پیشنهادی برای علاقهمندان عرفان و طرفداران رمان
امیرعباس ربیعی
کارگردان
در چند روز گذشته مشغول خواندن کتاب «گاهِ ناچیزیِ مرگ» بودهام. رمانی تاریخی نوشته محمدحسن علوان، نویسنده اهل عربستان. کتاب در مورد ابوبکر، محمد بن علی، معروف به ابنِ عربی و مشهور به محیالدین، شیخِ اکبر و ابنِ افلاطون، یکی از عارفان نامی جهان اسلام است که اگر اندک آشناییای از تاریخ عرفان و تصوف داشته باشید حتماً اسمش را شنیدهاید. او یکی از پرحاشیهترین و جنجالبرانگیزترین صوفیان در تاریخ عرفان و تصوف است و هر دو دسته شیعه وسنی سعی کردهاند او را به خود منتسب کنند.
برویم سراغ رمان. محمدحسن علوان سفری به رویمان میگشاید. سفری از غرب تا شرق جهان اسلام. از اندلس تا آذربایجان. رمان «گاهِ ناچیزیِ مرگ» زندگینامهای است خیالی از شخصیتی نامآشنا. اما در محدوده مستندات و روایاتِ مکتوب نمیماند. نمیخواهد ما را با نقاط عطف معمول تاریخی خسته کند. علوان در این رمان با تکیه بر کتاب ابن عربی به نام «فتوحات مکیه»، اثری آفریده که از این محدوده خارج میشود و با توصیفاتی زنده و پرقدرت در کوچه پس کوچههای حلب و بغداد، قاهره و سویل پرسه میزند. شخصیتش فرازمینی و دستنیافتنی نیست با اینکه دچار جذبه میشود و الهامات و کشفیاتی دارد اما همچنان مانند هر انسانی اشتباه میکند. پشیمان میشود و شکست میخورد و باز هم میایستد تا به مسیرش ادامه دهد. مسیری که سراسر سرگردانی است و شخصیتی که سراسر در پی حقیقت است. حقیتی که جز در قلب خود نمییابد. حقیقتی که چیزی جز عشق نیست.
علوان در ساختار رمان هم دست به خلاقیتی زده که جذابیتش را دو چندان میکند. او با روایتهای موازی در خلال بدنه اصلی داستان، سفری دیگر هم آغاز میکند. او در این روایتها سیر نسخه خطی خودنوشت ابن عربی را از زمان مرگش تا سال ۲۰۱۶ قرن به قرن و سرزمین به سرزمین نشانمان میدهد. که این نسخه چه ماجراهایی دیده و چگونه در کتابخانههای دربارها و مزارها و قبهها و بارگاهها دست به دست گشته است. اگر چه وجود چنین نسخه خطیای زاییده ذهن نویسنده است اما چنان با قدرت و پرخون به کلام درآمده که ما باور میکنیم و با آن در این تاریخ تو در تویش همراه میشویم.
در آخر پیشنهاد میکنم اگر هیچ آشنایی یا حتی علاقهای به عرفان و تصوف ندارید یا حتی اسم ابن عربی را نشنیدهاید، باز هم فرصت خواندن یک رمان جذاب و خواندنی را از دست ندهید. رمانی که الحق ترجمه گیرایی دارد. ترجمهای از امیرحسین الهیاری.
کارگردان
در چند روز گذشته مشغول خواندن کتاب «گاهِ ناچیزیِ مرگ» بودهام. رمانی تاریخی نوشته محمدحسن علوان، نویسنده اهل عربستان. کتاب در مورد ابوبکر، محمد بن علی، معروف به ابنِ عربی و مشهور به محیالدین، شیخِ اکبر و ابنِ افلاطون، یکی از عارفان نامی جهان اسلام است که اگر اندک آشناییای از تاریخ عرفان و تصوف داشته باشید حتماً اسمش را شنیدهاید. او یکی از پرحاشیهترین و جنجالبرانگیزترین صوفیان در تاریخ عرفان و تصوف است و هر دو دسته شیعه وسنی سعی کردهاند او را به خود منتسب کنند.
برویم سراغ رمان. محمدحسن علوان سفری به رویمان میگشاید. سفری از غرب تا شرق جهان اسلام. از اندلس تا آذربایجان. رمان «گاهِ ناچیزیِ مرگ» زندگینامهای است خیالی از شخصیتی نامآشنا. اما در محدوده مستندات و روایاتِ مکتوب نمیماند. نمیخواهد ما را با نقاط عطف معمول تاریخی خسته کند. علوان در این رمان با تکیه بر کتاب ابن عربی به نام «فتوحات مکیه»، اثری آفریده که از این محدوده خارج میشود و با توصیفاتی زنده و پرقدرت در کوچه پس کوچههای حلب و بغداد، قاهره و سویل پرسه میزند. شخصیتش فرازمینی و دستنیافتنی نیست با اینکه دچار جذبه میشود و الهامات و کشفیاتی دارد اما همچنان مانند هر انسانی اشتباه میکند. پشیمان میشود و شکست میخورد و باز هم میایستد تا به مسیرش ادامه دهد. مسیری که سراسر سرگردانی است و شخصیتی که سراسر در پی حقیقت است. حقیتی که جز در قلب خود نمییابد. حقیقتی که چیزی جز عشق نیست.
علوان در ساختار رمان هم دست به خلاقیتی زده که جذابیتش را دو چندان میکند. او با روایتهای موازی در خلال بدنه اصلی داستان، سفری دیگر هم آغاز میکند. او در این روایتها سیر نسخه خطی خودنوشت ابن عربی را از زمان مرگش تا سال ۲۰۱۶ قرن به قرن و سرزمین به سرزمین نشانمان میدهد. که این نسخه چه ماجراهایی دیده و چگونه در کتابخانههای دربارها و مزارها و قبهها و بارگاهها دست به دست گشته است. اگر چه وجود چنین نسخه خطیای زاییده ذهن نویسنده است اما چنان با قدرت و پرخون به کلام درآمده که ما باور میکنیم و با آن در این تاریخ تو در تویش همراه میشویم.
در آخر پیشنهاد میکنم اگر هیچ آشنایی یا حتی علاقهای به عرفان و تصوف ندارید یا حتی اسم ابن عربی را نشنیدهاید، باز هم فرصت خواندن یک رمان جذاب و خواندنی را از دست ندهید. رمانی که الحق ترجمه گیرایی دارد. ترجمهای از امیرحسین الهیاری.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه