کرونا درهای مدارس را بست
هدی هاشمی
خبرنگار
کرونا، این دشمن نامرئی بشر آنقدر قدرت داشت که کشورهای پیشرفته و دولتهای مقتدر را هم غافلگیر کند. روزهای اول این همهگیری خیلی از کشورها مانده بودند که چه تصمیمی برای شهروندانشان بگیرند. کووید۱۹ همچون ویروسی که گاهی کامپیوتر را درگیر میکند، باعث «هنگ کردن» ارکان مختلف کشورها از جمله سیستم آموزشی شد. اما باز هم این تکنولوژی بود که به کمک آمد و از طریق آن راهکاری ارائه شد. گرچه در بدو همهگیری کرونا، سیستمهای آموزشی به کل تعطیل شدند اما مدتی بعد دولتهای مختلف در سراسر جهان تصمیم گرفتند آموزش را در بستر فضای مجازی از سر بگیرند. بسیاری از دولتها درهای مدارس را برای اولین بار به روی یک میلیارد و 700 هزار دانشجو و دانشآموز بستند. 91 درصد از کل یادگیرندگان جهان در205 کشور دنیا چند ماهی خانه نشین بودند. دنیا با خانه نشینی دانشآموزان و دانشجویانش شوکه شد و حالا در این یکسالی که از کرونا میگذرد آموزش در دوران کووید19 مهمترین دغدغه دولتها شده است. چرا که از یک طرف سلامت دانشآموزان مهم است و از سوی دیگر بحث تعلیم و تربیت آنها مطرح است بر این اساس بسیاری از دولتها تمایل به متوقف کردن آموزش نداشتند. در همان روزهای اول همه گیری، برای مدتی شهرها خالی از هیاهوی دانشآموزان شد و در نهایت برخی دولتها بسرعت تصمیم گرفتند آموزش مجازی و ترکیبی را جایگزین آموزش حضوری کنند. از 205 کشور دنیا، 28 کشور، آموزش را بهصورت سراسری تعطیل کردند. 47 کشور آموزشها را نیمه حضوری و 130 کشور دیگر هم تصمیم گرفتند که درهای مدارس را باز بگذارند. البته این باز شدن مدارس هم با پروتکلها و دلایلی همراه بود. آنطور که مشاور و دستیار ویژه وزیر آموزش و پرورش به خبرنگار «ایران» میگوید: «بیشتر دولتها درهای مدارس را باز گذاشتند چرا که دانشآموزان بسیاری از اینترنت، ابزارهای دیجیتال مناسب یا مهارتهای رایانهای بیبهره بودند مثلاً در اروپا 14 درصد از خانوارها به اینترنت و 22 درصد به رایانه دسترسی نداشتند و در مجموع 706 میلیون دانشآموز در سراسرجهان از دسترسی مناسب به اینترنت محروم بودند و 56 میلیون دانشآموز بهدلیل زندگی در مناطق دوردست تحت پوشش شبکههای موبایلی قرار نداشتند.» با این همه بسیاری از کشورهای توسعه یافته با این ضرورت که تعطیلی مدارس آسیب جدی به آموزش میزند و روند یادگیری دانشآموزان با مشکل مواجه میشود درهای مدارس را باز کردند، برخی کشورهای اروپایی، ژاپن، کره جنوبی، دانمارک، هلند، سوئد، نروژ، فلاند و فرانسه بازگشایی سریع و از سرگیری فعالیتهای مدارس را در دستور کار خود قرار دادند و کشورهای مرکزی اروپا، مانند آلمان، چک، پرتغال و اتریش متناسب با نوسان تعداد مبتلایان، تصمیماتی اتخاذ کردند. انگلیس هم در مقاطعی مدارسش باز بود و حالا که کرونای انگلیسی شیوع پیدا کرده درهای مدارس را بسته است. روسیه از دوم بهمن ماه مدارس را باز کرد و حالا تمامی مقاطع تحصیلیاش به مدرسه میروند. کشور کویت مدارس را کلاً تعطیل کرد. البته بازگشایی مدارس در کشورها با روشهای مختلفی انجام شد. مثلاً در قرقیزستان فقط پایه اول به مدرسه میروند. در بلژیک اولویت با دانشآموزان پایه آخر ابتدایی و پایه آخر متوسطه بود. در فرانسه اولویت ورود به مدرسه با دانشآموزان 5 تا 6 ساله و دانشآموزان 10 ساله اعلام شد. آلمان و هلند از پایههای پایینتر شروع کردند. امارات هم مدارسش دو روز درمیان باز است. هر کدام از کشورها هم بر اساس پروتکلهای بهداشتی که داشتند مدارس را برگزار کردند. این اطلاعات را غلامرضا کریمی مشاور و دستیار اجرایی وزیر آموزش و پرورش میدهد و تأکید میکند: «کشورهای مختلف اعلام کردند در روند یادگیری دانشآموزان مشکلات بسیاری بوجود آمده، برای همین برای دوران بعد واکسیناسیون در حال برنامهریزی و جبران این مشکل هستند، مثلاً انگلیس اعلام کرده که صبحها و عصرها کلاس جبرانی برگزار میکنند و برخیها هم گفتند در بهار که هوا بهتر شود و بتوانند کلاسها را در فضای باز برگزار کنند کلاسهای فوقالعاده میگذارند.»
در ایران چه گذشت؟
از همان روزهای اول اسفند که کرونا به ایران آمد، خانوادهها نگران سلامت جان فرزندانشان در مدارس بودند، همین موضوع موجب شد ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کند که تمامی مدارس کشور تا پایان سال ٩٨ تعطیل است. در فروردین ماه ٩٩ هم ستاد مقابله با کرونا اجازه فعالیت مدارس را نداد چرا که مسئولان بهداشت و درمان کشور بر این باور بودند که مدارس محل تجمع و کانون شیوع بیماری است. با این همه موضوع آموزش هم برای خانوادهها و مسئولان تعلیم و تربیت بسیار مهم بود، از همان روزهای اول خانهنشینی دانشآموزان، وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که آموزش را در فضای مجازی پیگیری میکند و اجازه نمیدهد که روند آموزش در کشور متوقف شود. اواخر فروردین ماه امسال مسئولان آموزش و پرورش خبر از رونمایی پلتفرم آموزشی «شاد» دادند. شاد مهمترین شبکه آموزشی کشور معرفی شد و مسئولان اعلام کردند که دانشآموزان و معلمان باید برای هرگونه فعالیت آموزشی در این شبکه فعال باشند. بر اساس آخرین آمارهای روابط عمومی شبکه شاد، از ١٤ میلیون و ٧٤٧ هزارو ٩٥٩ نفر دانشآموز حدود ١٢ میلیون و ٤٣٢ هزار و ٢٤٧ نفر در شاد هویت دارند. از این تعداد حدود ١٠ میلیون دانشآموز از شاد استفاده میکنند. آنطور که مسئولان آموزشی میگویند معیار فعال بودن در شبکه شاد هفتگی حداقل ٥ ساعت است و تا امروز، ٨٤ درصد دانشآموزان کل کشور برنامه شاد را نصب کردهاند و حدود ٧٠ درصد از دانشآموزان در آن فعالیت میکنند. بر این اساس، در بین استانهای فعال کشور به ترتیب ٨٢ درصد دانشآموزان استان قم، ٨١ درصد دانشآموزان استان مرکزی، ٧٨ درصد دانشآموزان استان کرمانشاه، ٧٨ درصد دانشآموزان استان قزوین و٧٨ درصد دانشآموزان استان زنجان در شاد فعال هستند. علاوه بر این تعداد پیامهای جابهجا شده بین دانشآموزان و معلمان ٢٤ میلیارد پیام است و تعداد فایلهای جابهجا شده هم حدود ٨ میلیارد و ٨٩٢ میلیون فایل بوده است. با این همه، همان روزهایی که شاد آمد بسیاری از کارشناسان تعلیم و تربیت گفتند این مدل آموزش برای خیلی از دانشآموزان و معلمان مناطق محروم دردسرساز میشود چرا که دانشآموزان در برخی روستاهای استانهای محروم، نه گوشی هوشمند و تبلت دارند و نه دسترسی به اینترنت. مسئولان آموزش و پرورش هم این موضوع را تأیید کردند و گفتند که سه میلیون و ٥٠٠ هزار دانشآموز دسترسی به شاد ندارند. در چنین شرایطی مسئولان از شبکه آموزش هم استفاده کردند اما همچنان معلمان و فعالان تعلیم و تربیت نگران افزایش ترکتحصیل دانشآموزان بهخاطر نداشتن گوشی هوشمند بودند. همین موضوع موجب شد تا خیرین مدرسه ساز، خیرین و فعالان اجتماعی استانی دست به کار شوند. کمپینهای مختلفی راهاندازی شد و خیرین از مردم دعوت کردند تا با اهدای گوشی و تبلت دست دوم و بدون استفادهای که در خانه دارند، زمینه تحصیل دانشآموزان محروم را فراهم کنند.
