آغاز سفر نخستین نیروگاه اتمی شناور جهان
منتقدان، «آکادمیک لومونوسوف» روسی را «تایتانیک اتمی» نامیدند
بنفشه غلامی/ «آکادمیک لومونوسوف»، نخستین نیروگاه اتمی شناور جهان بندر مورمانسک در غربیترین نقطه شمال روسیه را ترک کرد تا سفر 5 هزار کیلومتری خود را به بندر پِوِک در یکی از شرقیترین مناطق این کشور برساند. اعزام این نیروگاه اتمی شناور که کار ساخت آن از سال 2006 شروع شده بود، با هشدارهای حامیان محیط زیست همراه بودهاست.
بهگزارش سایت شبکه خبری «راشا تودی»، «آکادمیک لومونوسوف» با مراسمی ویژه، بندر مورمانسک را ترک کرد تا در نهایت نزدیک به یک ماه دیگر، اواخر سپتامبر در بندر پِوِک لنگر افکند و گرما و روشنایی را برای ساکنان این بندرگاه قطبی به ارمغان برد. مسئولان «روساتم» که پروژه ساخت این نیروگاه شناور را عملی کردند، هرچند احتمال دادهاند، شاید شرایط جوی باعث تأخیر کمی در ورود «آکادمیک لومونوسوف» به بندر پِوِک شود اما به مردم استان چوکوتکا که این بندر در آن واقع شدهاست، قول دادهاند، کار راهاندازی نیروگاه تا پایان سال میلادی عملیاتی شده و از سال آینده مشکلات انرژی الکتریکی آنان برطرف شود و صاحب نور و گرمای بیشتری شوند. استان چوکوتکا، از جمله استانهای محروم و دورافتاده روسیه است که سرمای قطبی شرایط زندگی در آن را دشوار میکند. این استان هماکنون نیز صاحب تأسیسات انرژی است، اما این تأسیسات مدتها است کهنه و فرسوده شدهاند و یک تأسیسات هستهای جدید میتواند چشماندازی روشن از آینده برای مردم این منطقه که زمین زیر پایشان سرشار از حوضچههای نفتی و منابع غنی گاز است، ترسیم کند.
انتقادها و نگرانیها
اما برای «آکادمیک لومونوسوف» همهچیز به شیرینی رؤیاهای مردم پِوِک و حتی سراسر استان چوکوتکا نیست. این نیروگاه شناور که افتخار منحصر به فرد بودن را یدک میکشد، مجبور به تحمل سرزنشهای منتقدانی است که به او لقبهایی چون «تایتانیک اتمی» و «چرنوبیل شناور» را دادهاند. علت اصلی این سرزنشها که نباید صبغه سیاسی آنها را فراموش کرد، دو حادثهای است که در دو ماه اخیر در روسیه رخ دادهاست. در حادثه اول که روز نخست جولای (10 تیرماه) رخ داد، زیردریایی هستهای «لوشاریک»، یکی از پیشرفتهترین زیردریاییهای اتمی روسیه دچار آتشسوزی شد. در نتیجه این آتش سوزی 14 نفر از اعضای نیروی دریایی روسیه در اعماق دریا در آتش سوختند. در حادثه دوم نیز 8 آگوست (17 مرداد) انفجاری در سایت تست موشکی نینوکسا در شمال غربی روسیه رخ داد و 5 دانشمند هستهای این کشور را به کام مرگ کشید.
البته سایت مجله امریکایی «تایم» معتقد است، نگرانیها بابت «آکادمیک لومونوسوف» تنها بهخاطر این دو حادثه که در دو ماه اخیر رخ داده، نیست و روسیه سابقه طویلتری در حوادث هستهای دارد که مجموع آنها باعث نگرانی است. از جمله حوادث تاریخی که «تایم» به آنها اشاره کرده، غرق شدن زیردریایی اتمی «کورسک» در 12 آگوست 2000 است که موجب مرگ 118 نفر شد. علاوه بر این اخیراً دانشمندان روسی و نروژی موفق به کشف بقایای زیردریایی کامسومولت در دریای برنت شدند که سال 1989 ناپدید شده بود. به گفته این دانشمندان این بقایا هنوز هم حاوی مقادیر بالایی از رادیوم هستند. به اینها بیفزایید انفجار در سایت هستهای چرنوبیل در سال 1986 را که اخیراً دستمایه سریالی امریکایی شد و بزرگترین و بدنامترین حادثه یک نیروگاه صلحآمیز اتمی است که تاکنون در تاریخ بشریت روی داده است. به نوشته «تایم» مجموع این حوادث باعث افزایش نگرانیها بویژه در حامیان محیط زیست درباره فعالیت «آکادمیک لومونوسوف» شده است. یکی از این گروهها گروه «صلح سبز» است که از مدتها پیش فعالیت خود را علیه «آکادمیک لومونوسوف» آغاز کرده است. این گروه در ماه آوریل در وبلاگ خود درباره نخستین نیروگاه شناور جهان نوشت: «این چرنوبیل آیندهای است که ممکن است در قطب شمال رخ دهد.»
