فرهنگ و هنر مرکزی برای زایش ایده‌های تازه

گروه فرهنگی/ آیین نخستین دوره شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، صالحی با تأکید بر این‌که در شاخصه‌های شهر خلاق، متغیرهایی مطرح است که در تک‌تک آن‌ها فرهنگ و هنر جایگاهی اساسی و مهم دارد از این گفت که نمی‌توان به حریم شهرهای خلاق نزدیک شد مگر وقتی‌که فرهنگ و هنر در شهر، جایگاه متعالی‌تری یابد. در این دوره از میان 143 شهری که به مرحله نیمه‌نهایی راه‌یافته بودند، 60 شهر انتخاب شدند.
‌فرهنگ و هنر کانون اقتصاد خلاق است
در این مراسم که عصر روز گذشته به شکل مجازی برگزار شد سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه در دهه‌های اخیر شاهد توجه مضاعف به موضوع شهر و شهرنشینی بوده‌ایم، گفت: «امروزه مسأله شهرنشینی تبدیل به یک مسأله گسترده اجتماعی و انسانی شده آنچنان که از زاویه‌های مختلف مسأله شهر خلاق ابداع و عرضه‌شده است. با نقدی که به شهر و شهرنشینی در سده اخیر وجود داشته، شهر به‌جای یک مفهوم انسانی یک مفهوم کالبدی دارد و فضا بیش از انسان در شهر اهمیت پیداکرده است. در شاخصه‌های شهر خلاق متغیرهایی مطرح است که در تک‌تک آنها جایگاه فرهنگ و هنر جایگاه مهمی است.»
وزیر ارشاد با اشاره به برخی تعریف‌هایی که درباره شهرهای خلاق صادق است، گفت: «اگر به شهری می‌اندیشیم که مغز بر آن حکومت می‌کند، طبیعتاً فرهنگ و هنر جایگاه خاصی در چنین شهری دارد. مشخصه دیگر، شهری با ایده نو است. فرهنگ و هنر مرکزی برای زایش ایده‌های تازه است. شهر خلاق شهر با هویت است، شهری که ریشه درگذشته و معنا در حال دارد. ترکیب این دو هویت را می‌آفریند، هویت به معنای آن است که از گذشته منقطع نیست و ضلع دیگر هویت این است که بتواند به حال هم‌معنا ببخشد و صرفاً در گذشته زیست نکند. طبیعتاً فرهنگ و هنر بازهم یکی از مقومات این هویت‌یابی و هویت‌زایی است.»
صالحی تأکید کرد: «فرهنگ و هنر نقش اساسی در اعتبار یک شهر و فضای منطقه‌ای ملی و جهانی آن دارد. شهر خلاق شهر دانایی‌محور و تجربه‌آموز است. شهر خلاق شهری است که صنایع و اقتصاد خلاق در آن نقش اساسی در ارزش‌ افزوده، تولید ناخالص داخلی و... دارد و فرهنگ و هنر کانون اقتصاد خلاق است. اگر متغیرهایی را برای شهر خلاق می‌شناسیم، بی‌تردید فرهنگ و هنر در تمامی این مؤلفه‌ها نقش اساسی داشته و دارد.»
به گفته وزیر ارشاد، با توجه به موارد ذکر شده است که طرح شبکه شهرهای خلاق در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح می‌شود. او با اشاره به انگیزه‌ها و هدف‌گذاری اجرای این طرح گفت: «نخست اینکه، انگیزه تداوم را در شهرها تقویت کنیم. انگیزه‌های تداوم در شهرهایی که سابقه‌ای داشته‌اند اما دچار انقطاع نسل‌ها شدند و یا درخطر آن قرار گرفتند؛ اینکه مسیر شهرهای خلاق فرهنگ و هنر انگیزه تداوم را در این شهرها تقویت کند. نکته دیگر آن‌که مزیت‌‌های رقابتی را شناسایی و تقویت کنیم. مزیت‌های رقابتی هم در چرخش اقتصاد و هم در تعالی فرهنگ نقش اساسی دارند.»
وزیر ارشاد ادامه داد: «با شناخت این مزیت‌ها فرصت‌های جدیدی کشف می‌شوند و این فرصت‌ها بستری برای تولید اتفاقات تازه می‌شوند که نمونه بارز آن موضوع گردشگری است. اگر بتوانیم مزیت‌های رقابتی شهرهای خود را بازنمایی کنیم، فرصت‌های جدیدی برای اقتصاد فرهنگ و هنر پدید می‌آید.»
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به این‌که هدف دیگر از اجرای این طرح جایگاه بهتر بخشیدن به عنصر فرهنگ و هنر در مدیریت شهری است گفت: «اما هدف‌گذاری پایانی نیز این بود که بتوانیم یک نشاط شهری ایجاد کینم. شهرهایی که به‌عنوان شهرهای خلاق فرهنگ و هنر شناخته می‌شوند، فرصتی برای حضور مردم در محور آن قطب مزیتی پدید می‌آید. این هدف‌های مشابه مسیر شهرهای خلاق فرهنگ و هنر را پیش آورد.»
شناخت ظرفیت‌های هنری
ابراهیم حیدری، دبیر اجرایی شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر نیز ضمن ارائه گزارشی درباره این رویداد گفت: «شبکه شهرهای خلاق عنوان طرحی است که در حوزه اقتصاد فرهنگ و هنر و باهدف شناسایی ظرفیت‌‏های هنری و فرهنگی کشور و فعال کردن هسته‌ها و خوشه‌های هنری در شهرهای مختلف ایران و با تأکید بر تقویت ظرفیت مردمی فرهنگ و هنر در سطح ملی با استفاده از ظرفیت‌های بومی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طراحی و  اجرا شد. در اجرای این طرح محوریت با معاونت امور هنری و  توأم  با مشارکت معاونت‌های مختلف وزارتخانه و نهادهایی مانند سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی و یونسکو و ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است.»
محمدحسن خوشنویس، دبیر علمی شبکه شهرهای خلاق  فرهنگ و هنر نیز از دیگر سخنرانان این مراسم بود. او از اقدام‎های انجام‌شده تاکنون به‌عنوان تلاش‌های مقدماتی در زمینه شبکه شهرهای خلاق  فرهنگ و هنر یادکرد و گفت: «امید که این تلاش با تغییر دولت هم ادامه پیدا کند و متوقف نشود چرا که هدف نهایی این طرح توانمندی اقتصادی حوزه‎های فرهنگ و هنر  در سراسر کشور بوده است.»
مهدی جمالی‎نژاد، رئیس سازمان شهرداری‏‌ها و دهیاری‎های وزارت کشور هم گفت: «باید نگاه مان به مدیریت شهری متفاوت باشد. برای تحقق این تفاوت ضرورت دارد از ظرفیت‎های فرهنگی کمک گرفت و به تحقق شهرهای خلاق کمک کرد. مبتنی بر تحقق حداکثری شهرهای خلاق هست که می‌توان به نگاه متفاوت در مدیریت شهری دست‌یافت و رضایتمندی عمومی را ارتقا داد. باید از این ظرفیت‌ها استفاده حداکثری کرد تا هم اقتصاد هنر تقویت شود هم اینکه مدیریت شهری مبتنی بر نگاه متفاوت و توأم با خلاقیت باشد.»
سید محمدمجتبی حسینی؛ معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در سخنانی  با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب برای تحقق تمدن نوین ایران اسلامی، از فرهنگ به‌عنوان حلقه واصله همه حوزه‎ها برای تحقق منویات بیانیه گام دوم انقلاب یادکرد و گفت: «مزایای تاریخی و فرهنگی و شهرهای مختلف ایران در کنار نیروی جوان خلاق از ظرفیت‌های مهم برای تحقق تمدن نوین ایران و اسلامی است.»
او در پایان تأکید کرد: «طرح شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر می‌گوید ایران  فقط تهران نیست و جای‌جای ایران ظرفیت‌های متنوع و گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف هنر و فرهنگ دارد.  این طرح در توسعه گردشگری و تقویت اقتصاد مقاومتی مؤثر خواهد بود و ارزش‌آفرین است.»