امین محمودی
خبرنگار

تولید مرغ در کشور سالانه بیش از 2.5 میلیون تن و بیش از نیاز کشور است به همین دلیل لازم است در برخی فصول صادرات این کالای اساسی آزاد یا مرغ مازاد توسط شرکت پشتیبانی امور دام کشور جمع‌آوری و در زمان نیاز به بازار تزریق شود.
طی سه ماه اخیر میزان جوجه‌ریزی مرغداران با افزایش 30 میلیون قطعه‌ای روبه‌رو بوده که همین امر سبب شده بود قیمت مرغ در بازار طی دو هفته اخیر به دلیل افزایش تولید و جوجه‌ریزی و همچنین کاهش تقاضا با 13 هزار تومان کاهش از 63 هزار تومان به 50 هزار تومان برسد.
همین امر سبب شد مرغداران با زیان شدیدی روبه‌رو شوند، به همین دلیل اتحادیه مرغداران گوشتی از مردم درخواست کرد برای کمک به تنظیم بازار، مرغ را در منازل ذخیره‌سازی کنند تا میزان جوجه‌ریزی و عرضه مرغ در ماه‌های آینده کاهش نیافته و این امر سبب افزایش قیمت مرغ نشود.
شرکت پشتیبانی امور دام در هفته‌های گذشته اقدام به خرید مرغ مازاد تولیدکنندگان کرده است اما با این حال دولت قصد دارد این اقدام را تسریع داده و صادرات مرغ نیز به آن اضافه شود.بنابراین دولت سیزدهم برای جلوگیری از هرگونه زیاندهی مرغداران، تأمین امنیت غذایی و کاهش نیافتن میزان تولید مرغ در سراسر کشور برای مشارکت دادن اتحادیه‌ها در جمع‌آوری مرغ مازاد، با پنج راهکارجدید قصد ساماندهی بازار مرغ را دارد.
افزایش ۱۴ درصدی عرضه گوشت مرغ و طیور در آبان
براساس گزارش مرکز آمار ایران، عرضه گوشت مرغ در آبان امسال نسبت به مهرماه ۱۴ درصد افزایش داشته است به طوری که با توجه به آغاز فصل سرما و افزایش مصرف مرغ میزان جوجه‌ریزی در مهر، آبان و آذر سال جاری به ترتیب به 112، 124 و 120 میلیون قطعه رسید، همین امر به معنای افزایش تولید مرغ و عرضه آن در کشورمان است. پیش از این تولید مرغ در تابستان سال جاری به طور متوسط 90 میلیون قطعه بود که این آمار حاکی از رشد 30 میلیون قطعه‌ای تولید مرغ در کشور است.
پرداخت تسهیلات به تولیدکنندگان و اتحادیه‌ها
محمد قربانی، معاون برنامه‌ریزی وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه نیاز مالی اتحادیه‌های طیور برای خرید مرغ مازاد با پرداخت تسهیلات تأمین می‌شود، افزود: بحث جمع‌آوری مازاد مرغ را برای اولین بار شروع کردیم، قرار است تسهیلاتی با نرخ سود ۱۰ درصد در اختیار تولیدکنندگان قرار دهیم. معرفی به بانک کشاورزی انجام شده و در گام اول ۳۰۰ میلیارد تومان به اتحادیه‌ها پرداخت خواهد شد.
وی اضافه کرد: در استان‌هایی که بیشترین مازاد مرغ را دارند اگر با ارائه این تسهیلات، قیمت در بازار تعدیل نشود  ۳۰۰ میلیارد دوم را که برای حدود 5 هزار تن مرغ کفایت می‌کند به بازار تزریق خواهیم کرد.
عوارض صفر درصدی صادرات مرغ
وزارت جهاد کشاورزی برای حمایت از مرغداران، کاهش نیافتن تولید مرغ در کشور، ضربه نخوردن امنیت غذایی کشور و تنظیم بازار این کالای اساسی، عوارض صادراتی مرغ را به صفر رساند تا مرغداران بتوانند مازاد تولید خود را به دیگر کشورها صادر کنند. به طوری که در این خصوص محسن شیراوند، معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی از امکان صادرات مرغ با عوارض صفر خبر داد و گفت: بر اساس برآوردها تا پایان سال هیچ مشکلی در حوزه تولید و مصرف مرغ نخواهیم داشت. وی درباره تمهیدات وزارت جهادکشاورزی برای جمع‌آوری مرغ مازاد از مرغداران جهت صادرات گفت: وزارت جهاد کشاورزی درخصوص صادرات محصول مرغ بسیار مصر است و با اقدامی که انجام شده صادرات مرغ بدون هیچ محدودیتی با عوارض صفر برای تولیدکنندگان کاملاً میسر و قابل امکان است.