این موضوع البته یکی از اصلیترین نگرانیهای مسئولان آموزش و پرورش هم بود. در طول این یکسالی که کرونا وارد کشور شده است مسئولان وزارت آموزش و پرورش سه باری تلاش کردند تا به نوعی مدارس را بازگشایی کنند. اولین بار ٢٧ اردیبهشت ماه ٩٩ بود که درهای مدارس به روی دانشآموزان باز شد، گرچه این بازگشایی به معنای حضور اجباری دانشآموزان نبود و همان روزها وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که با اجازه ستاد ملی مقابله با کرونا امتحانات نهایی خرداد ماه هم بهصورت حضوری برگزار میشود. در طول تابستان هم سناریوهای مختلف آموزشی برای بازگشایی مدارس نوشته شد. در این سناریوها البته تقویم آموزشی تغییر کرد و درهای مدارس بهجای اول مهرماه در روز 15 شهریور ماه باز شد. وزیر آموزش و پرورش برای دومین بار خبر از بازگشایی سراسری مدارس داد و اعلام کرد: «همه مدارس کشور از ۱۵ شهریورماه جاری با رعایت شدیدترین پروتکلهای بهداشتی بازگشایی میشوند، فاصله دانشآموزان حداقل یک متر و زمان کلاسهای درسی نیز حداکثر ۳۵ دقیقه خواهد بود.» البته این بازگشایی با استقبال خانوادهها و دانشآموزان مواجه نشد.
خیلی از دانشآموزان در خانه ماندند و از طریق شاد آموزش را پیگیری کردند. اوایل مهرماه هم که کرونا به اوج رسید ستاد ملی مقابله با کرونا، مدارس مناطق قرمز را تعطیل کرد. نهایتاً نیمه دی ماه برای بار سوم، محسن حاجی میرزایی اعلام کرد که برخی پایههای تحصیلی از اول بهمن 99 به مدرسه میروند. وزیر آموزش و پرورش در اجرای مصوبات پنجاه و دومین جلسه ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا درخصوص آموزش حضوری پایههای اول و دوم ابتدایی، دروس کارگاهی هنرستانها و مدارس دارای جمعیت کمتر از ۵۰ دانشآموز، دستورالعمل بازگشایی کلاسها و مدارس مذکور از اول بهمن ماه سالجاری را در ۶ بند و با رعایت پروتکلهای بهداشتی به ادارات کل استان ارسال کرد.اما همین بخشنامه هم خوشایند خیلی از خانوادهها نبود و آنها اعلام کردند ترجیح میدهند تا در خانه فرزندانشان این آموزشها را دریافت کنند.
حالا این سؤال مطرح میشود که تأثیر این آموزشهای مجازی روی دانشآموزان چگونه بود؟ چقدر وزارت آموزش و پرورش در آموزش مجازی موفق بوده است. رضوانه حکیمزاده معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش به این پرسش این چنین پاسخ میدهد: «به هیچ عنوان نمیتوانستیم آموزش را متوقف کنیم، با کمک شاد و شبکه آموزش این آموزشها را ارائه کردیم. با این حال هیچ آموزشی مثل آموزش حضوری نیست. افت تحصیلی هم در پایههای ابتدایی وجود دارد، کلاس اولی ها بدون اینکه درکی از معلم داشته باشند، نمیتوانند با معلم ارتباط برقرار کنند و یادگیری الفبا و سواد خواندن و نوشتن قطعاً در گرو تعامل و حضور دانشآموز و مربی است. برای کودکان مهم است چون کودکان به تنهایی نمیتوانند یاد بگیرند و نقش مربی در یادگیری مهم است. قطعاً در طول تابستان باید روی جبران عقب افتادن دانشآموزان کار کنیم. بحث بسیار مهمی است.»
