احساس امنیت و آرامش سالمندان با واکسیناسیون

دکتر مجید صفاری نیا
رئیس انجمن روانشناسی اجتماعی ایران
آنچه که در مورد واکسیناسیون و روند انجام آن در مقطع کنونی مهم است ایجاد احساس امنیت و آرامش در سالمندان است. ما باید این حس را به  افرادی که مقرر است واکسن بزنند القا کنیم که در روند واکسیناسیون دچار مشکل نخواهند شد و با آنها با یک نگاه انسانی توأم با احترام و بر اساس حقوق شهروندی برخورد خواهد شد. وقتی می‌گویند سالمندان به فلان پایگاه مراجعه کنند شاهد آن هستیم که حجم عظیمی از پیرزن‌ها و پیرمردها در صف انتظار می ایستند و باید تدابیری برای آسایش بیشتر آنها فراهم شود.
ما می توانیم از مکانیزم های دیگری همچون الگو گرفتن از کشورهای خارجی استفاده کنیم؛ برای مثال واکسیناسیون در محل خودروها، که سالمندان خودرو تا محل تزریق همراهی می‌شوند یا در کنار این اگر در هر منطقه ای یک محل سیار واکسیناسیون تعبیه شود شاید این فشار برای واکسینه شدن را کم می کرد که البته در مناطقی شاهد این موضوع هستیم. خلاصه کلام این است که حتی اگر واکسن هم داشته باشیم نحوه توزیع و رساندن آن به دست مردم پدیده راحتی نیست و این منجر به قضاوت های اشتباه شده  یا خطای خوشبینی در آینده نسبت به رویدادها را برایمان ایجاد می کند.
بنابراین پروژه های مان بموقع به بهره برداری نمی رسند مثل همین پروژه واکسن؛ که البته موفقیت آمیز است ولی همچنان نیاز به بررسی دارد تا به تولید انبوه برسد و سپس انتقال آن به مردم که پدیده دیگری و کاملاً متفاوت است. رجحان مردم به واکسن خارجی یا واکسن ایرانی یا رجحانشان به واکسن نزدن پدیده هایی است که احتمالاً با آن نیز رو به رو هستیم. همین اتفاقات برای مردم ایجاد استرس می کند و استرس می تواند اختلالات روانشناختی و روان‌تنی را در مردم افزایش دهد. کووید 19 یک سکه دو لبه است یعنی هم می تواند منجر به بیماری‌های روانی شود و هم می تواند افرادی را که دارای  اختلالات روانی  و مستعد ابتلای بیشتر به کرونا هستند،  دچار کند. ما می توانیم در بحث واکسن با برنامه ریزی های درست استرس های مردم را کاهش دهیم.  در حال حاضر شاهد آن هستیم که در بسیاری از کشورهای دنیا با برنامه ریزی صحیح در مورد واکسیناسیون به موفقیت رسیدند. ان شاء الله در کشور ما هم طی چند ماه آینده این اتفاق خواهد افتاد. در نهایت تصمیم گیری یکسان و برنامه‌ریزی صحیح با استفاده از تجربیات سایر کشورها و استفاده از نظر نخبگان و کارشناسان دلسوز می‌تواند رفتار ما را با واقعیت و واقعیت سنجی رو به رو کند. لذا به نظر می رسد  برنامه ریزی صحیح، تفکر و مطالعه بر اساس  یافته های علمی و مدیریتی  در این موارد مهمترین راه مقابله با کووید 19 است.