پیامدهای کووید 19 بر کودکان و نوجوانان

زهره محقق هرندی
ترجمه و تدوین
کووید 19 ویروسی که حدود یک سال است زندگی مردم دنیا را تحت تأثیر قرار داده تا کنون بیش از صد میلیون نفر را مبتلا کرده و جان بیش از دو میلیون نفر را هم گرفته، حالا تبدیل به بزرگترین چالش حال حاضر دنیا شده است. شواهد از تأثیر اندک کووید 19 بر مرگ و میر کودکان و نوجوانان حکایت دارد، با این حال نمی‌توان اثرات غیر‌مستقیم ناشی از ضعف نهادهای بهداشتی و درمانی برای پیشگیری از گسترش بیماری در بین کودکان را نادیده گرفت؛  در اکثر کشورهای فقیر، نارسایی سیستم واکسیناسیون در برابر بیماری‌های عفونی همواره موجب بالا رفتن مرگ‌ و‌ میر در کودکان بوده است، به عنوان نمونه، کشور پهناور هند با یک میلیارد و سیصد میلیون جمعیت که همواره بستر مناسبی برای شیوع و همه‌گیری انواع بیماری‌های عفونی بوده است، هم‌اکنون نیز در رویارویی با کووید 19 با کمبود امکانات بهداشتی و خدمات سیستم پزشکی مواجه است. بر‌اساس یک مطالعه تحقیقی در هندوستان، میانگین روزهای بستری بیماران فوت شده در بیمارستان‌های هند تنها پنج روز است که در مقایسه با مدت دو هفته بستری در کشورهای پیشرفته  می‌تواند بیانگر محدودیت دسترسی به امکانات بهداشتی و بیمارستانی در هند باشد. این مطالعات همچنین بر امکان شیوع بیشتر کرونا در بین کودکان و نوجوانان در هر سن تأکید دارد.
در ابتدای همه‌گیری ویروس، بسیاری معتقد بودند که کودکان به این بیماری مبتلا نمی‌شوند، اما بعد از مدتی پزشکان شاهد ابتلای کودکان و نوجوانان نیز بودند، البته تحقیقات بیانگر این است که بروز علائم و نشانه‌های بیماری در کودکان و نوجوانان خفیف‌تر از بزرگسالان است و معمولاً با علائمی همچون سردرد، بی‌اشتهایی، ضعف، آبریزش بینی، تب و گاهی اسهال خودنمایی می‌کند. با این حال امکان بروز علائم شدید در کودکان و نوجوانان وجود دارد. همچنین، کودکان و نوجوانان می‌توانند ناقل ویروس باشند. بنابراین مهم‌ترین اقدام پیشگیرانه در این رابطه قرنطینه و جدا کردن کودکان و نوجوانان دارای علائم از دیگران است.
اخیراً شاهد شیوع انواع جهش‌یافته‌ای از ویروس کووید 19 در انگلستان و آفریقای جنوبی بوده‌ایم. این جهش‌ها می‌تواند موجب تسریع همه‌گیری ویروس کرونا در سراسر جهان شود؛ در نوع جهش‌یافته ویروس، برخلاف نوع قبلی کودکان هم به همان سرعت و نسبت بزرگسالان در معرض ابتلا به ویروس کووید 19 قرار دارند.
آخرین گزارش‌ها و یافته‌های پژوهشگران دانشگاه آکسفورد حاکی از آن است که ویروس انگلیسی قدرت انتقال بسیار بالایی دارد. نیل فرگوسن پروفسور بیماری‌های عفونی و اپیدمیولوژیست در کالج سلطنتی لندن می‌گوید که در نوع جهش‌یافته ویروس، میل و رغبت طبیعی بالاتری نسبت به مبتلا کردن کودکان وجود دارد. او می‌گوید اگرچه ما هنوز به رابطه علت و معلول خاصی در این مورد برخورد نکرده‌ایم ولی داده‌ها و آمار به نوعی این ادعا را ثابت می‌کند. با این حال ما همچنان نیازمند تحقیقات بیشتر در زمینه چگونگی تغییر رفتار ویروس کرونا در آینده هستیم. تاکنون با مطالعه رفتار ویروس جهش‌یافته دریافته‌ایم که راه انتقال ویروس به سلول‌ها تغییر کرده است. بنابراین با توجه به الگوی تغییر رفتار ویروس انتظار می‌رود که در آینده کودکان و نوجوانان بیشتری در معرض ابتلا به ویروس کووید 19 قرار گیرند.
