رمضان، ماه معنا و برکت

اسماعیل علوی
دبیر گروه پایداری
از فردا ماه مبارک آغاز می‌‌شود و فرصتی دوباره در جهت مجاهدتی نستوه به منظور پرورش فضیلت‌های اخلاقی و ظرفیت‌های انسانی برای افراد مسلمان فراهم می‌‌آید. معنویت ماه خدا در آهنگی موزون و عافیت بخش به رشد کرامت‌های انسانی یاری رسانده و می‌‌تواند سرنوشت فرد مسلمان را به خیر و رستگاری منتهی سازد. همچنین فضای معنوی این ماه با به فعلیت رساندن اهلیت انسانی انسان موجب می‌‌شود تا آدمی، عشق به حقیقت را تجربه کند. فرصتی که بر مدار معنویت قرارداشته و یاریگر انسان در غلبه بر خوی سرکش خود و در نتیجه به وجود آمدن محیطی کمتر آلوده به انواع فساد و ابتلائات و مشکلات اخلاقی برای زندگی جمعی است. به تجربه ثابت شده که بدون توجه کافی به کسب فضایل معنوی و ملکه تقوی نمی‌توان حرص و غضب و خودخواهی آدمی را مهار کرد بلکه تنها با استقرار ملکه تقوا و خویشتنداری مؤمنانه  در وجود انسان است که می‌توان زندگی‌ها را از انحطاط نجات داد و بدان آهنگ رشد و تعالی بخشید. از این رو از جمله برکات ماه مبارک رمضان را فرو کاستن کدورت‌های نفاق و شرک و ریا و ظلم و فساد و... در جوامع اسلامی و تقویت روح صمیمیت و شوق ایمانی گفته‌اند.
در نتیجه مناسک و حال و هوای ماه خودسازی و عبادت، جوهره مسلمانی در تکاپوی بندگی، صدف وجود را مهیای گوهر ایمان می‌‌سازد تا به مرتبه رضایت الهی دست یابد. در حقیقت  تشریع مناسک ماه مبارک رمضان از سویی نشانگر کرامت انسانی فرزند آدم ابوالبشر و دستیابی وی به برتری بر جمیع خلایق و از سوی دیگر بیانگر لطف خدای مهربان است که به مخلوق خویش عطا فرموده و تفضلی از ناحیه رحمت او محسوب می‌‌شود. اغلب ویژگی‌هایی که خداوند انسان را بدان تکریم کرده از جمله، قابلیت‌هایی که بالقوه در وجود همه انسان‌ها به ودیعه گذاشته شده و در این دنیا و در طول حیات طبیعی با بندگی و اطاعت خالصانه به درگاه ذات باریتعالی، آن قابلیت‌ها می‌توانند از قوه به فعل در آیند و مقام خلیفه اللهی  انسان را عینیت بخشند در معنویت این ماه مبارک گنجانیده شده است.
از دیگر ویژگی‌های این ماه آن است که انسان روزه‌دار خود را در محضر پروردگار یافته، حسابگر اعمال خویش بوده و سعی می‌‌نماید تا تمامی رفتار و گفتار خود را در جهت جلب رضایت معبود قرار داده و بتدریج به فطرت الهی خویش نزدیک ‌شود و با استعانت از صبر و توکل، استقامت پیشه ساخته و با تکیه بر لوازم سلوک در راه معرفت با مشکلات آن دست و پنجه نرم کند و به وعده پروردگار امیدوار شود.
از این جهت ماه مبارک رمضان مجال تمرین خلوص و صفای باطن و کسب رضایت خالق هستی است که آن نیز با مراقبه و جدیت در عبودیت خالصانه، حاصل می‌‌شود. از این رو این ماه، ماه تجلی شکفتن غنچه‌های ایمان است  و به انسان فرصت می‌دهد تا با پیوند به سرچشمه قدرت ازلی به آرامش و طمأنینه درون دست یابد. ماه مبارک رمضان به عنوان خاستگاه معنویت، فرصتی برای حرکت به سوی نقطه تعادل در زندگی نیز می‌‌باشد. فضای معنوی این ماه پربرکت  قادر است  از آهنگ تند هوی و هوس کاسته و اعمال و نیات انسان را در سایه معنویت با ارجمندی‌های یک زندگی توأم با سعادت و تقوی  و تعادل همراه سازد. بر این اساس راز ارجمندی این ماه را باید در آثار شگرف و نتایج آن جست‌و‌جو کرد. به راستی جای آن دارد که مؤمنان از فرا رسیدن چنین ماهی در سرور و شادمانی باشند و با جان و دل به استقبال این ماه پر خیر و برکت بشتابند و از اینکه به شرافت روزه داری و عبادت در این ماه نائل شده‌اند بر خود ببالند زیرا معنویت این ماه، انسان را شایسته و سزاوار رسیدن به قرب الهی نموده و او را بی‌واسطه به جایگاه خلافت الهی و تجلی اسماء و صفات الهی نزدیک می‌کند.
ظرفیت نامتناهی انسان، در صورتی‌که در راستای معرفت و عبودیت حق قرار گیرد، شکوفا شده و به دستیابی ایمان و عمل صالح می‌انجامد.
«ایران» به روال سال‌های قبل مشتاق است تا مخاطبان خود را در این سفر معنوی همراهی کند و به رسم همسفری ستونی را نیز به این مهم اختصاص داده که  در طول ماه مبارک رمضان با مطالب متنوع میهمان چشم‌های شماست. سعی ما در تهیه مطالب این است که نیازهای خوانندگان گرامی پاسخ گفته شود. براین اساس به تدارک عناوینی با موضوعات قرآنی و اخلاقی که برگرفته از دانش سرشار اندیشمندانی بزرگ و اسلام شناس، همچنین درس‌های عملی برای زندگی روزمره با الهام از تعالیم مکتب است، اقدام  کرده‌ایم و با معرفی الگوهای مسلمانی تلاش داریم در قرار گرفتن مخاطبین در فضای معنوی این ماه بزرگ سهیم باشیم.