اعتصاب کارگران شرکت نفت از تهران تا آبادان

در سال 1357 ایران دومین تولیدکننده و صادرکننده نفت جهان بعد از عربستان بود و 20 درصد سهم نفت اوپک را به صورت روزانه تأمین می‌کرد. در این شرایط اقتصاد ایران بیش از هر زمانی وابسته به نفت شده بود و محمدرضا شاه که به فکر بلندپروازی بود؛ با درآمدهای نفتی کلان تلاش می‌کرد اهداف خود را پیش ببرد. اما در آن سوی میدان‌های نفتی کارگران شرکت نفت و پالایشگاه‌های سراسر کشور که از وضعیت کاری، درآمدهای پایین و سایرمزایای خود نارضایتی شدید داشتند، یک روز پس از جمعه خونین 17 شهریور دست از کار کشیدند.
کارگران شرکت نفت پایتخت و پالایشگاه نفت تهران سر کارهای خود حاضر نشدند. اعتراضاتی که دو روز بعد به کارکنان پالایشگاه تبریز، اصفهان و شیراز هم کشیده شد و بحران سیاسی جدیدی را برای حکومت پهلوی ایجاد کرد.
این بحران زمانی برای حکومت حادتر شد که اعتصابات کارکنان شرکت نفت در اواخر مهرماه به مناطق نفت‌خیز جنوب (اهواز) و البته پالایشگاه آبادان به عنوان پاشنه آشیل صنعت نفت کشور رسید. این اتفاق هم‌راستا با اوج‌گیری اعتراضات انقلابیون و گسترش تظاهرات‌ خیابانی در شهرهای مختلف، آسیب‌های شدیدی به حکومت پهلوی وارد کرد. روز 27مهرماه کارگران نفتی میدان‌های اهواز که بزرگترین میدان نفتی کشور در آن زمان بودند با کارگران پالایشگاه آبادان در مقابل حکومت ایستاندند.
اعتصابات کارگران شرکت نفت، تحت حمایت انقلابیون و در رأس آنها امام خمینی قرار داشت و ایشان هیأتی را به میان اعتصاب‌کنندگان فرستادند و آنها را به ادامه مسیرشان و مقاومت دعوت کردند. همچنین امام خمینی در بیانیه‌ای اعتصاب کارگران شرکت نفت را بسیار مهم دانستند: «اعتصاب نفت بسیار مهم است... هرچه در توان دارند در ادامه آن انجام بدهند که اگر اعتصاب شکسته شود، نهضت به عقب می‌افتد.» اعتصاب کارگران شرکت نفت صادرات نفت ایران از جزیره خارک را هم با مشکل مواجه و کشورهایی که نفت خود را از ایران تأمین می‌کردند، نگران کرد. جعفر شریف‌امامی نخست‌وزیر وقت در یکی از مصاحبه‌های خود درباره مشکلاتی که بعد از اعتصاب کارگران شرکت نفت به وجود آمد، گفته است: «این واقعه روزانه حداکثر 57 میلیون دلار از در آمد ارزی کشور را کاهش داده و منافع متحدین حکومت را تهدید کرده است.»