در مواجهه با نخستین تجربه واقع بین باشیم

مریم شهبازی
خبرنگار
نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران اول بهمن در حالی کار خود را با حضور ناشرانی از 28 کشور جهان آغاز می‌کند که برگزارکنندگان آن تأکید دارند این نمایشگاه جایگزین سی‌و‌سومین دوره نمایشگاه کتاب تهران نیست و هدف از برپایی‌اش روشن نگاه‌داشتن چراغ نشرمان است. از مهم‌ترین خواسته‌های مسئولان فرهنگی این است که بدانیم در مسیری گام برداشته‌ شده که حتی در عرصه جهانی مشابهی نداشته و در مواجهه با برخی کاستی‌های احتمالی صبور باشیم.
خبری از نمایشگاه کتاب برای اردیبهشت نیست
محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد در این نشست خبری مجازی ضمن ابراز خوشحالی از کسب تجربه‌ای تازه برای صنعت نشرمان گفت:«نتوانستیم تمامی اقداماتی را که در نمایشگاه فیزیکی کتاب انجام می‌دادیم در نمایشگاه مجازی برگزار کنیم؛ اما تلاش کردیم که فعالیت‌های فرهنگی را در قالبی دیگر در فضای مجازی برای مخاطبان برگزار کنیم که شاید کاستی‌هایی به‌همراه داشته‌ باشد؛ اما از ارزش بسیاری برخوردار است. شجاعانه به این سمت خواهیم رفت که تمامی کاستی‌ها در گام بعدی برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب برطرف شود.»
جوادی امکان برگزاری نمایشگاه فیزیکی کتاب را منوط به انتظار برای اطلاع از چگونگی وضعیت دانست، به گفته معاون فرهنگی وزیر ارشاد اگر امکان برگزاری نمایشگاه فیزیکی مهیا باشد، سی‌و‌سومین دوره سال آینده برگزار می‌شود. البته آن‌طور که از گفته‌های جوادی و خبرهای مرتبط با بیماری کرونا برمی‌آید طی اردیبهشت‌ماه سال آینده هم نمی‌توانیم منتظر نمایشگاه کتاب تهران باشیم.
در این نشست، ایوب دهقان کار، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با ارائه گزارشی از چگونگی روند شکل‌گیری نخستین نمایشگاه کتاب گفت:«نخستین نمایشگاه کتاب تهران امروز 30 بهمن با حضور سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح می‌شود. این نمایشگاه در حالی برگزار می‌شود که فرصت چهارماهه کوتاهی برای برپایی آن در اختیار داشتیم.»
به‌گفته دهقان کار، یکهزار و 732 ناشر داخلی برای شرکت در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب شرکت کرده‌اند و بالغ بر ۱۰۰ هزار عنوان کتاب آماده عرضه در سایت نمایشگاه مجازی کتاب تهران قرار دارد. افزون بر این ۱۸۰ ناشر خارجی از 28 کشور جهان نیز با بیست هزار عنوان لاتین و عربی در نمایشگاه حضور یافته‌اند.
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران ادامه داد: «در حال برگزاری نمایشگاهی هستیم که مشابهی در عرصه جهانی نداشته است. از همین رو باید بپذیریم که این تجربه اول ما به شمار می‌آید، بابت نواقص و کاستی‌های احتمالی عذر می‌خواهیم و امیدواریم با مشکلی مواجه نشویم. افزون بر این فراموش نکنیم اولین نمایشگاه مجازی، نمایشگاه سی وسوم نیست و این رویداد مجازی جایگزین آن نخواهد بود.»
 کتاب‌ها بموقع ارسال می‌شوند
هومان حسن‌پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران هم در این نشست گفت:«باید مردم را با تقویت اطلاع‌‌رسانی و فعالیت رسانه‌ای مطلع کنیم. هنوز بسیاری از مردم در جریان برگزاری این نمایشگاه قرار ندارند بنابراین اهالی رسانه بزرگترین خدمت در حوزه اطلاع‌رسانی را برعهده دارند. علاوه‌ بر این سطح توقع‌مان را باید براساس ویژگی‌های نمایشگاه مجازی و ابعاد مختلف آن تنظیم کنیم. بنابراین پیشداوری نباید داشته باشیم. اتفاق دیگر نمایشگاه مجازی، برعهده گرفتن جریان توزیع کتاب از سوی شرکت ملی پست است که اقدام قابل توجهی محسوب می‌شود.بخش عمده موفقیت نمایشگاه به عملکرد این بخش وابسته است.» رمضانعلی سبحانی‌فر، معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ملی پست ایران هم تأکید کرد که طی این همکاری مجموعه پست با تمام توان در کنار نمایشگاه مجازی خواهد بود. او گفت:«برای محقق شدن توقعات مردم و ناشران، تمام توان را به کار گرفته‌ایم. تمام دفاتر ما حتی روستاها اطلاع‌رسانی شده‌اند و برای اتفاقات بهتر در همه شهرها، با انتشارات هماهنگی‌های لازم صورت گرفته است. در تهران نیز علاوه بر باجه‌ها امکانات دیگری را در نظر گرفته‌ایم و حتی ماشین سیار برای حجم کار بیشتر در نظر گرفته‌ شده است.» به‌ گفته سبحانی فر، درخواست‌ها بر اساس آدرس‌ها بموقع ارسال خواهند شد. او تأکید کرد:«پس از صدور بارکدها در نمایشگاه، پیامی برای مخاطب و ناشر ارسال می‌شود و از آن به بعد مسئولیت مرسوله با پست است، تا این رویداد بزرگ برای اولین بار در کشور برگزار شود و امیدوارم با ارائه خدمات بهتر و بیشتر رضایت‌ها را جلب کنیم.»
معاون وزیر ارتباطات و مدیرعامل شرکت ملی پست ایران درباره روزهای پیک و تعطیلی‌ها و تأثیر آنها بر نحوه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیز گفت: «تعطیلی‌ها برای ما خوب است و به‌صورت شیفت خدمات ارائه می‌دهیم و برای حجم بیشتر مراسلات از بخش خصوصی بهره می‌بریم. در بعضی استان‌ها با تاکسی‌ها هماهنگی‌های لازم صورت گرفته و شرکت‌هایی نیروی انسانی مورد نیاز را تأمین می‌کنند.» گفتنی است که نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از یکم تا ششم بهمن‌ماه با حضور ناشران ایرانی و خارجی میزبان علاقه‌مندان از سراسر ایران خواهد بود.