گزارش پلیس از تصادفات رانندگی مدرکی رسمی است

گروه حوادث / حدود یک هفته پس از واژگونی مرگبار اتوبوس حامل خبرنگاران محیط زیست در جاده نقده که منجر به مرگ 2 بانوی خبرنگار شد و تصادف اتوبوس سربازان معلم در یزد که 5 کشته داشت، پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا در اطلاعیه‌ای نتیجه بررسی‌های کمیسیون عالی تصادفات درباره این دو حادثه را اعلام کرد اما سازمان حفاظت محیط‌ زیست درحالی گزارش پلیس در مورد «بی‌مبالاتی» این سازمان را «نظر خود پلیس» اعلام کرده که بنابر قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، نظر کارشناس تصادفات راهنمایی و رانندگی در حکم نظر کارشناسان رسمی است.
به گزارش ایسنا، روز سه‌شنبه هشتم تیر امسال این کمیسیون که با دستور فرمانده نیروی انتظامی تشکیل جلسه داده بود، طی دو جلسه در روزهای جمعه و شنبه چهارم و پنجم تیر به ریاست سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهور ناجا و با حضور مسئولان مرتبط در این پلیس کلیه ابعاد مرتبط با هر دو سانحه اتوبوس در استان‌های آذربایجان غربی و یزد را با استناد به گزارش‌های کارشناسان تصادفات، گزارش روسای پلیس راه دو استان، نظرات فنی کارشناسان اعزامی ستاد پلیس راهور ناجا به محل وقوع تصادفات و همچنین سامانه و سیستم فنی، مکانیکی و الکترونیکی، مورد ارزیابی و بررسی قرار داد و در نهایت نظر نهایی خود را اعلام کرد.
مطابق اطلاعیه پلیس راهور ناجا علت تامه حادثه اتوبوس خبرنگاران «بی‌احتیاطی راننده اتوبوس به علت عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه ناشی از تخطی از سرعت مطمئنه در پیچ و شیب» و «بی‌مبالاتی و قصور مسئولان هماهنگی سفر به علت عدم تأمین وسیله نقلیه مناسب و آشنا نبودن راننده با شرایط راه و جغرافیای منطقه بدون هماهنگی با ادارات مرتبط با ایمنی ترافیک» تشخیص داده شد و علت تامه حادثه اتوبوس در استان یزد نیز که منجر به فوت سربازان معلم شد، «بی مبالاتی و عدم مهارت راننده اتوبوس به علت عدم توانایی در کنترل وسیله نقلیه، ناشی از بکارگیری وسیله نقلیه با عیب و نقص فنی مستمر» و «بی‌مبالاتی مدیرعامل و مدیر فنی شرکت مسافربری ماهان سفر ایرانیان به علت صدور صورت وضعیت برای وسیله نقلیه دارای نقص فنی» اعلام شد.
 اما چهار روز از اعلام نظر پلیس درباره این دو حادثه نگذشته بود که مسعود تجریشی، معاون سازمان حفاظت محیط زیست که پس از حادثه واژگونی مرگبار اتوبوس خبرنگاران محیط‌ زیست به عنوان نماینده تام‌الاختیار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای پیگیری و رسیدگی به حادثه اتوبوس خبرنگاران نیز منصوب شده است، به این اطلاعیه واکنش نشان داد و این اطلاعیه را دیدگاه «خود پلیس» در مورد حادثه توصیف کرد و گفت: «پلیس از دیدگاه کارشناسی خود مقصران این حادثه را اعلام کرده است».
در همین رابطه سرهنگ عین‌الله جهانی معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا و دکترای حقوق در باره جایگاه گزارش پلیس در رسیدگی به تخلفات و اهمیت و نقش گزارش پلیس در اعلام مقصر تصادفات به ایسنا گفت:‌ با استناد به ماده ۱۷ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی نظر افسران کارشناس تصادفات در حکم نظر کارشناسان رسمی دادگستری است و در واقع گزارشی که همکاران من در پلیس راهور از یک حادثه رانندگی تهیه می‌کنند برابر قانون در حکم گزارش کارشناسان رسمی دادگستری است.
معاون پلیس راهور ناجا ادامه داد: گزارش پلیس از وقوع تصادفات و حوادث رانندگی به مراجع قضایی یک گزارش کارشناسی است و برابر قانون نیز گزارش‌های کارشناسی به عنوان یکی از مدارک اصلی در هر پرونده‌ای محسوب شده و قضات در محاکم قضایی با استناد به آن تصمیم گرفته و نظر نهایی را صادر می‌کنند.
وی با اشاره به اهمیت نظر کارشناسان در محاکم قضایی گفت؛ تشکیل کانون کارشناسان رسمی دادگستری نیز نشانه اهمیت و حساسیت موضوع کارشناسی برای کشف حقیقت توسط کارشناسان است. بنابراین نمی‌توان نظرات کارشناسی مطرح شده را زیر سؤال برده یا آن را بی‌تأثیر دانست.
جهانی با بیان اینکه گزارش‌های کارشناسی پایه اصلی در تصمیم گیری‌های قضایی است، گفت: قاضی پرونده این اختیار را دارد که از نظریه کارشناسان به عنوان راه و طریقه رسیدن به حقیقت استفاده کند. چرا که امکان اینکه قاضی رسیدگی کننده به پرونده، همزمان به علم آتش‌نشانی، ترافیک، معدن و... واقف باشد میسر نیست، از این‌رو از توان و ظرفیت کارشناسان برای صدور حکم در حوادث مختلف استفاده می‌کند. در حوزه تصادفات نیز پلیس راهور تکلیف قانونی برای رسیدگی به تصادفات و تهیه گزارش داشته و این گزارش را به دستگاه قضایی نیز ارائه می‌کند. البته علاوه بر دستگاه قضا، گزارش پلیس مبنای عمل بیمه و دیگر اقدامات اداری نیز خواهد بود. این موضوع جزو وظایف قانونی پلیس است و انجام می‌شود. این طور نیست که پلیس در یک حادثه یک نظری را برای خودش اعلام کند. بلکه طبق قانون، پلیس «باید» نظر خود را درباره علل وقوع حوادث رانندگی اعلام و به مرجع قضایی ارائه کند.