خودکار کریستال بیک ، راحت، تمیز، روان ، ظریف و پردوام می نویسد.
نامی مشهور در صنعت ساعت سازی دنیا. از امروز فقط ساعت رومیزی پریم ساخت چکسلواکی بخواهید. فروش در تمام ساعت فروشی های تهران و شهرستان ها
کاپیتولاسیون و تبعید امام خمینی
بعد ازطرح لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید در سال 1341 که به اعتراضات گسترده مردم و روحانیون از جمله امام خمینی روبه رو و حوادث مهم در خرداد 1342 را منجر شد؛ سومین قانونی که مصوبه آن در مجلس شورای ملی و سنا چالشهای بسیاری را به وجود آورد و بازهم با اعتراض گسترده روحانیون رو به رو شد؛ قانون کاپیتولاسیون بود. قانونی که طبق آن حق رسیدگی قضایی جرایم اتباع و شهروندان خارجی در ایران به نماینده حقوقی دولت خارجی سپرده میشد. در 21 مهر سال 1343 قانونی براساس توافق وین (مصونیت سفیران و مأموران کنسولی کشورهای خارجی در دیگر کشورها) به تصویب مجلس شورای ملی رسید که طبق آن مستشاران نظامی امریکا در ایران هم از مصونیت حقوقی برخوردار میشدند و همین موضوع با واکنشهای تند بخشهایی از جامعه از جمله روحانیون و در رأس آنها امام خمینی رو به رو شد. البته تصویب این قانون با نکته عجیب حقوقی هم مواجه بود؛ اینکه ابتدا در مرداد به تصویب مجلس سنا رسید و بعد به مجلس شورای ملی رفت که به نوعی دور زدن قانون بود. اما در مقابل این مصوبه امام خمینی در یک سخنرانی با اشاره به «عظمت ایران از بین رفت، استقلال از دست رفت، عزت ما پایکوب شد، مگر ما مستعمره هستیم؟ مگر ایران در اشغال امریکاست؟» عنوان کردند:«من تأثرات قلبی خودم را نمیتوانم اظهار کنم. قلب من در فشار است. این چند روزی که مسائل اخیر ایران را شنیدهام خوابم کم شده است. ناراحت هستم. قلبم در فشار است. با تأثرات قلبی روزشماری میکنم که چه وقت مرگ پیش بیاید. ایران دیگر عید ندارد. عید ایران را عزا کرده اند؛ عزا کردند و چراغانی کردند؛ عزا کردند و دسته جمعی رقصیدند. ما را فروختند، استقلال ما را فروختند و باز هم چراغانی کردند؛ پایکوبی کردند.
اگر من به جای اینها بودم این چراغانیها را منع میکردم؛ میگفتم بیرق سیاه بالای سر بازارها بزنند؛ بالای سر خانهها بزنند؛ چادر سیاه بالا ببرند. عزت ما پایکوب شد؛ عظمت ایران از بین رفت؛ عظمت ارتش ایران را پایکوب کردند. قانونی در مجلس بردند؛ در آن قانون اولاً ما را ملحق کردند به پیمان وین؛ و ثانیاً الحاق کردند به پیمان وین [تا] مستشاران نظامی، تمام مستشاران نظامی امریکا با خانواده هایشان، با کارمندهای فنی شان، با کارمندان اداری شان، با خدمه شان، با هر کس که بستگی به آنها دارد، اینها از هر جنایتی که در ایران بکنند مصون هستند! اگر یک خادم امریکایی، اگر یک آشپز امریکایی، مرجع تقلید شما را در وسط بازار ترور کند، زیر پا منکوب کند، پلیس ایران حق ندارد جلوی او را بگیرد! دادگاههای ایران حق ندارند محاکمه کنند، بازپرسی کنند، باید برود امریکا! آنجا در امریکا اربابها تکلیف را معین کنند!»
همچنین امام خمینی چند روز بعد در سخنرانی دیگری هم اعلام کردند:«... اگر مملکت ما اشغال امریکایی است پس بگویید!... تمام گرفتاری ما از این امریکاست! تمام گرفتاری ما از این اسرائیل است! اسرائیل هم از امریکاست... وکلای مجلس سنا خیانت کردند.... وکلای مجلس شورا، آنهایی که رأی دادند، خیانت کردند به این مملکت. اینها وکیل نیستند. دنیا بداند اینها وکیل ایران نیستند! اگر هم بودند من عزل شان کردم. از وکالت معزولند.»
