مزایای یک طرح انتخاباتی

 جواد هروی
نماینده مجلس

طی روزهای اخیر باب بحث اصلاح قانون انتخابات به طور همزمان در دو نهاد مجمع تشخیص مصلحت و مجلس گشوده شد؛ اما این اتفاق مهم تحت‌الشعاع خبرهای دیگری مثل مذاکرات هسته‌ای و همایش مبارزه با فساد اقتصادی قرار گرفت. این در حالی است که حساسیت و حیاتی بودن امر انتخابات اقتضا می‌کند که رسانه‌ها و نخبگان هرگونه طرح و دستورالعملی در این باره را با حساسیت و وسواس دنبال کنند. اکنون که موضوع  اصلاح و بازبینی نظام انتخابات در دو مرجع تصمیم‌‌ساز و قانونگذار در حال پیگیری است، لازم است برای پیشگیری از تکرار تجربه‌های گذشته، صاحبان اندیشه به شور و گفت‌وگو در این باره اهتمام ورزند تا آنچه به عنوان «‌بسته سیاستی» برای انتخابات اعلام می‌شود، دربرگیرنده نیازها و مطالبات همه طیف‌ها و اقشار جامعه باشد.
طرح استانی شدن انتخابات مجلس مثل هر طرح دیگری ممکن است معایب و محاسنی داشته باشد که به نظر من فواید آن بیشتر است. به طور کل می‌توان گفت با اجرایی شدن این طرح نهاد قانونگذاری در این شکل بهتر جلوه می‌کند و به بار می‌نشیند. مجلس از نگاه جزیره‌ای خارج می‌شود و قانونگذاری و نظارت به جایگاه اصلی خود بر می‌گردد. در شرایط فعلی دیده می‌شود که بعضاً نمایندگان مجلس بیش از آنکه فرمان قانونگذاری و نظارت را بچرخانند، فرمان مشکلات منطقه‌ای را در دست دارند. از نزدیک می‌بینیم که خیلی از نمایندگان اساساً فرصت پرداختن به بخش‌های نظارتی و امور مقدماتی مرتبط با قانونگذاری را ندارند. نتیجه چنین وضعیتی تدوین فوری برخی طرح هاست که چه بسا خود دست و پا گیر شود و دو سال بعد نیازمند اصلاح باشد. حال آنکه نیاز جامعه و ماهیت مجلس قوانین کیفی، کارشناسانه و ماندگاری را می‌طلبد که معطوف به حل مشکلات و اولویت‌ها باشد. اما در حال حاضر بسیاری از نمایندگان عملاً کارهایی را انجام می‌دهند که بخش زیادی ازآنها وظیفه فرماندار، شهردار، معاونان وزیر یا شورای شهرها است.  
برخلاف نظر مخالفان طرح که معتقدند استانی شدن انتخابات، ارتباط مردم با نمایندگان و حاکمیت را قطع می‌کند، این طرح ارتباطات دست و پاگیر را که در کار نمایندگان محدودیت ایجاد می‌کند کاهش می‌دهد و در عوض سبب تقویت قانونگذاری‌های سنجیده در مجلس می‌شود. باید از هر حرکتی که باعث تقویت کارشناسی مجلس می‌شود حمایت کرد. ماهیت نمایندگی این است که فرصت کافی برای مطالعه و بررسی و کارشناسی داشته باشد، بتواند با مشاوران و کارشناسان در حوزه‌های تخصصی دیدار و گفت‌و‌گو کند تا با ذهنی آماده به صحن علنی یا کمیسیون‌ها برود.
دخالت بیش از حد نماینده در امور جاری حوزه‌های انتخابیه دست و پای خیلی از مسئولان اجرایی را هم می‌گیرد و به جای تلازم و همکاری گاه تداخل کاری پیش می‌آید و اختلاف نظرهای بین نمایندگان و مسئولان اجرایی در حوزه‌های انتخابیه برای مردم هم مشکل ساز می‌شود. حال آنکه می‌توان بخشی از این مسائل شهری را از دوش نمایندگان برداشت و به شوراهای شهر محول کرد.