جمع‌آوری مازاد مرغ توسط شرکت پشتیبانی امور دام
وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است توافق‌هایی را با مجموعه اتحادیه سراسری مرغداران انجام داده که طبق آن بازار مرغ را در برنامه مدون و با یک شیب کاملاً حساب شده و منطقی به صاحبان اصلی صنعت که همان اتحادیه و انجمن‌های زنجیره‌ای هستند واگذار کند.
بر اساس این توافق تمامی ظرفیت‌های مالی و امکانات این وزارتخانه در خدمت مجموعه صنعت دام و طیور قرار می‌گیرد تا با مشارکت خود این صنعت و صاحبان آن که نمایندگان آنها ازجمله اتحادیه سراسری مرغداران هستند نسبت به جمع‌آوری و مدیریت مازاد تولید مرغ در کشور اقدام شود.در حال حاضر روزانه ۵ تا ۶ هزار تن مرغ به بازار عرضه می‌شود، این در حالی است که مرغداران ماهانه حدود هزار تا هزار و 500 تن مرغ مازاد بر مصرف تولید می‌کنند.
در همین خصوص امید امینی، مدیرکل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: قیمت کنونی  مرغ  تعدیل و به قیمت مصوب نزدیک شده و همین امر باعث شده که ضرر و زیان مرغداران کاهش یابد.
 به گفته‌ وی در این هفته تشکل‌ها و اتحادیه‌ها با حمایت‌های وزارت جهاد کشاورزی وارد بازار شده و مرغ مازاد را خریداری کرده و به تنظیم بازار کمک خواهد شد.
امینی خاطرنشان کرد: در این هفته با کمک مردم و اتحادیه‌ها قیمت مرغ افزایش یافته که این امر منجر به کاهش ضرر و زیان تولیدکنندگان شده است.
مدیرکل دفتر طیور وزارت جهاد کشاورزی گفت: ۳۰۰ میلیارد تسهیلات در اختیار بخش خصوصی و تنظیم بازار قرار می‌گیرد تا مازاد گوشت مرغ جمع‌آوری شود.
رفع تعهد ارزی صادرکنندگان
وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش صادرات بخش کشاورزی و مثبت شدن تراز تجاری با رایزنی‌های فراوان به دنبال رفع تعهد ارزی صادرات این محصولات است به طوری که تاکنون رفع کامل تعهد ارزی صادرکنندگان شیر خشک صنعتی صورت گرفته و تعهد ارزی صادرات پرتقال و نارنگی و سیب درختی با کاهش 50 درصدی روبه‌رو شده، به همین دلیل این وزارتخانه قصد دارد صادرات مرغ نیز مشمول این امر شود.
محمد قربانی، معاون برنامه‌ریزی وزارت جهادکشاورزی در این خصوص گفت: به دنبال حذف رفع تعهد ارزی هستیم که اگر این موضوع نیز حل شود صادرات به اندازه کافی انجام خواهد شد و دیگر ضرورتی برای خرید داخلی و منجمدسازی وجود ندارد.
بیمه 100 درصدی مرغ و طیور
یکی دیگر از تسهیلات دولت برای کمک به واحدهای مرغداری بیمه تولیدات و جوجه ریزی این واحدها است که قرار است در سال جاری نیز میزان آن افزایش یابد.به طوری که در این خصوص نیازعلی ابراهیمی پاک، عضو هیأت مدیره صندوق بیمه کشاورزی پیش‌بینی کرد در سال زراعی جاری بیش از یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون قطعه طیور معادل تقریباً ۱۰۰ درصد تولیدات این واحدهای تولیدی زیر پوشش بیمه کشاورزی قرار گیرند.

نفیسه امامی
خبرنگار

با اصلاح ارز ترجیحی نوسانات بازار شکر برطرف شده و این بازار با آرامش روبه‌روست. میزان عرضه در بازار شکر بالاست و به همین دلیل شاهد ثبات قیمت این محصول در بازار هستیم. قیمت کنونی هر کیلو شکر در محدوده 24 هزارتومان است و طبق برآوردهای فعالان این حوزه با توجه به فصل برداشت شکر داخلی پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال قیمت شکر در همین محدوده باقی بماند.
از سوی دیگر با اصلاح ارز 4200 تومانی، 300 هزار تن از میزان مصرف کاذب شکر کاسته شده و با افزایش واردات شاهد رقابتی‌تر شدن توزیع توسط شرکت‌های تولیدکننده قند و شکر و کاهش قیمت این محصول در بازار هستیم.
میانگین مصرف شکر در حدود 2 میلیون و 500 هزار تن است اما با توجه به افزایش نرخ شکر و کاهش سرانه مصرف پیش‌بینی می‌شود میزان مصرف شکر در بازار داخلی کاهشی شود و به 2 میلیون و 100 هزار تن برسد که از این میزان 1 میلیون و 500 هزار تن آن از محل تولید داخل تأمین می‌شود. این رقم نشان می‌دهد الگوی مصرف در کشور در حال بهینه شدن است.
تکاپوی وزارت جهاد کشاورزی برای رسیدن به خودکفایی
در حال حاضر ۶۰‌ درصد شکر مورد نیاز کشور از طریق چغندر و ۴۰‌ درصد از طریق نیشکر تأمین می‌شود. با توجه به شرایط اقلیمی کشور، دو عامل خشکسالی و نبود فناوری‌‌‌های نوین باعث شده آنطور که شایسته این صنعت است در عرصه چغندر و نیشکر به شکوفایی لازم دست‌ ‌‌یابیم و در زمینه تولید و تأمین شکر مورد نیاز کشور خودکفا شویم.
یکی از هدف گذاری‌های وزارت جهاد کشاورزی رسیدن به خودکفایی در تولید شکر است تا به این واسطه جلوی واردات بیشتر این محصول گرفته شود. به همین منظور نیز افزایش تولید چغندرقند به جای تولید نیشکر را در پیش گرفته است و اقدام به افزایش 70 درصدی قیمت خرید تضمینی چغندرقند در سال‌جاری نسبت به سال گذشته کرده است.
پیمان حصادی مجری طرح چغندرقند وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌و‌گو با «ایران»، کمبود امکانات برای رسیدن به خودکفایی در تولید شکررا از مهم‌ترین دلایل در نرسیدن به این هدف عنوان کرد و گفت: ما در این عرصه ظرفیت صنعتی کافی نداریم، زیرا به‌عنوان نمونه باید در خوزستان 3 کارخانه 10 هزار تنی در تولید شکر داشته باشیم، درحالی که اکنون با یک کارخانه در حال فعالیت هستیم. چنانچه تا سه سال آینده خلأ استفاده از چغندرقند پاییزه را تأمین کنیم، می‌توانیم امکان رسیدن به خودکفایی را در دسترس بدانیم.
وی ادامه داد: کارخانه‌های قند کشور دارای 7 میلیون تن ظرفیت تولید از چغندر و 9 میلیون تن از نیشکر هستند. با استفاده از این ظرفیت امکان تولید یک میلیون و 800 هزار تنی شکر به‌صورت میانگین در کشور وجود دارد. 
حصادی با اشاره به میزان واردات شکر برای ایجاد تعادل در بازار بیان کرد: دولت میزان واردات شکر را مدیریت شده انجام می‌دهد تا تولیدکنندگان از این موضوع لطمه نبینند.