خبرنگار
کرونا، این دشمن نامرئی بشر آنقدر قدرت داشت که کشورهای پیشرفته و دولتهای مقتدر را هم غافلگیر کند. روزهای اول این همهگیری خیلی از کشورها مانده بودند که چه تصمیمی برای شهروندانشان بگیرند. کووید۱۹ همچون ویروسی که گاهی کامپیوتر را درگیر میکند، باعث «هنگ کردن» ارکان مختلف کشورها از جمله سیستم آموزشی شد. اما باز هم این تکنولوژی بود که به کمک آمد و از طریق آن راهکاری ارائه شد. گرچه در بدو همهگیری کرونا، سیستمهای آموزشی به کل تعطیل شدند اما مدتی بعد دولتهای مختلف در سراسر جهان تصمیم گرفتند آموزش را در بستر فضای مجازی از سر بگیرند. بسیاری از دولتها درهای مدارس را برای اولین بار به روی یک میلیارد و 700 هزار دانشجو و دانشآموز بستند. 91 درصد از کل یادگیرندگان جهان در205 کشور دنیا چند ماهی خانه نشین بودند. دنیا با خانه نشینی دانشآموزان و دانشجویانش شوکه شد و حالا در این یکسالی که از کرونا میگذرد آموزش در دوران کووید19 مهمترین دغدغه دولتها شده است. چرا که از یک طرف سلامت دانشآموزان مهم است و از سوی دیگر بحث تعلیم و تربیت آنها مطرح است بر این اساس بسیاری از دولتها تمایل به متوقف کردن آموزش نداشتند. در همان روزهای اول همه گیری، برای مدتی شهرها خالی از هیاهوی دانشآموزان شد و در نهایت برخی دولتها بسرعت تصمیم گرفتند آموزش مجازی و ترکیبی را جایگزین آموزش حضوری کنند. از 205 کشور دنیا، 28 کشور، آموزش را بهصورت سراسری تعطیل کردند. 47 کشور آموزشها را نیمه حضوری و 130 کشور دیگر هم تصمیم گرفتند که درهای مدارس را باز بگذارند. البته این باز شدن مدارس هم با پروتکلها و دلایلی همراه بود. آنطور که مشاور و دستیار ویژه وزیر آموزش و پرورش به خبرنگار «ایران» میگوید: «بیشتر دولتها درهای مدارس را باز گذاشتند چرا که دانشآموزان بسیاری از اینترنت، ابزارهای دیجیتال مناسب یا مهارتهای رایانهای بیبهره بودند مثلاً در اروپا 14 درصد از خانوارها به اینترنت و 22 درصد به رایانه دسترسی نداشتند و در مجموع 706 میلیون دانشآموز در سراسرجهان از دسترسی مناسب به اینترنت محروم بودند و 56 میلیون دانشآموز بهدلیل زندگی در مناطق دوردست تحت پوشش شبکههای موبایلی قرار نداشتند.» با این همه بسیاری از کشورهای توسعه یافته با این ضرورت که تعطیلی مدارس آسیب جدی به آموزش میزند و روند یادگیری دانشآموزان با مشکل مواجه میشود درهای مدارس را باز کردند، برخی کشورهای اروپایی، ژاپن، کره جنوبی، دانمارک، هلند، سوئد، نروژ، فلاند و فرانسه بازگشایی سریع و از سرگیری فعالیتهای مدارس را در دستور کار خود قرار دادند و کشورهای مرکزی اروپا، مانند آلمان، چک، پرتغال و اتریش متناسب با نوسان تعداد مبتلایان، تصمیماتی اتخاذ کردند. انگلیس هم در مقاطعی مدارسش باز بود و حالا که کرونای انگلیسی شیوع پیدا کرده درهای مدارس را بسته است. روسیه از دوم بهمن ماه مدارس را باز کرد و حالا تمامی مقاطع تحصیلیاش به مدرسه میروند. کشور کویت مدارس را کلاً تعطیل کرد. البته بازگشایی مدارس در کشورها با روشهای مختلفی انجام شد. مثلاً در قرقیزستان فقط پایه اول به مدرسه میروند. در بلژیک اولویت با دانشآموزان پایه آخر ابتدایی و پایه آخر متوسطه بود. در فرانسه اولویت ورود به مدرسه با دانشآموزان 5 تا 6 ساله و دانشآموزان 10 ساله اعلام شد. آلمان و هلند از پایههای پایینتر شروع کردند. امارات هم مدارسش دو روز درمیان باز است. هر کدام از کشورها هم بر اساس پروتکلهای بهداشتی که داشتند مدارس را برگزار کردند. این اطلاعات را غلامرضا کریمی مشاور و دستیار اجرایی وزیر آموزش و پرورش میدهد و تأکید میکند: «کشورهای مختلف اعلام کردند در روند یادگیری دانشآموزان مشکلات بسیاری بوجود آمده، برای همین برای دوران بعد واکسیناسیون در حال برنامهریزی و جبران این مشکل هستند، مثلاً انگلیس اعلام کرده که صبحها و عصرها کلاس جبرانی برگزار میکنند و برخیها هم گفتند در بهار که هوا بهتر شود و بتوانند کلاسها را در فضای باز برگزار کنند کلاسهای فوقالعاده میگذارند.»
