افزایش حضور نظامی روسیه در سوریه

وصال روحانی/ ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه با مذاکره با همتای سوریه‌ای خود خواهان افزایش حضور نظامی کشورش در سطح سوریه شده است. روسیه همین حالا هم در سطح محدودی پایگاه‌های دریایی حضوری نظامی و محسوس در خاک سوریه دارد اما هدف از گفت‌وگوهای تازه پوتین با سران سوریه افزودن بر حجم آن و کسب جایگاه‌ها و مراکزی تازه در کشور ناآرام سوریه، با هدف ایجاد ثباتی بیشتر در کشوری است که اقدامات خرابکارانه و حرکات تروریستی داعش طی سال‌های اخیر صدمات زیادی را به آن وارد کرده است.
به‌گزارش دویچه وله، گفت‌وگوی وزرای خارجه و دفاع روسیه با همتاهای سوریه‌ای آنها در این باب به مراحل پایانی خود رسیده است و انتظار می‌رود، نیروهای روسیه بیش از پیش در سطح زمین و دریا در سوریه مستقر شوند. این در حالی است که روسیه اضافه بر سربازان خود در اینجا و آنجای دمشق چند سالی است که دو پایگاه رسمی نظامی را درخاک سوریه دایر کرده است. یکی از این دو پایگاه، پایگاه هوایی لاذقیه و دیگری پایگاه دریایی طرطوس، واقع در کرانه دریای مدیترانه است.
روس‌ها به لیبی هم چشم دارند؟
سوریه تنها کشوری نیست که روسیه این روزها آن را محل مانورهای نظامی-سیاسی‌اش قرار داده است. همان‌طور که سایت رادیو و تلویزیون امریکا نوشته سیاستگذاری‌های اخیر روسیه در شمال آفریقا با هدف استیلا بر بی‌ثباتی‌های لیبی و حضور نظامی‌اش در این منطقه و به تبع آن افزودن فشارهای سیاسی‌اش بر امریکا است که اصولاً جای پای مشخص و تأثیرگذاری در شمال آفریقا ندارد. ژنرال گریگوری هادفیلد معاون بخش اطلاعات و اخبار سازمان موسوم به «فرماندهی امریکا-آفریقا» (افریکوم) در این باب گفته است: «روسیه در لیبی با همان قواعد و مهره‌هایی در حال بازی است که پیشتر در نحوه برخوردش با اوکراین و ضمیمه کردن منطقه کریمه این کشور به خاک خود مشاهده شده بود و مدلی از آن در اتفاقات سوریه هم مشاهده شده است.  ما می‌دانیم که امریکا هم از این تحرکات و اقدامات اخیر روس‌ها مطلع شده و در بین محموله‌های نظامی ارسالی روس‌ها هواپیماهای گشتزنی و موشک‌های مستعمل زمین به هوا نیز مشاهده شده است.»
اظهارات فوق البته از سوی دولت مسکو تکذیب و ادعاهای «افریکوم» احمقانه توصیف شده است. ویکتور بونداروف، مسئول بخش نظامی و امنیت پارلمان روسیه به طعنه گفته است: «اگر آنها چیزی روسی را در لیبی یافته باشند مربوط به دوره حیات اتحاد جماهیر شوروی می‌شود و نه مربوط به روسیه فعلی که تأسیسات نظامی‌ جدیدی در لیبی ندارد.» البته این حجت‌ها و انکارها امریکا را متقاعد نکرده است و از همین رو دیروز برخی منابع در پنتاگون خبر دادند، احتمالاً ارتش امریکا نیروهایی را به تونس اعزام خواهد کرد تا مانع از نفوذ روسیه در شمال آفریقا شوند.
اینترفکس شبکه رسمی خبری روسیه، نیز دیروز فقط به افزایش رسمی حضور نظامی این کشور در خاک سوریه اشاره و تأکید کرد که این کار با توافق دو طرف صورت می‌پذیرد و اولین پیامد آن افزایش تعداد پایگاه‌های نظامی روسیه در مناطق جنگ زده سوریه است که هنوز نیروهای ولو ضربه خورده و متفرق شده داعش در آن حضوری منفی و خطرساز دارند. این خبرگزاری متذکر شد دولت بشار اسد به لطف حمایت روس‌ها که از سال 2015 شدت گرفت توانسته بخش‌های قابل توجهی از خاک این کشور را که توسط نیروهای مخالف دولت و تروریست‌ها اشغال شده بود، پس بگیرد و داعشی‌ها را از سوریه بیرون براند. اقدامات جدید روس‌ها در صحنه سیاست سوریه، پیامد معرفی الکساندر افیموف سفیر جدید روسیه در دمشق و تأکید آنها بر این نکته است که هر دو کشور به این نتیجه واحد رسیده‌اند که باید به افزودن بر روابط فیمابین از میزان تنش‌ها در خاورمیانه بکاهند که یک اثر مستقیم آن ناامن‌تر شدن دائمی افغانستان و عراق هم بوده است. موضع جدید روس‌ها در ماجراهای سوریه هر چه باشد نشانگر افزایش دائمی حضور آنها در اتفاقات داخلی این کشور و در شرایطی است که دولت دمشق به‌رغم تحکیم دائمی مواضع خویش در پایتخت و چند شهر دیگر سوریه هنوز از استحکامی بهره نمی‌برد که تروریست‌ها را کاملاً مرعوب و روس‌ها را از عملکرد این دولت راضی و قانع کند. به گزارش سایت رسمی خبری و تحلیلی «Rusi» (انستیتو مطالعات امنیتی و دفاعی سلطنتی بریتانیا) افزایش حضور نظامی روسیه در سوریه بیش از آنکه نشانگر قطع حمایت آنها از دولت دمشق باشد خبر از بیشتر شدن تلاش‌شان برای حفظ بشار اسد می‌دهد که پس از یک دهه ناآرامی در کشورش تجربه‌ای بیش از گذشته در غلبه بر توطئه‌های داخلی و حرکات تروریستی بین‌المللی کسب کرده و می‌داند که با مهره‌های موجود در صحنه سیاست سوریه رسیدن به چیزی بسیار پرثبات‌تر از وضعیت فعلی کاری بس دشوار است.