حصادی با تأکید بر لزوم حمایت از تولیدکنندگان گفت: با توجه به اختلاف قیمت شکر وارداتی با تولید داخل باید تعرفه مناسبی برای واردات شکر وضع شود، یا واردات شکر با محدودیت و تنها توسط تولیدکنندگان آن انجام بگیرد.
وضعیت تولید شکر در کشور
شکر تولیدی در سال گذشته حدود یک میلیون و 460 هزار تن بوده که در مقایسه با سال 1399 که حدود یک میلیون و 600 هزار تن شکر تولید شده بود، تقریباً 140 هزار تن کاهش داشته است. شکر در کشور از دو محصول چغندرقند و نیشکر تولید می‌شود. در سال 1400 میزان شکر تولیدی از چغندر قند حدود 880 هزار تن بوده که در مقایسه با سال 1399 بیش از 110 هزار تن افزایش داشته است. از آنجایی که میزان شکر تولیدی از نیشکر در سال 1400، 580 هزار تن بوده که در مقایسه با سال 1399 بیش از 250 هزار تن کاهش یافته است، بنابراین مجموع شکر تولیدی در کشور در سال 1400 نسبت به سال 1399 کاهش نشان می‌دهد که این کاهش ناشی از افت شدید در نیشکر تولیدی است.
دولت با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی به سمت افزایش ذخایر استراتژیک خود رفته‌ است و در همین راستا نیز در سال‌جاری میزان واردات شکر افزایش یافته، که همین امر باعث شده هیچ مشکلی در عرضه این کالا وجود نداشته باشد. در واقع با وجود آنکه بازار نیازی به واردات شکر به صورت انبوه ندارد اما دولت سیزدهم برای رفع نگرانی در این بازار حدود 400 هزار تن قند و شکر بیش از نیاز بازار وارد کرده است.
آمارهای گمرک در هفت ماه نخست سال نشان می‌دهد تاکنون 966 هزار و 476 تن و 101 کیلوگرم انواع قند و شکر به ارزش 529 میلیون و 868 هزار و 586 دلار وارد کشور شده، این در حالی است که در هفت ماه نخست سال 1400 حدود 896 هزار و 228 تن و 164 کیلوگرم انواع قند و شکر به ارزش 396 میلیون و 493 هزار دلار وارد کشور شده بود. 
غلامحسین بهمنی دبیر انجمن تصفیه‌کنندگان شکر با اشاره به میزان واردات شکر از ابتدای سال تاکنون گفت: بنابر آمار از ابتدای سال ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تن شکر وارد شده است و هم‌اکنون نیز ۲ کشتی برای ترخیص در راه است.
بهمنی افزود: بنابرآمار سالانه حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزارتن شکر در داخل مصرف می‌شود که با احتساب تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزارتن شکر در داخل، مابقی از طریق واردات تأمین می‌شود.
وی قیمت هر تن شکر در بنادر را ۵۲۰ تا ۵۳۰ دلار اعلام کرد و گفت: با احتساب ارز نیما و سایر هزینه‌ها، قیمت تمام شده هر کیلو شکر خارجی ۱۸ هزار تومان است.
به گفته بهمنی، هم‌اکنون تولیدکنندگان شکر داخلی به قیمت شکر معترض هستند و معتقدند که به دلیل هزینه‌های بالای تولید، قیمت هر کیلو شکر بالای ۲۰ هزار تومان تمام می‌شود‌.