در ایران چه گذشت؟
از همان روزهای اول اسفند که کرونا به ایران آمد، خانوادهها نگران سلامت جان فرزندانشان در مدارس بودند، همین موضوع موجب شد ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کند که تمامی مدارس کشور تا پایان سال ٩٨ تعطیل است. در فروردین ماه ٩٩ هم ستاد مقابله با کرونا اجازه فعالیت مدارس را نداد چرا که مسئولان بهداشت و درمان کشور بر این باور بودند که مدارس محل تجمع و کانون شیوع بیماری است. با این همه موضوع آموزش هم برای خانوادهها و مسئولان تعلیم و تربیت بسیار مهم بود، از همان روزهای اول خانهنشینی دانشآموزان، وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که آموزش را در فضای مجازی پیگیری میکند و اجازه نمیدهد که روند آموزش در کشور متوقف شود. اواخر فروردین ماه امسال مسئولان آموزش و پرورش خبر از رونمایی پلتفرم آموزشی «شاد» دادند. شاد مهمترین شبکه آموزشی کشور معرفی شد و مسئولان اعلام کردند که دانشآموزان و معلمان باید برای هرگونه فعالیت آموزشی در این شبکه فعال باشند. بر اساس آخرین آمارهای روابط عمومی شبکه شاد، از ١٤ میلیون و ٧٤٧ هزارو ٩٥٩ نفر دانشآموز حدود ١٢ میلیون و ٤٣٢ هزار و ٢٤٧ نفر در شاد هویت دارند. از این تعداد حدود ١٠ میلیون دانشآموز از شاد استفاده میکنند. آنطور که مسئولان آموزشی میگویند معیار فعال بودن در شبکه شاد هفتگی حداقل ٥ ساعت است و تا امروز، ٨٤ درصد دانشآموزان کل کشور برنامه شاد را نصب کردهاند و حدود ٧٠ درصد از دانشآموزان در آن فعالیت میکنند. بر این اساس، در بین استانهای فعال کشور به ترتیب ٨٢ درصد دانشآموزان استان قم، ٨١ درصد دانشآموزان استان مرکزی، ٧٨ درصد دانشآموزان استان کرمانشاه، ٧٨ درصد دانشآموزان استان قزوین و٧٨ درصد دانشآموزان استان زنجان در شاد فعال هستند. علاوه بر این تعداد پیامهای جابهجا شده بین دانشآموزان و معلمان ٢٤ میلیارد پیام است و تعداد فایلهای جابهجا شده هم حدود ٨ میلیارد و ٨٩٢ میلیون فایل بوده است. با این همه، همان روزهایی که شاد آمد بسیاری از کارشناسان تعلیم و تربیت گفتند این مدل آموزش برای خیلی از دانشآموزان و معلمان مناطق محروم دردسرساز میشود چرا که دانشآموزان در برخی روستاهای استانهای محروم، نه گوشی هوشمند و تبلت دارند و نه دسترسی به اینترنت. مسئولان آموزش و پرورش هم این موضوع را تأیید کردند و گفتند که سه میلیون و ٥٠٠ هزار دانشآموز دسترسی به شاد ندارند. در چنین شرایطی مسئولان از شبکه آموزش هم استفاده کردند اما همچنان معلمان و فعالان تعلیم و تربیت نگران افزایش ترکتحصیل دانشآموزان بهخاطر نداشتن گوشی هوشمند بودند. همین موضوع موجب شد تا خیرین مدرسه ساز، خیرین و فعالان اجتماعی استانی دست به کار شوند. کمپینهای مختلفی راهاندازی شد و خیرین از مردم دعوت کردند تا با اهدای گوشی و تبلت دست دوم و بدون استفادهای که در خانه دارند، زمینه تحصیل دانشآموزان محروم را فراهم کنند.