سخنان امام خمینی در آبان 1343 علیه کاپیتولاسیون موج اعتراضات به این مصوبه را گسترش داد و در این بین شاه و ساواک با تصور اینکه با محدود کردن آیتالله خمینی میتواند به فضای ایجاد شده پایان دهد در 13 آبان کاری را کرد که شعلههای آتش خشم بخشیهایی از جامعه را گستردهتر کرد.
مأموران ساواک روز 13 آبان به خانه امام خمینی حمله کرده و ایشان را دستگیر و پس از انتقال به تهران به ترکیه تبعید کردند. اتفاقی که در روز 14 آبان به اعتراضات خیابانی در چند شهر از جمله قم و تعطیلی درسهای حوزه علمیه قم منجر شد و در نهایت حکومت از ترس گسترش این واکنشها، در این شهر حکومت نظامی اعلام کرد. دستگیریهای ساواک در آبان و آذر و تبعید امام خمینی و رو در رویی حکومت با مطالبات قشرهای مختلف شعلههای جنبشی را روشن کرد که در سالهای بعد شاه دیگر قادر به خاموش کردن آن نبود...
راه اندازی شرکت صنعتی«قلم خودکار» در ایران
نگارش تاریخ با خودکار بیک
آبان سال 1343 را باید نقطه جدیدی در صنعت نوشت افزار در ایران به حساب آورد؛ زمانی که علی اکبر رفوگران به همراه پدر و برادرش شرکت صنعتی «قلم خودکار» را در ایران راهاندازی و با خرید یک قطعه زمین 11 هزار متری در تهران نو، ساخت خودکار بیک را در ایران شروع و با واردات ماشینآلات از فرانسه برای اولین بار تولید خودکار زیر نظر شرکت بیک فرانسه و به نمایندگی از این شرکت را آغاز کردند. خودکار بیک ایران با سرمایه ثبتی 10 میلیون ریال پروانه بهرهبرداری گرفت و با 96 کارگر فعالیتش را شروع کرد و چند ماه بعد اولین تولیدات آن به بازار آمد.
علی اکبر رفوگران که بهعنوان پدر نوشت افزار ایران شناخته میشود در سال 1309 به دنیا آمد. او چهارمین فرزند خانوادهای مذهبی بود و پدرش از بازاریان بنام و شغل اصلی خانوادگی شان فروش لوازم التحریر بود. آنها در ابتدا با نام فامیلی «تحریریان» شناخته میشدند ولی مدتی بعد نام فامیلی خود را به «رفوگران» تغییر دادند.
در سال 1321 علی اکبر رفوگران پس از پایان تحصیل در مقطع ابتدایی وارد بازار و در حجره پدرش مشغول به کار شد و تا سال 1328 و پیش از پوشیدن لباس سربازی به مدت هشت سال در کنار پدر و در حوزه کسب و کار تجربه کسب کرد، البته کار در بازار مانع تحصیلش نشد؛ او بهصورت شبانه درس میخواند و به دبیرستان میرفت. علی اکبر رفوگران همچنین به یادگیری زبان انگلیسی اهمیت میداد و به همین دلیل در کنار تحصیل، درکلاسهای زبان و مکالمه انگلیسی هم شرکت میکرد تا جایی که تسلط خوبی به زبان انگلیسی پیدا کرده بود. او درسال 1332 در بازار بین الحرمین، پاساژ مهتاش یک مغازه خرید و به مدت سه سال در آن جا کار کرد، البته چون نمیخواست مشتریهای پدرش را جذب کند تلاش کرد تا کارهای جدیدی انجام دهد. او کارت بازرگانی گرفت و با خرید یک ماشین تحریر لاتین و برخی وسایل دست دوم دفتر کار خود را گشود، به این صورت تجارتخانه علی اکبر رفوگران تأسیس شد. سفارش چاپ عکس برگردانهایی با طرح آیه «فالله خیرحافظا و هو ارحم الرّاحمین»، دعای «وان یکاد» و چند طرح دیگر به یک شرکت آلمانی برای استفاده در ماشینها، میزهای مختلف آینه عروس، ویترین مغازهها و... برای اولین بار در ایران و فروش هزاران عدد از آنها سود بسیاری برای رفوگران به همراه داشت و باعث شد تا سرمایه مناسبی را برای