الگوی جوانمردی

اسماعیل علوی
دبیر گروه پایداری
ولادت فرزند ابوطالب یکی از بزرگان قریش در خانه کعبه و به دور از چشم همگان امری عادی نبود، چرا که بیت عتیق سی سال پیش از آن، درواقعه تعرض سپاه ابرهه ومصون ماندن از تخریب اصحاب فیل، نسبتش با مراتب آسمانی به وضوح رسیده وشکافته شدن دیوار آن برای آنکه فاطمه بنت اسد وارد خانه شود وحمل اش را به دنیا بیاورد نیزامری غیرمعمول بود و خبر از مأموریتی بزرگ والهی برای مولود کعبه داشت. مأموریتی که با بعثت رسول گرامی اسلام آشکار وآغاز گردید. علی بن ابیطالب(ع) نخستین کسی بود که به رسالت محمدی(ص) ایمان آورد واز همان ابتدا تا رحلت آن حضرت، همه جا همراه وهم پیمان رسول گرامی خدا بوده و در دشوارترین لحظات تاریخ اسلام با جاهلیت سرکش در هردو شکل مکی و مدنی آن به مقابله پرداخت. وی از کودکی در دامان رسول اکرم(ص) پرورش یافت و از سرچشمه زلال هدایتش بهره‌مند شد و در راه پیشبرد اهداف رسالت نبوی از خود جانفشانی‌های بسیار نشان داده ومصداق فانی در مکتب و ارزش‌های آن بود، تا آنکه خورشید اسلام از پس ظلمت و تاریکی جهل وشرک پدیدار و چهره نمود. اسلام پس از آنکه درمدتی کوتاه توانست گام‌های شگفت‌آوری در مسیر تغییر نظام جاهلی بردارد، برای استمرار رسالت و دستیابی به اهداف بلند خود که تا تحقق کامل مسیری دشوار و طولانی در پیش داشت، نیازمند جانشینی برای رسول خدا(ص)بود که در ایمان، کمال، اخلاص، هوشمندی و تدبیرو سایر فضایل اخلاقی کمتر از رسول خدا(ص) نباشد، تا اهداف و برنامه‌های رسالت خاتم که عصاره رسالت همه انبیای الهی و حاصل زحمات و تلاش‌های آنان در طول تاریخ بشربود ه است به انجام برسد. این بود که به امر الهی علی(ع) به جانشینی رسول خدا برگزیده و بدین ترتیب حکمت‌ زاده شدن وی وتبیین نسبتش با مراتب الهی از بدو تولد آشکار شد.  علی(ع) جایگزینی بود که برای چنین امری تربیت شده و به گواهی تاریخ دارای ظرفیت‌های لازم جهت پیشبرد اهداف اسلام درتمامی ابعاد آن بود. امیرالمؤمنین علی(ع) درکنار سرشت پاک و نهاد پیراسته‌اش برخوردار از صفات پسندیده و مجد و عظمت روحی بود و درعمل از واژه‌های دینی تبیین تازه‌ای به دست داد. پیش از آن پارسایی و تقوا واکنشی از روی ضعف و بیم تلقی می‌شد و گاهی پارسایان برای فرار از روبه رو شدن با زندگی و زندگان، پارسایی پیش می‌گرفتند اما امیرمؤمنان علی(ع) درعمل نشان داد که پارسایی حضور مستمر و پیگیر در اجتماع و در ارتباط با تمام حلقه‌های حیات بشری بوده و عصیان علیه فساد و تباهی و ظلم وستم است. براین اساس نیز مردمان را دعوت به تقوا و پارسایی می‌نماید با این امید که راهی به سوی عدالت گشوده واز پایمال شدن حقوق ضعیفان جلوگیری نماید.«علیکم بتقوی‌الله وبالعدل علی الصدیق والعدو»(برشما باد به تقوا وپرهیزکاری واجرای عدالت بردوست و دشمن) از دیدگاه علی(ع) تقوا آنگاه سودمند و نتیجه بخش است که انسان باورمند را وادارد تا حق‌جویی وحق پویی پیشه کند وبه احدی کمترین ستمی روا ندارد. این روح و روحیه بود که از علی(ع) چهره‌ای ساخت تا تجسم و الگوی جوانمردی و بزرگ منشی بوده وبا شجاعتی بی‌نظیر به اجرای عدالت بپردازد و عدل و عدالت با رفتار او سنجیده شود.