4 راهکار برای ثبات قیمت خودرو در سال 99

محمدرضا نجفی منش
کارشناس صنعت خودرو
سال گذشته شاهد رشد چندباره قیمت خودرو در بازار بودیم به گونه ای که  مردم در مقاطع مختلف سال، قیمت‌هایی را در خودروهای داخلی دیدند که باعث شد نسبت به صنعت خودرو و فعالیتی که در این بخش صورت می گیرد ناامید شوند. در سال 98 برای برون رفت از مشکلات و حذف واسطه گری در بازار خودرو، راهکارهای کارشناسی مطرح شد، اما بعضاً مورد توجه قرار نگرفت.
به نظر می رسد یکی از دلایلی که باعث شد واسطه گری در بازار خودرو شکل گیرد، کاهش تولید خودرو بود. سال گذشته تحریم به بدنه صنعت خودروسازی فشار زیادی وارد کرد و باعث شد خودروسازان به علت مشکل در جابجایی پول و خرید مواد اولیه (در زنجیره تولید) نتوانند به تعهدات خود عمل کنند و حتی تأمین نیاز بازار با چالش‌هایی مواجه شد. این امر در طولانی مدت باعث شد که قیمت خودرو گران شود.
حال با عبور از سال 98 و شرایط سختی که شرکت های خودروسازی و قطعه سازی با آن مواجه بودند، در سال جاری می توان به سمت ثبات نسبی قیمت خودرو رفت اما برای تحقق چنین امری باید سمت و سو و دید خود را تغییر دهیم.
قبل از هر چیز باید گفت که قیمت نهایی خودرو به قیمت ارز وابسته است. هر زمان که قیمت ارز بالا می رود، ( به جهت تأثیرگذاری در خرید مواد اولیه ) رشد قیمت خودرو هم اتفاق خواهد افتاد. زمانی که دلار هزار تومان بود، قیمت یک دستگاه پراید 6 میلیون تومان بود، وقتی دلار 3 هزار و 200 تومان شد، قیمت پراید 18 میلیون تومان شد. یعنی در تمام مقاطع قیمت خودروی پراید 6 هزار دلار بوده است. اولین راهکاری که برای آرامش نسبی در بازار خودرو پیشنهاد می شود، کنترل نقدینگی است. طبق آمارها سال گذشته بانک مرکزی 29 درصد حجم نقدینگی را بیشتر کرده و این در حالی است که تولید خیلی از کالاها کاهشی بوده است. زمانی که کاهش رشد تولید ناخالص داخلی وجود دارد و افزایش نقدینگی اتفاق می افتد، نرخ تورم بالا می رود و این روند به تولید کشور صدمه وارد می کند.   برای آنکه ثبات نسبی قیمت را در بازار خودرو شاهد باشیم باید از تزریق نقدینگی در اقتصاد در سال جاری جلوگیری شود و آن را به زمانی موکول کرد که تولید در مسیر رشد است. افزایش نقدینگی بر قیمت نهایی کالاها اثر می گذارد و رشد قیمت‌ها مانع پویایی صنعت خودرو می شود. از این رو تمام سیاست‌ها باید در مسیری باشد که به تولید کمک کند. به نظر می رسد تزریق نقدینگی به میزان تولید راهکار خوبی باشد.
نکته دیگر و یا راهکار دوم که اهمیت بسزایی دارد، ثبات قیمت دلار است. بانک مرکزی باید تمام تلاش خود را انجام دهد تا قیمت ارز ثابت بماند. زمانی که قیمت دلار در حدود 11 هزار تومان بود، قیمت خودرو کمترین نوسان را در بازار داشت.
راهکار سوم؛ خروج صنعت خودروسازی از قیمت گذاری دولتی است. در چنین شرایطی، خودروساز را می توان به این معادله ملزم کرد که 5 تا 6 درصد قیمت خودروها را کمتر از حاشیه بازار به فروش برساند. چنین راهکاری کمک می کند تا بازار خودرو هم کنترل شود و قیمت ها سیر کاهشی بگیرد. وقتی خودروساز با قیمت کمتری از بازار محصولات خود را به فروش برساند، مردم دیگر سراغ بازار نمی روند. 40 درصد هزینه قطعه سازان و 28 درصد هزینه شرکت‌های خودروسازی در بخش مالی است، بدین جهت باید سیاستی اتخاذ شود که صنایع مرتبط با خودرو با نرخ سود پایین تری تسهیلات دریافت کنند. از این رو راهکار دیگر کاهش نرخ سودی است که به سپرده گذاران بانک ها داده می شود. بانک‌ها برای آنکه سود سپرده گذاران خود را پرداخت کنند، نرخ سود وام‌ها را بالا بردند.  این در حالی است که 85 درصد سپرده  بانک‌ها مربوط به 2.5درصد سپرده گذاران است.
با راهکارهای عنوان شده می توان در جهت ثبات و کاهش قیمت خودرو در بازار خودرو حرکت کرد.