ضربه ارز به تورم

گروه اقتصادی/ نرخ تورم در نخستین ماه فصل تابستان با تغییر مسیر ملموسی مواجه شد. براساس تازه ترین گزارش مرکز آمار ایران در تیرماه از میان سه شاخص تورم ماهانه، نقطه‌ای و سالانه، دو شاخص با رشد قابل توجهی همراه شد که این رشد به صورت عمده به دلیل افزایش نرخ ارز درماه‌های اخیر رقم خورده است. دراین ماه نرخ تورم ماهانه با رشد 4.4 درصدی نسبت به نرخ 2 درصد خرداد ماه به 6.4 درصد رسید. نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری ٦.٥ درصد است که نسبت به ماه قبل، ٤.٥ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٥.٩ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٣.٧ واحد درصد افزایش داشته است.نرخ تورم نقطه ای (نسبت به ماه مشابه سال قبل) نیز با رشد 4.4 درصدی به 26.9 درصد افزایش یافت. همچنین نرخ تورم نقطه‌ای برای خانوارهای شهری 27درصد است  که نسبت به ماه قبل 4.3 واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٢٥.٩ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٤.٨ واحد درصد افزایش داشته است. این درحالی است که همچنان نرخ تورم سالانه دراین ماه روند نزولی خود را حفظ کرده و با افت 1.4 درصدی به 26.4 درصد رسیده است. همچنین نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری و روستایی ٢٦.٤ درصد است که به ترتیب ١.٣  و ١.٨ واحد درصد نسبت به ماه قبل کاهش داشته است.
در تیرماه با رشد عمومی قیمت کالا و خدمات، نرخ تورم این گروه‌ها نیز با رشد چشمگیری همراه شده است. درحالی که نرخ تورم ماهانه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در خردادماه به 2.4 درصد محدود شده بود این نرخ در تیرماه به 6.7 درصد جهش کرده که نشان دهنده رشد 4.3 درصدی این شاخص است. اما تورم نقطه ای مواد غذایی درتیرماه رشد بیشتری داشته است. دراین ماه این شاخص به یک باره به 21 درصد  رسیده است درحالی که در خردادماه این عدد روی 14.9 درصد ایستاده بود بدین ترتیب تورم نقطه‌ای خوراکی‌ها در تیرماه با رشد 6.1 درصدی همراه شده است. با  وجود این نرخ تورم سالانه مواد خوراکی همچنان کاهش نشان می‌دهد به گونه‌ای که این شاخص در تیرماه 3.1 درصد کمتر شده است. در خردادماه تورم سالانه خوراکی‌ها 27 درصد بود که در تیرماه به 23.9 درصد عقب نشسته است.
بررسی تأثیر تحولات اقتصادی در نرخ تورم نشان می‌دهد که شاخص تورم بیشترین تأثیر را از نرخ ارز می‌پذیرد. با وجودی که در آبان ماه قیمت بنزین سهمیه ای و آزاد به ترتیب با رشد 50 و 200 درصدی مواجه شد، در ماه بعد نرخ تورم ماهانه به 3.2 درصد رسید که در مقایسه با ماه قبل از آن 1.6 درصد افزایش یافت. این درحالی است که در دی ماه این نرخ فروکش کرد و به 8 دهم درصد رسید. اما جهش ارزی نیمه سال 1397 باعث شد تا نرخ تورم ماهانه در مهرماه این سال به 7.1 درصد برسد که یکی از رکوردها محسوب می‌شود. اکنون نیز با رشد قابل توجه نرخ ارز درماه‌های اخیر و شتاب آن نرخ تورم در تیرماه به 6.4 درصد رسید. چرا که بالا رفتن نرخ ارز بر روی تمام کالاها و خدمات تأثیر می‌گذارد و باعث رشد قیمتی آنها می‌شود.
هرچند نرخ تورم ماهانه در ماه‌های گذشته همواره در نوسان بوده است، اما نرخ تورم نقطه به نقطه از دی ماه سال گذشته رو به کاهش گذاشته بود، اما از اردیبهشت امسال دوباره این شاخص با رشد همراه شد و درتیرماه این رشد قابل توجه بوده است.
درمجموع در تیرماه تورم ماهانه خوراکی‌ها 6.7 درصد بوده است که تورم نقطه‌ای خوراکی‌ها به 21 درصد می‌رسد. برای کالاهای غیرخوراکی و خدمات نیز تورم ماهانه به 6.3 درصد و تورم نقطه ای آن به 29.8 درصد می‌رسد.
تورم اجاره نیز دراین ماه 7.2 درصد رشد داشته است. تورم نقطه‌ای اجاره نیز به 27.8 درصد رسیده است. درتیرماه درمجموع کالاها تورم 6.4 درصدی داشته‌اند که این نرخ برای کالاهای بادوام بیشتر و به 10.4 درصد است. اما برای کالاهای بی دوام به 5.6 درصد محدود شده است و کالاهای کم دوام نیز تورم 6.2 درصدی را تجربه کرده‌اند. بدین ترتیب در تیرماه به دنبال رشد نرخ ارز که روی سطح عمومی قیمت‌ها تأثیر گذاشته است شاهد رشد تورم انواع کالا و خدمات هستیم.
گفتنی است، دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در تیرماه ١٣٩٩ برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ٢٤.٢ درصد برای دهک اول تا ٢٨.٩ درصد برای دهک دهم است.
‌رکوردداران افزایش قیمت
در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «گوشت قرمز و گوشت ماکیان» (مرغ ماشینی)، گروه «شیر، پنیر و تخم­ مرغ» (تخم­ مرغ)، و گروه «نان و غلات» (ماکارونی و انواع برنج خارجی) است. در گروه عمده «کالاهای غیر خوراکی و خدمات»، گروه «حمل و نقل» (قیمت انواع خودرو و لاستیک خودرو)، گروه «تفریح و فرهنگ» (قطعات کامپیوتر، دوچرخه بچه‌گانه، لپ‌تاپ) و گروه «مسکن و آب، برق گاز» (اجاره) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.‌‌