سامانه ای برای مطالبه حداقلی حقوق مصرف کننده

مهدی طالبی
رئیس انجمن کسب و کارهای اینترنتی شهر تهران
در هر کسب و کاری مشکلاتی به‌وجود می‌آید گاهی مشکل به‌دلیل ارائه نکردن خدمات، محصول مناسب یا منطبق نبودن قیمت با محصول دریافتی و... از سوی کسب و کار است. در فضای آفلاین برای رفع مشکلات این چنینی یا رفع تعارضات روش‌های مختلفی وجود دارد. یکی از این روش‌ها مراجعه به واحد صنفی است که اگر مشکل رفع و رجوع نشد، کاربر و مشتری به اتحادیه صنف مربوطه شکایت می‌کند اما در فضای آنلاین باید گفت فضا متفاوت است و دریافت خدمات و محصولات ممکن است از شهری به شهر دیگری صورت بگیرد و امکان مراجعه حضوری و رفع مشکل به آسانی وجود نداشته باشد بنابراین باید راه حل‌های آسانتری برای مشتریان کسب و کارهای مجازی ایجاد شود.
شکایت یک مشتری بحثی جدی است که باید به آن حتماً رسیدگی شود. حال اینکه فقط وجود اتحادیه کسب و کارهای مجازی برای رسیدگی به شکایت‌ها کافی نیست چون بسیاری از کسب و کارها الزامی به دریافت مجوز از اتحادیه کسب و کارهای مجازی ندارند، چرا که اتحادیه تنها به دارندگان اینماد مجوز می‌دهد این درحالی است که مرکز توسعه تجارت الکترونیکی به تمام کسب و کارهای اینترنتی اینماد ارائه می‌دهد به عبارتی اگر کسب و کاری از جای دیگری مجوز فعالیت داشته باشد، با دریافت اینماد می‌تواند در فضای مجازی، کسب و کار راه‌اندازی کند و دارای درگاه اینترنتی پرداخت باشد.
یا اینکه برخی از کسب و کارها مانند بخش آموزشی امکان دریافت مجوز از اتحادیه کسب و کارهای مجازی را ندارند درحالی که دارای اینماد و مجوز فعالیت در فضای مجازی هستند و به آنها درگاه پرداخت تعلق می‌گیرد بنابراین اگر در این بخش‌ها مشکلی به‌وجود آید و کاربر بخواهد شکایتی کند باید به کجا مراجعه کند؟ برای اینکه به حقوق مصرف کننده رسیدگی شود وجود مرکز واحد رسیدگی به شکایات در مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ضروری است.
 هرچند بشخصه نسبت به ماجرای اینماد انتقاد دارم و فکر می‌کنم مسیر، مسیر درستی برای ارائه اینماد نیست اما طبق قواعد و دستورالعمل‌های موجود هر فردی می‌خواهد درگاهی برای پرداخت آنلاین در فضای مجازی داشته باشد، باید دارای اینماد باشد. برای داشتن درگاه پرداخت اینترنتی هر کسب و کاری به دریافت اینماد نیاز دارد باید مرجع حل اختلاف فراتر از اتحادیه کسب و کارهای مجازی وجود داشته باشد تا بتوان به شکایت کاربران از آنها رسیدگی کرد.
هرچند قوانین موجود دارای ایراداتی است و معتقدم باید قوانین تغییر کند و راه حل‌های بهتری برای حل مشکلات وجود دارد ولی در شرایط فعلی راه‌اندازی سامانه یکپارچه رسیدگی به شکایات اقدام مثبتی است و به‌عنوان یک مطالبه حداقلی در راستای احقاق حقوق مصرف کننده آن را مثبت ارزیابی می‌کنم و راه‌اندازی آن را به نفع مصرف کننده می‌دانم.