عقب‌نشینی قیمت پرتقال تا نرخ‌های ۵ سال پیش

رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار تهران با بیان اینکه در سال زراعی جاری آفت و صدمه‌ای به تولید مرکبات نخورده است و شاهد فراوانی مرکبات از جمله نارنگی و پرتقال هستیم گفت: ارزانی بیش از حد خوب نیست وهزینه تولید کننده را تأمین نمی‌کند. اسدالله کارگر رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: قیمت پرتقال تامسون شمال در میدان مرکزی میوه و تره‌بار تهران و به‌صورت عمده بر اساس کیفیت با قیمت‌های 6 هزار تومان و 10هزار تومان تا 15 هزار تومان به فروش می‌رسد که در خرده‌فروشی‌ها این محصول حداکثر با 35 درصد سود قابل فروش است. وی گفت: قیمتی که پرتقال اکنون در بازار به فروش می‌رسد نزدیک به قیمت‌های 5 سال قبل است اما باید توجه داشت که ارزانی بیش از حد هر میوه و تره‌باری خوب نیست زیرا هزینه تولید کننده را تأمین نمی‌کند. وی تصریح کرد: پرتقال ناول جنوب البته قیمت‌های متفاوتی دارند و با قیمت‌های هر کیلوگرم 20 هزار تومان، 25 هزار تومان و 30 هزار تومان در میادین مرکزی میوه و تره بار به فروش می‌رسد. کارگر اظهار داشت: هر کیلوگرم نارنگی انشو نیز به قیمت‌های 10 هزار تومان، 20 هزار تومان و 25 هزار تومان و نارنگی یافا 15 هزار تومان، 20 هزار تومان و 25 هزار تومان به فروش می‌رسد.

التهابات بازار گوشت کاهش یافت

رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی گفت: با توجه به کندی روند صادرات دام، تاحدودی جلوی التهابات بازار گوشت گرفته شد. علی اصغرملکی گفت: قیمت کنونی هر کیلو شقه بدون دنبه برای مصرف‌کننده ۲۲۰ تا ۲۳۰ هزارتومان است. به گفته وی، با توجه به کندی روند صادرات دام تا حدی جلوی التهابات بازار گرفته شده است و همواره پیش‌بینی می‌شود که در صورت تحقق وعده پشتیبانی امور دام مبنی بر توزیع ذخایر در بازار، قیمت گوشت کاهش یابد. ملکی می‌گوید: با توجه به آنکه اواخر ماه هستیم، بازار رونقی ندارد اما با کند شدن روند صادرات، بازار آرام شده است. رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی قیمت کنونی هر کیلو دام زنده در میادین تهران را ۹۰ تا ۹۳ هزار تومان و شهرستان‌ها ۸۷ تا ۸۸ هزار تومان اعلام کرد و گفت: بنابر آمار و اطلاعات رسیده به ما، قاچاق دام از مرزهای غربی در حال انجام است که مسئولان باید تدابیری برای این موضوع داشته باشند تا بازار به آرامش برسد.

فعالیت بخش خصوصی در ۹۸ درصد صنعت غذایی

مدیرکل دفتر صنایع تبدیلی و غذایی وزارت جهاد کشاورزی گفت: ۹۸ درصد صنعت غذایی کشور اعم از تولید، صنایع تبدیلی و صادرات متعلق به بخش خصوصی است. چنگیز اسفندیاری در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: صنایع تبدیلی و تکمیلی کشور از لحاظ احداث و فعالیت کارخانه‌ها رتبه دوم، از نظر اشتغالزایی رتبه اول و ارزش افزوده رتبه سوم را در کل کشور دارد. وی افزود: حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی با ۱۲۰ میلیون تن ظرفیت فرآوری محصولات و بیش از ۵۰۰ هزار نفر اشتغالزایی نقش مهمی در ارزآوری، ارزش افزوده، صادرات محصول به بازارهای داخلی و بین‌المللی و جلوگیری از مهاجرت ایفا می‌کند. اسفندیاری یادآور شد: همچنین ظرفیت سردخانه‌ها ۵.۷ میلیون تن با عرضه سرانه به ازای هر نفر ۶۷ کیلوگرم است در حالی که متوسط جهانی عرضه محصولات دپوشده در سردخانه‌ها ۴۴ کیلوگرم به ازای هر نفر است و ظرفیت سیلوهای کشور نیز بیش از ۲۰ میلیون تن است.