فشار جدید جام جم علیه پاستور

گروه سیاسی/ صدا و سیما می‌گوید به دلیل عدم دریافت سهمیه ارزی خود، طی روزها و هفته‌های آینده شبکه‌های مهم ما مثل پرس تی‌وی، العالم و آی‌فیلم انگلیسی و عربی نیز از روی ماهواره حذف خواهند شد. این خبر را دیروز پیمان جبلی، معاون برون مرزی سازمان صدا و سیما اعلام کرد. او این اتفاق را یک «ضربه کاری» به «بنیه تبلیغاتی نظام» خوانده است. او البته در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس و بعد از آن، بخش خبری ساعت 14 شبکه خبر شائبه عمدی بودن عدم پرداخت سهمیه ارزی صدا و سیما از سوی دولت را مطرح کرده و آن را به «مقاصد سیاسی» دستگاه اجرایی ربط داده. او به فارس گفته که «چه بسا این بی‌توجهی تعمدی باشد و شائبه اینکه اهداف دیگری در نظر هست که با قطع شبکه‌های بین‌المللی بر سازمان صدا و سیما فشار وارد شود، روز به روز در حال پررنگ‌تر شدن است.» او در همین گفت‌وگو دولت را به «سهل‌انگاری، سیاسی کاری و تعمد» در «عدم پشتیبانی از شبکه‌های برون مرزی صدا و سیما» متهم کرده است. جبلی در گفت‌وگو با شبکه خبر هم خواستار ورود دستگاه‌های نظارتی و مجلس به این مسأله برای روشن شدن تعمدی بودن عدم تخصیص سهمیه ارزی شبکه‌های برون مرزی صدا و سیما شد. این همه در حالی است که گزارش‌های دیگر حکایت از آن دارد که طی سالیان گذشته حتی مبالغی بیش از بودجه‌های مصوب ارزی و ریالی به سازمان صدا و سیما پرداخت شده است.
موضوع عدم تخصیص بودجه‌های ارزی صدا وسیما قبلاً هم مطرح شده بود. آخرین بار در اوایل همین ماه جاری بود که صدا و سیما اعلام کرد به همین دلیل پخش شبکه الکوثر قطع شده است. در روز اول خردادماه اما سازمان برنامه و بودجه با انتشار اسنادی از تخصیص ۱۰۰ درصدی بودجه ارزی صدا و سیما در سال‌ ۹۸ خبر داد. جبلی در همان زمان هم بحث «تعمدی» بودن عدم تخصیص سهمیه ارزی به صدا و سیما را مطرح کرده و گفته بود: «مشکل اصلی کمبود بودجه و کمبود ارز نیست، ‌ چرا که دستگاه‌های مسئول اجرایی در فضای عمومی کشور و خارج از رسانه ملی، بودجه‌های بسیار کلان توزیع می‌کنند که شاید در جای خود لازم هم باشد اما مسأله و مشکل ما درک ناقص و فهم ناکافی از ضرورت‌های کار رسانه‌ای بین‌المللی و گاهی لجبازی و چه‌بسا تعمد و شاید سیاسی‌کاری و گروکشی است.» اما گزارش‌های رسمی از اعتبارات ارزی صدا و سیما چیز دیگری را نشان می‌داد. از جمله جزئیات تخصیص صندوق توسعه ملی به این سازمان. جایی که روشن می‌شود علاوه بر پرداخت 200 میلیون دلار از منابع این صندوق به صورت سالانه در مقطع سال‌های 88 تا 92، صدا و سیما در سال 95 درخواست یک استقراض 300 میلیون یورویی از این صندوق داشته که تا به حال بحث بازپرداخت آن روشن نیست. در سال ۱۳۹۶ نیز معادل ریالی ۱۰۰ میلیون یورو در قالب تبصره ۴ در اختیار صدا و سیما قرار گرفته است. ضمن اینکه براساس تبصره ۴ قانون بودجه در سال ۱۳۹۷ مبلغ ۲۵۰ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۸ نیز ۱۵۰ میلیون یورو از منابع صندوق توسعه ملی برای پرداخت به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران لحاظ شد. و البته با وجود محدودیت منابع، با توجه به جهش ارزی سال ۹۷ دولت ۱۶۰ درصد اعتبارات مقرر (۶۰ درصد مازاد بر قانون بودجه) را به این سازمان تخصیص داده است. در مجموع گزارش‌های رسمی حاکی از آن هستند که دولت در 10 سال اخیر در مجموع یک میلیارد و 597 میلیون دلار و 430 میلیون یورو کمک ارزی در اختیار رسانه ملی گذاشته است. بر اساس همین اعداد و ارقام با توجه به جهش ارزی سال ۹۸ دولت ۱۶۰ درصد اعتبارات مقرر (۶۰ درصد مازاد بر قانون بودجه) را به این سازمان تخصیص داده است. به جز همه اینها صدا و سیما برای سال جاری هم مجوز برداشت 150 میلیون یورو از منابع صندوق ذخیره ارزی برای مصارف خود را دریافت کرد.
با لحاظ این آمار و ارقام سؤالی که پیش می‌آید این است که به جز ادعاهای رسانه‌ای مسئولان صدا و سیما درباره منابع ارزی این سازمان، کدام گزارش رسمی درباره شیوه مصرف و عملکرد منابع قبلی توسط این سازمان و یا نهادهای نظارتی منتشر شده است؟ خصوصاً اینکه سال گذشته رئیس جمهوری بررسی نحوه هزینه‌کرد ۹۴۷ میلیون دلار منابع پرداخت شده به صدا و سیما طی سال‌های ۸۸ تا ۹۳ را به عنوان پیش‌فرض تخصیص جدید از محل صندوق ذخیره ارزی به این سازمان اعلام کرد. پیش‌فرضی که هیچ منطقی آن را رد نمی‌کند اما در مقابل هنوز گزارش مورد درخواست دولت از سوی صدا و سیما علی‌رغم گذشت نزدیک به شش ماه از زمان درخواست آن، ارائه نشده است. اینها در حالی است که «ایرنا» هم در روز 31 اردیبهشت ماه گزارش داده بود که دستگاه نظارتی که مأمور بررسی عملکرد بودجه ارزی 947 میلیون دلاری صدا و سیما شده بود، اعلام کرده که این سازمان عملاً در قبال این بررسی‌ها هیچ همکاری انجام نمی‌دهد. مسئولان صدا و سیما در حالی که همچنان دولت را متهم به «سیاسی‌کاری» می‌کنند هنوز توضیحی درباره شفاف شدن نحوه هزینه‌کرد بودجه‌های ارزی قبلی خود نداده و حتی اشاره‌ای هم به آن نمی‌کنند. همان طور که هیچ گزارش مستند و آمار روشنی از ضریب نفوذ و کیفیت عملکرد شبکه‌های برون‌مرزی صدا و سیما در جهت تحقق اهداف تشکیل و فعالیت‌ آنها وجود ندارد. حالا که علی‌رغم وجود گزارش‌ها و مستندات زیادی درباره پرداخت قطعی بودجه ارزی صدا و سیما به این سازمان، مسئولان جام‌جم از «سیاسی‌کاری» و «تعمد» دولت در عدم تخصیص این بودجه‌ها سخن می‌گویند باید پرسید که چه نامی می‌توان بر عدم ارائه گزارش عملکرد درباره تخصیص بودجه‌های پیشین و نبود نظارت بر اقدامات صورت گرفته در شبکه‌های برون مرزی صدا و سیما گذاشت؟