گسترش کارش به دست بیاورد. او با پدر و برادرش شرکت بازرگانی تأسیس کرد و به واردات کالاهای مختلف لوازم التحریر روی آورد و در این بین با مدیران شرکتهای بزرگ تولید لوازم التحریر از جمله بیک آشنا شد. با گذشت چند سال از واردات انواع لوازم التحریر، رفوگران به فکر تولید خودنویس که وسیله رایج نوشتن (آن زمان )در کشور بود، افتاد ولی بهدلیل پیچیدگیهای کار به موفقیت خاصی نرسید، اما دراین بین با خودکار بیک فرانسه آشنا شد و توانست نمایندگی فروش آن را به مدت 10 سال در اختیار بگیرد. در این بین او که علاقه بسیاری به تولید و فعالیتهای صنعتی داشت به فرانسه سفر کرد و توانست مؤسس کارخانه بیک را راضی و قانع کند که اجازه تولید خودکار بیک در ایران را به او بدهند و ماشینآلات مورد نیاز برای تولید را هم به او بفروشند؛ در نهایت با موافقت بنیانگذار شرکت بیک فرانسه از سال 1343 تولید خودکار در ایران شروع شد. علیاکبر رفوگران بهعنوان یکی از پیشکسوتان کارآفرینی ایران همچنان در 90 سالگی فعال است؛ اگر چه که سال هاست بهدلیل بیمهریهای زمانه تولید خودکار بیک در ایران متوقف شده است.
تهیه و تنظیم:حسن مجیدی
از سال ۱۳۲6 تا سال ۱۳4۲
درآمد ارزی17 ساله ایران اعلام شد
اداره بررسیهای اقتصادی بانک مرکزی ایران گزارش جامع و کاملی پیرامون وضع ارزی کشور از سال ۱۳۲6 تا سال ۱۳4۲ انتشار داده است. این گزارش جامع نشان میدهد که در مدت ۱۷ سال گذشته روی هم رفته6.195.200.000 دلار که شامل 5 قلم ارز میباشد، به خزانه مملکت واریز شده است. به موجب آمار جمعآوری شده در مدت ۱۷ سال مذکور درآمدهای ارزی به این شرح بوده است:
سال ۱۳۲6 129.300.000 دلار
سال 1327 160.300.000
سال 1328 156.200.000
سال 1329 180.900.000
سال 1330 98.400.000
سال 1331 63.500.000
سال 1332 135.400.000
سال 1333 236.600.000
سال 1334 324.200.000
سال 1335 429.700.000
سال 1336 502.500.000
سال 1337 550.700.000
سال 1338 617.900.000
سال 1339 652.600.000
سال 1340 692.900.000
سال 1341 262.300.000
سال 1342 637.800.000
درآمد نفت
در ارقام منتشره بانک مرکزی رقم درآمد نفت از سال ۱۳۲6 تا ۱۳۳۲ از شرکت سابق نفت173.4 میلیون دلار نشان داده میشود.
جمع درآمد نفت از کنسرسیوم از اکتبر ۱۹54 تا پایان سال ۱۹62 یعنی در مدت هشت سال و سه ماه بالغ بر 1.895.500.000 دلار است. در ارقام درآمد از کنسرسیوم این نکته قابل توجه است که از سال 1956 به بعد درآمد ایران از نفت 153میلیون دلار افزایش یافته و تا رقم 333.7 میلیون دلار در سال 1962 ختم میشود. ستون درآمد نفت نشان میدهد که نصف درآمد ارزی ایران از راه فروش محصولات نفتی کشور بهدست میآید.بعلاوه از سال ۱۳۳۳ تا 1342 در حدود 636.6 میلیون دلار ارز بوسیله کنسرسیوم نفت برای مصارف ریالی که در ایران داشتهاند به دولت و بانکهای دولتی فروخته شده است.
در خلال سالهای ۱۳۳۷ تا 1342 نیز در حدود 38.400.000 دلار ارز از سایر شرکتهای نفتی «پان امریکن - اجیپ» بهدست آمد.
کمکهای خارجی
به موجب گزارش اداره بررسیهای اقتصادی بانک بازرگانی از سال ۱۳۳۳ تاکنون، ایران سه نوع وام و کمک دریافت داشته است. وامهای کوتاه مدت 140.6 میلیون دلار، وامهای بلند مدت 6۰۱ میلیون دلار و کمکهای خارجی 258.4 میلیون دلار.
مجله تهران مصور- جمعه 17 مهر 1343