این موضوع البته یکی از اصلیترین نگرانیهای مسئولان آموزش و پرورش هم بود. در طول این یکسالی که کرونا وارد کشور شده است مسئولان وزارت آموزش و پرورش سه باری تلاش کردند تا به نوعی مدارس را بازگشایی کنند. اولین بار ٢٧ اردیبهشت ماه ٩٩ بود که درهای مدارس به روی دانشآموزان باز شد، گرچه این بازگشایی به معنای حضور اجباری دانشآموزان نبود و همان روزها وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که با اجازه ستاد ملی مقابله با کرونا امتحانات نهایی خرداد ماه هم بهصورت حضوری برگزار میشود. در طول تابستان هم سناریوهای مختلف آموزشی برای بازگشایی مدارس نوشته شد. در این سناریوها البته تقویم آموزشی تغییر کرد و درهای مدارس بهجای اول مهرماه در روز 15 شهریور ماه باز شد. وزیر آموزش و پرورش برای دومین بار خبر از بازگشایی سراسری مدارس داد و اعلام کرد: «همه مدارس کشور از ۱۵ شهریورماه جاری با رعایت شدیدترین پروتکلهای بهداشتی بازگشایی میشوند، فاصله دانشآموزان حداقل یک متر و زمان کلاسهای درسی نیز حداکثر ۳۵ دقیقه خواهد بود.» البته این بازگشایی با استقبال خانوادهها و دانشآموزان مواجه نشد.
خیلی از دانشآموزان در خانه ماندند و از طریق شاد آموزش را پیگیری کردند. اوایل مهرماه هم که کرونا به اوج رسید ستاد ملی مقابله با کرونا، مدارس مناطق قرمز را تعطیل کرد. نهایتاً نیمه دی ماه برای بار سوم، محسن حاجی میرزایی اعلام کرد که برخی پایههای تحصیلی از اول بهمن 99 به مدرسه میروند. وزیر آموزش و پرورش در اجرای مصوبات پنجاه و دومین جلسه ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا درخصوص آموزش حضوری پایههای اول و دوم ابتدایی، دروس کارگاهی هنرستانها و مدارس دارای جمعیت کمتر از ۵۰ دانشآموز، دستورالعمل بازگشایی کلاسها و مدارس مذکور از اول بهمن ماه سالجاری را در ۶ بند و با رعایت پروتکلهای بهداشتی به ادارات کل استان ارسال کرد.اما همین بخشنامه هم خوشایند خیلی از خانوادهها نبود و آنها اعلام کردند ترجیح میدهند تا در خانه فرزندانشان این آموزشها را دریافت کنند.
حالا این سؤال مطرح میشود که تأثیر این آموزشهای مجازی روی دانشآموزان چگونه بود؟ چقدر وزارت آموزش و پرورش در آموزش مجازی موفق بوده است. رضوانه حکیمزاده معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش به این پرسش این چنین پاسخ میدهد: «به هیچ عنوان نمیتوانستیم آموزش را متوقف کنیم، با کمک شاد و شبکه آموزش این آموزشها را ارائه کردیم. با این حال هیچ آموزشی مثل آموزش حضوری نیست. افت تحصیلی هم در پایههای ابتدایی وجود دارد، کلاس اولی ها بدون اینکه درکی از معلم داشته باشند، نمیتوانند با معلم ارتباط برقرار کنند و یادگیری الفبا و سواد خواندن و نوشتن قطعاً در گرو تعامل و حضور دانشآموز و مربی است. برای کودکان مهم است چون کودکان به تنهایی نمیتوانند یاد بگیرند و نقش مربی در یادگیری مهم است. قطعاً در طول تابستان باید روی جبران عقب افتادن دانشآموزان کار کنیم. بحث بسیار مهمی است.»
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه