روزی که پلاسکو سوخت و فروریخت

صبح روز پنجشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۵ تهران در بهت فرو رفت و همه چشم‌ها به شعله‌ها و دودی بود که از میانه پایتخت به آسمان روانه می‌شد؛ خبر کوتاه بود ولی جزئیات آن بسیار: «پلاسکو آتش گرفت.» آتش‌سوزی حدود ساعت ۷:۵۹ از طبقه دهم ساختمان و یک خیاطی کوچک (به دلیل اتصال سیم برق) آغاز شد و خیلی سریع به طبقات نهم و هشتم ساختمان 14 طبقه که بیشتر واحدهای آن تولیدی لباس بودند و در شیفت شب هم کار می‌کردند، زبانه کشید. با حضور مأموران آتش‌‌نشانی، مهار آتش و تخلیه ساختمان شروع شد ولی کسبه بسیاری بودند که اصرار بر حضور در ساختمان و جمع کردن وسایل و مدارک داخل ساختمان داشتند که این موضوع کار را پیچیده کرده بود. مأموران آتش‌نشانی از ایستگاه‌های مختلفی به چهار راه استانبول آمده بودند و با جان و دل و بدون ترس در حال خاموش کردن آتش بودند و همه چیز خوب پیش رفت و حوالی ساعت ۱۱ صبح گفته می‌‌شد آتش مهار شده‌ است اما ناگهان ورق برگشت و آتش از بخش شرقی ساختمان دوباره زبانه کشید و دیوار شمالی ساختمان پلاسکو نیز به‌‌طور کامل فرو ریخت و لحظاتی نگذشت که با فریاد «عقب بروید» آتش‌نشان‌ها به مردمی که به تماشا ایستاده بودند، ساختمان پلاسکو بعد از 53 سال به تلی از خاک بدل شد.
آواربرداری ساختمان پلاسکو به امید یافتن افرادی از عصر همان روز حادثه شروع شد و تا 8 بهمن ماه شبانه‌روز و در چند شیفت ادامه پیدا کرد ولی هرچه بیشتر آوارها برداشته شدند، امیدها بیشتر به یأس بدل شد و در نهایت معجزه‌ای رخ نداد. در حادثه پلاسکو 16 آتش‌نشان شهید شدند و 5 شهروند که در ساختمان کار می‌کردند، جان باختند. عملیات آواربرداری پلاسکو، ۹ روز به طول انجامید و طی آن ۱۹۰۰ کامیون حدود ۲۰ هزار تن خاک و نخاله را از محل خارج کردند. مراسم تشییع پیکر شهدای آتش‌نشان روز 11 بهمن در تهران با حضور هزاران نفر برگزار شد.
حسن روحانی رئیس‌جمهوری روز 12 بهمن طی حکمی، محمدتقی احمدی رئیس دانشگاه تربیت مدرس را به ریاست «هیأت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو» منصوب کرد و از او خواست تا ظرف دو ماه «گزارش ملی» حادثه پلاسکو را منتشر کند. گزارشی که فروردین 96 منتشر شد. محمدتقی احمدی در نشست خبری خود درباره این گزارش به خبرنگاران گفت: «فروریختن ساختمان پلاسکو نمادی از قصور و ناکارآمدی بسیاری از دستگاه‌ها بود، قصور و کاستی‌هایی که چندین دهه بر یکدیگر انباشته شده بود. در این نشست اعضای هیأت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو، تشکیل نشدن تیم ایمنی در ساختار فرماندهی حادثه را به عنوان ضعف اساسی در فرماندهی حادثه در مقطع قبل از ریزش عنوان کردند.» او در پاسخ به سؤالی که چرا مقصران حادثه پلاسکو مشخص نشده‌اند، گفت: «ما در گزارش درصد سهم تقصیر سازمان‌ها را مشخص نکردیم چرا که کار ما نیست؛ قوه قضائیه اگر صلاح ببیند باید تصمیم بگیرد که با توجه به کار تحقیقی که خودشان انجام داده‌اند و نتایج گزارش ما مقصر یا مقصران حادثه را مشخص کند. مالک ساختمان، شهرداری، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بیشترین ارتباط را با ساختمان پلاسکو و نگهداری و ایمنی آن داشتند که قبل از ریزش ساختمان می‌توانستند بهترعمل کنند؛ قصور بقیه سازمان و دستگاه‌ها در رده پایین‌‌تری قرار دارد.»