بریده جریده

 تهیه و تنظیم:حسن مجیدی

دکتر بقایی از رهبری حزب زحمتکشان استعفا داد

امروز آقای دکتر مظفر بقایی از رهبری حزب زحمتکشان استعفا کردند. آقای علی زهری سخنگوی حزب زحمتکشان گفت چون آقای خلیل ملکی اقداماتی به منظور انحراف حزب از مقصود و هدفی که دارد به عمل می‌آورند آقای دکتر بقایی از رهبری حزب استعفا کردند.
 روزنامه کیهان- یکشنبه ۲۰ مهر ماه ۱۳۳۱

قطع روابط سیاسی ایران با انگلستان
روزهای قبل از کودتا

ملی شدن صنعت نفت ایران در روز سه‌شنبه 29 اسفند 1329 روابط ایران و انگلیس را به مرحله‌ای از بحران کشاند که این دولت دوشنبه 5 خرداد 1330 - 27 ماه مه‌۱۹۵۱ شکایتی علیه ایران تنظیم و به دیوان لاهه فرستاد. بریتانیا همچنین شنبه 6 مهر 1330 - ۲۹ سپتامبر ۱۹۵۱ شکایت دیگری را تسلیم شورای امنیت سازمان ملل نمود. «دکتر محمد مصدق» در مورخه دوشنبه 22 مهر 1330 - 15 اکتبر 1951 در اجلاس شورای امنیت به اتهامات انگلیس پاسخ داد.
در پی ارجاع پرونده به دیوان لاهه از سوی شورای امنیت در روز شنبه 27 مهر1330 - 20 اکتبر 1951 و در نهایت حکم این دادگاه بر عدم صلاحیت خود جهت رسیدگی به شکایات انگلستان در روز سه‌شنبه 31 تیر 1331- 22 جولای 1952 ایران پس از خلع ید شرکت نفت انگلیس، دومین ضربه را بر پیکره دولت بریتانیا وارد کرد. اما این پایان ماجرا نبود، همزمان با درخواست ایران جهت پرداخت ده‌ها میلیون لیره دیون و خسارات ناشی از تأخیر تأدیه دیون از شرکت سابق نفت ایران و انگلیس، خسارات ناشی از جلوگیری فروش نفت و توقیف دارایی‌های ایران در بانک‌های انگلیس و افزایش فشارهای سیاسی و اقتصادی این کشور، روابط دیپلماسی دو کشور را به مرحله‌ای از بحران رساند که ایران را وادار به اعلام قطع رابطه سیاسی با دولت بریتانیا کرد.
به‌دنبال این تصمیم «حسین نواب» وزیر امور خارجه در مخالفت با این امر، روز پنجشنبه ۱۷ مهر استعفا و «دکتر حسین فاطمی» ‌روز شنبه 19 مهر همان سال به‌سمت وزیر امور خارجه برگزیده شد. سرانجام ساعت دو و نیم بعد از ظهر روز چهارشنبه 30 مهر سال 1331 - 22 اکتبر1952 حسین فاطمی، با ارسال نامه‌ای به «جورج(ژرژ) میدلتون»، کاردار بریتانیا، تصمیم دولت ایران، مبنی بر قطع روابط سیاسی با دولت انگلستان را به اطلاع وی می‌رساند:
آقای کاردار
«توقیراً تصمیم دولت شاهنشاهی ایران را مبنی بر قطع رابطه سیاسی با دولت علیا حضرت ملکه انگلستان به اطلاع شما می‌رساند. دولت ایران بسیار متأسف است که مجبور به اتخاذ این تصمیم شده است.
 در جریان اختلاف با شرکت سابق نفت دولت دوستدار همواره سعی و کوشش لازم به کار برده که این اختلاف لطمه به روابط دوستانه بین دو دولت وارد نیاورد و عقیده دارد که هرگاه دولت انگلستان به‌منظور ملت و دولت ایران که منحصرا درصدد استیفای حقوق تضییع شده خود بوده و هست توجه عادلانه و مطابق با انصاف و دوستی مبذول داشته بود، هرگز روابط بین دو دولت به این مرحله نمی‌رسید، ولی متأسفانه دولت متبوع شما در این امر که برای ملت ما حیاتی است نه تنها کمک به حل اختلاف نکرد، بلکه با حمایت غیرقانونی از شرکت سابق مانع از حصول توافق هم گردید. بعلاوه بعضی از مأموران رسمی آن دولت نیز بواسطه تحریکات و مداخلات ناروای خود مشکلاتی به قصد اخلال در نظم و آرامش کشور فراهم ساختند.
 دولت شاهنشاهی ایران امیدوار است که دولت علیاحضرت ملکه انگلستان به کیفیت و حقیقت نهضت و آرزوهای ملت ایران پی برده و در روش سیاسی خود تجدیدنظر خواهد نمود. در صورتی که چنین محیط مساعد و حسن تفاهمی ایجاد شود، دولت ایران که همواره علاقه‌مند به روابط حسنه بین دو دولت بوده با کمال میل در تجدید روابط سیاسی اقدام خواهد کرد.
در خاتمه به استحضار می‌رساند که به اعضای سفارت کبرای دولت شاهنشاهی در لندن دستور داده شده است که در ظرف یک هفته از تاریخ 30 مهرماه ۱۳۳۱ به تهران حرکت نمایند.»
روزنامه اطلاعات - پنجشنبه 1 آبان 1331


لایحه تأسیس شرکت واحد اتوبوسرانی

برای اصلاح وضع اتوبوسرانی تهران و حومه و الزام مالکین و رانندگان وسایط نقلیه به رعایت مقررات و جلوگیری از تصادفات و تصادمات اتوبوس‌ها که با وضع فعلی برای جلب منافع شخصی احیاناً مقررات جاریه را رعایت ننموده و شکایت عمومی را فراهم می‌سازند، در نظر گرفته شده است اتوبوسرانی عمومی شهر تهران و توابع بوسیله شهرداری تهران به یک شرکت ایرانی واگذار گردد تا بدینوسیله از بی‌ترتیبی‌هایی که بر اثر عدم رعایت منافع عمومی حاصل می‌شود جلوگیری به عمل آید. بدین منظور لایحه مشتمل بر ماده واحده و دو تبصره تهیه گردیده است که با قید دو فوریت برای تصویب مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.
ëلایحه تأسیس شرکت اتوبوسرانی عمومی
ماده واحده- وزارت کشور مکلف است اتوبوسرانی عمومی شهر تهران و توابع را بوسیله شهرداری تهران به شرکت واحد ایرانی واگذار نماید و از تاریخ تصویب این قانون آیین‌نامه مربوطه را منتها در ظرف یک ماه تهیه کرده پس از تصویب هیأت وزیران بموقع اجرا گذارد.
تبصره۱- وزارت کشور مجاز است لدى الاقتضا (موقع مناسب) در هر یک از شهرستانهای دیگر با اجازه تأسیس شرکت واحد ایرانی محلی، مقررات این قانون و آیین‌نامه مربوط را بوسیله شهرداری محل اجرا کند.
تبصره 2- اگر در ظرف مدت مصرح در آیین‌نامه، تأسیس شرکت در محلی صورت نپذیرفت، شهرداری مجاز است که خود رأساً به تأسیس شرکت اتوبوسرانی اقدام کند.
نخست‌وزیر- دکتر محمد مصدق
وزیر کشور- دکتر غلامحسین صدیقی
روزنامه اطلاعات- پنجشنبه ۲۷ آذر ماه 1331

پایان یک قرارداد 25 ساله
تأسیس شیلات ملی ایران

پس از ملی شدن صنعت نفت و کوتاه کردن دست انگلستان از منابع نفتی ایران، این بار دولت ملی، تصمیم گرفت منابع دریایی کشور در شمال را که در استیلای اتحاد جماهیر شوروی و منابع دریایی جنوب را که در اختیار انگلستان بود، به‌نام مردم ایران ملی کند.
با پایان یافتن مدت قرارداد کمپانی مختلط شیلات ایران و شوروی که در اول اکتبر ۱۹۲۷ / 8 مهر سال ۱۳۰۶ به امضا رسیده بود و براساس آن بهره‌برداری از آبزیان آب‌های ایران در دریای خزر، برای مدت 25سال به این شرکت واگذار شده بود،« دولت ایران روز شنبه 11 بهمن ۱۳۳۱ از درخواست شوروی برای تجدید قرارداد خودداری و با ارسال یادداشتی که از طرف وزارت امور خارجه به سفارت شوروی در تهران تسلیم شد، ایران از آن کشور تقاضا کرد که نمایندگان خود را برای تصفیه امور شیلات تعیین کند.»1 یک روز بعد در دوازدهم بهمن ۱۳۳۱ صنعت شیلات ملی اعلام شد و با تأسیس سازمان شیلات ملی ایران، ایوان سادچیکف، سفیر شوروی در ایران، شاهد برچیدن تابلوهای کمپانی شیلات ایران و شوروی در شهرهای رشت، بندرانزلی و لاهیجان بود.
1- روزنامه کیهان - یکشنبه 12 بهمن 1331