانه 80 تا 90 کانتینر از ایران به قطر می‌رود. 
پیلتن با اشاره به مذاکرات وزیر صمت و رئیس سازمان توسعه تجارت با طرف‌های قطری، تصریح کرد: مذاکرات در نهایت زمینه‌های افزایش مبادلات تجاری را فراهم کرد. پیگیری‌هایی در زمینه تجهیز بندر دیر به عنوان مبدأ صادرات ایران به قطر انجام شد و این بندر مجهز به دستگاه ایکس ری شده و زمینه‌های روند صادرات ما به این کشور افزایشی شده است؛ به گونه‌ای که در 7 ماه نخست سال جاری 80 میلیون کالا به قطر صادر کردیم.
ایران به دنبال همکاری صنعتی با قطر
مدیر کل دفتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه پیگیر صادرات دام زنده به قطر هستیم، افزود: سازمان توسعه تجارت به‌دنبال صادرات مجدد و همکاری‌های صنعتی با قطر است همچنین ما سرمایه‌گذاری مشترک برای تولیدات مشترک و صادرات آنها به بازارهای ثالث را در دستور کار خود قرار داده‌ایم. 
این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که قطر برای پیوستن به توافق عشق‌آباد ابراز تمایل کرد، آیا در نهایت توانست به این قرارداد بپیوندد؟ گفت: این قرارداد اکنون فعال است و همچنین کریدور ترانزیتی ترکیه-ایران-قطر که در زمان تحریم‌ها علیه قطر ایجاد شده بود هم اکنون نیز فعال است واین خط ترانزیت کالاهای مورد نیاز قطر از ترکیه را از طریق جمهوری اسلامی ایران تأمین می‌کند که این موضوع باعث وابستگی و تحکیم همکاری‌های اقتصادی بین 3 کشور شده است.