گروه اقتصادی / انتشار صورت‌های مالی بانک‌ها و بررسی عملکرد آنها، همواره زوایای جدیدی از مشکلات موجود نظام بانکی را به تصویر می‌کشد چرا که مشخص شده، نظام بانکی کشور با زیان انباشته بالایی روبه‌رو بوده است.
نسبت کفایت سرمایه پایین، بروز برخی تخلفات در تعدادی از بانک‌های دولتی یا خصوصی و عملکرد ضعیف نهاد ناظر سیستم بانکی یعنی بانک مرکزی در سال‌های گذشته، تنها بخشی از این معضلات بوده است. واقعیت این است که زیان انباشته بانک‌ها منجر به ایجاد هزینه‌های گزافی برای سهامداران آنها شده که به نظر می‌رسد اثرات آنها همچنان هم پابرجاست.
به‌تازگی و با انتشار صورت‌های مالی 5 بانک سرمایه، پارسیان، دی، ملت و تجارت مشخص شده که این بانک‌ها با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. زیان انباشته بانک سرمایه به بیش از 35 هزار میلیارد تومان رسیده و روند سوددهی بانک پارسیان نیز با کاهش شدیدی روبه‌رو شده است. این موضوع برای بانک دی نیز صادق است و زیان انباشته این بانک نیز با افزایش روبه‌رو شده است. دو بانک ملت و تجارت که در بین بانک‌های پذیرفته شده در بازار سهام، عملکرد بهتری را از خود نشان داده بودند با کاهش قابل توجه سوددهی مواجه شده‌اند. همچنین در مورد بانک پارسیان باید توجه داشت که عملکرد خود بانک با زیان روبه‌رو بوده و این بانک تنها از طریق شرکت‌ها و صرافی‌های وابسته به خود توانسته بخشی از این زیان را جبران کند. این گزارش به بررسی اجمالی عملکرد این بانک‌ها می‌پردازد.
کاهش 62 درصدی سود خالص بانک پارسیان
در آخرین روز بهمن ماه، صورت‌های مالی تلفیقی بانک پارسیان برای 6 ماهه منتهی به شهریور 1400 منتشر شد. بر اساس این صورت‌های مالی، سود خالص گروه با 62 درصد کاهش نسبت به دوره مشابه سال قبل به حدود یک هزار و 129 میلیارد تومان رسیده است. هر چند که بانک (بدون درنظر گرفتن عملکرد شرکت‌های تابعه)، در حدود 3هزار و 483 میلیارد تومان زیان شناسایی کرده است.
بر اساس صورت‌های مالی تلفیقی، بانک پارسیان از محل درآمد تسهیلات و سپرده‌گذاری‌ها حدود 3 هزار و 987میلیارد تومان زیان شناسایی کرده که در مقایسه با 6 ماهه اول سال 1399، با افزایش 280 درصدی روبه‌رو شده است. این رقم به همراه افزایش 66درصدی هزینه‌های عمومی و اداری، افزایش 219 درصدی در هزینه‌های مالی و افزایش 17 درصدی در هزینه استهلاک، مهمترین عناوین تأثیر‌گذار در کاهش روند سودسازی بانک پارسیان بوده‌اند. از قرار معلوم، بانک در حدود 170 میلیارد تومان هزینه مطالبات مشکوک‌الوصول دارد که گرچه در مقایسه با سال گذشته، کاهش یافته اما همچنان قابل توجه است.
گروه پارسیان توانسته زیان خود را از طریق سه بخش فروش کالا و خدمات، سود حاصل از معاملات و مبادلات ارزی و خالص درآمد کارمزدی جبران کند که بانک در خصوص این منابع درآمدی، توضیحات بیشتری را ارائه نکرده است.
با این حساب، مجموع زیان انباشته بانک پارسیان به حدود 7 هزار و 500میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با پایان سال 1399، درحدود 31 درصد افزایش یافته است. این بانک از محل سهام خزانه نیز با زیان یک هزار و 680میلیارد تومانی روبه‌رو بوده که جمع حقوق مالکانه بانک را با 9 درصد کاهش روبه‌رو ساخته است.
زیان انباشته بانک دی به بیش از 10هزارمیلیارد تومان رسید
گزارش‌ها نشان می‌دهند که بانک دی تا پایان آذرماه از محل خالص تسهیلات و سپرده‌گذاری‌ها حدود 3 هزار و 580 میلیارد تومان زیان شناسایی کرده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با افزایش 112درصدی روبه‌رو شده است. به عبارتی، بانک در شناسایی درآمدهای حاصل از سرمایه‌گذاری ناکام بوده و به همین علت در مدت مذکور با زیان روبه‌رو شده است. از سویی دیگر، افزایش 52 درصدی هزینه‌های عمومی و اداری، 700 درصدی مطالبات مشکوک‌الوصول و 180 درصدی هزینه استهلاک، منجر به تشدید زیان بانک شده است. با این حساب مجموع زیان انباشته بانک به بیش از 10 هزار و 600 میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با پایان سال 1399، به میزان 58 درصد افزایش یافته است.
زیان انباشته بانک سرمایه به 38 هزار میلیارد تومان رسید
صورت‌های مالی بانک سرمایه هم نشان می‌دهد که این بانک تا پایان آذرماه سال‌جاری، بیش از 38 هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارد. این بانک در مدت مذکور از طریق خالص درآمد تسهیلات و سپرده‌گذاری، در حدود یک هزار و 873 میلیارد تومان زیان شناسایی کرده که نسبت به دوره مشابه سال قبل با افزایش 2 درصدی روبه‌رو شده است. همچنین هزینه‌های عمومی و اداری بانک با افزایش 32 درصدی روبه‌رو شده و بانک به دلیل استقراض از بانک مرکزی و تأمین مالی از طریق دیگر بانک‌ها، حدود 2 هزار و 880 میلیارد تومان هزینه مالی شناسایی کرده است. بر این اساس عملکرد 9 ماهه بانک منجر به شناسایی زیان خالص 5 هزارمیلیارد تومانی شده تا مجموع زیان انباشته بانک به بیش از 38 هزار میلیارد تومان برسد. با توجه به سرمایه 400 میلیارد تومانی بانک، جمع حقوق مالکانه به همین میزان منفی شده است.
کاهش 45 درصدی سود خالص بانک ملت
طبق صورت‌های مالی منتشرشده برای 9 ماهه منتهی به آذرماه سال‌جاری، خالص درآمد تسهیلات و سپرده‌گذاری بانک ملت با افزایش 70 درصدی نسبت به دوره مشابه سال گذشته به حدود 21 هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین درآمد‌های شناسایی شده بانک از محل کارمزدهای بانکی و سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها با افزایش قابل توجهی روبه‌رو بوده. با وجود عملکرد مناسب بانک در این بخش‌ها، افزایش بسیار زیاد در هزینه‌ها، منجر به کاهش قابل توجه سودآوری فعالیت‌های بانک شده است.
افزایش 73 درصدی هزینه‌های اداری و عمومی در کنار افزایش 36درصدی هزینه‌های مالی و 333 درصدی هزینه‌های مالیاتی سال‌های قبل، از جمله مهمترین دلایل کاهش سود شناسایی شده است. بر این اساس، این بانک در 9 ماهه سال‌جاری حدود 4 هزار و 700 میلیارد تومان سود شناسایی کرده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با کاهش 45درصدی روبه‌رو شده است. همچنین سود انباشته بانک با 21درصد افزایش به بیش از 15 هزار میلیارد تومان رسیده است.
کاهش 76 درصدی سود خالص بانک تجارت
صورت‌های مالی بانک تجارت نیز از کاهش 76 درصدی سود خالص 9ماهه منتهی به آذرماه سال‌جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل خبر می‌دهد. این بانک در بخش هزینه‌های اداری و عمومی و هزینه مطالبات مشکوک‌الوصول با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شده است. این ارقام در کنار کاهش قابل توجه درآمد‌ها در بخش‌های غیرعملیاتی، مهمترین عوامل کاهش سوددهی بانک تجارت بوده‌اند.
این بانک در بخش غیرعملیاتی به ازای هر سهم 54 تومان زیان شناسایی کرده که در مقایسه با عملکرد سال گذشته با افزایش 600 درصدی روبه‌رو شده است. لازم به ذکر است که بانک تجارت بیش از 60 هزار میلیارد تومان در سهام و سایر اوراق بهادار سرمایه‌گذاری کرده که با افزایش تورم و کاهش قیمت و بازدهی سهام از این محل متحمل هزینه‌های قابل توجهی خواهد شد. در عین حال، این بانک توانسته در سال مالی گذشته زیان انباشته خود را جبران کند. مجموع سود انباشته بانک تجارت تا پایان آذرماه به حدود یک هزار و 500میلیارد تومان رسیده است.

