پویشی برای مأنوس شدن بچه‌ها با کتابخوانی

ابراهیم حیدری
مدیر کل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت ارشاد‌
تلاش برای ترویج کتابخوانی بویژه با تأکید بر مناطق کم برخوردار و محروم یکی از سیاست‌های جدی ابلاغی وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی است که در خلال برنامه‌هایی همچون باشگاه‌های کتابخوانی و انتخاب سالانه پایتخت کتاب کشور دنبال می‌شود. با توجه به اتفاقات اخیر که نه تنها ایران، بلکه همه جهان را تحت تأثیر قرار داده با مسأله تعطیلی مدارس و قرنطینه خانگی روبه‌رو شدیم و تصمیم به برگزاری پویشی با عنوان «با کتاب در خانه»گرفتیم که زمان شرکت در آن تا دوازدهم اردیبهشت ماه جاری تمدید شده است. بچه‌ها از طریق فضای مجازی با یکدیگر به صحبت درباره کتاب‌هایی که خوانده‌اند، می‌پردازند و کلیپی هم به‌منظور معرفی این کتاب‌ها و با توجه به مواردی که در فراخوان این پویش به نشانی
http://bookpromotion.ir آمده در شبکه‌های اجتماعی همچون اینستاگرام بارگذاری کنند.
مهم‌ترین اولویت‌مان در این پویش توجه به آثاری است که به نوعی در زمینه بهداشت فردی و رعایت مسائل مرتبط با بیماری‌های واگیردار فرهنگ‌سازی می‌کنند. خوشبختانه تا به امروز پویش «با کتاب در خانه» با استقبال خوبی از سوی کودکان و نوجوانان بین 7 تا 18 سال که مخاطبان هدف‌مان بوده‌اند روبه‌رو شده است. این طرح را به نوعی می‌توان ادامه‌ای برای فعالیت‌های جام باشگاه‌های کتابخوانی دانست که تعداد آنها در سراسر کشور به 25 هزار باشگاه با 300 هزار عضو می‌رسد؛ بخش قابل توجهی از این باشگاه‌ها در روستاهای کم برخوردار دایر شده‌اند که اتفاق بسیار خوبی است. معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد به همه اعضا برای شرکت در این پویش تخفیفی 50 درصدی در خرید کتاب می‌دهد، آنچنان که از 60 هزار تومان کتاب خریداری شده نیمی از آن را پرداخت خواهد کرد. این تخفیف در بحث استفاده از تسهیلات پستی تا وزن 2 کیلوگرم هم تا 50 درصد درنظر گرفته شده است. از آنجایی که برخی دانش‌آموزان ممکن است در این باشگاه عضو نباشند، تخفیف پستی کتاب به همه شرکت‌کنندگان پویش «با کتاب در خانه» تعلق دارد. اما نکته مهم در ضبط این کلیپ‌ها خلاقیتی است که هر کدام از بچه‌ها به کارمی برند؛ با اینکه از نظر ما هم دانش‌آموزان شرکت‌کننده برنده هستند اما برای تشویق بیشتر ناچار به انتخاب چند اثر برگزیده در دو رده سنی 7 تا 12 و 12 تا 18 سال هستیم. مراسم اختتامیه بعد از بازگشت به وضعیت عادی با حضور وزیر ارشاد و معاون فرهنگی ایشان برگزار می‌شود؛ خلاقیت، کیفیت و رعایت زمان‌بندی اعلام شده مهم‌ترین شاخص‌های ما در داوری آثار ارسالی هستند.
تا به امروز بیش از 500 اثر از سراسر کشور به دستمان رسیده که عدد قابل توجهی است. البته از آنجایی که بحث نگرانی از ابتلا به بیماری کرونا اتفاق تازه‌ای است تنها بحث بهداشت فردی و بیماری‌های واگیردار در این پویش لحاظ نشده و عنوان‌های مختلفی در فراخوان جای گرفته است. یکی از اهداف مهمی که از برپایی این پویش دنبال می‌کنیم کمک به مأنوس شدن دانش‌آموزان با کتابخوانی و توجه آنها به مضامینی است که می‌تواند راهنمایی در مسیر زندگی‌شان باشد. اما نکته دیگری که در برپایی چنین پویش‌هایی می‌تواند مورد توجه باشد امکان بررسی نتیجه پویش برای مطالعه کارشناسان حوزه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و... است؛ از جمله اینکه کتابخوانی در مناطق جغرافیایی مختلف کشور چه وضعیتی دارد و به چه سویی می‌رود.