گامی دیگر در راستای شفاف‌سازی

غلامرضا موسوی تهیه‌کننده سینما
سازمان سینمایی، پیش‌نویس نظام نامه تهیه‌کنندگی فیلم را منتشر کرده و از صاحبنظران خواسته است نظرات خود را تا پایان فروردین اعلام کنند. سید غلامرضا موسوی عضو هیأت رئیسه شورای عالی تهیه‌کنندگان از پیشنهاداتش به سازمان سینمایی دراین باره نوشته است.

انتشار پیش‌نویس نظامنامه تهیه‌کنندگی فیلم یا سینما توسط سازمان سینمایی را می‌توان گامی در جهت شفاف شدن فعالیت های این حرفه دانست. اگر چه، به گمان من در نهایت آنها که می‌توانند نظراتی حرفه‌ای بیان کنند، جماعت تهیه‌کننده هستند که حاصل تجربیات آنها باید مورد نظر قرار بگیرد. پیش‌نویس شامل سه بخش متفاوت اگرچه درهم تنیده است: 1. چگونگی ورود تهیه‌کنندگان حقیقی یا بهتر بگویم چه کسانی می‌توانند تقاضای پروانه فیلمسازی به عنوان تهیه‌کننده داشته باشند. 2.  شناخت مؤسسات تولید فیلم به عنوان کمپانی‌های تولید فیلم با توجه به امکانات و شرایط تازه. 3. مزایایی که برای مؤسسات تولید فیلم و به اصطلاح کمپانی‌ها در نظر گرفته شده است. شورای عالی تهیه‌کنندگان سینمای ایران سه سال قبل ضوابط ورود تهیه‌کنندگان حقیقی را به این حرفه تبیین کرد و سپس به آقای مهندس حیدریان رئیس وقت سازمان سینمایی ارائه و مورد تأیید ایشان هم قرار گرفت. این ضوابط برای پذیرش متقاضیان تهیه‌کنندگی توسط شورایی 5 نفره مرکب از رؤسای 4 تشکیلات تهیه‌کنندگی و بازرس شورای عالی مورد بررسی قرار می‌گرفت و در صورت احراز شرایط متقاضی برای دریافت پروانه ساخت اولین فیلم، به معاونت سینمایی یا بهتر بگویم سازمان سینمایی معرفی می‌شد. دراین بخش تغییراتی درامتیازهای کسب مهارت‌های حرفه‌ای و مدرک تحصیلی با آنچه شورای عالی تهیه‌کنندگان عمل می‌کرد اگرچه بسیار جزئی پپش آمده است که این تغییرات قابل بازگشت هست. در بخش دوم اما تهیه‌کنندگان حقوقی یا کمپانی‌ها با کسب درجه برای اولین بار پیش‌بینی شده است. این بخش دو بار و هر بار در زمان معاونت سینمایی آقای مهندس محمد مهدی حیدریان و ریاست سازمان سینمایی ایشان در کمیته‌ای که من هم عضو آن بودم بررسی شد اما هر دو بار شکل اجرایی نیافت چرایش را نمی‌دانم. اکنون ضوابط فعالیت شرکت‌های فعال در زمینه تهیه‌کنندگی یا اصطلاحاً کمپانی‌ها و بازهم با تغییراتی ارائه شده است. ناگفته نگذارم که شرکت های تولیدی سال‌هاست که با مجوز معاونت سینمایی و بعدها سازمان سینمایی فعالیت می‌کنند اما امکان دریافت پروانه فیلمسازی به نام شرکت را نداشته‌اند. در شیوه‌نامه جدید نکته اصلی امکانات و حمایتی است که از کمپانی‌ها صورت می‌گیرد. اصلی‌ترین این حمایت‌ها دریافت پروانه فیلمسازی (ساخت) بلافاصله پس از ارائه است. در حقیقت بدون رسیدگی، پروانه فیلمسازی به اعتبار درجه و فعالیت‌های شرکت صادر می‌شود. ریاست سازمان سینمایی در جهت تشویق تهیه‌کنندگان برای تشکیل به اصطلاح صنف واحد، تشخیص بخش نخست یعنی تهیه‌کنندگی حقیقی سینمایی را به صنف واحد واگذار کرده است. این مهم تا پاییز امسال توسط شورای عالی تهیه‌کنندگان صورت می‌گرفت به گمان من بهتر است معاونت سینمایی شورای عالی تهیه‌کنندگان را به عنوان صنف واحد که به شیوه فدراتیو فعالیت می‌کند به رسمیت بشناسد و همچنان این مسئولیت صنفی را از صنف انتظار داشته باشد. در مورد تهیه‌کنندگان حقوقی هم بهتر است بررسی اولیه در شورای عالی تهیه‌کنندگان صورت پذیرفته و در نهایت پروانه فعالیت توسط سازمان سینمایی صادر شود. سرانجام این که این پیش‌نویس همانگونه که از نامش پیداست باید مورد بررسی کارشناسانه بیشتری قرار بگیرد و در باره بخش حقوقی شرایط جدید و امکانات جدید و بیشتری برای کمپانی‌ها اگر قصد هست فعالیت حرفه‌ای انجام دهند صورت گیرد.