انتشار وسیع چنین اظهارنظرها و هشدارهایی بویژه در ماههای اخیر که به زمان حرکت «آکادمیک لومونوسوف» نزدیک میشدیم، باعث شد «روساتم» شرکت دولتی روسیه که انرژی هستهای این کشور و نیروگاههای اتمی آن را مدیریت میکند، دست به انتشار بیانیهها و مصاحبههایی بزند که تأکید میکند، نیروگاه شناور آنها خطری برای طبیعت ندارد. در بیانیه اصلی این شرکت نوشته شده است: «این نیروگاه با ضریب بالایی از امنیت طراحی و همه تهدیدهای احتمالی درمورد آن در نظر گرفته شده است. از جمله، طراحی نیروگاه طوری است که بتواند مقابل سونامی یا هر بلایای طبیعی دیگری مقاومت کند.»
رابرت بین، استاد دانشگاه پردو در ایندیانای امریکا هم میگوید: «تکنولوژی بهکار رفته در نیروگاه شناور روسی مشابه همه رآکتورهایی است که در سطح جهان وجود دارد. البته نگرانی درباره آن ممکن است به این خاطر باشد که شناور است و باید مقابل طوفانهای دریایی مقاوم باشد. اما در کل نمیتوان گفت «آکادمیک لومونوسوف» امنیت کمتری نسبت به سایر نیروگاههای سطح جهان دارد. کما اینکه نیروگاه فوکوشیما روی زمین بود، اما شاهد خطرات آن در زمان سونامی بودیم.»
مقابله به مثل موشکی
پساز آنکه ولادیمیر پوتین روز جمعه در نشست شورای امنیت ملی روسیه به نیروهای نظامی این کشور دستور داد به آزمایش موشکی اخیر امریکا پاسخ متقابل بدهند، وزارت دفاع روسیه دیروز از پرتاب موفقیتآمیز دو موشک بالستیک «بولاوا» و «سینِوا» از طریق دو زیردریایی این کشور خبر داد.
گروه جهان / پساز آنکه بحران آتشسوزی جنگلهای آمازون روی میز اجلاس سالانه گروه 7 قرار گرفت و حامیان محیط زیست در برزیل و در برخی از پایتختهای کشورهای جهان مقابل سفارتخانههای برزیل تجمع اعتراضی برگزار کردند و برخی دولتها هم هشدار دادند، دولت برزیل و حتی «مرکوسور» را تحریم خواهند کرد، رئیس جمهوری برزیل به نیروهای مسلح کشورش دستور داد، برای کمک به مهار آتشسوزیها وارد عمل شوند. بهگزارش الجزیره، رهبران کشورهای اروپایی و در رأس آنها رهبر فرانسه و ایرلند روز جمعه دولت برزیل را تهدید کردند که اگر اقدام مؤثری در جهت مهار آتشسوزیهای جنگلهای آمازون انجام ندهد، از توافق تجاری نه تنها با این کشور بلکه با اعضای گروه مرکوسور- شامل برزیل و همسایگانش - خارج خواهند شد. پیش از این نیز وزیر دارایی فنلاند از اتحادیه اروپا درخواست کرده بود در واکنش به بحران جنگلهای آمازون مسأله تحریم واردات گوشت برزیلی را مورد بررسی قرار دهد. روز جمعه همچنین حامیان محیط زیست در داخل برزیل و در دیگر کشورهای جهان تظاهرات برگزار کرده و خواستار هرچه سریعتر مهار شدن آتشسوزیهای آمازون شدند. معترضان مقابل سفارتخانههای برزیل از جمله در انگلیس، مکزیک و فرانسه و همچنین کنسولگری برزیل در ژنو تجمع کرده بودند. مجموع این اتفاقها باعث شد ژایر بولسونارو، رئیس جمهوری راست افراطی برزیل تحت فشار جهانی وارد عمل شود و ارتش کشورش را برای مهار آتشسوزیها بسیج و به جنگلهای آمازون اعزام کند. البته او در یک سخنرانی تلویزیونی از تهدیدهای اروپا ابراز ناخرسندی کرد و گفت، آتشسوزی جنگل یک امر طبیعی در سراسر جهان است و نمیتوان از آن بهعنوان بهانهای برای وضع تحریمهای بینالمللی سوءاستفاده کرد.
دستور ترامپ به شرکتهای امریکایی برای خروج از چین
ندا آکیش / در شرایطی که امریکاییها، چینیها و حتی جامعه جهانی برای گشایشی در جنگ تجاری واشنگتن – پکن بیصبرانه لحظه شماری میکنند، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در یک پست توئیتری جنجالی به کمپانیهای امریکایی مستقر در چین دستور داد، کسب و کار خود در چین را تعطیل کنند و به امریکا بازگردند.
بهگزارش سایت شبکه خبری سیانان، روز جمعه ترامپ در پیام توئیتری خطاب به کمپانیهای امریکایی مستقر در چین نوشت: ما نیازی به چین نداریم و حتی بدون این کشور اوضاعمان بهتر خواهد بود. بسرعت بهدنبال جایگزینی برای چین باشید. در پی این توئیت ترامپ و البته تشدید جنگ تجاری واشنگتن – پکن در روز جمعه، شاخص کمپانیهای مهم حاضر در بورس امریکا بشدت سقوط کرد و بهعنوان نمونه شاخص داو جونز شاهد سقوط 2.4 درصدی بود. شاخص کمپانیهای فناوری حتی بیشتر از این هم سقوط کرد. اپل که با هدف کاهش هزینهها برخی کارخانههای خود را در چین احداث کرده، روز جمعه را با سقوط 4 درصدی سپری کرد. این اتفاقها باعث شد فدراسیون ملی مشاغل امریکا به توئیت ترامپ واکنش نشان دهد و با صدور بیانیهای دستور رئیس جمهوری به شرکتها برای خروج از چین را «غیرمنطقی» توصیف کند. در بیانیه این فدراسیون آمده است: سالهاست کمپانیها در حال توسعه شرکتهای زنجیرهای خود در چین هستند اما پیدا کردن منابع جایگزین کاری زمان بر و هزینه بر است که سالها طول میکشد. این غیرمنطقی است که از کمپانیهای امریکایی بخواهی از دومین اقتصاد برتر جهان خارج شوند.
البته روز جمعه تنها چیزی که باعث به هم ریختن اوضاع اقتصاد امریکا شد توئیت جنجالی ترامپ نبود و وزارت خارجه چین هم در واکنش به اقدام هفته گذشته ترامپ در اعلام تعرفههای جدید، بیانیهای صادر و اعلام کرد، پکن از اول سپتامبر تعرفههای تلافی جویانه 5 یا 10 درصدی را بر 75 میلیارد دلار از کالاهای امریکایی اعمال میکند. همچنین این کشور قصد دارد تعرفه بر واردات خودرو و قطعات خودرو از امریکا را از سر بگیرد. تعرفه بر واردات خودرو 25 درصد و بر قطعات خودرو 5 درصد خواهد بود و از 15 دسامبر اجرایی میشود. تعرفههای جدید چین صادرات 5 هزار و 78 کالای امریکایی شامل سویا، قهوه، غذاهای دریایی و نفت خام را تحت تأثیر قرار میدهد. چند ساعت پس از آن، ترامپ در توئیتر اعلام کرد، از اول اکتبر تعرفه 25 درصدی بر 250 میلیارد دلار از کالاهای چینی را به 30 درصد افزایش خواهد داد. علاوه بر این، تعرفهها بر 300 میلیارد دلار باقیمانده از کالاهای چینی که قرار بود از اول سپتامبر 10 درصد باشد، 15 درصد خواهد بود. اتاق بازرگانی امریکا که حامی منافع بیش از 3 میلیون شغل در امریکاست روز جمعه از چین و امریکا خواست به میز مذاکره برگردند.
ترامپ: «اون» آزمایش موشکی دوست دارد
واکنش دونالد ترامپ به دو آزمایش موشکی دیگر کره شمالی جنجالی شد. پیش از آنکه خبرگزاری یونهاپ به نقل از ستاد مشترک ارتش کشورشان گزارش دهند، کره شمالی دو موشک بالستیک به سمت دریای ژاپن شلیک کرد، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در واکنش گفت، از نظر او کیم جونگ اون هیچ معاهدهای را نقض نکرده است و فقط آزمایش موشکی را دوست دارد. آزمایشهای موشکی دیروز کره شمالی هفتمین آزمایشهای موشکی این کشور از اواخر ماه گذشته میلادی به این سو است.