کامرسانت (روسیه)
اجلاس ناتو در بروکسل دو هدف را دنبال کرد: نشان دادن احیای اتحاد ناتو و ترسیم استراتژی جدید این سازمان. در این استراتژی جدید، روسیه دیگر تنها عامل تهدید ناتو شناخته نمیشود و چین نیز به دایره تهدیدهای ناتو اضافه شده است، در حالی که در نشست قبلی ناتو لحنها در مورد چین بسیار ملایمتر بود.
واشنگتن پست (امریکا)
بایدن اعلام کرده که در نشست خود با پوتین قصد دارد از او بخواهد باجافزارهایی را که از خاک روسیه به کمپانیها و نهادهای امریکایی حمله میکنند مهار کرده و دست از مداخله در انتخابات امریکا بردارد، اما به نظر نمیرسد تا آن حد که بایدن خوشبین است، پوتین براحتی این خواستهها را بپذیرد.
چاینا دیلی (چین)
بیانیه گروه هفت سراسر طرح اتهام علیه چین در مورد مسائل حقوق بشری و... بود. در حالی که سین کیانگ نه مسأله تبعیض قومیتی که مسأله تروریسم است. این در حالی است که در ناتو نیز که در پایان مواضعی ضد چینی گرفته شد، مواضع رئیس این نهاد که پیشتر بیان شده بود، متفاوت از بیانیه بود.
تغییر جهت ناتو؛ چین جای روسیه را گرفت
زهره صفاری/ نشست یک روزه رهبران کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) در نخستین حضور «جو بایدن»، براساس اولویتهای رئیس جمهوری امریکا با ابراز نگرانی از تهدیدهای چین و روسیه و روابط با افغانستان پس از خروج نظامیان خارجی از این کشور پایانی انتقادی شبیه به گروه هفت داشت.
به گزارش «گاردین»، این نشست در حالی با ترسیم چشمانداز امنیتی 2030 و مواجهه با تهدیدات پیش روی آب و هوایی و حملات سایبری و... پیش رفت که خواست قدرتمندترین عضو این سازمان یعنی امریکا، برای نخستین بار چین را «چالش سیستماتیک» 30 کشور عضو ناتو ترسیم کرد. در واقع روند پیش گرفته رئیس جمهوری جدید امریکا در ناتو ماهیت این سازمان را که در سال 1949 با آغاز جنگ سرد برای واکنش به تهدید شوروی و پس از آن روسیه فعلی تشکیل شده بود کاملاً تغییر داد و چین که تاکنون تنها یک بار در سال 2019 بهطور گذرا در نشست ناتو به عنوان فرصت و چالش پیش روی متحدان غرب قلمداد شده بود، به عنوان چالش اصلی و تهدید امنیتی مطرح شد. موضوعی که به نوشته «یورونیوز» پکن آن را اغراق ناتو درباره تهدید از سوی چین عنوان کرد و در بیانیهای هشدارآمیز، از این سازمان خواست بهطور منطقی توسعه چین را مشاهده کرده و از اغراق درباره تئوری توطئه این کشور دست بردارد. رهبران ناتو در بیانیه پایانی خود اقدامات فزاینده چین در ساخت زرادخانه هستهای، افزایش توان فضایی و جنگ سایبری را تهدید نظم بینالملل اعلام کردند.
به باور کارشناسان اما در این مقطع آنچه تهدید چین را جدیتر نشان میدهد دیدگاه مشترک «بایدن» و «ترامپ» درباره تهدید چین و سیستم اقتدارگرایانه آن و بلندپروازیهای نظامی آن و کمرنگ کردن تهدید روسیه است. در این میان «ینس استولتنبرگ»، رئیس ناتو نیز با اشاره به رشد نظامی چین در زمین و دریا و فضا، این کشور را نه به عنوان یک تهدید که چالش حال حاضر امنیت همپیمانان ناتو خطاب کرد و همچنان اقدامات خصمانه روسیه را تهدید امنیت حوزه اروپا آتلانتیک خواند. این تفکر بویژه پس از اظهارات «جو بایدن» درباره روسیه آن هم دو روز مانده تا دیدار با «ولادیمیر پوتین»، رهبران کشورهای عضو را نگران امتیازدهی واشنگتن به مسکو کرده است. اما «بایدن» با وجودی که بارها در نشست ناتو تأکید کرد امریکا قصد مقابله با روسیه را ندارد و نگرانیها بیهوده است اما این فرضیه که واشنگتن برای شکست پکن، ممکن است بهتدریج توافقی غیرعقلایی با مهمترین تهدید رهبران اروپا ببندد با مرور حرفهای بایدن تقویت شده و اما و اگرهای او برای پیوستن اوکراین به ناتو آن هم در شرایط صف آرایی روسیه برای این کشور اروپایی، نیز بر بسیاری از دیدگاهها درباره عزم بایدن برای کوتاه آمدن در برابر روسیه صحه میگذارد.
لزوم حفظ روابط با افغانستان
یکی از مهمترین بحثهای نشست 30 کشور عضو ناتو به افغانستان اختصاص داشت. براساس توافق فوریه 2020 امریکا با طالبان، نیروهای نظامی امریکا از ابتدای مه امسال خروج از این کشور آن هم پس از دو دهه حضور را آغاز کردند و به گزارش دیلی صباح بنا به اعلام پنتاگون تاکنون 50 درصد نظامیان امریکا خاک افغانستان را ترک کردهاند. همزمان با خروج نیروهای خارجی دیگر در حال حاضر ترکیه با 500 نظامی در مراکز آموزش نظامی افغانستان، بالاترین حجم نیروهای نظامی خارجی را دارا است. رئیس جمهوری ترکیه در این نشست نیز بر نقش قابل اتکای کشورش در پروسه پساخروج نظامیان خارجی تأکید کرد و ترکیه را بهترین گزینه برای اجرای برنامهها دانست.
دیدار دوستانه در سایه تنشها
«جو بایدن» در نخستین سفر خارجیاش پس از نشست ناتو با «رجب طیب اردوغان» همتای ترکیهایاش نیز دیداری 45 دقیقهای پشت درهای بسته داشت. نخستین ملاقات سران امریکا و ترکیه که در سایه به رسمیت شناختن کشتار ارامنه توسط ترکهای عثمانی به عنوان نسلکشی از سوی بایدن، پرتنش به نظر میرسید اما در نهایت بدون اعلام جزئیات مذاکرات، با ابراز رضایت سران هر دو کشور و اعلام ضرورت همکاریهای آتی به پایان رسید. به نوشته «اینسایدر»، «بایدن» پس از این دیدار در گفتوگو با خبرنگاران، آن را بسیار مطلوب خواند: «دو کشور دستور کارهای بزرگی دارند و ادامه همکاری تیمهای ما به نتایج عالی خواهد رسید.» «اردوغان» نیز در حالی که از همکاری بر سر پروژه فرودگاه کابل پرده برداشت، گفت: «ما توافق کردیم که مانند شرکای استراتژیک درگاه مذاکرات را با یکدیگر باز بگذاریم.
برپایی راهپیمایی پرچم در قدس
روز گذشته در پی موافقت کابینه اسرائیل با برگزاری راهپیمایی موسوم به «پرچمها» و همزمان با هشدارهای مقاومت فلسطین در این باره، پلیس رژیم صهیونیستی در این شهر به آماده باش درآمد و سفارت ایالات متحده در قدس اشغالی به کارمندان خود دستور داد که وارد بخش قدیمی این شهر نشوند. جنبش حماس نیز این راهپیمایی را عصیان علیه ارزشهای انسانی و قوانین بینالمللی دانست. به گزارش ایسنا به نقل از آناتولی، جنبش حماس در واکنش به راهپیمایی برنامهریزی شده صهیونیستها اعلام کرد که اسرائیل بر «رفتار تحریک آمیز» خود در شهر اشغالی قدس اصرار دارد.
پیشبینـــــــــی میشد این مراسم منجر به درگیری بین فلسطینیان و صهیونیستهای افراطی شود.
خاطرات یک دیپلمات
روایت گمشده
فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری
بی توجهی حافظ اسد به توصیه پزشکان
این همان اتفاقی بود که دقیقاً افتاد. جنگندههای امریکایی این تهدیدات را ترجمه عملی کرده و در ۸ دسامبر ۱۹۸۳ اهداف سوری را در لبنان بمباران کردند. این بمباران اولین اقدام امریکا در لبنان پس از امضای قرارداد استراتژیک با اسرائیل بود. ضد هواییهای سوریه نیز به جنگندههای امریکایی پاسخ داده و دو فروند از آنها را سرنگون و خلبانی امریکایی بانام گودمن را اسیر کردند که به دمشق منتقل شد. همان روز تهاجم جنگندههای امریکایی، کنفرانسی مطبوعاتی برگزار کردم. وضعیت سلامتی رئیسجمهوری موضوعی بود که یک خبرنگار به آن دامن زد و من اعلام کردم رئیسجمهوری با وجود توصیه پزشکان برای تداوم استراحت، مشغول کار روزانه خود است و مطابق اطلاعی که از علی عبدالله پزشک مخصوص او دارم، روزی بیش از پنج کیلومتر راه میرود. رفعت اسد پس از کنفرانس تلفنی با من تماس گرفت و ضمن اعتراض نسبت به اینکه گفتهام اسد پنج کیلومتر راه میرود گفت او نمیتواند حتی ۵۰۰ متر راه برود. رفعت در آن زمان صرف نظر از روابط برادری، ساز جدیدی را کوک کرده بود که برادر بزرگش ناتوان از برداشتن بار مسئولیت حکومت و او فرد مناسب برای نجات کشور از این وضعیت است. این بدان معنا بود که رفعت خود را از یک لجن زار به لجن زار دیگر میاندازد. اما رئیسجمهوری پس از دوره کوتاه نقاهت، برخلاف توصیه پزشکان خود، عملاً به کار روزانه سیاسی و طولانی مدت بازگشت؛ به گونهای که گویا دوره نقاهت را برای همیشه پشت سر گذاشته است.
اهلیسازی درخور برادر
رئیسجمهوری با بازیافت سلامت خود، طرحش برای تبدیل پیروزی نظامی اسرائیل و امریکا در لبنان به مهلکه و شکست را دنبال کرد. رئیسجمهوری اسد در همین دوره تماسی تلفنی از رئیسجمهوری ریگان دریافت کرد. رئیسجمهوری اسد نیز خشمگین شده و پشت تلفن فریاد زده است: نمیدانی با چه کسی صحبت میکنی؟ من حافظ اسد رئیسجمهوری سوریه هستم و خط را با این جمله قطع کرده است که شاید نمیداند با چه کسی صحبت میکند. ریگان شاید واقعاً نمیدانست با چه کسی صحبت میکند چون تنها رئیسجمهوری امریکا از زمان رئیسجمهوری نیکسون بود که با رئیسجمهوری اسد در دمشق یا ژنو ملاقات نکرده بود.
خاطرات 453 روز حضور در کاخ سفید
اتاقی که در آنجا اتفاق افتاد
جان بولتون / مشاورامنیت ملی سابق ترامپ / مترجمان: مسعود میرزایی و بهجت عباسی
ادامه پاورقی خاطرات بولتون را در سایت ایران آنلاین (ion.ir) بخوانید.
نشست آشتی کنان امریکا با اتحادیه اروپا
بنفشه غلامی/ رئیس جمهوری امریکا روز گذشته در ادامه هفته پر دیدار و نشست خود، پس از حضور در نشستهای گروه هفت و ناتو، در نشستی با سران اتحادیه اروپا شرکت کرد تا یخهای روابط با آنان را که ماحصل جنگ تجاری «دونالد ترامپ» با آنان بود، بشکند و این روابط را دیگر بار نزدیک کند و البته او در این دیدار نیز هدف اصلی خود از تور اروپاییاش را فراموش نکرد و همچنان بر طبل چین ستیزی خود کوبید. بهگزارش سایت شبکه خبری «یورونیوز»، در نخستین نشست «جو بایدن» با سران اتحادیه اروپا مباحث زیادی که همه برآمده از اختلافات دو طرف در دوره «ترامپ» بودند، مطرح شد. اما در صدر این مباحث اختلافات تجاری قرار داشتند، همان چیزی که در سه سال قبل تحت عنوان «جنگ تعرفه ها» شناخته شد. اختلافات بر سر تعرفههای بوئینگ و ایرباس نیز از دیگر اختلافات تجاری است که بین اروپا و امریکا وجود دارد که گفته می شود در مذاکرات چند روز اخیر درباره آنها به توافق رسیده اند. رئیس جمهوری امریکا با حل اختلافات تجاری میتواند بسیار امیدوار باشد که دیگر محورهای نشست او با سران اروپا شامل چین، فناوری، تغییرات اقلیمی و دموکراسی نیز بسادگی حل و فصل شوند.
اما چرا «بایدن» تا این حد در تلاش است تا دل همتایان اروپایی خود را به دست آورد؟ دههها بود که اقتصاد جهان بر پایه دو محور میچرخید: امریکا و اتحادیه اروپا که همراه و همسو با هم بودند. اما در یک دهه اخیر چین نه تنها توانست تبدیل به یکی ازقطبهای اقتصادی جهان شود که از اتحادیه اروپا نیز پیشی گرفت و اکنون شانه به شانه امریکا حرکت میکند. ضمن آنکه پکن در سه سال اخیر با طرح بلندپروازانه «یک جاده یک کمربند» توانسته اروپای آزرده از «دونالد ترامپ» را ترغیب به مشارکت با خود کند. اگر «بایدن» در دو نشست ناتو و گروه هفت، به تندی از روسیه سخن گفت، نه بهخاطر جدی بودن رویارویی با روسیه که بهخاطر آن بود که اروپا تشنه شنیدن این سخنان بود. همان طور که اگر در نشست دیروز با اتحادیه اروپا تلاش کرد، اختلافات تجاری را از میان بردارد، فقط و فقط بهخاطر تشکیل دادن اتحادی مشترک، گسترده و قدرتمند با اتحادیه اروپا برای رویارویی با چین بود.