امروز مجمع دو شرکت بیمه حکمت صبا (با نماد بورسی وحکمت) و معدنی و صنعتی گلگهر (با نماد بورسی کگل) در خصوص تصمیم‌گیری برای افزایش سرمایه برگزار می‌شود.

افزایش 20هزارمیلیارد تومانی سرمایه «کگل»
طبق اطلاعات منتشر شده در سایت کدال، این شرکت قصد دارد سرمایه خود را از 10هزار میلیارد تومان به 30 هزار میلیارد تومان برساند. این افزایش سرمایه ازدو روش می‌تواند صورت پذیرد، روش اول از محل مطالبات حاصل شده سهامداران، آورده نقدی و سود انباشته و روش دوم صرف سهام با سلب حق تقدم و صدور سهام جایزه برای سهامداران اولیه و سود انباشته است.
هدف از این افزایش سرمایه، جبران مخارج انجام‌شده، مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر، تأمین مخارج مورد نیاز برای اجرای طرح‌های افزایش ظرفیت کارخانه‌ای گندله‌سازی (1و2)، خرید دارایی‌های سرمایه‌ای و تأمین بخشی از سرمایه در گردش مورد نیاز شرکت ذکر شده است.
با انتشار نظر حسابرس مستقل و بازرس قانونی، حال افزایش سرمایه این شرکت در مراحل نهایی خود قرارگرفته است و در صورتی که افزایش سرمایه در مجمع امروز به تصویب برسد، شرکت در این خصوص اقدام خواهد کرد.

افزایش سرمایه «وحکمت» ازمحل آورده نقدی و مازاد تجدید ارزیابی
شرکت بیمه حکمت صبا قصد دارد از دو محل آورده نقدی سهامداران (به مبلغ 80 میلیارد تومان) و مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت (به مبلغ حدودی 161میلیارد تومان)، سرمایه خود را از 150میلیارد به حدود 391 میلیارد تومان افزایش دهد. هدف از این افزایش سرمایه، ارتقای رتبه توانگری شرکت و اصلاح ساختار مالی ذکر شده است.
سرمایه شرکت بیمه حکمت صبا در ابتدای تأسیس (سال 1395) مبلغ 250 میلیارد تومان بود که به‌دلیل عدم توانایی در تأدیه کل تعهدات توسط سهامداران در سال 1398 سرمایه شرکت به 150میلیارد تومان کاهش یافت. با توجه به اظهارنظر بازرس قانونی و حسابرس قانونی و در صورت تصویب افزایش سرمایه مذکور در مجمع، شرکت در این خصوص اقدام خواهد کرد.