آخرین تخمین‌ها از اداره ملی آمار انگلستان نشانگر این است که گسترش ابتلا به بیماری کرونا در میان دانش‌آموزان مقطع متوسطه بیشتر شده است. به همین دلیل به تازگی دولت انگلستان اقدام به انجام تست‌های تشخیصی بیشتری برای دانش‌آموزان کرده است تا با شناسایی موارد مثبت و قرنطینه بموقع آنها، از انتشار بیشتر ویروس در جامعه و بخصوص در میان افراد آسیب‌پذیر جلوگیری شود.
در جمهوری ایرلند هم موارد تأیید شده کووید 19 در کودکان و نوجوانان در طول ماه‌های اکتبر و نوامبر 2020 افزایش چشمگیری داشته است. بر اساس گزارش آمار رسمی روزانه مرکز سلامت ایرلند، از میان تمام موارد ابتلا در کودکان و نوجوانان، حدود 54% مربوط به ماه‌های اکتبر و نوامبر است.  
 این 54% شامل 3163 کودک و نوجوان تا سنین 14 سال است. گزارش مربوطه به ماه اکتبر 2020 است که مصادف با دومین ماه بازگشایی مدارس، بعد از موج اول ویروس کروناست.
آخرین یافته‌ها در امریکا مربوط به ماه جاری (ژانویه 2021)، نشان از نقش کودکان به عنوان ناقلان ویروس کووید 19 دارد. بر‌اساس تحقیقات آکادمی بیماری‌های کودکان، موارد ابتلا به کرونا در ازای هر صد هزار کودک در امریکا با روند افزایش چشمگیری رو به رو بوده است. این آمار از فقط 13 مورد در ماه آوریل 2020، به 2800 مورد در انتهای سال رسیده که با توجه به درصد موارد ابتلا در میان کودکان و نوجوانان، شاهد تفاوت معناداری نسبت به گذشته هستیم. همچنین موارد بستری کودکان از 0.8 درصد در ماه مه‌2020، به 1.8 درصد در دسامبر 2020 رسیده است.
نمودار بالا نشان‌دهنده تعداد موارد کووید 19 در هر صدهزار کودک و همچنین درصد تمام موارد ابتلا در بازه زمانی 16 آوریل تا 31 دسامبر 2020 در ایالات متحده امریکا است. همچنین گزارش‌های اخیر مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها، رشد ابتلا به کرونا در کودکان زیر 17 سال را نشان می‌دهد.
هدف این گزارش‌ها، اطلاع‌رسانی به مسئولان بهداشت کودکان و نوجوانان و فراهم آوردن اطلاعات به روز شده درباره کودکان مبتلا  یا مشکوک به کووید 19 و مراقبت از آنان در طول پاندمی است؛ داده‌های میدانی مربوط به میزان بستری هفتگی ناشی از کرونا نشان می‌دهد که درصد بستری در میان کودکان و نوجوانان، در مقایسه با بزرگسالان پایین است، اما آمار بستری کودکان روند افزایشی داشته است و از هر سه کودک بستری شده به علت کرونا، یک نفر به بخش مراقبت‌های ویژه فرستاده می‌شود که این تقریباً مشابه آمار بزرگسالان است.
دفتر تخمین میزان مرگ‌ و‌ میر کودکان در آژانس بین‌المللی سازمان ملل در اداره یونیسف نیز در حال حاضر مشغول برآورد اثرات کووید 19 روی مرگ و میر کودکان و نوجوانان است و این نتایج را در برآوردهای آینده خود نیز لحاظ خواهد کرد.
بر‌اساس گزارش‌های یونیسف، کودکان بزرگترین قربانیان کرونا در جهان هستند. همه کودکان و نوجوانان در هر سن و در همه کشورها به شکلی تحت تأثیر همه‌گیری ویروس کووید 19 قرار دارند. با این حال، تأثیرات ویروس کرونا بر زندگی کودکان و نوجوانان در مناطق مختلف جهان متفاوت است. کودکان و نوجوانان در کشورهای فقیر و در حال توسعه، متحمل رنج‌های اجتماعی و اقتصادی بیشتری شده‌اند. به هرحال کووید 19 یک بحران جهانی است و ممکن است بسیاری از کودکان و نوجوانان در سطح جهان برای مدت‌های طولانی تحت تأثیر پیامدهای منفی این پاندمی باقی بمانند.