گروه اقتصادی/ چه اتفاقی افتاد که برخی از نمایندگان مجلس، طرح استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت را امضا کردند؟ تاکنون درباره شکل‌گیری استیضاح سیدرضا فاطمی امین، روایت‌های مختلفی مطرح شده اما یکی از موضوعاتی که در برخی از محافل عنوان شده تسویه حساب شخصی برخی از گروه‌ها است که می‌خواهند بر نظر نمایندگان مجلس اثر بگذارند. این افراد برخی از نمایندگان مجلس را مُجاب کردند که وزیر صمت هیچ فعالیت و اقدامی برای ارتقای صنعت و تجارت کشور انجام نمی‌دهد و رویه دولت گذشته در حال تکرار است، اما چرا برخی‌ها می‌خواهند با وزیر صمت، تسویه حساب کنند؟ بخشی از منتقدان وزیر صمت به موضوع اصلاح ساختار  استناد می کنند، یکی از اقدام‌هایی که فاطمی امین در طول وزارتش انجام داد، اصلاح ساختار وزارتخانه عریض و طویل صنعت، معدن و تجارت بود. از روزی که وزارتخانه‌های صنعت و معدن و بازرگانی ادغام شدند، هیچ اقدامی برای اصلاح ساختار صورت نگرفت و تنها سردر وزارتخانه تغییر کرد. این در حالی است که در اولین روزهایی که فاطمی امین در خیابان سمیه حضور یافت از تغییر ساختار صحبت کرد تا این وزارتخانه کم تحرک، سنگین و بی‌انگیزه، چابک شود؛ به گونه‌ای که دیگر فعالان صنعتی و معدنی پشت درهای وزارتخانه برای گرفتن مجوز نمانند.
چابک‌سازی وزارت صمت، کار دست وزیر داد
وقتی اصلاح ساختار آغاز شد، برخی از پُست‌ها و سمت‌ها حذف شد، پُست‌هایی که از قبل از ادغام دو وزارتخانه وجود داشت و برای آن فکری نشده بود؛ این امر باعث شد تا عریضه نویسی‌ها برای نمایندگان مجلس و حتی دولت شروع شود. در این میان زمانی که تغییر ساختار به کوچک‌سازی خودروسازان رسید نامه‌های اعتراضی بیشتری وارد مجلس شد؛ معترضان این تصور و نگاه را دارند که اگر گلایه‌ها و نقدها به مجلس برسد و وزیر صمت در یک قدمی استیضاح قرار گیرد، اصلاح ساختار متوقف می‌شود و سمت‌های گذشته باقی می‌ماند. از همین رو بود که وزیر صمت در 5 ماهگی وزارتش، از سوی برخی از نمایندگان مجلس به باد انتقاد گرفته شد و موضوع استیضاح کلید خورد و دیدیم که طرح استیضاح با آنکه تعدادی از امضاکنندگان، امضاهای خود را پس گرفتند از 14 روز پیش در جریان قرار گرفته است.
صاحبان ثروت و قدرت به‌دنبال برکناری وزیر
اما تسویه حساب شخصی تنها از درون وزارت صمت نیست، برخی‌ها که با اعمال فشار نتوانستند به خواسته خود برسند نیز در لیست منتقدان فاطمی امین قرار گرفتند. خواسته‌ها، محورهای مختلفی داشته که یکی از آنها انتصاب مدیران فرمایشی بوده است. تعدادی از نمایندگان مجلس و برخی از افراد صاحب قدرت و ثروت، افرادی را برای پست‌های مدیرعاملی به وزیر صنعت، معدن و تجارت معرفی کردند و می‌خواستند که فرد مورد نظر آنها معارفه شود اما فاطمی امین به این خواسته‌ها جواب رد داده و همین امر سبب شده که این روزها موضوع استیضاح عملیاتی شود، البته در همین باره اخیرا خبرگزاری فارس نوشته بود برخی از نمایندگان مجلس که نتوانستند به خواسته غیرقانونی خود برسند، پیامک‌های تهدیدآمیزی هم به وزیر صمت ارسال کردند؛ این گروه با تحت فشار قرار دادن وزیر می‌خواهند مهره‌چینی کنند و قطعاً چنین امری شروع یک فساد اقتصادی خواهد بود. برخی از نمایندگان مجلس که طرح استیضاح وزیر صمت را امضا کردند از جریان‌های پشت پرده اطلاعی ندارند و به طور قطع در صورت شفاف‌سازی امضای خود را پس خواهند گرفت.
شب‌نامه‌های مجازی
طی هفته‌های اخیر شب نامه‌های متعددی در فضای مجازی علیه وزیر صمت و مدیران انتصابی او منتشر شده است. هدف از این شب نامه‌ها کنار گذاشتن مدیران جدید و در صورت عدم موفقیت زیرسؤال بردن کارنامه کاری فاطمی امین است. سؤال دیگر از امضا کنندگان طرح استیضاح وزیر صمت، این است که مگر یک وزیر می‌تواند در کمتر از یکسال، وزارتخانه‌ای را که بشدت مشکل داشته است  اصلاح کند؟ قطعاً چنین امری امکان پذیر نیست، به اذعان خیلی از کارشناسان و نمایندگان مجلس، وزیر صمت در مدت وزارت خود با‌وجود  فشار و حاشیه‌های مختلف، کارنامه قابل قبولی داشته است.
رشد صادرات در دولت سیزدهم
دولت گذشته موضوع صادرات را فراموش کرده بود و با صدور بخشنامه‌های متعدد فضایی را فراهم کرد که فعالان اقتصادی نتوانند تجارت با کشورهایی را که سال‌ها در آن حضور داشتند  ادامه دهند. از همین رو کارنامه صادراتی دولت گذشته نشان می‌دهد که سال به سال (تا قبل از اسفند1400 که دولت سیزدهم از نیمه دوم سال مستقر شد)، میزان صادرات غیرنفتی کشور کاهشی بوده، اما اکنون تراز تجاری کشور 600 میلیون دلار مثبت شده است. در دولت گذشته به دلیل بخشنامه‌های سختگیرانه در برگشت ارز حاصل از صادرات، تجار هیچ تمایلی به برگشت ارز نداشتند اما در این دولت با ایجاد مشوق‌های لازم 85درصد ارز صادرکنندگان به کشور بازگشته است. در بهار امسال نسبت به مدت مشابه پارسال 20 درصد صادرات کشور افزایش یافته و پایان سال گذشته نیز صادرات غیر نفتی 48 میلیارد دلار بوده که در قیاس با سال 99 رشد 40 درصدی به دست آمده است.
وزیر به فعالان اقتصادی گوش می‌دهد
محمدحسین پوریان از فعالان صنعتی و تجاری کشور درباره استیضاح وزیر صمت به «ایران»، گفت: «از نیمه دوم سال گذشته تاکنون اقدام‌های مهم و اثرگذاری در حوزه صنعت، معدن و تجارت صورت گرفته است اما برخی از منتقدان نمی‌خواهند موفقیت‌ها را ببینند و تنها به نیمه خالی لیوان نگاه می‌کنند. یکی از موضوعات مهمی که باید به آن توجه کرد، شنیده و دیده شدن فعالان اقتصادی است؛ دولت دوازدهم هیچ اهمیتی به تولیدکنندگان و تجار نمی‌داد و همواره پشت درهای بسته برای این حوزه تصمیم‌گیری می‌کردند؛ این در حالی است که فعالان این عرصه‌ها با تخصص و تجاربی که دارند می‌توانند راهکارهای خوبی را به دولت ارائه دهند.» او ادامه داد: «به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از نقدهایی که از وزیر صمت شده مربوط به خودرو است، اما بهتر است که گذشته را دید و سپس کارنامه فاطمی امین را زیر سؤال برد؟ آیا او صنعتی پویا و بازاری آرام تحویل گرفته بود؟ صنعت و بازار خودرو بشدت مشکل داشت و هر روز قیمت خودرو بالا می‌رفت اما اکنون چنین نیست و بازار نسبت به گذشته بسیار آرام شده است و دیگر مردم تب خرید خودرو ندارند اما در گذشته به علت افزایش مکرر قیمت‌ها، همه خواهان خرید خودرو بودند.» این فعال اقتصادی گفت: «در دولت دوازدهم اقتصاد و تجارت ایران منزوی شده بود، اما اکنون به‌صورت کلی از انزوا خارج شدیم و حتی در سال‌جاری بیش از 10 تیم اقتصادی از کشورهای مختلف به ایران آمدند و نشست‌های تخصصی برگزار شده که طی آن بتوان سطح تعامل تجاری را با کشورها بیشتر کرد لذا ما به‌عنوان فعال اقتصادی به آینده بسیار خوشبین هستیم.»
بی‌ثباتی؛ افت وزارت صمت
او تأکید کرد: «در دولت روحانی یکی از بدترین اتفاق‌ها تغییر مکرر سرپرست و وزرای صنعت، معدن و تجارت بود. وزارتخانه‌ای که با سرپرست مدیریت شود به طور قطع کارایی و کارآمدی لازم را ندارد و نمی‌تواند هیچ فعالیت بلندمدت و اثرگذاری داشته باشد چرا که هم سرپرست انگیزه برای اصلاح و تغییر ندارد و دوم اینکه معاونان و مدیرکل‌ها نسبت به سرپرست حرف شنوی مناسب را ندارند چرا که احتمال می‌دهند سرپرست وزیر نشود. حال بعد از مدت‌ها این وزارتخانه به وزیری متخصص رسیده است، از همین رو توصیه می‌شود که برای ثبات تجاری و صنعتی کشور و اجرای برنامه‌ها، با موضوع استیضاح، وزیر صمت را بی‌انگیزه نکنیم.»
فاطمی امین صنعت خودرو را در بحرانی‌ترین شرایط تحویل گرفت؛ خودروسازان ضمن کاهش تولید، 80 درصد خودروهایی که تولید می‌کردند به‌دلیل نقص قطعه در پارکینگ می‌رفت اما براساس اقدامات انجام شده در سه ماهه اول سال‌جاری 246 هزار خودرو تحویل داده شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 36 درصد افزایش داشته است. همچنین حدود 170 هزار خودرو در کف پارکینگ‌ها موجود بود که در پایان خرداد سال‌جاری این تعداد به 42 هزار خودرو کاهش یافت که نسبت به 143 هزار خودرو کف در سال قبل 70 درصد کاهش را نشان می‌دهد. حال قرار است در سال‌جاری ضمن جبران تولید، موضوع واردات خودرو هم کمک کند تا بازار خودرو که از سال 97 آشفته شده بود، احیا شود. در این میان فاطمی امین به‌دنبال  این است که تعرفه واردات خودرو کاهشی شود تا همه بتوانند خودرو وارداتی را خریداری کنند.
طی این مدت در حوزه صنعت، معدن و تجارت شاهد رشد صادرات غیر نفتی، افزایش برگشت ارز حاصل از صادرات، توسعه همکاری با کشورهای همسایه، اصلاح ساختار، آرامش نسبی بازار خودرو، ساماندهی قیمت کالاها، افزایش اکتشافات معدنی، حذف ارز 4200 تومانی که فسادزا بود و جلوگیری از قطع برق و گاز واحدهای صنعتی بوده‌ایم. هر کدام از این موارد نشان می‌دهد که وزیر صمت دولت سیزدهم می‌تواند چرخ صنعت، معدن و تجارت کشور را بخوبی بچرخاند.

حقوق گمرکی را کاهش دهید

سید رضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت طی نامه‌ای به رئیس‌جمهور با بیان اینکه افزایش نرخ مبنای محاسبه تعرفه، افزایش مضاعف مالیات بر ارزش افزوده کالاهای وارداتی را در پی داشته که در مجموع باعث افزایش هزینه‌های تولید، افزایش قاچاق، افزایش نیاز به نقدینگی، کاهش تولید و افزایش تورم خواهد شد، خواستار کاهش حقوق گمرکی برای مواد اولیه، واسطه‌ای اجرا و قطعات بخش تولید شد.

 مقابله با کم‌فروشی شروع شد

عباس نوری، مدیرکل استاندارد تهران گفت: در پی افزایش میزان کم‌فروشی در برخی از فرآورده‌ها، بویژه پس از اجرای طرح اصلاح یارانه‌ها، سازمان ملی استاندارد ایران با همکاری سازمان تعزیرات حکومتی و سازمان حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، اقدام به بازرسی مشترک از واحدهای تولیدی صنایع غذایی و شوینده و همچنین توزین محصولات بسته‌بندی شده کرد.
او با اشاره به اینکه این طرح با هدف رعایت حقوق مصرف‌کنندگان و مقابله با کم‌فروشی و نیز نظارت دقیق‌تر بر بازار، در استان‌های تهران و البرز که سهم ۴۰ درصدی از عرضه کل کشور را دارند به‌عنوان استان‌های منتخب در حال اجراست، افزود: کمیته اقدام ویژه، با تلاش کارشناسان اداره اندازه‌شناسی، اوزان و مقیاس‌های اداره کل استاندارد استان تهران، کار خود را آغاز کرد و در این راستا، از واحدهای تولیدی استان بازرسی انجام شده است.

 اصلاح قیمت برخی محصولات سلولزی در بازار

کامران کارگر، رئیس گروه تجارت و بازار دفتر صنایع سلولزی وزارت صمت با بیان اینکه قیمت محصولات پوشک بچه تولید داخل اصلاح شد، گفت: پس از اعلام نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار، تولیدکنندگان ملزم به اصلاح قیمت و درج نرخ جدید روی محصولات‌شان شدند.

 لزوم استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی در معادن کشور

محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران گفت: استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی و دانش‌بنیانی در معادن کشور ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
او با اشاره به کلید خوردن طرح استفاده از ظرفیت‌های دانش‌بنیانی در حوزه معادن کشور تأکید کرد: خانه معدن امروز ارتباط نزدیکی با دانشگاه‌ها ایجاد کرده است، بویژه در حوزه مدیریت، چرا که معتقدیم اگر می‌خواهیم پیشرفت کنیم، ناگزیر به استفاده از تجارب علمی و به‌روز هستیم. توسعه فقط با واردات ماشین‌آلات معدنی صورت نمی‌گیرد، توسعه، مدیریت می‌خواهد و امروز ناگزیر به استفاده از مدیران توسعه‌ای در بخش معادن هستیم. بهرامن افزود: خانه معدن با دانشگاه امیرکبیر در همین خصوص تفاهمنامه کاملی امضا کرده است تا بتواند در بلندمدت از ظرفیت بالای فارغ‌التحصیلان کشور استفاده بهینه کند. ما در آینده نزدیک در بخش معدن با کمبود شدید نیرو مواجه خواهیم بود، لذا لازم است امروز برنامه‌ریزی کنیم تا بتوانیم در بخش معدن به اهداف‌مان در افق ۳۰ ساله پیش رو برسیم.